Morgunblaðið - 22.09.1988, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1988
Grunnskólar:
Ný aðalnámskrá
í ÁGÚST sl. fékk Bandalag kcnnarafélaga til umsagnar drög að nýrrí
„Aðalnámskrá grunnskóla“ en ráðgert er „að ný aðalnámskrá grunn-
skóla komi út eftir að menntamálaráðuneytið hefur brugðist við athuga-
semdum umsagnaraðila“ eins og segir f kynningarbæklingi ráðuneytis-
ins um námskrárdrögin.
Þar sem hér er um viðamikið verk
að ræða óskaði stjóm BK strax eftir
fresti til 1. október til að skila áliti
sínu.
Skólamálanefndir Bandalags
kennarafélaga byijuðu strax að
vinna að umsögn um verkið og leit-.
uðu til fjölmargra kennara víðsvegar
á landinu til að taka þátt í því starfi.
Stjóm Bandalags kennarafélaga
fékk á fundi sínum í dag álit skóla-
málanefndanna í hendur. Hér er um
mjög viðamikið mál að ræða, eins
og áður er komið fram, og athuga-
semdir skólamálanefndanna snerta
veigamikla þætti námskrárinnar.
Alit Bandalags kennarafélaga um
drög að nýrri aðalnámskrá fyrir
grunnskóla mun liggja fyrir 1. októ-
ber næstkomandi. (Fréttatilkynning)
Merkileg’ virkjun aflögð
Morgunblaðið/Arni Sœberg
Óálitlegt verkefni, en býsna fróðlegt á margan hátt, Hér eru vistfræðinemar Armúlaskólans við
ruslið sem þeir söfnuðu fyrir helgina á skólalóðinni og í næsta nágrenni hennar. Með nemendunum
er Bogi Ingimarsson kennari, sem hafði umsjón með verkefninu, hann er lengst til hægri.
Ármúlaskóli:
Vistfræðinemar rannsaka rusl
NEMAR í byrjunaráfanga í vistfræði við Armúlaskólann í
Reykjavík fengu óhreinlegt verkefiii í lok síðustu viku. Þá söfii-
uðu þeir öllu finnanlegu rusli og drasli á lóð skólans og i næsta
nágrenni. Vinna þeirra fólst síðan í að greina þetta rusl, hvers
eðlis það er og hvaðan það er komið. Eitt það athyglisverðasta
við niðurstöður flokkunar ruslsins þótti nemendum, að nánast
engar öldósir var að finna í grennd við skólann.
Nemamir skiptu sér í hópa og
fínkembdu skólalóðina og næsta
nágrenni hennar. Alls söfnuðust
16 kfló af rusli. Kflóatalan segir
ekki mikið um samsetningu þess
og fyrirferð, að sögn Boga Ingi-
marssonar kennara vistfræðinem-
anna. Sumt ruslið var blautt og
nokkrar ölflöskur vega tiltölulega
mikið. Af þessum sökum var af-
rakstur söfnunarinnar einnig
mældur með öðru móti þ.e. rúm-
mál var mælt og stykki talin.
Alls var ruslið, óþjappað, 0,6 rúm-
metrar og stykkin 2.107 talsins.
Samsetningin var sem hér seg-
ir (miðað við stykkjafjölda): 642
sígarettustubbar, eða 30,48%;
465 stk ógreinanlegt bréfamsl,
22,07%; 396 sælgætisbréf,
18,79%; 247 stk ógreinanlegur
plastúrgangur, 11,72%; 83 pappa-
ölbox, 3,95%; 82 eldspýtur, 3,90%;
62 stk ýmislegt óflokkað, 2,90%;
49 ávaxtasafafemur, 2,33%; 43
sígarettupakkar, 2,04%; 26 stk
dagblaðaúrgangur, 1,23% og loks
12 ölflöskur, eða 0,57%.
Bogi sagði að augljóslega væri
stór hluti af mslinu kominn frá
nemendum sjálfum, en einnig
væri Ijóst að nokkuð af því hefði
borist að með öðmm hætti, t.d.
með vindi. Það vekur athygli að
nánast engar öldósir er að flnna
í þessu safni og taldi Bogi að
skýringuna væri að finna í því,
hve böm í höfuðborginni hafa
verið dugleg að safna þeim í til-
efni af hreinsunarátaki í borginni.
Nemendur í fyrsta áfanga vist-
fræðinnar munu síðan vinna frek-
ar úr þessum niðurstöðum á næst-
unni.
Austur-Húnavatnssýsla:
Aðalréttum lokið
Sauðfé fækkar um 7000 á einu ári
Blönduósi.
NÚ ER aðalréttum í Austur-Húnavatnssýslu lokið og eftir því sem
best er vitað gekk smölun Qárins vel og fengu leitarmenn yfirleitt
gott veður í göngunum. Menn eru flestir sammála um það að dilkar
séu vænir og virðast fyrstu tölur frá sláturhúsi Sölufélags A-Hún.
staðfesta það. Þegar búið var að slátra u.þ.b 5100 lömbum sl. þríðju-
dag var meðalvigtin 14,93 kg, sem er töluvert meira en var í fyrra-
haust.
Fullvirðisréttur austur-hún-
vetnskra sauðijárbænda verður á
þessu hausti 33.850 ærgildi en það
svarar til að framleiða megi rúm
616 tonn af kindakjöti. Tæplega
128.300 kg af kindakjöti em bund-
in vegna samninga um kaup eða
leigu á fullvirðisrétti. Að lartgmestu
leyti eru þessir samningar um nið-
urskurð vegna riðu og ennfremur
hafa nokkrir bændur leigt Fram-
leiðnisjóði fullvirðisréttinn. Af þess-
um tölum má ljóst vera að fram-
leiðsluréttur sauðfjárbænda í A-
Húnavatnssýslu hefur dregist sam-
an um tæp 20%. Þessi þróun kemur
líka fram í áætlunum sláturhússins
á Blönduósi um fjölda sláturfjár á
þessu hausti en þessi áætlun er
byggð á loforðum bænda um fjölda
sláturfjár. í áætluninni er gert ráð
fynr um 20% fækkun á milli ára.
í haust munu a.m.k. 3 bændur
skera niður fé vegna riðu og voru
um 1260 kindur á fóðrum á þessum
bæjum sl. vetur. Þetta þýðir að
sauðfé hefur fækkað um tæp 7000
í Austur-Húnavatnssýslu á einu ári.
Jón Sig
ullarkembistöðina í Hveragerði í
aldarbyrjun.
Zofónías Þorvaldsson er bóndi á
Læk og stendur fyrir hinum nýju
virkjunarframkvæmdum í tengslum
við dúnhreinsunarstöð æðarræktar-
býlisins.
Hver er saga þessarar vélar,
Zofónías?
„Faðir minn keypti þessa vél
hingað notaða frá ullarkembistöð-
inni í Hveragerði ’43 og lét gera
upp. Til þeirra hafði hún komið
notuð frá Noregi. Telja verður víst
að hún sé orðin yfir 100 ára gömul.
í vélinni er merkileg vatnssmurð
trélega af Buchenholt gerð, nefnd
eftir viðnum sem er mjög feitur og
eðlisþyngri en vatn. Legan stendur
fyllilega fyrir sinu ennþá eftir 44
ára notkun, en slíkar legur var víst
algengt að nota í hæggengar vélar
fyrr á öldinni."
Er eitthvað í gömlu virkjuninni
sem mun nýtast þér við hina nýju?
„Já, miðlunarstíflan var byggð
fyrir nokkrum árum fyrir gömlu
stöðina og nýtist mjög vel við þá
nýju. Ætli ég verði ekki að segja
að þekking og reynsla við að alast
upp með gömlu virkjuninni geri það
að ekki þarf að kaupa rafiðnaðar-
menn dýrum dómi til viðhalds og
uppsetningar við þá nýju.“
Þetta mun ekki vera eina stöðin
sem byggð hefur verið hér í firðin-
um?
„Nei, auk þessarar var Núps-
skóli með stöð frá 1930 til ’71, svo
voru einnig þijár stöðvar í Þingeyr-
arhreppi en þær eru allar aflagðar
núna. Aftur á móti veit ég um
nokkra sem eru að hugsa sér til
hreyfings núna og hafa mun betri
virkjunarkosti en hér eru.“
Hvað hefur svo nýja stöðin fram
yfir_þá gömlu?
„í fyrsta lagi þriggja fasa raf-
magn, meiri orku og sérstaklega
betri nýtingu við lítið vatnsmagn."
Nú liggur samveitulínan hér rétt
yfir virkjanimar hjá þér. Hvers
vegna ekki bara að tengjast þeim?
„Það er einfaldlega of dýrt.
Stofnkostnaður við þriggja fasa
rafmagn og orkuverð er það hátt
að framkvæmdir við einkavirkjun
borga sig á svona 7—8 árum. Ein-
hvers staðar hef ég heyrt að hjá
Landsvirkjun sé staðallinn við stór-
virkjanir 1 milljón í kostnað fyrir
hver 15 kw af uppsettu afli. Ætli
ég sleppi þá ekki nokkuð vel. Ann-
ars kemur inn kostnaður hjá mér
vegna silungsins í ánni. Hann má
ekki stoppa af. Þetta þarf ekki að
taka með þegar virkjað er þar sem
fiskur hefur ekki gengið áður.“
Hvemig er með fyrirgreiðslu?
„Þar kemur Orkusjóður til skjal-
anna. Þaðan hefur verið lánað
vegna svona framkvæmda. Þó ein-
göngu aðilum sem ekki hafa verið
komnir með samveiturafmagn eftir
því sem ég best veit. Sjálfur fékk
ég grænt ljós á lán sem veitt em
að verklokum."
Hvað verður svo um gömlu stöð-
ina?
„Ætli hún fái ekki að standa eitt-
hvað áfram. Kannski mætti bjóða
Hvergerðingum gömlu vélina til
kaups ef þeir endurreisa gömlu ull-
arkembistöðina í fyrri mynd.
- Kári
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Talsvert færra fé kom i réttir á þessu hausti en í fyrra. Myndin er
af Staferétt í Svartadal í Austur-Húnavatnssýslu.
Mýrahreppur.
NU UM mánaðamótin verður
aflögð merkileg heimarafetöð
við bæinn Læk í Dýrafirði þegar
ný stöð leysir hina gömlu af
hólmi. Stöð þessi er byggð 1944
og er merkilegust fyrir þær sak-
ir að í henni er túrbína ca. 100
ára gömul, smíðuð í Noregi og
flutt til íslands til notkunar við
Hér sést gamla stöðvarhúsið á Læk sem farið er að gefa
eftir undan þunga vatnsins og frostskemmdum.
Huga þarf að leiðum fyrír göngufisk í ánni. Zófónías og
vinnumenn hans á stífluvirkinu. Raflína sveitarinnar sést
í baksýn.