Morgunblaðið - 16.09.1989, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 1989
Hann er miklu stærri en
sýnt var í verðlistanum ...
Með
morgiinkafiinu
Þú segist ekki geta áttað
þig á hvað þetta er. Nú,
þetta er einfaldlega steinn
með gati í gegn ...
Trúarofstæki
Til Velvakanda.
Fljótamaður skrifar nýlega til
Velvakanda um vanda kristinna
manna á óróasvæðum víðs vegar í
veröldinni og kvartar yfir því að
„vestrænir fréttaskýrendur sýnast
samt sem áður uppteknari af því
að auglýsa vanda múslima, sem þó
beita völdum, vopnum og hvers
konar ofbqldi af meira ofstæki en
flestir aðrir". Hann telur upp Kína,
Súdan, Armeníu og Líbanon sem
dæmi, þar sem kristið fólk sé beitt
ofbeldi. Eg hef aldrei heyrt eða les-
ið um það að Kínveijum sé illa við
kristið fólk og hygg að svo muni
ekki vera, ef það hagar sér friðsam-
lega. Halldór Laxness skrifaði fyrir
löngu fróðlega grein um kristniboð
í Kína. Þar segir hann að erfiðasta
verkefni kristniboðanna sé að koma
hugmyndinni um einn allsheijar
guð inn í höfuð Kínveija. Sú hug-
mynd sé þeim gersamlega óskiljan-
leg. Aftur á móti er þeim sama þó
einhveijir skrýtnir náungar séu að
gugta við guðstrú, en vilja þó fá
að vera í friði með sitt guðleysi.
Það skal vera íjarri mér að af-
saka ofstæki múslima í trúarefnum,
en þegar íslömsku ofstæki og
kristnu ofstæki lendir saman, er oft
erfitt að gera upp á milli hvort er
verra. Ég veit að kristnir menn og
múslimar hafa löngum eldað grátt
silfur í Súdan, en ekki þekki ég
nánar til þar.
Þá er það Armenía. Armenar
hafa verið kristnir lengur en flestar
aðrar þjóðir, líklega frá því á fjórðu
öld. Land þeirra liggur að lýðveldinu
Adsérbadsjan, þar sem múslimar
eru fjölmennir. Svo óheppilega vill
til að í Adsérbadsjan er stórt hérað
sem heitir Nogorno-Karabakh. Það
nær hvergi að landamærum Arm-
eníu, en í þessu héraði eru 80%
íbúanna kristnir Armenar. Nú gera
Armenar kröfu um að eignast þetta
hérað og auðvitað neita Adsj-
érbadsjanar algerlega að ljá máls á
því. Lausnin væri auðveldari ef
þetta væri landamærahérað, en því
er ekki að heilsa. Deilur um þetta
hafa harðnað og nokkrir verið
drepnir í átökum milli trúflokkanna.
Mér virðist allt benda til þess að
Armenar hafi átt upptökin.
Þá er komið að Líbanon. Hvergi
í heiminum hefur ofstæki trúflokka
valdið eins miklum hörmungum.
Enginn veit tölu fallinna og særðra
í þessum hildarleik, sem nú hefur
staðið í 14 ár. Þarna er hrein trúar-
bragðastyijöld. Ekki er barist til
landvinninga, engar námur eða
olíulindir sem sóst er eftir. Trúar-
ofstækið er í algleymingi. Nú má
heita að höfuðborgin, Beirút, sé ein
ijúkandi rúst.
Þarna beijast í rauninni fjórir
trúflokkar, allir gegn öllum. Það
eru tveir flokkar múslima, sem beij-
ast ákaft innbyrðis, síðan kristnir
menn', sem hefur lengst af verið
yfirráðastéttin og loks gyðingar,
sem hafa lauslegt bandalag við
kristna gegn múslimum. Gyðingar
hafa ekki tekið mikinn þátt í bar-
dögum á landi, en verið iðnir við
að gera loftárásir á varnarlausar
flóttamannabúðir. í þessum búðum
eru nær eingöngu konur, börn og
gamalmenni. Allir fullgildir karl-
menn eru að beijast á vígstöðvun-
um. Þarna eru þó svæði sem gyð-
ingar hafa lagt undir sig. Þar eru
einnig flóttamannabúðir.
Bandaríkin hafa löngum lagt
kristnum til vopn, en nú virðast
þeir hafa gefist upp í stuðningi
sínum við þá og lokuðu sendiráði
sínu í Beirút fyrir nokkrum dögum.
Þarna fremja allir aðilar hryðju-
verk, en þau hroðalegustu, sem ég
hef fregnað unnu kristnir menn í
Líbanon. Fyrir rúmlega tveim árum
fengu þeir kristnu leyfi gyðinga til
að ráðast inn í flóttamannabúðir
sem voru á yfirráðsvæði þeirra. Þar
myrtu þeir um það bil 1.200 manns,
börn,. gamalmenni og konur. Til
þess að láta sem minnst bera á
verknaðinum notuðu þeir ékki skot-
vopn, heldur byssustingi og sveðj-
ur. Skothríð hefði heyrst yfir á
svæði múslima.
Mér er ómögulegt að hafa samúð
með kristnum barnamorðingjum í
Líbanon.
Víða um heim er barist heiftar-
lega út af trúmálum. Á Sri Lanka
búa tvær þjóðir, Tamílar og Sin-
halesar. Tamílar eru búddhatrúar,
en Sinhalesar hindúatrúar. Þarna
hafa geisað harðir bardagar, en
ekki er barist um auðlindir heldur
trúarbrögð og tugþúsundir manna
hafa látið lífið fyrir trúna á undanf-
örnum árum.
Indveijar eru flestir hindúatrúar,
en í lok 15. aldar komu fram ný
trúarbrögð, afsprengi hindúismans.
Fylgjendur þessara nýju trúar-
bragða kallast síkhar. Þeir eru mjög
ofstækisfullir og valda stjórn Ind-
lands ' stöðugum vandræðum.
Stundum hefur slegið í bardaga
með mannfalli á báða bóga. Mesta
athygli vakti þó þegar heittrúaður
síkhi myrti forsætisráðherra lands-
ins, Indim Gandhi.
Trúarbrögð hafa löngum verið
uppspretta ófriðar og hryðjuverka.
í Þýskalandi geisaði stríð í 30 ár
milli mótmælenda og káþólskra.
Nefna mætti ástandið á írlandi, þar
sem tveir trúflokkar keppast um
illvirkin.
Fljótamaður segir að lokum: „Á
sama tíma sem kristið fólk er of-
beldi beitt í ýmsum Austurlöndum
sækja hvers konar austurlensk
hindurvitni og bábiljur óhindrað inn
í Vesturlönd, ísland ekki undanskii-
ið, og stinga fólk svefnþorni".
Þetta er vissulega rétt og vel
mælt, en sá góði maður gleymir eða
hefur ekki áttað sig á því að kristin-
dómurinn er ekki heimatilbúin,
íslensk trúarbrögð, heldur austur-
lenskur að ætt og uppruna.
Dalamaður
Farið eftir lögum
og reglugerðum
Niðurlag greinarinnar Trygg-
ingastofnun ríkisins: Farið eftir
lögum og reglugerðum, sem birt-
ist 14. september, féll niður
ásamt nafni höfundar og birtist
því hér. Morgunblaðið biðst
afsökunar á þessum mistökum.
Allir elli- og örorkulífeyrisþegar
fá 15% hækkun ofan á þá upphæð,
sem þeir hafa í þessum bótaflokk-
um, líka þeir sem eru aðeins með
skerta tekjutryggingu.
Þeir fá hæstan tekjutryggingar-
auka, sem hafa engar aðrar tekjur
en tryggingabætur. Ég vil taka það
fram, að þessi tekjutryggingarauki
verður aðeins greiddur í september
og óvíst um framhaldið.
Svo vil ég að lokum benda henni
Jónu á að hafa samband við okkur
í Tryggingastofnun, ef hún æskir
nártari upplýsinga.
Með þökk fyrir birtinguna.
Margrét H. Sigurðardóttir,
deildarstjóri
HÖGNI HREKKVÍSI
„ 6Í/vVlNN TIL ÞÍN...U/VI LEIP OQ ÞCJ
Fo'esr r BAÐIÐ ' "
Víkverji skrifar
Nýlega var kynnt styrktarmanna-
kerfí Sjálfstæðisflokksins, sem
felst í því að flokksbundnum Sjálf-
stæðismönnum er boðið að greiða
reglulega gjald til flokksins umfram
venjuleg félagsgjöld, sem ein og sér
duga ekki til að halda uppi þrótt-
miklu félagsstarfi. Þetta er athyglis-
verð nýjung í íslensku stjórnmálalífí
og segir mikið um þær breytingar
sem orðið _ hafa á siðferði stjórn-
málanna. Áður fyn- tíðkaðist það í
einhveijum mæli að menn styrktu
flokkana með fjárfrarnlögum en
ætluðust síðan til þess að fá fyrir-
greiðslu á móti. Þetta gekk svo langt
að þeir sem mest þuiftu á fyrir-
greiðslu að halda létu fé af hendi
rakna til allra stjórnmálaflokka.
Þetta fyrirkomulag náði til allra
íslenskra stjómmálaflokka, þar var
enginn undanskilinn. Nýja styrktar-
mannakerfí Sjálfstæðisflokksins er
til marks um nýja og heilbrigðari
hætti, gamla fyrirgreiðslukerfíð hef-
ur sem betur fergengið sértil húðar.
að heyrir til annarra breytinga
hjá Sjálfstæðisflokknum að
samhliða þvi að menn gerast aðilar
að styrkarmannakeifinu, þá verða
þeir um leið þátttakendur í viðhoifs-
könnunum sem ætlunin er að gera,
þingmönnum og öðrum leiðtogum
flokksins til hliðsjónar í störfum
sínum. Viðhorfskönnun hlýtur eðli
síns vegna að leiða til virkara lýðræð-
is, en Víkverji hefur hins vegar
ákveðnar efasemdir um að rétt sé
að binda þátttöku í þessum könnun-
um við þá sem láta fé af hendi rakna
til flokksstarfsins. Menn eiga ekki
að þurfa að kaupa sér rétt til að
hafa áhrif. Nær væri að allir flokks-
menn ættu kost á að segja álit sitt,
fremur en binda það einungis við
styrktarmennina. Víkveiji er þeirrar
skoðunar að allir stjómmálaflokkar
ættu að efla lýðræði með svipuðum
hætti og hvetja þannig almenning til
að starfa í stjórnmálaflokkum. Flokk-
arnir eru grunneining þess lýðræðis
sem vestræn samfélög giundvallast
á og það er óheyrilega mikilvægt að
þeir verði ekki að fílabeinstumum
einhveifa flokksbrodda.
xxx
Víkveiji ræddi nýlega við einn
þeirra íjölmörgu sem á sínum
tíma gengu í Sjálfstæðisflokkinn,
vegna þess að þar var flokksmönnum
boðið upp á að velja frambjóðendur
í bindandi prófkjöri. Þessi viðmæl-
andi Víkveija sagðist nú óttast að
áhrif hans yrðu minni á næstunni
við bindandi niðurröðun frambjóð-
enda á framboðslista en tíðkast hefur
undanfarin ár. Hann benti t.d. á, að
Sjálfstæðismenn á Norðurlandi
vestra væiu farnir að huga að fram-
boðsmálum sínum og hefðu viðhaft
skoðanakönnun sem ekki ætti að
vera bindandi. Taldi hann að betra
væri að setja strangar reglur um
framgöngu manna í prófkjörsbar-
áttu, fremur en að leggja þau af.
Það er flestum Ijóst að óvægin kosn-
ingabarátta frambjóðenda í prófkjör-
um hefur fælt marga mæta menn
frá þátttöku í þeim leik.