Morgunblaðið - 26.05.1988, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. MAÍ 1988
Riddari afturhaldsins
eftirSígvrð G.
Gunnarsson
Athugasemdir við grein Ól-
afs Þ. Stephensen gegn við-
skiptabanni á Suður-Afríku
Miðvikudaginn 4. maí birtist í
Morgunblaðinu lausleg samantekt á
þeim fordómum og rangfærslum
sem notuð eru til að réttlæta af-
skiptaleysi gagnvart Apartheid-
stjómkerfi hvíta minnihíutans í
S-Afríku. Það er tímanna tákn að
höfundurinn skuli vera Ólafur Þ.
Stephensen formaður Heimdallar,
unglingahreyfíngar Sjálfstæðis-
flokksins. Grein formannsins gefur
okkur enn eina vísbendingu þess að
Sjálfstæðisflokkurinn er með nýrri
kynslóð að breytast í öfgahóp á
hægri væng stjómmálanna, sem í
engu höfðar til þess vinnandi fjölda
sem stutt hefur flokkinn hingað til.
Fyrsta atriðið í röksemdabanka
Ólafs er rík áhersla á hagsmuni ís-
lendinga af fijálsum heimsmarkaði.
„Það hlýtur að þurfa að koma mikið
til áður en við með lagasetningu
stöðvum viðskiptabann á S-Afríku
telur hann að við séum að skapa
fordæmi sem gæti beinst gegn okk-
ur síðar, með öðrum orðum að upp
geti komið sú staða hér á landi sem
viðskiptalönd okkar leggðu til jafns
við aðstæður í S-Afríku og beittu
okkur sambærilegum þvingunum!
Það er einkennilegt til þess að hugsa
að til skuli vera á íslandi menn með
þvílíkar áhyggjur. Eða heldur hann
ef til vill að einhver í útlöndum sé
svo grænn að hann' setji jafnaðar-
merki milli hvalveiða íslendinga og
kúgunar s-afrískra stjómvalda á
„Hann vill sem sagt að
við borðum meira af
afurðum þrælavinn-
unnar í S-Afríku til að
öðlast hlutdeild í heimi
kúg-aranna.“
þeim þegna sinna sem ekki eru
hvítir á hörund?
Ólafur lýsir sig þó algerlega mót-
fallinn „mannréttindabrotum og við-
urstyggilegri kúgun“ stjórnvalda í
S-Afríku og vill stuðla að því að þau
„láti af“ þeirri stefnu. En það vill
hann alls ekki gera með viðskipta-
bann, því þá er „ekki tekið fram
með hvaða hætti ætlast sé til þess
að allir Suður-Afríkubúar verði jafn-
ir. Hvað er það sem þingmennimir
vilja í staðinn fyrir Apartheid? spyr
Ólafur. Hann telur nefnilega að vað-
ið verði „úr öskunni í eldinn" ef
stuðlað verður að falli fasistastjóm-
arinnar, því fólkið muni velja sér enn
verri kost fái það einhveiju ráðið.
Hann vill snúa umræðunni um S-
Afríku við og í stað þess að einblína
á kynþáttakúgun stjórnvalda eigi að
beina augunum að þeim hræðilegu
valkostum sem andspymuhreyfing
fólksins bíður upp á, þ.e. kommún-
isma í rússneskri útgáfu og kynþát-
takúgunarstefnu svartra eins og hún
tíðkast að hans mati víðast í Afríku.
Að hans mati er verra stjómarfar í
yfir 20 ríkjum en í S-Afríku. Hann
er sammála Apartheid-stjórninni um
að í baráttunni gegn slíkum valkost-
um sé nánast allt réttlætanlegt. Og
eins og Ólafur þá segjast stjómvöld
í S-Afríku ekki beijast fyrir Apart-
heid heldur gegn kommúnismanum.
Ólafur vill þó að kynþáttakúgur-
unum verði talið hughvarf og að
markmið okkar hljóti „að vera að
hafa áhrif á að friðsamleg lausn
flnnist á deilunni en ekki að þjóðinni
verði steypt út í blóðugt borgara-
stríð. Og hvemig ætlar Ólafur okkar
að ná þeim markmiðum? Jú, hann
vill að við aukum viðskipti okkar
við S-Mríku. Og hvers vegna? Jú,
vegna þess að „með viðskiptum við
erlent ríki er verið að kaupa hluta
af þeim heimi sem viðkomandi ríki
hefiir skapað sér“. Hann vill sem
sagt að við borðum meira af afurðum
þrælavinnunnar í S-Afríku til að
öðlast hlutdeild í heimi kúgaranna
og hann telur að með áti okkar verði
þeir betri menn. Hvemig ætlar Ólaf-
ur Stephensen að útskýra það að
kúgunin hefur aukist dag frá degi
í S-Afríku síðustu áratugina? Koma
svona slæmir viðskiptastraumar ut-
an /rá?
Ólafur vill líka að við lítum á sögu
okkar íslendinga til að skilja Apart-
heid-stjómkerfíð og hvemig það
muni „láta af“ háttemi sínu. Stór-
aukin viðskipti okkar við útlönd í
upphafi aldarinnar segir hann hafa
breytt þjóðfélagi okkar „úr einangr-
uðu, fáfróðu og forhertu bænda-
samfélagi" í lýðræðislegt velferð-
arríki. Og hann spyr? „Af hveiju
ættu aðrar reglur að gilda um Suð-
ur-AfríkU nú á tímum?" — Ef við
lítum nú fram hjá þeim ægidómi sem
hann leggur þannig á íslenska bæn-
dasamfélagið, þá stendur það þó
eftir að iðnvæðingin ruddi braut lýð-
ræðis hér, en kúgunar í S-Afríku.
S-Afríka er með ríkustu iðnríkjum
í dag, þó svo hinir svörtu búi við(
örbyrgð. Það er einmitt í skjóli ríki-
dæmisins sem Apartheid er mögu-
legt og það er eingöngu með því að
útiloka S-Afríku á heimsmarkaðin-
um sem við getum gert okkur vonir
um að lýðræði komist á án stór-
felldra blóðsúthellinga. Því ef kerfíð
gengur ekki fjárhagslega upp, þá
mun það veikjast og fylgjendur þess
í S-AJríku fljótt tapa tölunni.
En það er fleira sem Ólafur sér
athugavert við viðskiptabannið en
stöðvun menningarstrauma. Hann
segir að verkalýðshreyfing S-Afríku
(COSATU) „telji að viðskiptaþving-
anir geti kostað tvær milljónir
svartra S-Afríkubúa vinnuna fyrir
aldamót". Og hann getur þess að
„Oliver Tambo, formaður Afríska
þjóðarráðsins .. . hefur látið í ljós
miklar efasemdir um að_ þær muni
virka á tilætlaðan hátt“. í viðtali við
The Cape Times sagði Oliver Tambo
eftirfarandi um efnahagslegar refs-
iaðgerðir gegn S-Afríku: „Við álítum
að það verði að koma höggi á efna-
hag landsins því hann styrkir þá
stjóm sem nú situr. Ef atvinnurekst-
ur gengur sem fyrr þá getur hún
gert hvað sem henni sýnist. Og at-
vinnuleysi skiptir ekki öllu máli fyrir
fómarlömd kynþáttakúgunar. Að
vera fómarlamb Apartheid felur
miklu miklu meira í sér en að missa
atvinnuna og því em menn nú reynd-
ar vanir fyrir. Þess vegna lítum við
svo á að því virkari sem refsiaðgerð-
imar eru, þeim mun skammvinnari
og smærri verða átökin."
Verkalýðshreyfíng S-Afríku er
sannfærð um, eins og reyndar allir
sérfróðir aðilar um málefni S-Afríku,
að Apartheid-stjómkerfið mun lfða
undir lok löngu fyrir næstu alda-
mót. Og Afríska þjóðarráðið efast
ekki um að viðskiptabann sé mesti
greiði sem umheimurinn getur gert
S-Afrísku þjóðinni í frelsisbaráttu
hennar.
Ekki trúi ég því að formaður
Heimdallar sé sá einfeldningur að
hann trúi því sem hann heldur fram.
En um það verður ekki deilt að hann
þjónar með skrifum sínum fasistan-
um Botha og öllu hans hyski af
stakri trúmennsku. Það verður ekki
Ólafi að kenna ef kynþáttafasisminn
missir síðasta vígi sitt á jörð. Þeim
íslendingum öðrum sem ætla að
halda fram afstöðu S-Afríkustjómar
til viðskiptabannsins ráðlegg ég að
læra rök Ólafs utan að, þau verða
aldrei skilin. Þeim, aftur á móti, sem
vilja leggja sitt á vogarskálamar til
að lýðræði komist á í S-Afríku án
stórfelldra blóðsúthellinga, hvet ég
tii að ganga í og starfa með „Suður-
Afríkusamtökunum — gegn Apart-
heid“. Stofnfundur þeirra verður í
Gerðubergi laugardaginn 28. maí
kl. 14.
Höfundur erjámamiður í Hafnar-
firði.
Rétt aðferð
víð vandasamt
verk
Semkís til viðgerða á steinsteypu
Semkís viögeröarefni fyrir fagmenn. Tilbúin til notkunar úti
og inni. Vantar aöeins vatniö. Rétt efni í hvert verk:
Semkís V 100. Fljótharönandi án trefja. í almennar viö-
geröir: Sprungur. Rifur. Holur. Steypuhreiöur og flestar
aðrar steypuskemmdir.
UMBÚÐIR: 1.5 kg, 6 kg og 15 kg fötur. 25 kg pokar.
Semkís V 200. Fljótharönandi meö trefjum. í viögeröir á
álagsflötum, t. d. köntum. Til uppfyllingar í stærri rifur og
holur.
UMBÚÐIR: 1.5 kg, 6 kg og 15 kg fötur. 25 kg pokar.
Semkís V 300. Hægharðnandi meö trefjum. Sérlega góö
viðloðun. í viögeröir á stórum flötum og þar sem álag er
mikið.
UMBÚÐIR: 25 kg pokar.
HEILDSÖLUDREIFING:
SEMENTSVERKSMIÐJA RÍKISINS
SÆVARH0FÐA 11, 112 REYKJAVÍK. SÍMI: 91-83400
MÁNABRAUT 300 AKRANES SÍMI: 93-11555
cérdteypan =1
KALMANSVÖLLUM 3, 300 AKRANES. SÍMI: 93-13355