Morgunblaðið - 19.10.1988, Page 35

MORGUNBLABIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. OKTÓBER 1988
35
Kletturinn í hafínu
er hættulegt sker
eftir Tómas Inga
Olrich
Það hefur heyrst í viðvörunar-
bjöllunni öðru hvoru siðastliðin ár.
Nú hringir hún svo til stöðugt. Og
við erum enn önnum kafín við að
sannfæra okkur sjálf um, að kvikni
í þá brennum við inni saklaus og
með góðan málstað. Hvorugt er þó
rétt.
Það er að vísu rétt að við eigum
að nýta auðlindir okkar skjmsam-
lega, umfram alit hafið, sem af-
koma okkar byggist að mestu leyti
á. Hins vegar gildir það ekki um
hvali af þeirri einföldu ástæðu, að
þá auðlind eigum við ekki. Sam-
kvæmt skilgreiningu Hafréttarsátt-
mála Sameinuðu þjóðanna eru hval-
ir ekki auðlind neins einstaks ríkis.
Nýting þeirra er háð samkomulagi
þjóða í millum. „Ríki skulu starfa
saman með vemdun sjávarspendýra
í huga og skulu, hvað hvali snertir,
einkum starfa á vettvangi viðeig-
andi alþjóðastofnana að vemdun
og stjómun þeirra og rannsóknum
á þeirn." (65. gr.)
Aiþjóðahvalveiðiráðið er sú stofn-
un alþjóðleg, sem um hvalveiðar
ijallar, og fellur hún undir skilgrein-
ingu Hafréttarsáttmálans sem vett-
vangur fyrir alþjóðlegt samstarf um
nýtingu sjávarspendýra. Hvalveiði-
ráðið hefur ekki failist á vísinda-
veiðar íslendinga. Það hefur ítrekað
gert athugasemdir við þessar
vísindaveiðar og bent á að þær sam-
ræmist ekki fyllilega skilgreiningu
ráðsins á rannsóknarheimildum. Is-
lendingar hafa ekki tekið þær at-
hugasemdir til greina. Sjávarút-
vegsráðherra íslands hefur jafnvel
gengið svo langt að hóta úrsögn
úr Hvalveiðiráðinu.
Samþykktir Hvalveiðiráðsins em
ekki bindandi fyrir þær þjóðir, sem
þar sitja. Það er hins vegar Hafrétt-
arsáttmálinn, fyrir þær þjóðir, sem
hann hafa samþykkt. Islendingar
em því bundnir að fara að tilmælum
Alþjóðahvalveiðiráðsins af sátt-
Tómas Ingi Olrich
mála, sem þeir hafa samþykkt og
átt vemlegan og verðugan þátt í
að gera. Nú þegar nota Islendingar
þennan sama sáttmála til að hafa
áhrif á laxveiðar Færeyinga.
Það er orðtak á íslandi að með
lögum skuli land byggja. Það á
ekki síður við um hafið og heiminn.
Lög og alþjóðlegir sáttmálar em
ekki síst stoð og stytta hins smáa
í samfélagi þjóðanna. Við getum
ekki vitnað í lög þegar þau koma
okkur vel og horft fram hjá þeim
þegar þau skerða rétt okkar.
Það em margar þungvægar
ástæður fyrir því að við eigum að
breyta um steftiu í hvalveiðimálum.
Hér skulu taldar þær þyngstu:
1. Okkur ber að hlíta fyrirmælum
Alþjóðahvalveiðiráðsins, því Haf-'
réttarsáttmáli Sameinuðu þjóðanna
skuldbindur okkur til þess. Við eig-
um því að fara í einu og öllu eftir
ábendingum Alþjóðahvalveiðiráðs-
ins, leggja áætlanir okkar um
vísindaveiðar undir ráðið og breyta
þeim í samræmi við samþykktir
þess.
2. Eitt mesta hagsmunamál ís-
lendinga er baráttan gegn mengun
hafsins. Helsta vopn okkar í þeirri
baráttu er hafréttarsáttmálinn.
FRÉTTABRÉF um málefni aldr-
aðra hjá Reykjavíkurborg sem
sent er öllum Reykvíkingum 67
ára og eldri er nú komið út í 3.
skipti & þessu ári.
Félags- og þjónustumiðstöðvar
hjá Reylqavíkurborg eru nú orðnar
9 talsins sem opnar eru fyrir alla
Reykvíkinga 67 ára og eldri.
Fjölbreytt vetrarstarf er nú hafið
á öllum stöðunum og kennir þar
margra grasa. Fyrir utan hár-
greiðslu, fótsnyrtingu, baðþjónustu
og matarþjónustu eru í gangi flöl-
breytt námskeið í smíðum, handa-
vinnu, teiknun og málun, sundi,
bókbandi, íþróttum, leirmunagerð,
ensku o.fl.
maconde
formen
MADE M RpnTUQAL
Glæsileg herraföt
Vörumerkiðtryggir
gæði og bestu snið
Macondeverksmiðjurriar eru meðal stærstu
karlmannafataverksmiðja í Evrópu og stærstar í
Portúgal. Við bjóðum lægsta Evrópu-markaðsverð.
Karlmannaföt kr. 3.995,- til kr. 9.900,-
jakkar kr. 4.995,-
Terylenefrakkar kuldafóðraðir kr.
4.760,- úlpur kr. 2.240,- og 3.400,-
terlynebuxur kr. 1.195,- 1.595,- 1.695,-
1.795,- og 1.995,-
Skólavörðustíg 22, sími 18250.
Helstu stuðningsmenn okkar í því
stríði eru náttúruvemdarmenn,
einkum þeir sem láta sig málefni
hafsvæða varða. Með hvalveiði-
stefnu stjómvalda hefur hafréttar-
sáttmálinn verið virtur að vettugi,
náttúruvemdarsamtök hafa verið
virlquð til átaka við íslendinga,
þjóðin hefur verið einangruð á al-
þjóðavettvangi og spyrt saman við
rányrkjuþjóðir eins og Japani.
3. Líkindi til þess, að íslendingar
geti í framtíðinni nýtt sjávarspen-
dýr í fullu samkomulagi við aðrar
þjóðir og innan þess ramma sem
alþjóðlegir sáttmálar setja, minnka
jafnt og þétt eftir því sem stjóm-
völd ganga lengra í þvermóðsku
sinni í hvalamálinu.
Sjávarútvegsráðherra hefur get-
ið sér orð fyrir að vera staðfastur.
Það getur verið kostur, einkum ef
menn hafa rétt fyrir sér, stefna í
rétta átt. í hvalveiðimálinu er stefna
hans ekki rétt. Hún ber ekki vott
um staðfestu heldur þvermóðsku.
Þar er ekki siglt í höfti, ekki einu
sinni milli skers og báru. Kúrsinn
er tekinn beint á skerið.
Um þessa stefnu er ekki eining
með íslendingum, sem betur fer.
Höfundur er menntaskólakennarí
i Akureyrí.
Morgunblaðið/Snorri Böðvarsson
Hrefiiu rak á land fyrir skömmu rétt innan við Ólafsvík.
Dauða hreftiu rak
á land við Ólafsvík
Óla&vfk.
MIKIÐ er rætt um hvali þessa
dagana, Qölda þeirra i höfimum,
hvalveiðar íslendinga og hvernig
bregðast skal við auknum mót-
mælum útlendinga gegn veiðum
okkar.
Sjómenn tala um að mikið beri
á smáhvölum á miðunum. Háhym-
ingar sáust nýlega á sundi rétt við
hafnargarðinn hér $ Ólafsvík og nú
einn morguninn fannst hrefna rekin
á land við ósa Hvalsár hér rétt inn-
an við bæinn. Ekki er ljóst hvemig
hún hefur drepist en mikið brim var
nóttina sem hana rak upp.
Vetrardagskrá fé-
lagsstarfs aldraðra
hjá Reykjavfkurborg
VIUUM VIÐ ÓBREYTT
KOSNINGALÖG EÐA
IIÍY Mi-VAHN
/imNN?
Á stefnuskrárráðstefnu Sjálfstœðisfélagnna í Reykjavík
skiptir álit allra sjálfstœðismanna máli. Þarvinnumvið
saman að mótun stefnunnar. Hvað t.d. um...
... kvótakerfi í landbúnaði og sjávarútvegi?
... jafnrétti og jafnan kosningarétt?
... ríkisútgjöld og skattheimtu?
... jafnrétti karla og kvenna til launa og starfsframa?
... frelsi einstaklingsins og félagslega samhjálp?
... íbúðir og hjúkrnn fyrir aldraða, Iffeyrisréttindi öryrkja o.fl.?
... almennan rétteinstaklingsins f þjóðfélaginu?
SJÁLFSTÆÐISFÉLÖGIN f REYKJAVÍK
TAKTU ÞÁTT f MÓTUN STEFNUNNAR
Hlttumst f Valhöll laugardaginn 22. október kl. 9:30. Við tökum daglnn f að rœða um
stjórnarskrána, jafnréttismál, umhverfismál, neytendamál, byggðamál, atvlnnumál, mennta- og
mennlngarmál, utanríkismál og málefni Sjálfstœðlsflokkslns. Þetta verður góður dagur!