Morgunblaðið - 12.07.1989, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 12.07.1989, Blaðsíða 2
2 MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. JÚLÍ 1989 Fógetaréttur: Ný staða: Olís bend- ir á eign- irtilkyrr- setningar OLÍS hóf í gær að benda á eign- ir til kyrrsetningar vegna kyrr- setningarkröfu Landsbankans á hendur félaginu. Eftir að fógeti hafði á föstudag úrskurðað 102 tryggingabréf Olís með veði í eignum félagsins verðlaus til tryggingar, og fyrirtækið kært þann úrskurð til Hæstaréttar, var málinu fram haldið í gær. Þá lagði Olís ekki fram neinar frekari tryggingar, heldur benti á fasteignir víða um land til kyrr- setningar. Þessu mótmælti Landsbankinn, og krafðist þess að fyrirtækið benti á lausafé til kyrrsetningar áður en bent yrði á fasteignir, og féllst fógeti með úrskurði á sjónarmið bankans. Þennan úrskurð kærði Olís til Hæstaréttar, en benti jafnframt á skráningarskyld ökutæki að verðmæti tæpar 209 milljónir króna til kyrrsetningar. Svipuð staða kom upp í málinu þegar Olís var að benda á trygging- ar til að forða kyrrsetningaraðgerð- inni. Þá úrskurðaði fógeti að fyrir- tækið skyldi fyrst benda á lausafé til tryggingar og síðar á fasteignir. Eftir að Olís hafði kært úrskurð þennan var hann felldur úr gildi í Hæstarétti. Nú er að sjá hvort Hæstiréttur lítur kröfu Olís, um að fá að benda á fasteignir til kyrrsetn- ingar fyrr en lausafé, sömu augum og kröfu félagsins um að benda á tryggingar í þessari röð. Kyrrsetningarkrafa Landsbank- ans hljóðar nú upp á rúmlega 116 milljónir, en sú upphæð stendur nú eftir af upphaflegu kröfunni sem var tæplega 500 milljónir. Þær tryggingar sem Olís hefur hingað til lagt fram og teknar hafa verið til greina hafa verið metnar á mis- mun þessara fjárhæða. Þær fast- eignir sem Olís benti fyrst .á í dag eru bensín- og olíustöðvar á víð og dreif um landið. Eftirlit með brunatækni- legri hönnun BORGARRÁÐ hefúr samþykkt að auglýsa eftir tæknimenntuð- um manni til starfa við embætti byggingarfúlltrúa og á hann að hafa eftirlit með brunatækni- legri hönnun bygginga í Reykjavík. Að sögn Hjörleifs Kvaran fram- kvæmdastjóra lögfræði- og stjórn- sýsludeildar borgarinnar, er hér um nýja stöðu að ræða. Er hún til komin vegna umræðna í kjölfar brunans í Gúmmívinnustofunni við Réttarháls. Þar þótti hönnun stór- hýsis ábótavant með tilliti til brunavarna og átti eldurinn greiða le'ð yfir brunavarnavegg. Morgunblaðiö/Þorkell Birgir Þórðarson frá Hollustuvernd ríkisins tekur olíusýni úr spenninum, sem grunur leikur á að sé mengaður PCB. Til vinstri má sjá borðann, sem lögregla hefur strengt um spennana. ____ Endurvinnsla rafspenna hjá Hringrás stöðvuð: Gnmur um PCB-mengim Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur hefúr sett bann á endurvinnslu gamalla rafmagnsspenna hjá endurvinnslufyrirtækinu Hringrás hf. vegna gruns um að olía í spennunum kunni að vera menguð eiturefn- inu PCB. Á föstudag tók mengunarvamadeild Hollustuvemdar ríkis- ins sýni úr spennunum, og niðurstöður frumrannsóknar á einu sýni gefa til kynna að í því geti verið PCB. Lögreglan hefúr girt af 30-40 spenna í porti Hringrásar, en þeir bíða þar niðurrifs og endurvinnslu. Spennana hefur Hringrás keypt af Rafmagnsveitu Reykjavíkur. Fyrirtækið bræðir upp eir, sem er innan í spennunum, og sker niður og pressar ytra byrði þeirra, sem er úr járni. Olíunni, sem er í spenn- unum, er tappað af og hún nýtt annars staðar. Að sögn Birgis Þórð- arsonar, umhverfisskipulagsfræð- ings hjá mengunarvarnadeild Holl- ustuverndar, er vitað til þess að spennaolía hefur á undanförnum árum lent saman við aðra endur- vinnsluolíu, sem meðal annars er brennt í fiskimjölsverksmiðjum. Við bruna á oiíunni geta myndast díoxín-efni, en þau eru mjög hættu- leg. „Hvort um PCB-olíu er að ræða í slíkum tilvikum er erfitt að segja, en það er þó möguleiki," sagði Birg- ir. Birgir sagði að sýni hefðu verið Skoðanakönnun Hagvangs: Breytt mataræði veld- ur mirnii kartöfluneyslu SAMKVÆMT niðurstöðum skoðanakönnunar sem Hagvangur hf. hefúr gert fyrir Ágæti hf. er breytt mataræði helsta orsök þess að dregið hefúr úr neyslu íslendinga á kartöflum, en um 27% að- spurðra segjast neyta minna magns af kartöflum en áður. Um 17% telja hátt verð á kartöflum orsök samdráttar i neyslu, en tæplega 79% segjast ekki mundu kaupa meira af kartöflum þó verðið væri lægra. Tæplega 93% aðspurðra telja kartöflur hollar, og 64% telja íslenskar kartöflur betri en innfluttar. tekin af olíu úr þremur rafspennum, og sýndu niðurstöður forrannsókn- ar á olíu úr einum þeirra að um PCB-mengun gæti verið að ræða. í gær tók Birgir, ásamt Tryggva Þórðarsyni frá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur, annað sýni úr spennin- um, sem verður rannsakað hjá Holl- ustuverndinni í dag. Þeir tóku einn- ig jarðvegssýni á vinnslusvæði Hringrásar, og fyrirhugað er að taka olíusýni úr öllum þéttunum, sem fyrirtækið hefur fengið til end- urvinnslu. PCB er mjög hættulegt efni, jafn- vel þó í litlu magni sé. Það getur borizt út um líkamann við snertingu við húð eða ef menn anda því að sér í gufu eða úða. Það er flokkað sem krabbameinsvaldandi og sezt eink- um í fituvefi líkamans, en einnig í lifur og heila. Efnið eyðist ekki upp í náttúrunni. Eftir að PCB-mengun uppgötvaðist á Austurlandi á síðastliðnu sumri voru settar regl- ur, sem banna innflutning og notk- un efnisins hér á landi. Starfsmenn Hringrásar hafa töluverðar áhyggjur af þessu máli, að sögn Sveins Asgeirssonar, fram- kvæmdastjóra fyrirtækisins. Fyrir milligöngu Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur hefur þeim verið boðin læknisskoðun hjá atvinnusjúk- dómadeild Heilsuverndarstöðvar- innar. Sveinn sagði að fyrirtækið hefði sérstaklega spurzt fyrir um það, hvort PCB kynni að vera í þéttun- um, sem það tók við af Rafmagns- veitu Reykjavíkur, eftir að frétzt hefði af mengunarslysinu á Aust- fjörðum. „Við báðum Rafmagns- veituna um að tryggja að þetta efni bærist ekki til okkar. Okkur var sagt að spennarnir væru algerlega lausir við PCB,“ sagði Sveinn. Hann sagði að einnig hefði verið leitað til Vinnueftirlits ríkisins og það hefði ekki gert athugasemdir við að þessir spennar væru endurunnir. „Það er ekki víst að efnið sé í spenn- unum en PCB, þótt ekki sé nema kannski í einum spenni, er nóg. Það er mengun, og við viljum fyrir- byggja að starfsmenn okkar vinni við spenna sem geta verið mengað- ir,“ sagði Sveinn. Hann sagðist búast við að ef það kæmi í ljós að um PCB-mengun væri að ræða yrði þeim spennum, sem væru mengaðir, skilað aftur til Rafmagnsveitunnar nema til kæmi að Hringrás tæki að sér að flytja þá til útlanda til eyðingar. íslenzk fyrirtæki hafa flutt rafþétta og spenna með PCB út til eyðingar í töluverðum mæli. í einu tilviki varð jarðvegsmengun af völdum efnisins og var jarðveginum þá mokað upp og hann fluttur utan til eyðingar í tunnum. Morgunblaöið/BAR Jóninna Hólmsteinsdóttir og Guðrún Esther Árnadóttir snúa talna- stokknum í Happdrætti Háskóla íslands. Við hlið þeirra situr Jóhann Hauksson sem skráði tölurnar sem upp komu í stokknum samvisku- samlega. Happdrætti Háskóla íslands: Á blaðamannafundi þar sem nið- urstöður skoðanakönnunarinnar voru kynntar, kom fram að sam- kvæmt opinberum skýrslum virðist árleg kartöflusala á hvem íbúa hér á landi hafa hrapað úr 65 kg á mann fyrir nokkrum árum niður í 38 kg árið 1987. Á öðrum Norður- löndum er neyslan á bilinu 60-75 kg á mann á ári og í Bretlandi rúmlega 107 kg á mann og hafi aukist undanfarið. Bent er á að tölur um framleiðslu og neyslu á kartöflum hérlendis séu nokkuð óvissar, en giskað sé á að samsetn- ingin í neyslunni sé um 70% að- keyptar kartöflur og 30% heima- ræktaðar. Samkvæmt niðurstöðum skoð- anakönnunar Hagvangs kemur í ljós að tæplega 38% aðspurðra telja breyttar neysluvenjur vera helstu orsök samdráttar í kartöfluneyslu. Um 17% telja orsökina vera of dýr- ar kartöflur og rúmlega 16% telja minnkandi gæði vera ástæðuna. Tæplega 62% telja kartöflur vera of dýrar, en tæplega 18% segjast mundu auka kartöfluneyslu ef þær væru seldar á lægra verði. Páll Guðbrandsson, formaður Landssambands kartöflubænda, og Sturla Guðmundsson, fram- kvæmdastjóri Ágætis hf., voru sammmála um að niðurstöður könn- unarinnar kæmu þeim ekki á óvart, en Páll kvaðst þess fullviss að áróð- ur gegn kartöflum væri orsök breyttra neysluvenja. Aðspurðir um hvernig bregðast mætti við þessari þróun sögðu þeir að frekari vöru- kynning og kynning á uppskriftum að kartöfluréttum gæti hugsanlega snúið þróuninni við. Kvörtuðu off fengn að draga eigin hendi Voru óánægðar með að fá aldrei vinning ÞÆR DEYJA ekki ráðalausar Guðrún Esther Árnadóttir og Jóninna Hólmsteinsdóttir, kennararar við Varmárskóla í Mosfellsbæ, sem í gær drógu út vinninga í Happdrætti Háskóla íslands. Kennarafélag Varmárskóla á 17 miða í Happdrætti Háskólans. Lítið helúr verið um vinninga á þessa miða hin síðari ár og vilja sumir eigendanna kenna því um að tölva er notuð við dráttinn. Þegar hringt var og kvartað yfir vinningsleysinu brugðust starfsmenn Happdrættisins skjótt við og buðu Guðrúnu Esther og Jóninnu að draga. Síðdegis í gær voru dregnir út rún Esther og Jóninna fengu það vinningar júlímánaðaríHappdrætti verkefni að snúa stokki sem í eru Háskóla íslands. Sérstakt tölvufor- 8 teningar, alls 6 sinnum. Talnarun- rit hefur verið notað við drátt hjá urnar sem upp komu voru síðan happdrættinu frá árinu 1976. Guð- slegnar inn í tölvu Happdrættisins, sem valdi vinningsnúmerin tilvilj- anakennt eftir sérstöku forriti. Guðrún Esther Árnadóttir og Jóninna Hólmsteinsdóttir voru hin- ar ánægðustu með að fá tækifæri til að draga í Happdrætti Háskóla íslands og sannreyna að tilviljun réði vali vinningsnúmera. Að drætti loknum var ljóst að þær stöllur færu ekki með milljón í vasanum til starfsfélaga við Varmárskóla en þær höfðu a.m.k. gert sitt besta.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.