Morgunblaðið - 23.06.1988, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. JÚNÍ 1988
SIEMENS
VS 9112
Öflug ryksuga
Stillanlegur sogkraftur frá
250 W upp í1100 W.
Fjórfjöld síun.
Fylgihlutir geymdir í vél.
Sjálfinndregin snúra og
hleösluskynjari.
Gömlu góöu
SIEMENS gæðin!
SM!TH&
NORLAND
Nóatúni 4 - Sfmi 28300
NÝ OG FLEIRRI
'nÁMSKÉÍÐ:
• KENNARANÁMSKEIÐ
27. júní-1. júlí
Ætlað þeim sem vilja virkja sköpunargleði
nemenda með hreyfingu og hljóðfálli. Sex
úrvals kennarar. Mikil breydd i \trkefhum.
Leitið upplýsinga.
j ALÞJÓÐLEGT
* DANS „WORKSHOP"
20. júm-2. júb'
Jass/Blues/Nútímadans/Argentinskur Tcingó/
Mið-evrópsk danstækni/Dansspuni/
Kófeógrafik/Stepp.
Sannarlega einstakt námskeið!
VTANGÓTÍMAR
með Alexandra Prusa
22. júní-2. júlí
Kvöldtimar fyrir byrjendur og ftamhalds.
o Jass/Ballett/Nútíraadans
með Christien Pölos
Siðdegistimar.
20. júní-15. júlí.
OLeikfimi
með Hafdísi Ámadóttur
22. júm-15. júlí
Morguntimar, hádegistímar og síðdegistimar.
HELGARFERÐ í HÚSAFELL
24.-26. júnt Tíingó- og reiðkennsla
Nánari upplýsingar
í símum 15103og 17860
HÚ5I&
Bjami Ólafsson skrifar frá Holstebro, Danmörku
Jótlandsskagi I
Það er skemmtilegt að virða fyr-
ir sér jámbrautarteinana sem liggja
í gegnum bæinn norður á Skaga.
Þama liggja bara tveir teinar,
þ.e. eitt spor og þama endar leiðin.
Með jámbrautarlest er hægt að
ferðast yfir alla Evrópu, frá syðstu
byggð og enda á Skaganum.
Þegar H.C. Andersen tók sér
ferð á hendur norður á Skaga 1859,
var ekki hægt að komast þangað
með jámbrautarvagni. Það var ekki
fyrr en 1890 sem jámbraut var lögð
þangað, en 1907 var fyrsta höfnin
byggð. Þetta tvennt hefur haft
mikla þýðingu fyrir byggðarlagið.
Norður af Skagatánni „Grenen“
eins og tanginn heitir á dönsku,
ganga grynningar langt út. Þama
er mikil straumröst, enda mætast
þama Kattegat og Skagerak. Þykir
mörgum ferðamönnum merkilegast
til frásagnar af Skagaferð, að hafa
staðið úti í sjónum með annan fót-
inn í Skagerak og hinn í Kattegat.
Hví skyldu ferðalangar annars
streyma norður á Jótlandsskaga?
Þangað koma margir. Þeir koma
með langferðabílum, jámbrautar-
vögnum, bátum, skipum, einkabíl-
um, hjólandi eða gangandi. Ekki fer
hjá því að sumir verða vonsviknir,
fínna ekki það sem þeir væntu.
Aðrir sjá fleira en þeir höfðu vænst
og hverfa aftur heim til að segja
frá nokkru af því er fyrir augu bar.
Ég bjóst við að verða fyrir von-
brigðuni. Mig langaði til að sjá eitt-
hvað sem minnti á Skagamálarana
og aðra listamenn sem störfuðu
þama á síðustu öld og fram á þessa
öld. Verk margra þeirra em viða
kunn. Gömul falleg hús fysti mig
að sjá þar, sem staðist hafa harða
baráttu við storma og sandfok.
Landið eyddist
Á áijándu öld var hið mesta hall-
æri á Skaganum. Gróðri hafði verið
eytt, svo að sandfok var að leggja
allt í auðn. Þeir fáu sem enn bjuggu
þar norðurfrá börðust við harða
veðráttu og ásókn sandfoks. Á mið-
Bjami Ólafsson
„Til umhug’sunar og
fróðleiks vil ég geta
þess að um það leyti
sem kirkjan var aflögð
á Skaganum og sandur-
inn gerði fólki óvært
þar, komu upp Skaftár-
eldar á Islandi 1784 og
mikið hallæri hungurs
og sjúkdóma. Fólk og
fénaður hrundi þar
unnvörpum ór næring-
arskorti. Konungsbréf
bárust þá einnig til Is-
lands um að aflagðar
skyldu margar kirkjur
á Islandi.“
öldum var kirkjan norður á Skaga
hin stærsta af 38 kirkjum í Vend-
sýslu.
Ágangur sandfoks í rúmlega 200
ár, olli því að kirkjan var aflögð
með konungsbréfi 1795.
Það var næstu ár eftir mikinn
norðvestan storm, sem geisaði 1775
að sandurinn hlóðst svo að kirkj-
unni. Varð söfnuðurinn að grafa sig
niður í kirkjuna, hvert sinn er emb-
ætta skyldi þar. Konungur ákvað
þó að tuminn ætti að standa og
vera notaður sem viti eða siglinga-
merki.
Árið 1810 voru seljanlegar eignir
þessarar kirkju seldar á uppboði.
Ekki er vitað um margt þeirra
muna, hvar þeir eru niðurkomnir
nú. Skipslíkan sem talið er að hangi
nú uppi í dómkirkjunni í Árósum.
Tveir stjakar, skímarfat og önnur
kirkjuklukkan em nú í kirkjunni á
Skaganum.
Þá má geta þess að kirkjuskipið
var rifið niður og múrsteinar úr
kirkjunni, sem talið er að hafi verið
byggð á fjórtándu öld, verið notaðir
í sum gömlu húsanna á Skaganum,
þar sem t.d. skorsteinarnir em úr
þessum kirkjusteinum.
Kirkjutuminum er haldið við og
hann hafður til sýnis á summm.
Það örvar ímyndunarafl ferða-
manna að sjá tuminn standa upp
úr sandinum. Hvergi mótar fyrir
\ Y i ‘
yiX’ :
kirkjugólfi né kirkjugarðinum. Háv-
aði vélaaldar nær ekki þangað nið-
ur.
Háir sandhólar eru þama allt um
kring, en fyrir starf framsýnna
manna er sandfok hætt þama og
er landið nú þéttvaxið skógi, mnn-
um og heiðagróðri.
Til umhugsunar og fróðleiks vil
ég geta þess að um það leyti sem
kirkjan var aflögð á Skaganum og
sandurinn gerði fólki óvært þar,
komu upp Skaftáreldar á íslandi
Þarna liggja tveir teinar og þar endar leiðin.
F////A
0 Q Electrolux
% Storkök
Töfraofninn
sem geturallt
s . í^i im
m i
1 j ■
I 'i-
&
' f
i
AR170S g
tullkomnasti gufuofn sem völ er á.
Steikir, bakar, sýöur.
Hagstætt verö.
Gædi, Þekking,
Þjónusta
A. KARLSSOn HF.
HEILDVERSLUN, BRAUTARHOLTI28
SÍMI: 91 -27444
r/////i
' (i
mmmmmmmmm.
^g'
i.
mm
Ptocdu
Rejfciistóg
Coranfex '•
Forrbir
ERTU MEÐ HÁRLOS EÐA FLÖSU?
HELST PERMANENT STUTT í HÁRINU?
Nú er komin á markað hér á íslandi hin frábæra lína frá Manex
sem leysir þessi vandamál. Nærandi prótínblanda í Manex hártón-
ik er náttúruleg jurtaupplausn, sem inniheldur 22 amínósýrur, en
þær ganga í hárlegginn og endurlífga, styrkja og bæta ástand
skemmds eða líflauss hárs, auk þess að stoppa hárlos, eyða
fjosu og í 73% tilfella kemur það óvirku hári til að vaxa á ný.
Óskir þú eftir permanent er endist lengur og gefur fallegri áferð
skaltu biðja um Manes tónik út í festinn.
Manex hársnyrtiefnin fást á eftirtöldum rakara- og hársnyrtistofum:
Skúlagötu
Papilla, Nýbýlavegi 22, Kópavogi,
Papilla, Laugavegi 24, Reykjavík,
Suðurlandsbr. 10, Reykjvík,
Klapparstíg 29, Reykjavik,
Ffgaró, Laugarnesvegi 52, Reykjvík,
Einars, Álfheimum 31, Reykjavik,
Perma, Eiðistorgi, Seltjarnarnesi,
Salon Ritz, Laugavegi 60,
Reykjavík,
Hárskerinn, Skúlagötu 54,
Reykjavik,
Villa Þórs, Ármúla 26, Reykjavík,
Carmen, Meðvangi 41, Hf.,
Hár-tískan, Dalshrauni 13, Hf.,
Raggi rakari, Vestmannaeyjum,
Topphár, ísafirði,
Hárstofan, Stillholti 2, Akranesi.
Heildsölubirgðir: AmbrÓSÍa hf., sími 680630.
Landmælingar:
Nýjar loft-
myndir
LANDMÆLINGAR íslands hafa
nýlega gefið út fjögur vegg-
spjöld (plaköt) með nýjum litloft-
myndum af Landmannalaugum,
Þórsmörk, miðbæ Reykjavíkur
og Laugardalnum í Reykjavík.
Myndimar eru í mælikvörðunum
1:5000 og 1:10.000 þannig að nota
má þær að hluta til eins og kort.
Myndimar sýna landið frá öðm
sjónarhomi en flestir eiga að venj-
ast og með þessari útgáfu gefst
fólki kostur á að eignast einstakar
myndir. Veggspjöldin eru í stærð-
inni 40x50 sm og fást þau í korta-
verslun Landmælinga Islands, hjá
nokkmm aðilum í ferðaþjónustu og
hjá helstu bóka- og ritfangaverslun-
um í Reykjavík.
Landmælingar íslands hafa einn-
ig gefíð út bæklinga á íslensku og
ensku til þess að kynna starfsemi
stofnunarinnar á sviði vinnslu og
töku loftmynda hér á landi. í safni
Landmælinga íslands em yfír
120.000 loftmyndir sem teknar
hafa verið á tímabilinu 1937—1987.
Stofnunin rekur sérhæfða ljós-
myndastofu og geta landsmenn
fengið keyptar loftmyndir hvaðan
sem er af landinu.
(Fréttatilkynning-)
Áskriftarsnninn er 83033