Morgunblaðið - 22.09.1988, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1988
iBMiiiiriniini
Formaður Framsoknarflokksins ræddi efnahagsaðgerðir a 50. ara afmæli ungra Iramsoknarmanna
[Steingnmur Hermannsson og Halldor Asgrimsson undrandi a yfirlysingum Þorstcins Palssonar:
AF INNLENDUM
VETTVANGI
Á NIÐURLEIÐ ÚR
STJÓRNARSAMSTARFI
að önnur komi í kjölfarið. Slíkt áfall
yrði ekki metið í milljónum heldur
milljörðum króna," sagði
Stejngrímur.
Áttu von á því að ályktun fundar-
ins, þar sem stuðningi er lýst við
niðurfærslu, breyti einhverju um
afstöðu samstarfsflokkanna varð-
andi leiðir í efnahagsmálum?
Steingrímur sagðist ekki eiga
von á því. „Mér virðist sem frjáls-
hyggjugauramir í Sjálfstæðis-
flokknum ráði of miklu.“
Ræður Þorsteinn ekki við þann
hóp?
„Ekki virðist mér það,“ sagði
Steingrímur.
Millifærsla, byggð á hugmyndum
Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks
barst í tal á fundinum í gær.
Steingrímur sagði að megn óá-
nægja hefði komið fram meðal
fundamanna varðandi þær tillög-
ur*“
Óheilindi og árásir
Sama dag segir Þorsteinn Páls-
son f samtali við Morgunblaðið:
„Miðað við óheilindi og vinnubrögð
forystumanna Alþýðuflokksins og
Framsóknarflokksins upp á síðkas-
tið og stöðugar árásir þeirra á for-
ystu Sjálfstæðisflokksins opinber-
lega, þá kæmi það mér ekki á óvart
að þeir væru að hlaupast undan
merkjum... Ég held að það séu eng-
in dæmi þess að menn hafi komið
fram gagnvart samstarfsflokki eins
og þessir flokkar hafa gert gagn-
vart samstarfsflokki nema í þeim
tilvikum þar sem þeir hafa verið
að hlaupast undan merkjum eitt-
hvert annað.“
Sunnudaginn 11. september var
haldinn flokksstjómarfundur Al-
þýðuflokksins. Á þeim fundi sagði
Jón Baldvin að niðurfærsluleiðin
væri úr sögunni vegna andstöðu
sjálfstæðismanna. Því þyrfti að
fínna lausn á vanda fyrirtækjanna
út frá væntanlegum tillögum for-
sætisráðherra og tillögum Alþýðu-
flokks.
Útfærðar tillögnr frá
Þorsteini
Mánudaginn 12. september lagði
Þorsteinn Pálsson fram útfærðar
eftiahagstillögur fyrir ríkisstjómina
í formi bráðabirgðalaga. Tók hann
fram að um úrslitakosti væri ekki
að ræða.
í Tímanum þriðjudaginn 13.
september segir svo um viðbrögð
formanna hinna stjómarflokkanna:
„Steingrímur Hermannsson, for-
maður Framsóknarflokksins, sagð-
ist í gær sannfærðari um það en
nokkm sinni fyrr að niðurfærslu-
leiðin hefði verið sú vænlegasta í
stöðunni og harmaði hann það að
henni hafí verið hafnað að öllu með
Sjálfstæðisflokknum.
„Sá sem ber saman þessar tillög-
ur óg okkar tillögur, þ.e.a.s. niður-
færsluna, sér að það ber gífurlega
mikið á milli en ástand þjóðarbúsins
er orðið svo ískyggilegt að við telj-
um okkur í þeirri ábyrgð, sitjandi
í ríkisstjóm að við verðum að skoða
þær mjög alvarlega. Við munum
athuga hvort við getum komið með
viðbótartillögur í þetta púkk,“ sagði
Steingrímur eftir fundinn í gær...
Það liggur því ljóst fyrir að Fram-
sóknarflokkur og Álþýðuflokkur
hafa ýmislegt við tillögur forsætis-
ráðherra að athuga, jafnt nú, þegar
þær tillögur hafa verið útfærðar,
sem fyrr. Þessir flokkar munu því
væntanlega leggja sínar breyting-
artillögur fyrir á ríkissljómarfundi
í dag og er enn ekki útséð með það
hvort ríkisstjómarflokkamir þrír
geti komið sér saman um samrýmd-
ar aðgerðir í efnahagsmálum.“
Leiðarar Tímans
í leiðumm Tímans, málgagni
Framsóknarflokksins, þessa daga
er rekinn harður áróður fyrir niður-
færslu og gegn Sjálfstæðisflokki.
8. september segir Tíminn í leið-
ara: „Á þessari stundu verður ekki
fullyrt, svo að óyggjandi sé, hvort
svokölluð niðurfærsluleið hafí sung-
ið sitt síðasta eða ekki. En ef síðustu
atburðir í þróunarsögu niðurfærsl-
unnar er útgönguversið sjálft, þá
er ljóst að Þorsteinn Pálsson forsæt-
isráðherra, er helja dapurleikans í
þeim söng.“
10. september segir Tíminn í leið-
ara: „Þessi höfnun á niðurfærslu-
leiðinni setur Þorstein í þá stöðu
að leggja fram nýjar tillögur í efna-
hagsmálum sem samstarfsflokkar
geti fallist á. Nýtist honum ekki sá
vikufrestur, sem framsóknarmenn
hafa gefíð honum, þá hlýtur hann
að vera að búa sig í för til Bessa-
staða."
13. september segir í leiðara
Tímans: „Því miður hafnaði forsæt-
stendur hlýtur að vera ágreiningur
í stjómarsamstarfínu og óvíst
hvemig hann verður jafnaður."
15. september segir í leiðara
Tímans: „Augljóst er á tillögum
Framsóknarflokks og Alþýðu-
flokks, að ekki munar miklu að
þeir flokkar geti náð saman. Spum-
ingin er svo hvað þessar tillögur
duga lengi, náist samkomulag, og
hvort niðurfærslan liggur ekki í
loftinu þrátt fyrir allt þegar kemur
á næsta ár.“
Þann 16. september segir Tíminn
í leiðara: „Forsætisráðherra á að
vera það ljóst, að þær tillögur sem
samstarfsflokkamir hafa lagt fram
nú í vikunni koma í kjölfar hans
eigin hugmynda eftir að niður-
færsluleiðin var afskrifuð. Þær til-
lögur er ekki hægt að kalla „óskatil-
lögur", heldur tilraun til þess að
bæta úr ágöllum þeirra tillagna,
sem forsætisráðherra hefúr ný-
lega sent frá sér [leturbreyting
Morgunblaðsins].
Hvað framsóknarmenn varðar þá
höfðu þeir samþykkt að gera niður-
færsluleiðina að sinni stefnu við
ríkjandi aðstæður. Þessari leið
hafnaði Sjálfstæðisflokkurinn. Þess
vegna er niðurfærslan ekki lengur
umræðuefni, illu heilli. Meginkost-
urinn við niðurfærsluleiðina var sá
að í henni vom fólgnar heildstæðar
efnahagsráðstafanir. Gallinn við til-
lögur Þorsteins Pálssonar nú er sá,
að þær fela ekki í sér slíkar heild-
stæðar aðgerðir."
Breytingartillögnrnar
Miðvikudaginn 14. september
lögðu framsóknarmenn og alþýðu-
flokksmenn fram breytingartillögur
sínar við efnahagstillögur forsætis-
ráðherra. Var þá ljóst að þessir
tveir flokkar höfðu nálgast mjög
hvor annan þó að tillögur Fram-
sóknarflokks gerðu ráð fyrir mun
meiri miliifærslu en tillögur Al-
þýðuflokks. Lítið þokaðist hins veg-
ar í samkomulagsátt á milli Sjálf-
stæðisflokks annars vegar og
Framsóknarflokks og Alþýðuflokks
hins vegar. Áttu sjálfstæðismenn
m.a. erfítt með að samþykkja aukn-
ar skattaálögur sem millifærsla án
gengisfellingar myndi krefjast.
Breytingartillögur Framsóknar-
flokksins komu til umræðu í ríkis-
stjóminni miðvikudaginn 14. sept-
ember. Um þær segir Þorsteinn
Pálsson í Alþýðublaðinu: „Ég hef
tekið skýrt fram að mínar tillögur
sem forsætisráðherra era ekki
óskatillögur Sjálfstæðisflokksins.
Flokkamir era að því leyti í mis-
munandi aðstöðu að samstarfs-
flokkamir geta sett fram óskatillög-
ur af sinni hálfu, en það er auðvit-
að skylda forsætisráðherra að
leggja fram tillögur í þeim tilgangi
að leiða menn til sameiginlegrar
niðurstöðu. Ég er þess vegna ekki
í þeirri aðstöðu að geta lagt fram
óskatillögur Sjálfstæðisflokksins."
Steingrímur Hermannsson segir
Á þessum forsíðum Tímans má glögglega sjá að Framsóknarflokkur-
inn lagði mikla áherslu á niðurfærslu enda hafði Steingrímur Her-
mannsson lýst því yfir að það væri „eina færa leiðin" út úr eftiahags-
vandanum.
isráðherra að fara þessa [niður-
færslujleið. Hann var neyddur tii
að hafna henni. Eins og Ijóst má
vera era margir sjálfstæðismenn
hlynntir niðurfærsluleiðinni. En
slíkir menn era gersamlega áhrifa-
lausir í flokknum. Ráðandi afl innan
flokksins er hópur nýkapítalista,
sem lítur á það, sem helgispjöll að
ríkisstjómin hafí áhrif á stjóm efna-
hagsmála. Forsætisráðherrann rís
ekki gegn þessu liði. Meðan svo
NU EDA ALDREI
- NIDURFÆRSLA
Steingrimur Hermannsson formaöur framsóknar gerói efna- hreyfingarinnar vaeri ekki aftur anúift.
hagsráAstafanlr aó umtalsefni sinu þegar hann ávarpaói SO. ára Ræöa hans öll tók af öll tvimæll flokksformannslns um vlljann
afmssllsþing Sambonds ungra framsóknarmanna. Stelngrimur til aö leysa þann mlkla vanda sem nú blasir vió þjóóinnl: Nú eóa
sagöi aógeróa vera þörf strax. Steingrimur sagöi teningum hafa
verló kastaó og meó frestun aógeróa og samþykkl verkalýós-
• Blaðsíoa 5
OTIMABÆRT AÐ
BLÁSA NIDUR-
FÆRSLUNA AF
Steingrimur Hermannsson. utanrikisraó-
herra og Halldor Ásgrimsson, sjávarútvegs-
rt&herra lýstu báóir undrun sinni i gær-
kvöidi á yfirlýsingum Þorsteins Pálssonar,
forsætisráóherra i gær. Þorsteinn sagói
IJóst aó nióurfærsluleiöin væri ekki fær þar
sem mióstjórn ASÍ heföl sent frá sér bréf
þess efnis aó þelr myndu ekki ræóa frekar
niöurfærslu launa, heldur vildu þeir taka til
vlö aó ræóa hliöaraögeróir.
Ýmsar skýringar hafa komló fram á yfirtýs-
ingum forsætisráöherra. Telja marglr aó
frjálshyggjulióiö f fhaldsfytklngunnl hafi sett
Þorstein f mlkla pressu og hann notfært sér
bréf ASl til aó komast frá niöurfærslunnl.
Umferðaróhapp
í Hveragerði
Rækjuveiði dregst saman
HÓLmavík.
Stór amerísk bifreið valt í svo-
kallaðri Gosabrekku í Hveragerði
föstudaginn 16. september, og fór
hún þrjár veltur niður nýlega upp-
grædda brekku, niður í skrúðgarð
bæjarins. Urðu nokkur spjöll á
gróðri. í bifreiðinni vora tveir kom-
ungir menn, ökumaður og farþegi.
Ekki vora þeir í bílbeltum, en sluppu
þó lítið meiddir, aðeins með skrám-
ur. Bifreiðin er mikið skemmd ef
ekki ónýt. - Sigrún
RÆKJUVEIÐAR drógust saman í
sumar frá Hólmavfk og telja sjó-
menn að of mikilli sókn sé um að
kenna. Áður var algengt að eftir
4. daga útiveru á sjó kæmu bátarn-
ir með 8-10 tonn, en f sumar
hafa þeir aðeins komið með 3—5
tonn eftir jafti langt úthald.
Á sumrin hafa nokkrir bátar frá
Hólmavík og Drangsnesi stundað
djúprækjuveiðar fyrir noröan land.
Veiðar þessar hafa gengið vel undan-
farin sumur og kvóti bátanna verið
vel rúmur. Algengt var að bátamir
hefðu um 140—160 tonna kvóta og
kæmu með um 7—10 tonn af rækju
að landi eftir 3—4 daga úthald á sjó.
í sumar hafa veiðamar gengið frekar
illa. Þær hafa dregist saman um allt
að helming eða meir, og telja sjó-
menn á Hólmavík að of mikilli sókn
sé um að kenna. Mjög mörg stór
skip hafa hafíð þessar veiðar og af-
köst þeirra hafa verið það mikil að
um ofveiði hefur verið að ræða.
Rækjustofninn úti fyrir Norðurlandi
þolir ekki alla þessa sókn.
Sjómenn á Hólmavík, sem frétta-
ritari ræddi við, vora ekki ánægðir
með að kvóti báta þeirra í djúprækju
skyldi vera skertur. Töldu þeir að
tilfærsla kvóta milli bátanna^g stóru
skipanna, eins og loðnuveiðiski-
panna, ætti ekki rétt á sér. Það hefði
komið þannig niður á bátunum frá
Hólmavík, að bátur sem hefði haft
um 150 tonna kvóta, hefði í sumar
fengið 100 tonn. Þessi skerðing hefði
því komið sér illa fyrir byggðarlagið
og í sumar kom í ljós það sem spáð
hafði verið, að rækjustofninn úti fyr-
ir Norðurlandi hafí ekki þolað þessa
stórauknu sókn. Afli á hveija sóknar-
einingu hafí dregist mikið saman og
betra hefði verið að leyfa bátunum,
er stunduðu þessar veiðar áður, að
stunda þær eins og fyrrum, en ekki
hleypa nýjum og stóram skipum að.
- BRS