Morgunblaðið - 22.09.1988, Side 33

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1988
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1988 •
33
fltrgi Útgefandi tflllltlfrtfe Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Aðstoðarritstjóri Björn Bjarnason.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Auglýsingastjóri BaldvinJónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 70 kr. eintakið.
Thatcher gagnrýnir
skrifræði EB
Margaret Thatcher, forsæt-
isráðherra Bretlands, hef-
ur hleypt nýju lífi í umræður
um framtíð samstarfsins innan
Evrópubandalagsins með ræðu
er hún flutti í hinum fomfræga
belgíska bæ Brugge (Bruges)
á þriðjudag. Þar notaði hún
tækifærið í ræðu við setningu
Evrópu-háskólans að gagnrýna
þá, sem telja að Evrópubanda-
lagið (EB) eigi að þróast í átt
til einskonar bandaríkja Evr-
ópu. Vill Thatcher að innan
bandalagsins starfi sjálfstæð
fullvalda ríki saman að úrlausn
þeirra verkefna sem þau sjálf
fela bandalaginu að sinna en
frá því komi ekki fyrirmæli.
Hún réðst harkalega á skrif-
ræði EB í Brussel og komst
þannig að orði, að Bretar hefðu
ekki lagt sig fram um að
stemma stigu við afskiptum
ríkisvalds og embættismanna
heima fyrir til þess eins að lúta
síðan miðstýrðu valdi skriffínna
í Brussel. Evrópu-háskólinn í
Brugge er einmitt ein helsta
menntamiðstöð þeirra, sem
síðan ráðast til starfa innan
skrifstofubákns Evrópubanda-
lagsins í Brussel og annars
staðar. Thatcher komst raunar
þannig að orði í ræðu sinni, að
vegna umræðna um að hún
væri andsnúin evrópskri sam-
vinnu, mætti líkja því, að henni
væri boðið að flytja ræðu við
þetta tækifæri, við það, að
Genghis Khan væri fenginn til
að lýsa kostum friðsamlegrar
sambúðar!
Fyrir þá sem fylgst hafa með
ummælum Thatcher um EB
undanfama mánuði ætti gagn-
rýni hennar ekki að koma á
óvart. Bretar hafa undir hennar
forystu samþykkt að stefna að
einum EB-markaði og miða við
árið 1992 í því efni eins og
aðrar aðildarþjóðir. Á hinn bóg-
inn er breska ríkisstjómin, eins
og raunar sú franska undir
forystu sósíalistans Michels
Rocards, treg til að samþykkja
þær kröfur sem tengjast gildis-
töku innri markaðarins, að
skattareglur og opinber gjald-
taka önnur verði samræmd í
öllum EB-löndunum. Til dæmis
er Thateher á móti því að leggja
virðisaukaskatt á matvæli og
bamaföt, svo að dæmi séu tek-
in. Eiga mótmæli eftir að heyr-
ast frá fleiri ríkisstjómum þeg-
ar nær framkvæmd hinna ör-
lagaríku ákvarðana dregur. í
annan stað fínnst Thatcher nóg
um yfírlýsingar Jacques Delors,
formanns framkvæmdastjóm-
ar EB, en hann er franskur
sósíalisti og hefur farið víða
undanfarið og lagt áherslu á
hina félagslegu hlið innri mark-
aðarins, eins og það er kallað.
Telur hann til að mynda að í
verkahring EB sé að tryggja
stöðu verkalýðsfélaga gagn-
vart þunga markaðskerfísins.
Flutti hann ræðu um þetta efni
á þingi breska alþýðusam-
bandsins og var vel fagnað af
mönnum þar, sem eru hat-
rammir andstæðingar Thatcher
á heimavelli.
Breski forsætisráðherrann
vill sem sé ekki að fyrirmæli
frá Bmssel verði til þess að
eyðileggja þau fijálsræðisskref
sem stigin hafa verið í breska
stjóm- og hagkerfmu undir
hennar forystu. Hún telur einn-
ig óraunhæft, að því er virðist,
að stefna að frekari sameiningu
ríkjanna innan Evrópubanda-
lagsins. Varar hún sérstaklega
við því að þjóðareinkenni verði
þurrkuð út og allir verði steypt-
ir í eitthvert samevrópskt mót.
Að þetta sé markmið EB er
dregið í efa af þeim sem teljast
meiri Evrópusinnar en Thatch-
er og fylgismenn hennar. Þeir
segja, að í hugmyndafræðinni
á bak við Rómarsáttmálann,
stofnskrá EB, sé einmitt gert
ráð fyrir, að með því að sam-
eina kraftana við lausn ákveð-
inna verkefna gefist þjóðum
eða þjóðarbrotum betri tæki-
færi en ella til að rækta sérein-
kenni sín. Er bent á Baska því
til staðfestingar en eins og
fram hefur komið hér í blaðinu
vinna þeir nú að því að endur-
vekja sitt gamla tungumál.
Markviss gagnrýni Thatcher
og umræðurnar sem hún hefur
vakið á erindi til allra Evrópu-
þjóða, hvort heldur þær eru
utan Evrópubandalagsins eða
innan. Hún beinir athyglinni í
senn að þróuninni innan EB
og einnig að þeim hættum sem
af því stafa að fela miðstýrðu
bákni of mikil völd. Ástæða er
til að taka undir með henni,
þegar hún segir: „Vissulega er
kaldhæðnislegt, að einmitt í
sama mund og ráðamenn í ríki
eins og Sovétríkjunum, sem
hafa reynt að stjóma öllu frá
miðjunni, eru að átta sig á því
að helst næst árangur með því
að dreifa valdi og ákvörðunum,
vilja sumir innan EB halda í
gagnstæða átt.“
AF INNLENDUM
VETTVANGI
AGNES BRAGADÓTTIR
Stjórnarmyndunartilraunir Steingríms Hermannssonar:
Alþýðubandalagið tvístígandi
hvað varðar stj órnarþátttöku
Verða að svara Steingrími fyrir hádegi á morgun
STEINGRÍMUR Hermannsson, formaður Framsóknarflokksins, færð-
ist nær þvi markmiði sínu í gær að mynda ríkisstjórn er hefði 32ja
manna þingstyrk á Alþingi. Jafhvel heflir það komið til tals að þing-
styrkur stjórnar hans yrði 33 þingmenn og hafa menn þá í huga
flilltingi Aðalheiðar Bjarnfreðsdóttur, þingmanns Borgaraflokksins.
Stefán Valgeirsson tilkynnti Steingrími í gærmorgun að hann gæti
stutt stjórn þá sem Steingrímur reynir nú að mynda, með þátttöku
Alþýðuflokks og Alþýðubandalags. Að vísu flmduðu alþýðubandalags-
menn um það í gær hvort flokkurinn vildi styðja slíka stjórn til að
byrja með og verða í náinni framtíð einn aðili að henni og var að
heyra á máU manna í gær að bjartsýni gætti hvað niðurstöðu Al-
þýðubandalagsins varðaði. Þó mun Hjörleifur Guttormsson vera mjög
andvígur slíku stjórnarsamstarfi og lengi vei var slíkt hið sama talið
gilda um Ásmund Stefánsson, forseta Alþýðusambands íslands, en í
gærkvöldi hölluðust menn fremur að því að Ásmundur myndi leggja
til að minnihlutastjóm Framsóknarflokks og Alþýðuflokks yrði varin
vantrausti til að byija með.
Stjómmálin voru með skondnara
móti í gærmorgun, og ugglaust
mætti gera um þann þátt hinn
ágætasta farsa. Formennimir, þeir
Steingrímur Hermannsson, Jón
Baldvin Hannibalsson og Ólafur
Ragnar Grímsson, hittust á laun í
býtið í gærmorgun í húsakynnum
Alþingis og báru saman bækur
sínar. Steingrímur kvaðst að
afloknum þeim fundi vera bjart-
sýnni á að þessi tilraun tækist, en
hann hefði verið deginum áður. Að
formannafundinum loknum hófst
þegar í stað fundur þingflokks Al-
þýðubandalagsins, þar sem til um-
ræðu var hvort og þá með hvaða
hætti Alþýðubandalagið styddi eða
yrði aðili í ríkisstjóm Steingríms
Hermannssonar, jafnframt því sem
afstaða flokksins til fyrstu aðgerða
í efnahagsmálum í formi bráða-
birgðalaga var rædd. Skyndilega
og öllum á óvart gerðu alþýðu-
bandalagsþingmenn hlé á flmdi
sínum laust fyrir kl. 11 og gáfu
fréttamönnum þá skýringu að
Kvennalistinn hefði óskað eftir því
að þeir gengju á fund þeirra í Þórs-
hamri, hvað þeir gjörðu.
Skondin uppákoma
Kvennalista
Að afloknum þeim fundi greindi
Kristín Halldórsdóttir, þingmaður
Kvennalista, fréttamönnum frá því
að tilefni fundarboðsins hefði verið
það að kvennalistakonur vildu skýra
þingmönnum Alþýðubandalagsins
„satt og rétt“ frá því sem gerst
hafði á fundi þeirra með fulltrúum
Framsóknarflokks, Alþýðuflokks
og Alþýðubandalags í fyrradag.
Kristín sagði kvennalistakonur telja
að formaður Alþýðubandalagsins
hefði rangtúlkað þeirra viðbrögð og
afstöðu í fjölmiðlum, að afloknum
fundinum.
í samtölum við þingmenn Al-
þýðubandalagsins kom aftur fram
að þeir skildu viðbrögð og afstöðu
kvennalistakvenna á nákvæmlega
sama hátt og þeir höfðu gert í fyrra-
dag. Sögðu þeir enga breytingu
hafa orðið á skilningi sínum, þrátt
fyrir þennan fund.
Ólafur Ragnar Grímsson fór
síðan í hádeginu í gær að Borgar-
túni 6, þar sem hann og Jón Bald-
vin og Steingrímur ræddust við í
hálfa aðra klukkustund, en að því
loknu sneri Ólafur Ragnar aftur
niður í Alþingi, þar sem þingflokks-
fundi Alþýðubandalagsins var fram
haldið. Að þingflokksfundi Alþýðu-
bandalagsins loknum var síðan
haldinn fundur viðræðunefnda
flokkanna þriggja, Framsóknar-
flokks, Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags, í húsakynnum sjávarút-
vegsráðuneytisins, þar sem Ólafur
Ragnar kynnti fulltrúum hinna
flokkanna afstöðu Alþýðubanda-
lagsins. Það mun hafa verið ein-
dregin niðurstaða þingflokks Al-
þýðubandalagsins að senda við-
raeðunefnd sína á fund þeirra
Steingríms og Jóns Baldvins á nýjan
leik klukkan 16.30 í gær með þá
skýlausu kröfu að kjarasamningar
yrðu þegar í gildi á nýjan leik og
að horfið yrði frá áformum um
frystingu launa.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins lögðu Alþýðubandalags-
menn á það mikla áherslu að þeir
gætu ekki gengið inn í ríkisstjóm
sem þessa án þess að ákvæðum sem
þessum yrði fullnægt. Klukkan 19
í gærkvöldi hittust síðan á leynileg-
um fundi þeir Steingrímur Her-
mannsson fyrir Framsóknarflokk,
Jón Baldvin og Jón Sigurðsson fyr-
ir Alþýðuflokk og Ólafur Ragnar
Grímsson, Svavar Gestsson og Ás-
mundur Stefánsson fyrir Alþýðu-
bandalag. Þar var samkvæmt heim-
ildum þingað um kröfur Alþýðu-
bandalags og mun niðurstaðan hafa
orðið sú að Framsókn og Alþýðu-
flokkur buðu upp á óheftan samn-
ingsrétt frá áramótum, en Alþýðu-
bandalagsmenn töldu að ekki væri
hægt að semja um samningsrétt.
Þó mun við rökræður hafa dregið
saman með aðilum, einkum og sér
í lagi þegar Alþýðubandalagsmönn-
um var bent á hvað það hefði í för
með sér ef samningsréttur sjó-
manna yrði ftjáls nú. Var þeim
bent á að launahækkun sjómanna
ásamt hækkun fískverðs myndi að
líkindum gera meira en að éta upp
þær fyrstu aðgerðir sem nú ætti
að ráðast í til bjargar fískvinnslu-
fyrirtækjum í landinu.
Heimildir herma að fulltrúar Al-
þýðuflokks og Framsóknarflokks
hafí tíundað aðrar aðgerðir sem
þeir væru reiðubúnir að ráðast í til
þess að kom til móts við sjónarmið
Alþýðubandalagsins. Alþýðubanda-
lagsmennimir þrír veittu ekki af-
dráttarlaus svör á þessum fundi en
fóru af honum beint á fram-
kvæmdastjómarfund Alþýðubanda-
lags þar sem þeir munu,hafa kynnt
þessar hugmyndir. Talið er að af-
staða í Alþýðubandalagi sé skipt
hvað varðar stuðning við eða þátt-
töku í ríkisstjóm þeirri sem
Steingrímur Hermannsson reynir
Morgunblaðið/Sverrir
Þeir Steingrímur Hermannsson og Jón Baldvin Hannibalsson voru
bjartsýnir á að myndun rikisstjórnar Framsóknarflokks, Alþýðuflokks
og Alþýðubandalags, með tilstyrk Stefáns Valgeirssonar tækist í gær
að afloknum hádegisflmdi með Ólafi Ragnari Grímssyni. Hér ræða
þeir við fréttamenn í húsakynnum fíármálaráðuneytisins i Borgart-
úni 6, strax eftir fundinn.
Morgunblaðið/Sverrir
Steingrímur Sigfússon, formaður þingflokks Alþýðubandalagsins,
Guðrún Helgadóttir, þingmaður Alþýðubandalagsins og Ólafúr Ragn-
ar Grimsson, formaður Alþýðubandalagsins, koma af þingflokksfúndi
i gær, en svars Alþýðubandalagsins af eða á um stuðning eða þátttöku
í stjórn var beðið með eftirvæntingu í allan gærdag.
nú að mynda. Svavar Gestsson og
Ólafur Ragnar Grímsson em taldir
vilja ganga strax inn í þetta stjóm-
arsamstarf, en ólíklegt er talið að
Ásmundur Stefánsson sé þeirrar
skoðunar, heldur að hann muni
leggja til í framkvæmdastjórninni
að ákveðið verði að styðja minni-
hlutastjóm Alþýðuflokks og Fram-
sóknarflokks þar til bráðabirgðalög
um fyrstu aðgerðir í efnahagsmál-
um em orðin að lögum í Alþingi
íslendinga.
Þar sem Steingrímur Hermanns-
son ætlar sér skamman tíma í
stjómarmyndunartilraunir hefur
hann boðað sömu aðila til fundar
við sig klukkan 10 í fyrramálið jafn-
framt því sem hann hefur óskað
eftir að afdráttarlaus svör Alþýðu-
bandalags berist honum fyrir há-
degi á morgun.
Verður Aðalheiður 33.
þingmaðurinn?
Aðalheiður Bjamfreðsdóttir,
þingmaður Borgaraflokksins, sem
sögð er lítt hrifin af hugmyndum í
þá vem að Borgaraflokkur og Sjálf-
stæðisflokkur fari út í stjómarsam-
starf, sagði í viðtali við mig í gær
um hugmynd þess efnis að hún
yrði hugsanlega 33. þingmaðurinn
á bak við stjórn Steingríms Her-
mannssonar, að sá möguleiki hefði
ekki verið ræddur við sig af nokkr-
um manni. Hins vegar sagði Aðal-
heiður: „Ég er þeirrar skoðunar að
þingmönnum Borgaraflokksins,
sem og öðmm þingmönnum Al-
þingis, beri skylda til þess að sjá
til þess að í landinu sé starfhæf
meirihlutastjóm." Það kann því að
vera að ekki sé með öllu útilokað
að Aðalheiður fengist til þess að
styðja samstjóm Framsóknar-
flokks, Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags. Enda staðfesti einn af
frammámönnum Borgaraflokksins
í samtali í gær að flestir þingmenn
Borgaraflokksins væm þeirrar
skoðunar að Aðalheiður hygði á
stuðning við stjóm Steingríms.
Hver verða viðbrögð
forsetans?
Vangaveltur manna í gær sner-
ust meðal annars um það hver yrðu
viðbrögð Vigdísar Finnbogadóttur,
forseta íslands, fengi Steingrímur
jákvætt svar frá Alþýðubandalag-
inu og gengi á hennar fund og
upplýsti hana um að hann gæti
myndað ríkisstjóm sem hefði 32ja
manna þingstyrk og væri þar með
varin vantrausti. Töldu viðmæl-
endur mínir að forsetinn myndi
standa frammi fyrir því að ákveða
hvort hún fæli Þorsteini Pálssyni,
formanni Sjálfstæðisflokksins um-
boð til myndunar ríkisstjómar sem
hefði þingmeirihluta að baki sér.
Töldu viðmælendur mínir úr röðum
framsóknarmanna og alþýðuflokks-
manna að slíkt gæti orðið erfíð og
flókin ákvörðun fyrir forsetann, þar
sem það yrði fastmælum bundið á
milli Alþýðuflokks, Framsóknar-
flokks og Alþýðubandalags, að eng-
inn flokkanna væri reiðubúinn til
viðræðna um stjómarþátttöku með
Sjálfstæðisflokki og Borgaraflokki.
Þvi muni það blasa við að ekki verði
um annan kost að ræða en veita
Steingrími áframhaldandi umboð. Á
hinn bóginn voru uppi vangaveltur
þess efnis að ef ákvörðun Alþýðu-
bandalagsins yrði neikvæð, þá skil-
aði Steingrímur einfaldlega stjóm-
armyndunarumboði sínu, og þannig
gæti komið upp á borðið endurreisn
fráfarandi ríkisstjómar, en að mati
framsóknarmanna og alþýðuflokks-
manna yrði slík stjómarmyndun að
verða undir annars forsæti en Þor-
steins Pálssonar. Menn vom i gær
ekki famir að velta þeim möguleika
fyrir sér af neinni alvöra.
„Höggvir sá er hlífa skyldi“
Morgunblaðið/Bjami
Jónas Ólafsson sveitarstjóri og Magnús Guðjónsson kaupfélagsstjóri
ræða stöðuna fyrir utan skrifstofúr kaupfélagsins í gær. Á innfelldu
myndinni sjást einar innsigluðu dyranna.
„ÉG GET ekki neitað þvi, að mér
finnst að sá höggvi nú sem hlífa
skyldi, þegar ríkisvaldið gengur
fram í því að loka fyrirtækjum,"
sagði Guðmundur Friðgeir Magn-
ússon sjómaður við Morgunblaðs-
menn á Þingeyri í gær. Guðmund-
ur Friðgeir e,r í stjóm Kaupfélags
Dýrfirðinga og formaður verka-
lýðsfélagsins á staðnum.
Á Þingeyri búa tæplega 500
manns og hefur íbúum fjölgað nokk-
uð síðustu ár. Á vegum sveitarfélags-
ins eru miklar framkvæmdir í gangi.
M. a. er verið að ljúka við bamaheim-
ili fyrir um 40 böm, bygging kaup-
leiguíbúða og verkamannabústaða,
níu íbúða bygging, er vel á veg kom-
in og steypuvinna var í fullum gangi
við íbúðir aldraðra, þegar Morgun-
blaðið bar að.
75 - 80% íbúanna byggja afkomu
sína á starfsemi kaupfélagsins.
Langflestir Þingeyrarbáta leggja
afla sinn upp hjá kaupfélaginu og
er nánast enginn annar fískverkandi
á staðnum.
Sá rekstur Kaupfélags Dýrfirð-
inga, sem settur var undir innsigli á
þriðjudaginn er verslunin, vöra-
geymsla, öll fiskvinnsla og fiskimjöls-
verksmiðja. Unnið er á skrifstofu og
við nauðsynleg viðhaldsstörf ogþrif.
60 - 70 manns voru sendir heim
vegna þessara aðgerða. Að jafnaði
vinna 120 til 150 manns hjá Kaup-
félaginu.
Kaupfélög Dýrfirðinga og Önfirð-
inga eiga dótturfyrirtæki, Barða hf,
sem leigir sláturhúsið á Þingeyri af
Kaupfélagi Dýrfirðinga. Sú starfsemi
er í gangi.
Kaupfélag Dýrfírðinga á annað
dótturfyrirtæki, Fáfni hf, sem gerir
út togara Þingeyringa, Framnes og
Sléttanes. Togaramir hafa undanfar-
ið veitt fyrir Hraðfrystihúsið í
Hnífsdal, jafnhliða eigin veiðum, þar
sem togari Hnífsdælinga er í við-
gerð. í gær var Framnesið að landa
á ísafirði fyrir Hraðfrystihúslð í
Hnífsdal. Ekki munu vera áfbrm um
að stöðva togarana.
Forráðamenn kaupfélagsins á
Þingeyri vildu vera bjartsýnir á að
hægt væri að opna aftur hinar Iæstu
dyr, þegar Morgunblaðið ræddi við
þá í gær og bjuggust við að þá og
þegar yrðu innsiglin tekin frá. Það
-hafði þó ekki gerst enn, er blaða-
menn fóru þaðan síðdegis.
Stjóm kaupfélagsins er boðuð til
fundar í dag, en í gær ákváðu stjóm-
armenn að bíða þess, að sami aðili
sem setti innsiglin fyrir kaupfélags-
dymar tæki þau frá aftur, þ.e. ríkis-
valdið, að sögn Hallgríms Sveinsson-
ar stjómarformanns kaupfélagsins.
Vantar þennan fræga
rekstursgrundvöll
- segir Hallgrímur Sveinsson stjórnarformaður kaupfélagsins
„Aðdragandinn er eins og alþjóð veit, að okkur hefúr vantað þenn-
an fræga rekstursgrundvöll fyrir fiskvinnsluna, það er mest afger-
andi þátturinn í þessu,“ sagði Hallgrímur Sveinsson sljórnarformaður
Kaupfélags Dýrfirðinga, aðspurður um hvers vegna fyrirtækið væri
nú í þessari stöðu. „Ef farið er aftur í tímann þá verður að segjast
eins og er að á árunum 1979 -1983 var hér mikil uppbygging á skömm-
um tíma. Þá fjárfestum við í atvinnutækjum, þvi að við héldum að
það væri framtíðin frekar en í steinsteypu einhvers staðar fyrir sunn-
an,“ segir hann.
„Svona var þetta drifið upp og við
vorum komnir með tvo togara 1983
þegar aflakvótar voru settar á. Stjóm
kaupfélagsins þá ákvað að láta smíða
Sléttanesið á Akureyri af þjóðhags-
Iegum ástæðum því að við vissum
að skipið yrði mun dýrara þar heldur
en erlendis. Síðan þegar skipið er
afhent er það um helmingi dýrara
en þegar samningar vora undirskrif-
aðir.
Þegar það bætist við að þessi frægi
rekstursgrandvöllur er úti í hafsauga
mánuðum saman og ríkisstjómin
kemur sér ekki sman um að skapa
þessum atvinnuvegum tækifæri til
að starfa á eðlilegan hátt, þá hlýtur
að hrikta í og þetta er ekkert vonum
seinna að þetta kemur fyrir hjá okk-
ur.
Við höfum auðvitað eins og aðrir
búið við verðfall á erlendum mörkuð-
um.
í þriðja lagi höfum við að sumu
leyti búið við ákveðinn innri vanda
í stjómunarlegu tilliti og ýmis vanda-
mál sem era staðbundin á hvetjum
stað. Þetta hjálpast að. Utanaðkom-
andi og innri vandi."
Sér Hallgrímur einhveija leið út
úr þessari stöðu kaupfélagsins?
„Ég sé enga leið út úr þessu aðra
en þá að sá sem lætur innsigla fyrir-
tækið, hann verður sjálfur að ijúfa
Gerum það sem í
okkar valdi stendur
- segir Jónas Ólafsson sveitarstjóri
„Það gefúr auga leið, að ef svo stór atvinnuveitandi sem kaupfélag-
ið stöðvast, þá hefúr það áhrif á tekjur hreppsins,“ sagði Jónas Ólafs-
son sveitarstjóri á Þingeyri. Hann sagði kaupfélagið vera vel statt
hvað eignir varðar og eiga mun meira en fyrir skuldum og væri þvi
betur statt en mörg önnur fyrirtæki hvað það varðar. „Við erum fyrst-
ir, á eftir koma fleiri."
Hann var spurður hvort sveitarfé-
lagið muni beita sér til þess að fá
lausn í málefnum kaupfélagsins.
„Við höfum stutt við þá miðað við
það sem við höfum getað, en sveitar-
félagið er nú ósköp lítið miðað við
svona stórt fyrirtæki. Við getum lítið
gert nema að veita þeim siðferðilegan
stuðning, við getum ekki fjárhags-
lega stutt við bakið á þeim. En við
munum að sjálfsögðu, og höfum gert
það sem í okkar valdi stendur. Við
megum þó ekki ganga í ábyrgð fyrir
kaupfélagið, samkvæmt lögum mega
sveitastjórnir það ekki“
Hann var spurður hvort hann sæi
lausn á málinu innan skamms. „Ég
átti von á því að lausn væri komin
um hádegið, en það hefur brugðist.
Ég á þó von á að það verði fljótlega,
ég get ekki ímyndað mér annað."
það aftur. Það er að segja ríkisstjóm
Islands. Það er hún sem hefur lokað
þessu."
Þær skuldir sem urðu til aðgerða
ríkisvaldsins, hvemig era þær til
komnar?
„Strangt tekið erum við að fram-
kvæma fjárdrátt, með því að taka
fé sem átti að fara í staðgreiðslu
skatta og söluskatt og nota til að
greiða fólkinu laun í staðinn fyrir
að senda til sýslumannsins á ísafirði.
Það gerðum við til þess að halda
atvinnulífinu hér gangandi."
Hefur komið til tals að selja til
dæmis annan togarann?
„Já, við höfum unnið mikið á því
sviði, að endurbæta og styrkja fyrir-
tækið. En við höfum alltaf strandað
á þessu: Við vitum ekki hvar við
stöndum. Auðvitað vita allir að botn-
laust tap er á fiskvinnslunni. Hvað
á að gera til þess að koma í veg
fyrir það? Það veit enginn. Og á
meðan maður ekki veit í hvom fótinn
á að stíga í því efni, þá auðvitað
seljum við ekki atvinnutækin í burtu.
En þau verða kannski tekin af okk-
ur. Við höfum allt til alls að reka
hér lífvænlega atvinnustarfsemi, en
grandvöllinn vantar."
Er þá ekki fjármagnskostnaðurinn
mikill?
„Jú, við verðum að horfast í augu
við að það er gífurlegur fjármagns-
kostnaður á bak við þessa uppbygg-
ingu, það er ljóst. Við höfum fengið
peninga að láni og lán verður að
borga."
Hvað verður, ef ríkisvaldið ætlar
ekkert að gefa eftir?
„Ef ríkissjóður ætlar að standa
fast á sínu og loka þessari atvinnu-
starfsemi, þá náttúralega hlýtur
hann að gera það vítt og breitt um
landið og þá kemur annað hljóð í
þetta allt saman, ef á að loka þessum
fyrirtækjum öllum, því að við erum
ekki einir á báti. Þó að hittist svona
á að við erum í þessari stöðu núna,
þá er dagaspursmál hvenær kemur
að öðrum," sagði Hallgrímur Sveins-
son stjómarformaður Kaupfélags
Dýrfirðinga að lokum.
i