Morgunblaðið - 05.02.1988, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. FEBRÚAR 1988
29
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson/AP
Veggspjald Greenpeace
Hér gefur að líta eitt af veggspjöldum þeim sem Greenpeace samtökin hafa komið upp á fjöl-
förnum stöðum í Lundúnanborg til þess að knýja íslensk stjórnvöld til þess að láta af hvalveiðum
í vísindaskyni. í texta auglýsingarinnar segir meðal annars að íslendingar drepi hvali og lesendur
því hvattir til þess að kaupa ekki fisk frá íslandi.
Greenpeace, V-Þýskalandi:
Beðið átekta áður en her-
ferð gegn hvalveiðum hefst
Fiskútflytjendur um aðgerðir Greenpeace:
Varða hagsmuni
allra landsmanna
„ÞAÐ er náttúrlega alvarlegt mál að reyna eigi að sverta nafn íslands
í þessum helstu viðskiptalöndum okkar,“ sagði Friðrik Pálsson for-
stjóri Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna þegar hann var inntur álits
á því að Greenpeace-samtökin hafa hleypt af stokkunum áróðurs-
herferð gegn íslenskum fiski í Bandaríkjunum og Evrópu. „Ef
Greenpeace tekst að ná þvi markmiði að draga úr neyslu á íslenskum
fiski, þá er þar um að ræða mjög alvarlegt mál sem varðar hagsmuni
allra landsmanna," sagði hann.
„Ég talaði við Greenpeacemenn-
ina tvo í gær og þeir skýrðu frá
hvers vegna þeir ráðast á íslenskan
físk,“ sagði Friðrik. „Þeir gera sér
grein fyrir því að við, einstakir fisk-
útflytjendur, erum bara saklaus
fómarlömb en hins vegar hyggjast
þeir nota íslenska fiskinn til að benda
á, að þeir hafí komist að þeirri niður-
stöðu, eins og mig minnir að þeir
hafi tekið til orða, að hegðan okkar
íslendinga í hvalveiðimálinu sé slík,
að við eigum skilið að fá neikvæða
umf[öllun.“
„Eg lýsti því yfír við þá að við
teldum friðsamlegar viðræður deilu-
aðila líklegri til skjótrar og raun-
verulegrar lausnar málsins heldur
en aðgerðir af þessu tagi. En sem
betur fer höfum við það litla reynslu
af aðgerðum af þessu tagi, að við
vitum sjálfsagt minnst um það, hvers
við megum vænta," sagði Friðrik
Pálsson forstjóri Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna.
„Bíðum o g sjáum hvað
setur“„
„VIÐ bíðum og sjáum hvað.setur
,“ sagði Sigurður Markússon fram-
kvæmdastjóri sjávarafurðadeildar
SÍS. „Ég vil ekki segja fýrirfram að
þetta muni engin áhrif hafa og ég
vil enn síður segja að þetta geti
haft mikil áhrif."
Ekki vitað í hverju
aðgerðirnar felast
„Þeir hafa ekki haft samband við
okkur og það er ómögulegt að segja
til um þessar fyrirhuguðu aðgerðir
fyrr en nákvæmlega er vitað í hveiju
þær felast," sagði Eysteinn Helga-
son forstjóri Iceland Seafood. „Hins
vegar lítum við það alvarlegum aug-
um, og höfum áhyggjur af því, að
svona samtök ætli að fara að ráðast
á okkar meginmarkaði hér vestan
hafs og í Evrópu. Ég get ekkert
annað sagt á þessu stigi. Enn sem
komið er hefur þetta ekki vakið
neina athygli okkar kaupenda. Við
höfum ekkert heyrt um þetta mál
nema frá íslandi og þetta hefur eng-
in áhrif haft á okkar starfsemi, hvað
sem síðar verður.
Kristján Ragnarsson formaður LÍÚ:
Ztlrich, frá önnu Bjarnadóttur, fréttaritara Morgrmblaðsins.
GREENPEACE umhverfissamtökin í Vestur-Þýskalandi hyggjast
bíða átekta og sjá hvað íslendingar gera í hvalveiðimálum áður
en þau hefja áróðursherferð gegn landinu í Vestur-Þýskalandi
og Sviss. „ísland kemur sjálft á sig óorði með því að stunda hval-
veiðar,“ sagði Peter Piicschel, hvalasérfræðingur samtakanna í
Hamborg. „Við ætlum að breiða þetta óorð út um heiminn ef
stjórnvöld ákveða að stöðva veiðarnar ekki. Við biðum nú átekta
og munum auðvitað ekki aðhafast neitt ef hætt verður við veiðarn-
ar á næstu vikum.“
Piicschel sagði að herferðin yrði
í fjölmiðlum, ef af henni verður.
„Við höfum ekki endanlega ákveð-
ið hvemig við munum standa að
henni en við munum væntanlega
hefla hana í okkar eigin tímariti
sem er gefíð út í 400.000 eintökum
í Vestur-Þýskalandi og Sviss. Það
em margar leiðir til að vekja at-
hygli á þessum málstað. Við
munum leggja til að fólk kaupi
ekki íslenskar vörur í mótmæla-
skjmi við hvalveiðamar, nema
íslenskir ráðamenn taki sinna-
skiptum. ísland ér fallegt land og
okkur er ekki vel við að þurfa að
fara þessa herferð. En við verðum
að gera það til að bjarga hvala-
stofnunum í kringum lándið.“
Piicschel átti fund með Páli
Ásgeiri Tryggvasyni, sendiherra í
Bonn, fyrir nokkrum vikum og til-
kynnti honum um fyrirhugaða
herferð gegn íslandi og íslenskum
fyrirtækjum. Hann var ekki fús
til að hlusta á rök með veiðunum
að sögn Páls Ásgeirs. Sendiráðinu
berast af og til mótmóelabréf frá
einstaklingum og skólabömum en
það hefur ekki verið í miklum
mæli fram til þessa.
Lítíð varir við Greenpeace
Starfsmenn íslensku útflutn-
ingsfyrirtækjanna í Hamborg
sögðust lítið hafa orðið varir við
Greenpeace í Þýskalandi. „Nokkrir
viðskiptavinir okkar höfðu sam-
band við okkur í desember eftir
að talsmenn Greenpeace töluðu við
þá,“ sagði Kristinn Blöndal, fram-
kvæmdastjóri Sölustofnunar
lagmetis. „Við sendum þeim upp-
lýsingar um hvalveiðar, sem við
fengum frá sendiráðinu, og síðan
hafa þeir ekki minnst á þetta
mál. Ég hef ekki teljandi áhyggjur
þótt Greenpeace samtökin hafí í
hótunum." Benedikt Guðmunds-
son, framkvæmdastjóri Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna, sagði
að viðskiptavinir sínir hefðu ekki
nefnt hvalveiðimál við sig. Hann
óttaðist aðgerðir Greenpeace ef
samtökin stöðva sölu á íslenskum
físki í gámum, eins og gerðist með
hvalkjöt í fyrra. „Það gæti haft
verulegar truflanir í för með sér.“
Helgi Sigurðsson hjá Sambandinu
sagðist ekki eiga von á að Gre-
enpeace gæti haft eins mikil áhrif
í Vestur-Þýskalandi og Banda-
ríkjunum. „Þetta er allt annað
þjóðfélag," sagði hann. „Greenpe-
ace höfðar hér ekki nema til
takmarkaðs hóps fólks."
Tollahækkun á karfa
kemur ekki strax fram
TOLLAHÆKKUN á djúpsjávar-
karfa í Vestur-Þýskalandi — úr
2% í 15% — mun ekki koma til
framkvæmda næstu vikumar, að
þvi Kristján Ragnarsson, formað-
ur Landssambands íslenskra
útvegsmanna, sagði i samtali við
Morgunblaðið f gær.
Hann taldi líklegt að tollahækkun-
in, sem kom fram í nýrri tollskrá
Efnahagsbandalagsins um áramót-
in, væri til komin vegna mistaka,
Dómskerf inu breytt?
Sjö héraðsdómstólar og dómsvald frá sýslumönnum
SAMKVÆMT drögum að fmmvarpi til laga um skipan dómsvalds og
umboðsvalds f héraði mun landinu verða skipt f sjö umdæmi héraðs-
dómstóla. Sem dæmi má nefna, að f Reykjavík verður héraðdómstóll
Rcykjavíkur, sem hefur dómumdæmi í Reykjavfk, á Seltjaraamesi, f
Mosfellsbæ, Kjalaraeshreppi og Kjósarhreppi. Þá mun lögreglustjór-
inn í Reylgavfk fara með lögreglustjóm f Kópavogi, Garðabæ,
Bessastaðahreppi, Mosfellsbæ og Hafnarfirði, auk Kjósarhrepps og
Kjalaraesshrepps. Nú þegar hefur löggæsla i Seltjaraaraeskaupstað
verið sett undir lögreglustjórann í Reykjavík.
Ljóst er að miklar breytingar talsins og munu þeir sjá um umboðs-
verða á skipan dómsmála í landinu,
ef hugmyndir nefndar, sem dóms-
málaráðherra skipaði til að fjalla um
aðskilnað framkvæmdavalds og
dómsvalds, verða að veruleika. Búist
er við að nefndin skili ráðherra áliti
um miðjan febrúar. Samkvæmt upp-
lýsingum Morgunblaðsins verða, auk
Héraðsdómstóls Reylqavíkur, hér-
aðsdómstólar með aðsetur og
dómumdæmi í Hafnarfirði, á Sel-
fossi, Egilsstöðum, Akureyri, ísafirði
og í Borgamesi. Sem dæmi um
breytingamar má nefna, að Héraðs-
dómstóll Reykjaness, sem hefur
aðsetur í Haftiarfirði, nær til Kópa-
vogs, Garðabæjar, Bessastaða-
hrepps, Hafnarfjarðar, Vatnsleysu-
strandarhrepps, Grindavíkur,
Njarðvíkur, Keflavfkur, Gerða-
hrepps, Miðneshrepps og Hafnar-
hrepps.
Gert mun vera ráð fyrir því f drög-
um þessum, að sýslumenn verði 21
störf, en teljast þó þinglýsingardóm-
arar og er gert ráð fyrir að þeir
fari með lögtaksgerðir og verkefni
skiptaráðanda að hluta. Embætti
sýslumanna Vestur-Skaftafellssýslu
og Dalasýslu verða lögð niður. Þeir
menn, sem skipa embætti bæjarfóg-
eta í kaupstöðum án þess að vera
jafnframt sýslumenn, verða sjálf-
krafa sýslumenn í sama umdæmi.
Það á þó ekki við um bæjarfógetana
á Bolungarvík, Ólafsfírði og f Nes-
kaupstað, því embætti þeirra verða
lögð niður. Með umboðsstörfum er
meðal annars átt við lögreglustjóm,
innheimtu tekna ríkissjóðs og sveit-
arfélaga, að því leyti sem hún er
ekki falin sameiginlegri gjaldheimtu,
umsjón með eignum ríkisins, yfir-
valdsúrskurði, lögræðismál, bama-
vemdarmál, þinglýsingar, uppboð og
fleira.
Sýslumaður í Reykjavík
í drögunum að frumvarpinu mun
gert ráð fyrir • að þeir menn, sem
. gegna embættum borgardómara,
sakadómára í Reykjavík og saka-
dómara í ávana- og fíkniefnamálum,
skuli sjálfkrafá verða héraðsdómar-
■ ar í Reykjavík. Sama gildir um þá
borgarfógeta, sém gegna dómstörf-
um f skilningi laganna. Þá verða
lögð niður embættisheiti yfirborgar-
dómara og yfirsakadómara í
Reykjavík, en þeir verða sjálfkrafa
héraðsdómarar í Reykjavík. Yfír-
borgarfógeti í Reykjavík verður
sjálfkrafa sýslumaður í Reylqavík.
Jón Sigurðsson, dómsmálaráð-
herra, sagði ekki tímabært að ræða
hugmyndir nefndarinnar. Hann
staðfesti þó að rætt hefði verið um
að koma á 7-8 sjálfstæðum héraðs-
dómstólum og að í Reykjavík væri
gert ráð fyrir sameiningu sakadóms,
borgardóms og hluta af fógetarétti.
„Það er hugsanlegt að sýslumenn
verði færri en áður, en talsverðar
breytingar verða á starfssviði þeirra.
Þannig yrði einnig' sýslumannsem-
bætti í Reykjavík, en fógetaheitin
hyrfu. Ég vonast til að hægt verði
að leggja frumvarp um þetta fyrir
Alþingi á næstu vikum. Þessi að-
skilnaður dómsvalds og umboðsvalds
er fyrir löngu tímabær og vonandi
verður hann að veruleika á næstu
2-3 árum,“ sagði ráðherra.
en hinar tvær tegundir karfa hefðu
ekki verið sundurgreindar fyrr á
tollskrám. í hinni nýju tollskrá er
tollur á grunnsjávarkarfa óbreyttur,
eða 2%, en tollur á djúpsjávarkarfa
hækkar í 15%. Morgunblaðið hefur
heimildir fyrir því, að við sölu á djúp-
sjávarkarfa verði á næstunni farið
fram á bankatryggingu fyrir
greiðslu á mismuninum á 2 og 15%
tolli.
„Ég hef ekki af þessu nokkrar
áhyggjur. Okkur var sagt í Bremer-
haven í morgun að það væri tryggt
að þetta komi ekki til framkvæmda
við landanir næstu vikumar, enda
fæmm við ekki að selja þeim karfa
ef við þyrftum að borga af honum
15% toll,“ sagði Kristján. „Okkur
kemur hins vegar á óvart að þetta
mál skuli koma upp með þessum
hætti og að þetta skuli hafa farið
fram hjá þeim sem um þessi mál eiga
að Qalla og hafa gert samninga um
þessi mál við Efnahágsbandalagið."
Báðar 737-400
vélar Flug-
leiðakomal989
FLUGLEIÐIR fá Boeing 737-400
flugvélamar tvær sem félagið
hefur pantað báðar afhentar árið
1989.
í frétt Morgunblaðsins síðastlið-
inn þriðjudag var sagt að fyrri vélin
kæmi til landsins í apríl 1989, en
hin í maí 1990. Það er rangt. Hið
rétta er að síðari vélin kemur í maí
1989.
0
INNLENT
r