Morgunblaðið - 16.09.1989, Blaðsíða 23

22
MORGUNBLÁÐIÐ LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 1989

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
MatthíasJohannessen,
StyrmirGunnarsson. .
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
ÁgústlngiJónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sjmi 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
Sprengjur
í Reykjavík
Skömmu fyrir miðnætti á
miðvikudagskvöld sprungu
tvær dínamítsprengjur á íbúðar-
götum í Reykjavík. Gylfi Geirs-
son, sprengjusérfræðingur
Landhelgisgæslunnar, telur að
krafturinn í sprengjunum hafi
verið slíkur, að þær hefðu verið
lífshættulegar fólki í fimm til
sex metra Qarlægð og hefðu
slasað fólk á víðavangi lengra
frá. Lögregluyfirvöld segjast
ekki hafa fengið neina vísbend-
ingu um það, hveijir stóðu að
þessu illvirki. Má segja, að mildi.
Guðs hafí ráðið því að ekkert
tjón varð á fólki.
Þeir sem gera sér leik að því
að aka um götur höfuðborgar-
innar að kvöldlagi og kásta þar
dínamítsprengjum eru hættu-
legir umhverfi sínu, svo að ekki
sé fastar að orði kveðið. Lýsir
þetta háttalag ótrúlegri bíræfni.
I okkar friðsama þjóðfélagi eru
líklega flestir þeirrar skoðunar,
að sprengjukastararnir séu að
gera sér leik að því að hræða
fólk. Erlendis væri líklega talið
að um götur færu öfgafullir
skemmdarverkamenn. Raunar
hefur það komið fyrir hér á landi
að menn og hópar hafa gripið
til skemmdarverka til að leggja
áherslu á baráttumál sín. í
fersku minni eru atburðimir,
þegar hvalveiðiskipunum var
sökkt í Reykjavíkurhöfn og
brotist var inn í hvalstöðina í
Hvalfirði. Þar voru útlendingar
á ferð. Þá hefur verið haft í
hótunum um skemmdarverk og
var það nýlega gert af ábyrgð-
armanni innan verkalýðshreyf-
ingarinnar til að árétta reiði
vegna kjaramála.
Að óreyndu er ástæðulaust
að ætla annað en prakkarar
hafi farið offari á Öldugötu og
Bergþórugötu á miðvikudags-
kvöld. Er áhyggjuefni, hvernig
slíkir menn geta komist yfir
jafn öflugar sprengjur og þama
vom notaðar. Gylfi Geirsson
sprengjusérfræðingur segir, að
hérlendis sé tiltölulega auðvelt
að komast yfir dínamít fyrir þá
sem sækjast eftir því. Hann
segir landlægt að sýna hirðu-
leysi í meðferð og geymslu
þessa hættulega efnis. Reynsla
frá útlöndum sýni, að dínamít
sé ekki síst hættulegt þeim sem
vilja sprengja það. Minnist sér-
fræðingurinn þess ekki að jafn-
öflug'sprengja hafi spmngið í
þéttbýli hér frá því að haf-
meyjarstyttan við Tjörnina var
sprengd um áramót fyrir aldar-
fjórðungi.
Sprengjurnar í Reykjavík
vekja þannig ýmsar spurningar.
Em hér á ferð menn sem munu
aftur gerast hættulegir um-
hverfi sínu? Hvað vakir fyrir
þeim? Er ekki nauðsynlegt að
herða eftirlit með sprengiefni í
landinu? Þarf ekki að gera átak
til að brýna fyrir mönnum að
gæta fyllsta öryggis við meðferð
dínamíts?
Okkur er gjarnt að ræða mál
af þessu tagi í hálfkæringi og
láta eins og við þurfum ekki að
gæta sömu varúðar og aðrar
þjóðir. Umræðurnar um
víkingasveit lögreglunnar og
öryggisgæslu í Leifsstöð á
Keflavíkurflugvelli em til marks
um það. Sprengjurnar í Reykja-
vík ættu að minna lögregluna
og yfirstjóm hennar á nauðsyn
þess að þjálfun og starfi lög-
reglumanna sé þannig háttað,
að þeir bregðist rétt við í tilvik-
um sem þessum.
Til stuðn-
ings slösuð-
um
Um helgina verður hleypt
af stokkunum herferð til
að styðja fórnarlömb umferðar-
slysa. Áhugahópur um bætta
umferðarmenningu stendur að
baki þessu átaki. Hann hefur
jafnframt ákveðið að styrkja
SEM-hópinn, en það em sam-
stök endurhæfðra mænuskadd-
aðra. Söfnunarféð rennur í hús-
byggingarsjóð fatlaðra en um
70% þeirra sem em í SEM-
hópnum hafa fatlast af völdum
umferðarslysa.
Þorleifur Kristmundsson lenti
í bílveltu á Snæfjallaströnd við
ísafjarðardjúp sumarið 1977.
Hann lamaðist upp að viðbeini.
í Morgunblaðinu í gær lýsir
hann átakanlegri reynslu sinni
og baráttu. Hann áminnir öku-
menn einnig með þessum hætti:
„Það er einkennandi fyrir ís-
lenska ökumenn þetta tillitsleysi
í umferðinni. Eg keyri bíl í dag
og sýni öðrum ökumönnum til-
litssemi. Það hef ég lært.“
Aldrei verður nógu oft brýnt
fyrir ökumönnum að sýna að-
gæslu. Átakið sem nú er gert
til að aðstoða fórnarlömb um-
ferðarslysanna minnir okkur á
hörmulegar afleiðingar þess,
þegar það er ekki gert. Hér er
um málefni að ræða sem snert-
ir hvern einasta landsmann.
+ i
Á að færa Sambandinu
eignir skattborgaranna?
Skattar á lífeyrissjóði:
Olafur Ragnar segir
ósatt um niðurstöðuna
nefndin lasöi eindregið til að sjóðimir yrðu skattlagðir
. u— fidivrftlne um slfltt Nefndin veltir fýrir sér bágri
stöðu sjóöarma en 1 stað þess að ar greto fyrir aö poUtisk va:
...........— • • i.—~.»t 3 pvi ao n
ast-JfrassÆ eækt--
íssussszsíz
kostnaöi. Á móti kemur að lifeyris- netodto vUl standa að skattiavn se neppuegjjmgjj^u.™ - ‘ ‘
eftir Þorstein
Pálsson
Miklar umræður_ hafa orðið
síðustu daga um SÍS-málið. Það
snýst sem kunnugt er um þá
ákvörðun Landsbankans að semja
við Samband íslenskra samvinnufé-
laga um kaup á hlutabréfum þess
í Samvinnubankanum hf. Sum at-
riði málsins eru skýr en önnur hul-
in þoku enn sem komið er.
Harðar deilur hafa staðið á milli
fulltrúa tveggja ríkisstjórnarflokka
og bankastjórnar Landsbankans um
vinnubrögð og málsmeðferð. Svo
virðist sem bankastjórarnir allir
þrír hafi gert sameiginlega tillögu
í málinu þó að einungis einn þeirra
hafi unnið að undirbúningi og stað-
ið að viðræðum við SÍS.
Að jafnaði hlýtur það að vera
innanhússmál Landsbankans
hvernig verklagi er háttað við stjórn
hans. Þess vegna er ekki ástæða
til þess að fjölyrða um þann þátt
málsins. Það er hin efnislega niður-
staða sem máli skiptir og allur al-
menningur, skattborgararnir í
landinu, hlýtur að látá sig skipta.
Ekkert samráð
Af fréttum má ráða að fulltrúi
Framsóknarflokksins í bankaráðinu
og tveir fulltrúar Sjálfstæðisflokks-
ins hafi fallist á tillögu þriggja
bankastjóra um kaup á hlutabréfum
í Samvinnubankanum og væntan-
legan samruna þessara tveggja
banka. Samkvæmt bankalögum
hefur bankaráð Landsbankans þó
ekki endanlegt vald í þessu efni.
Það er einungis viðskiptaráðherra
sem getur tekið lokaákvörðun í
málinu.
Af hálfu viðskiptaráðherra hefur
það komið fram að hann hefur enga
afstöðu tekið til hinna fyrirhuguðu
kaupa enn sem komið er. Því virð-
ist augljóst að fulltrúar ríkisstjórn-
arflokkanna hafa ekki haft neitt
samráð við ríkisstjórnina eða for-
ystumenn ríkisstjómarflokkanna.
Sömu sögu er að segja um fulltrúa
Sjálfstæðisflokksins í bankaráðinu.
Þeir tóku sína ákvörðun án slíks
samráðs.
Kaup Landsbankans á hlutabréf-
um í Samvinnubankanum með sam-
einingu í huga þurfa ekki að vera
fráleit. Vandséð er þó að slík kaup
hafi neina úrslitaþýðingu fyrir hag-
ræðingu í rekstri Landsbankans.
Augljóst virðist að kaupin, verð og
greiðsluskilmálar, þurfi að vera
Landsbankanum hagstæð ef unnt á
að vera að sýna fram á verulega
hagræðingu fyrir bankann af slíkri
sameiningu.
Á þreföldu verði
Kjarni málsins er einmitt þessi:
Hvert er eðlilegt kaupverð þessara
hlutabréfa? Það eina sem fram hef-
ur komið í þessu efni er að Lands-
bankinn, samkvæmt þeim tillögum
sem fyrir liggja, býðst til þess að
kaupa hlutabréfin á hér um bil þre-
földu því verði sem Samvinnubank-
inn metur sjálfan sig á í bókhaldi
sínu. Nú þarf bókfært eigið fé auð-
vitað ekki að segja alla söguna í
þessu efni. En enn sem komið er
hefur ekkert komið fram í umræð-
um eða upplýsingum um þetta mál
sem bendir til annars en að stefnt
sé að því að kaupa Samvinnubank-
ann á verulegu yfirverði.
Hvað þýðir það þegar Lands-
bankinn kaupir hlutabréf í Sam-
vinnubankanum á yfirverði? Svarið
er einfalt. Það er verið að færa eign-
ir skattborgaranna yfir til Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga.
Og þá vaknar önnur spurning. Eru
einhver rök fyrir því? Enn sem kom-
ið er hafa þau ekki verið færð fram
af hálfu þeirra sem í hlut eiga.
Menn velta eðlilega fyrir sér
spurningum af því tagi, hvort þessi
ráðstöfun hafi verið óhjákvæmileg
til að bjarga Sambandi íslenskra
samvinnufélaga. Menn velta því
ennfremur fyrir sér hvort Samband-
ið hafi verið komið I svo erfiða fjár-
hagsstöðu að Landsbankinn hefði
getað orðið fyrir alvarlegum
skakkaföllum ef hann hefði ekki
gefið því umtalsverðan hlut af eign-
um skattborgaranna sem hann hef-
ur tekið að sér að ávaxta. Það ligg-
ur þó fyrir að hvorki talsmenn Sam-
bandsins né Landsbankans hafa
nefnt ástæður af þessu tagi til
stuðnings þeim ásetningi að þessi
kaup fari fram.
Alþingi ræði málið
Að öllu þessu athuguðu virðist
augljóst að ekki verður hjá því kom-
ist að viðskiptaráðherra verði kraf-
inn um nákvæma skýrslu um þetta
mál á Alþingi, þannig að þingmenn
fái tækifæri til þess að fjalla um
það og ef til vill álykta um það.
í slíkri skýrslu þarf að koma fram
efnisinnihald samnings Landsbank-
ans um kaup á hlutabréfum í Sam-
vinnubankanum. Gera þarf grein
fyrir kaupverðinu og öllum skuld-
bindingum sem Landsbankinn kann
að taka á sig í tengsium við kaup-
in. Upplýsa þarf um heildarútlán
bæði Landsbankans og Samvinnu-
bankans til Sambandsins. Gera þarf
grein fyrir hversu hátt hlutfall hér
er um að ræða af heildarútlánum
og skuldbindingum bankanna
tveggja.
Sem fyrr segir geta hvorki
bankastjórar né bankaráð Lands-
bankans tekið endanlega ákvörðun
um mál sem þetta. Það vald er sam-
kvæmt lögum í höndum viðskipta-
ráðherra. Eðlilegt er að gera þá
kröfu til ráðherrans að hann taki
ekki lokaákvörðun í málinu fyrr en
að Alþingi hefur fengið tækifæri
til þess að ræða það og álykta um
það ef þurfa þykir.
Þegar flest bendir til þess að
verið sé að færa hluta af eignum
skattborgaranna með yfirverði á
hlutabréfum til tiltekins aðila í þjóð-
félaginu er það svo alvarlegt mál,
að fulltrúar almennings á Alþingi
hljóta að fjalla um málið. Á Alþingi
þarf að koma fram vilji stjórn-
málaflokkanna og afstaða þeirra í
þessu efni.
Skattlagning lífeyrissjóða
stöðvuð
Áform ríkisstjórnarinnar um
skattlagningu á lífeyrissjóðina hafa
verið í brennidepli undanfarna
daga. Þingflokkur sjálfstæðis-
manna mótmælti þessum áformum
mjög harðlega og í sama streng
tóku margir af helstu forystumönn-
um launþega og lífeyrissjóða.
Það kom ekki á óvart að ríkis-
stjórnin skyldi draga í land og falla
frá þessum áformum. Allt annað
hefði verið hrein fásinna af hennar
hálfu. Hitt vekur meiri furðu hvern-
ig fjármálaráðherra reynir að þvo
hendur sínar af þessum áformum
og tillögugerð þeirrar nefndar sem
hann skipaði til þess að undirbúa
skattlagningu á sparnaðinn í
landinu.
Fjármálaráðherra reynir að halda
því fram í hveiju fjölmiðlaviðtali á
fætur öðru að nefndin hafi alls ekki
gert neinar tillögur hér að lútandi
og allt sé þetta því stormur í vatns-
glasi. Hér verður ekki vikið einu
aukateknu orði að sandkassamál-
fari ráðherrans. Það dæmir sig
sjálft. Sannleikurinn er sá að áður
en undanhaldið hófst hafði ijár-
málaráðherra talað drýgindalega í
fjölmiðlum um að menn skyldu ekki
voga sér að draga í efa ágæti til-
lagna nefndarinnar enda væru þær
samdar af hipum færustu mönnum.
Síðan fékk ráðherrrann storminn í
fangið og ákvað að horfa til baka
með því að freista þess að segja
ósatt um tillögur nefndarmanna.
Ósannindi
Qármálaráðherra
DV greinir frá því sl. miðvikudag
með beinum tilvitnunum í tillögur
nefndarinnar að hún leggi ótvírætt
til að lífeyrissjóðir verði gerðir
skattskyldir og greiði skatta af
hreinum vaxtatekjum sínum að frá-
dregnum rekstrarkostnaði. Á móti
komi að lífeyrisgreiðslur þeirra
verði skattfijálsar hjá viðtakendum.
Þá er greint frá því að nefndin
telji að eðlilegasta skattmeðferð á
lífeyrissjóðum og sparnaði sem þar
myndist sé, að iðgjöld bæði atvinnu-
rekenda og launafólks verði skatt-
lögð eins og aðrar tekjur, að hrein-
ar fjármagnstekjur lífeyrissjóðanna
verði skattlagðar en lífeyrisgreiðsl-
ur úr sjóðnum verði fijálsar.
Þannig hafa fréttamenn DV með
ótvíræðum hætti sýnt fram á að
MORGUNBLAÐI£* LAUGARDAGUR 1*6. SERTEMBER 1989 ■
Þorsteinn Pálsson
„Hvað þýðir það þegar
Landsbankinn kaupir
hlutabréf í Samvinnu-
bankanum á yfirverði?
Svarið er einfalt. Það
er verið að færa eígnir
skattborgaranna yfir til
Sambands íslenskra
samvinnufélaga. Og þá
vaknar önnur spurning.
Eru einhver rök fyrir
því? Enn sem komið er
hafa þau ekki verið
færð fram af hálfu
þeirra sem í hlut eiga.“
Ijármálaráðherra hefur sagt ósatt
um tillögur nefndarinnar í varnar-
viðbrögðum sínum við kröftugum
andmælum gegn skattlagningu á
lífeyrissjóðina.
Oflug og kröftug mótmæli gegn
þessari fyrirhuguðu skattlagningu
báru þegar í stað árangur. Þetta
hlýtur að hvetja til öflugri andmæla
gegn öðrum áformum ríkisstjórnar-
innar um að skattleggja sparnað
landsmanna. Það hefur sýnt sig að
það er hægt að reka ríkisstjórnina
til undanhalds. Nú þarf það að ger-
ast á fleiri sviðum. Augljóst er að
það yrði mikið skaðræðisverk ef
stjórnin næði því fram að skatt-
leggja almennan sparnað eins og
hún stefnir enn að þó að hún hafi
hætt við skattlagningu lífeyrissjóð-
anna.
Höfundur er formaður
Sjálfstæðisflokksins.
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra:
Peninga- og bankakerfi ekki
í takt við efnahagsstefhuna
STEINGRÍMUR Hermannsson, forsætisráðherra, segir margt benda
til þess að þáttur fjármagnsins sé miklu meiri í kollsteypu efnahags-
og atvinnulifsins en áður gert hafi verið gert ráð fyrir. Hann segir
að samkvæmt upplýsingum Seðlabankans liafi raunvextir útlána í
bankakerfinu hækkað úr 5% í 10,3% milli áranna 1986 og 1988. Nettó
innlend útlán í þjóðfélaginu hafi verið 220 milljarðar króna sem þýði
að fjármagnið, miðað við þessa vexti taki til sín 22-23 milljarða króna
1988 á sama tíma og eiginfjárstaða atvinnuveganna lirynji. „Þetta
þýðir að arðtekt Qármagnsins hefur tvöfaídast frá 1986 til 1988. Ég
get ekki séð að þetta standist eins og atvinnulíf okkar Islendinga
er,“ sagði Steingrímur.
Á fundi með blaðamönnum í gær
dreifði forsætisráðherra athuga-
semdum Gunnárs Tómassonar,
hagfræðings, um aðgerðir á pen-
ingamarkaði. Þar kemur m.a. fram
að á árunum 1986-1988 jókst
landsframleiðslan hér á landi um
rúmlega 15% meðan útlán banka
og sparisjóða jukust um 132%.
Steingrímur vitnaði til kenninga
Friedmans og Keynes og benti á
að það væri grundvallarkenning hjá
þeim báðum að ef takast ætti að
halda jafnvægi í efnahagslífinu yrði
aukning peningamagns í umferð
að vera í takt við þjóðarframleiðslu.
„Peningaútlánin eru áttfalt meiri
heldur en vöxtur landsframleiðslu,"
sagði Steingrímur. „Sagt hefur ver-
ið að úr þessu ætti að bæta með
hækkun vaxta en það er ekki að
sjá, þótt útlánsvextir hafí tvöfald-
ast, að þeir hafi nokkuð dregið úr
eftirspurninni eftir fjármagni. Svo
ég hef spurt sjálfan mig að því, er
ekki einhver pottur brotinn í þessu
sambandi? ,og svarið er hjá mér að
minnsta kosti tvímælalaust já. Það
er eitthvað mjög alvarlegt að.“
Steingrímur sagði ríkisstjórnina
hafa sett sér það markmið að lækka
arðtekt fjármagnsins og koma vöxt-
um niður um 3% í fyrstu aðgerðum.
Hann kvaðst viðurkenna að þetta
hefði ekki tekist eins og ríkisstjórn-
in hefði ætlað sér. Að mati Þjóð-
hagsstofnunar og Seðlabanka væru
raunvextir nú kringum 8% og hefðu
farið úr 10% á útlánum. „Það er
alls ekki nóg. Það eru allt of háir
raunvextir miðað við þá gífurlegu
skuldastöðu sem hérna er. Með
þeirri skuldastöðu þá verður allt of
mikil arðtekt Ijármagnsins. Við tök-
um of mikið til fjármagnsins meðan
atvinnuvegirnir eru reknir í besta
lagi á núlli.“
Steingrímur benti á að vegna
kjörvaxtakerfisins væru raunvext-
irnir í kringum 8%. Þeirri skoðun
ríkisstjórnarinnar hefði hins vegar
verið lýst á fundi með Seðlabankan-
um að vextir á almennum tnarkaði
yrðu að lækka í 7%. „Og á sama
tíma og við erum að reyna að skuld-
breyta fyrir atvinnuvegina og leggj-
um áherslu á það að viðskiptabank-
arnir skuldbreyti þá leggja þeir 2
af hundraði refsingu ofan á allar
skuldbreytingar, þannig að atvinnu-
vegirnir sem verið er að bjarga fá
ekki 7 af hundraði vexti. Þeir fá 9 *
af hundraði í besta falli. Þetta kalla
ég að peninga- og bankakerfi gangi
ekki takt við efnahagstefnu ríki-
stjórnarinnar. Spurningin er í raun
og veru sú, eiga kjörnir fulltrúar
þjóðarinnar að ráða eða embættis-
menn. Um það snýst í raun og veru
spurningin.“ Steingrímur sagði að-
spurður um breytingar á stöðu
Seðlabankans að hann væri þeirrar
skoðunar að það væri eðlilegt að
hafa Seðlabankann undir ijármála-
ráðuneytinu.
Steingrímur var spurður hvers
ríkistjórnin ætlaðist til af Seðla-
bankanum. „Við ætlumst til þess..
að Seðlabankinn fylgist með því við'
hveija vaxtaákvörðun að raunvext-
irnir séu sem næst 6 af hundraði
og beiti þeim tækjum sem hann
hefur til að vextir, hvort sem það
eru verðtryggð lán eða nafnvextir,
lækki til samræmis við það. Það
er yfirlýst stefna ríkistjórnarinnar."
Jón Sigurðsson, viðskiptaráðherra:
Ekki veríð nægilega gott samstarf *
milli Seðlabanka og ríkisstjórnar
Ekki hægt að áfellast neinn einn aðila í stjórnkerfínu
„í fyrsta lagi vil ég taka fram að vegna þess að ég hef verið á fund-
arferð út á landi hef ég ekki heyrt eða séð þessar fréttir sem verið er
að leggja út af í Morgunblaðinu, þ.e.a.s. ummælin sem eftir forsætisráð-
herra eru höfð,“ sagði Jón Sigurðsson, viðskiptaráðherra, aðspurður
um gagnrýni forsætisráðherra, Steingríms Hermannssonar, á Seðla-
banka Islands.
„Ég held að um þetta gildi eins
og svo oft endranær að það má lengi
deila um hvað sé besta stjórnskipu-
lagið. Það sem á endanum skiptir
máli er innihaldið, efnið sem menn
koma sér saman um og eins og
vafalaust hefur verið bent á eru víða
í löndum dæmi um seðlabanka, sem
standa sjálfstæðir gagnvart ríkis-
stjórninni samkvæmt lögum, en eru
það ekki, eins og til eru þess dæmi
að seðlabankar séu að formi til mjög
háðir ríkisstjórninni, en séu það
ekki í reynd. Þannig að það er ekki
hægt að draga ályktanir af stjórnar-
farinu einu saman, heldur eins og
oftast nær, hvert er inntak þeirra
ákvarðana og stjórnvaldsaðgerða
sem menn eru að tala um hveiju
sinni,“ sagði Jón ennfremur.
Aðspurður um þau ummæli
Steingríms í Morgunblaðinu í gær
að ekki hafi náðst sá árangur í pen-
ingamálum sem ríkisstjórnin ætlaði
sér og ástæðan sé meðal annars að
Seðlabankinn sé ekki það stjórn-
tæki, sem hann verði að vera í efna-
hagslífi eins og hér sé, sagði Jón:
„Ég held það sé sammæli margra
að við vildum gjarnan gera betur á
þessu sviði og ég efast ekkert um
að Seðlabankastjómin er mér sam-
mála um það. Én ég tel alls ekki
rétt að áfellast neinn einn aðila í
okkar stjórnkerfi sem blóraböggul
í þessu máli. Það að okkur hefur
ekki gengið betur en raun ber vitni
á sér margar skýringar, sem liggja
bæði á sviði ríkisfjármála, peninga-
mála og á sviði tekjuákvarðana,>’
þannig að ég tei ekki unnt að skipta
þessu svona skýrt á milli aðila. Það
er auðvitað líka rétt að það hefur
ekki verið nægilega gott samstarf
milli Seðlabankans og ríkisstjómar-
innar og það er mál sem þarf að
vinna að því að bæta, en það segi
ég ekki sem rteinn áfellisdóm um
aðra hliðina á því máli.“
Vel gengur að samræma
sjónarmið EFTA-ríkjanna
—segir Anita Gradin, utanríkisviðskiptaráðherra Svíþjóðar
JÓN Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra, sem nú er forseti ráð-
herranefhdar Fríverslunarsamtaka Evrópu (EFTA), og Anita Gradin,
varaforseti nefndarinnar og utanríkisviðskiptaráðherra Svíþjóðar,
báru saman bækur sínar á fúndi í Reykjavík í gær. Efst á baugi var
starf fímm starfshópa EFTA og Evrópubandalagsins (EB) sem kannað
hafa möguleika á formlegum samningum bandalaganna tveggja um
nánari samvinnu. Fjórir hópanna hafa þegar skilað niðurstöðum.
Síðasti starfshópurinn ljallar, að
sögn ráðherranna, um erfiðasta
verkefnið en það eru breytingar á
stofnunum bandalaganna, sam-
ræmingu á réttarfari og hvernig
úrskurða beri í mögulegum deiiu-
málum í framtíðinni. Jón Baldvin
sagði að ráðherrarnir hefðu rætt
um tímaáætlun fram til áramóta,
en jjá taka Svíar við formennsku
af lslendingum, einnig verkaskipt-
ingu með tilliti til kynningar á sjón-
armiðum EFTA hjá ríkisstjórnum
einstakra EB-landa.
Gradin sagði að íslendingum
hefði tekist afar vel að hafa yfirum-
sjón með því umfangsmikla starfi
sem unnið hefði verið fram til þessa
og aðspurð sagði Gradin að það
hefði komið á óvart hve samstaða
væri um margt innan EFTA. Hins
vegar hefði verið ljóst frá upphafi
að sumar þjóðirnar hefðu sérstöðu
í vissum málum, t.d. ísiendingar
varðandi möguleg ákvæði um
fijálsa búferlaflutninga milli landa
og nýtingu náttúruauðlinda.
Jón Baldvin var spurður hvort
formlegar viðræður hefðu farið
fram við Ungveija sem lýst hafa
áhuga á nánari samvinnu við EFTA.
Hann sagði svo ekki veraæn hann
teldi fyrirhugaðar viðræður EFTA
og EB vera áfanga í væntanlegri
sameiningu Evrópu. Bæru viðræð-
urnar árangur yrðu ríki bandalag-
anna tveggja betur í stakk búin til
að takast á við það verkefni að
kippa Austur-Evrópu inn í 20. öld-
ina.
Viðar Halldórsson, framkvæmdastjóri í nýju húsnæði Gúmmivinnustofunnar.
Morgilnblaðid/Þorkell
Gúmmívinnustofan hf.
opnar eftir brunann
Húsið sýnt almenningi í dag
GÚMMÍVINNUSTOFAN HF. Réttarhálsi opnar á nýjan leik í dag,
laugardag. Eins og kunnugt er varð stórbruni hjá fyrirtækinu þann
4. janúar síðastliðinn og liefiir tjónið verið metið á um 200 milljón-
ir króna. Tjónið greiðir Vátryggingafélag íslands hf. Frá þeim tíma
hefur uppbyggingin átt sér stað og í nýjum húsakynnum verður
staðsett sólningarverksmiðja og hjólbarðaverkstæði.
Að sögn Viðars Halldórssonar,
framkvænidastjóra Gúmmívinnu-
stofunnar hefur uppbyggingin
gengið mjög vel. Eftir brunann liðu
rúmlega tveir mánuðir þar til hægt
var að byggja á ný og varð hús-
næðið fokhelt þann 30. júní síðast-
liðinn. Öll tæki og vélar væru nýj-
ar og auk sólningar yrðu þeir með
alla almenna hjólbarðaþjónustu.
Áður en húsið að Réttarhálsi brann
hefði sólning verið stærsti hluti
þjónustunnar, en þeir hefðu sólað
um 70-80 þúsund dekk á ári.
Sagði Viðar ennfremur að þeir
væru ánægðir með fyrirgreiðslu
hjá tiyggingarfélögunum, en hins
vegar hefði ekki allt verið nægilega.-
tryggt. Enn væri óljóst livert tap
þeirra væri, en tjón á byggingu,
vélum, tækjum og lager hefði ver-
ið metið á um 200 milljónir króna.
Ný og endurbætt aðstaða
Gúmmívinnustofúnnar hf. að Rétt-
arhálsi 2 verður sýnd almenningi
frá kl. 13-17 í dag, laugardag.
Veitingar verða á staðnum.