Morgunblaðið - 31.05.1989, Blaðsíða 52

V^terkur og
k_J hagkvæmur
auglýsingamiðill!

SJQVAníjaALMENNAR
FELAG FOLKSINS
MIÐVIKUDAGUR 31. MAI 1989
VERÐ I LAUSASOLU 80 KR.
Búvöruverðið hækkar
iim allt að 10% á morgirn
18,7% hækkun á bensíni, 13% á gasolíu, 4-20% á hita o g raf-
magni og nær 10% á fargjöldum með flugvélum og bílum
NÝTT búvöruverð tekur gildi á morgun. Verðlagsnefhdir búvara
hafa ekki lokið störíum en ljóst er að verðlagsgrundvöllur sumra
tegunda hækkar um allt að 10% og útsöluverð væntanlega heldur
meira. Verðlagsráð ræddi á löngum lúndi í gær um ýmsar hækkunar-
beiðnir. Samþykktar voru hækkanir á bensíni og olíu, gjaldskrám
orkufyrirtækja og fargjöldum flugvéla, sérleyfisbifreiða og leigubif-
reiða.
Tilkynning um hækkanirnar
rverður gefin út í dag, en samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins hækkar
Hofsóshreppur;
Svipting
fjárforræðis
framlengd
SVIPTING Qárforræðis Hofs-
óshrepps og skipun Qárhalds-
stjórnar á vegum félagsmála-
ráðuneytisins var í gær fram-
lengd um tvo mánuði, en hún
átti að renna út 1. júní.
Greiðslustöðvun hreppsins
rann út 19. maí, en að sögn
Húnboga Þorsteinssonar, for-
manns Qárhaldsstjórnarinnar,
hafði þá tekist að semja við
flesta lánardrottna sveitarfé-
lagsins. Sérstök nefnd á veg-
um Hofsóshrepps, Fellshrepps
og Hofshrepps kannar nú
möguleika á sameiningu þess-
ara sveitarfélaga.
Að sögn Húnboga Þorsteins-
sonar voru lausaskuldir Hofsós-
hrepps að mestu leyti greiddar
upp áður en greiðslustöðvuninni
lauk, en samið var um skuld-
breytingar og lengingu á lang-
tímalánum. Heildarskuldir
hreppsins voru rúmlega 50 millj-
ónir króna og lagði Jöfnunar-
sjóður sveitarfélaga fram 10
milljónir til að létta á skulda-
byrðinni. Gengið hefur verið frá
fjárhagsáætlun til tveggja ára
fyrir Hofsóshrepp, þar sem um
er að ræða tekjur og útgjöld
sveitarfélagsins, og hefur þar
verið leitast við að draga saman
í rekstrinum og auka tekjurnar.
„Athyglin beinist nú að viðræð-
um fulltrúa Hofsóshrepps, Fells-
hrepps og Hofshrepps um sam-
einingu sveitarfélaganna, en
menn gera sér vonir um að ef
af sameiningu þeirra gæti orðið,
þá verði þar um öflugri einingu
að ræða, sem betur yrði í stakk
búin til að standa undir rekstri
sveitarfélags af þessu tagi,“
sagði Húnbogi.
Jiolstakk
sjálfan sig
Maður á sextugsaldri kærði tvo til
þijá óþekkta menn fyrir að veita sér
tvær hnífsstungur á sunnudagsmorg-
un. Hann hefur nú játað við yfír-
heyrslur að hafa veitt sér áverkana
sjálfur, að sögn Helga Daníelssonar
hjá Rannsóknarlögreglu ríkisins.
bensínlítrinn um 8,20 kr. á morgun,
eða um 18,7%, og kostar því 52
krónur. Gasolía hækkar um tæp
13%, úr 10,90 í liðlega 12 krónur
lítrinn. Bensínhækkunin ein hefur
í för með sér um 0,8% hækkun
framfærsluvísitölu. Af þessum 8,20
krónum renna 4,40 í ríkissjóð. 1,25
kr. er hækkun bensíngjalds og 3,15
krónur eru tollar og söluskattur af
hækkuninni.
Auk bensín- og olíuverðshækk-
unar ræddi verðlagsráð beiðni Flug-
leiða um 15,4% hækkun á far- og
farmgjöldum í innanlandsflugi,
beiðni nokkurra hita- og rafveitna
um gjaldskrárhækkanir á bilinu
4—20%, sérleyfishafa um 14—17%
hækkun og Ieigubílstjóra um 13%
hækkun. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins voru beiðnir hita-
og rafveitna samþykktar í flestum
tilfellum en heimiluð hækkun á far-
gjöldum mun vera rétt innan við
10%.
Sexmannanefnd ákveður í dag
nýtt verð til bænda á mjólk, naut-
gripakjöti, kjúklingum og fleiri teg-
undum, en verð á kindakjöti hækk-
ar ekki til bænda. Verðlagsgrund-
völlurinn hækkar misjafnlega mik-
ið. í gær var útlit fyrir að mjólk
og nautgripakjöt hækkaði um allt
að 10%. Inn í verðið núna kemur
tæplega 30% hækkun áburðar sem
leiðir af sér um 2,5% hækkun mjólk-
ur og nautakjöts. Aðrar helstu
ástæður hækkunarinnar eru hækk-
anir á aðföngum sem fram komu
eftir að verðstöðvun var aflétt,
gengisbreytingar, leiðrétting á
launalið samkvæmt yfirnefndarúr-
skurði og launahækkun bænda í
kjölfar kjarasamninga síðustu
vikna.
„Við munum halda því niður-
greiðslustigi sem verið hefur,“ sagði
Olafur Ragnar Grímsson, fjármála-
ráðherra, er hann var spurður hvort
ríkissjóður myndi auka niður-
greiðslur vegna fyrirsjáanlegrar
búvöruhækkunar. Það þýðir að út-
söluverð búvara mun væntanlega
hækka meira en verðið til bænda á
þeim vörum sem eru mikið niður-
greiddar. Fimmmannanefnd, sem
verðleggur buvörur í heildsölu, hef-
ur hins vegar ekki lokið við verð-
lagninguna og því ekki ljóst hver
endanleg hækkun útsöluverðs verð-
ur.
Norræna;
Farþeg-
um íjölgar
BÍLFERJAN Norræna kemur
til Seyðisfjarðar á morgun,
fimmtudag, í fyrsta sinn á
þessu sumri.
Að sögn Jónasar Hallgríms-
sonar hjá Austfari hf. á Seyðis-
firði er um 25% aukningu á bók-
unum farþega héðan að ræða í
sumar frá síðasta ári.
Morgunblaðið/Bjami
Ökuferðinni lauk í Tjörninni
Ung stúlka missti stjórn á bifreið sem hún ók norður Sóleyjargötuna síðdegis í gær með þeim afleiðingum að
bifreiðin stakkst á nefið ofan í Tjörnina. Stúlkan slapp án meiðsla og bifreiðin skemmdist lítið, en nokkrar
umferðartafir urðu vegna óhappsins.
Stefhir í svipaðan grálúðu-
afla þrátt fyrir minni kvóta
Vestfjarðatogarar á þorski á Austfjarðamiðum
- Austfirðingar á grálúðunni fyrir vestan
MIKILL og góður grálúðuafli hefúr verið að undanförnu á Hamp-
iðjutorginu svokallaða út af Vestfjörðum. Sóknarmarksskip að vestan
hafa lokið aflahámarki sínu og stunda nú þorskveiðar út af Aust-
fjörðum. Austfirzku sóknarmarkstogararnir eru hins vegar komnir
vestur til að taka grálúðuhlut sinn. Aflamarksskip hafa í töluverðum
mæli breytt þorski yfir í grálúðu og segir Guðjón A. Krisfjánsson,
forseti FFSI, að útlit sé fyrir að grálúðuafli verði svipaður nú og í
fyrra, þrátt fyrir verulegan niðurskurð á útgefnum veiðiheimildum.
Á síðasta árí veiddust um 50.000
tonn af grálúðu, ein að tillögum
fiskifræðinga er aðeins heimilt að
veiða um 30.000 tonn af henni nú.
Togurum á sóknarmarki var úthlut-
að ákveðnu grálúðuhámarki, 550
tonnum, en aflamarkstogurum
ákveðnum kvóta. Togbátar á sókn-'
armarki sæta hins vegar aðeins
takmörkunum í þorskveiði. Skipum
á aflamarki er heimilt að breyta
ótakmörkuðu magni af þorski yfir
í aðrar tegundir, bátar á sóknar-
marki mega sækja óheft í grálúð-
una að frátöldum stoppdögum, en
togurum á sóknarmarki er ekki
heimilt að breyta þorski í grálúðu,
aðeins þorski yfir í karfa og þeir
mega ekki kaupa kvóta. Fyrir hvert
kíló af þorski fæst tæplega 1,5 kíló
af grálúðu. Ekki liggur fyrir hver
grálúðuaflinn er orðinn það sem
af er árinu, en i apríllok var hann
orðinn tæp 12.000 tonn, um 500
tonnum meiri en á sama tíma árið
áður. Veiði er jafnan mjög mikil í
maí.
Guðjón A. Kristjánsson segir að
þetta dæmi sé í raun grátbroslegt.
Eitt af meginmarkmiðum kvóta-
kerfisins hafi verið að vernda fiski-
stofnana. Með það í huga hafi grá-
lúðukvótinn verið skorinn niður.
Hins vegar sé kerfið þannig upp-
byggt að með Iöglegum hætti, sé
hægt að taka miklu meira en út-
gefnar veiðiheimildir segi til um.
Því stefni í það að grálúðuaflinn
verði jafnmikill og í fyrra. Mjög
mikið sé af grálúðu á miðunum og
afli mikill á úthaldsdag. Veiðin sé
því mjög hagkvæm og verð fyrir
grálúðuna gott, einkum heilfrysta
fyrir Japansmarkað. Þess vegna
skipti menn gjarnan úr þorski í
grálúðu. Guðjón segir það út í hött
að breyta grundvallaratriði kvóta-
kerfisins með þeim hætti að setja
grálúðuhámark á alla sóknarmarks-
togara. Kerfið hefði verið byggt upp
á reynslu manna og á reynslutíman-
um hefðu Vestfirðingar og Norð-
lendingar verið nær einir um grá-
lúðuveiðina. Nú væri þessu bylt og
þeim, sem aldrei hefðu stundað
þessar veiðar og ættu því takmark-
að erindi í þær, att út í þær. Hver
maður sæi, að í því gæti tæpast
falizt hagkvæmni að vestfirzkir tog-
arar hrektust af grálúðumiðunum
austur fyrir land, en Austfirðing-
arnir sigldu f tvo sólarhringa vestur
undir miðlínu til að ná í grálúðu,
sem þeir væru óvanir að veiða.