Morgunblaðið - 03.10.1989, Qupperneq 22

22
MORGlÍNBl.ABIB ÞRlÐJUtíÁÓOR t OKTÓRNIt 1989
Benedikt Gíslason
frá Hofteigi látinn
BENEDIKT Gíslason bóndi og
fræðimaður frá Hofteigi er látinn
á 95. aldursári. Benedikt var
umsvifamikill bóndi á Austur-
landi og lét sig félags- og hags-
munamál bænda miklu skipta.
Hann var skrifstofumaður hjá
Framleiðsluráði landbúnaðarins
um tíma og afkastamikill rithöf-
undur og fræðimaður.
Benedikt fæddist 21. desember
1894 að Egilsstöðum í Vopnafirði.
Foreldrar hans voru Gísli Sigurður
Helgason, bóndi þar, og eiginkona
hans Jónína Hildur Benediktsdóttir.
Að loknu námi hóf Benedikt bú-
skap, fyrst að Egilsstöðum en síðar
að Hofteigi á Jökuldal til ársins
1944. Eftir það var hann skrifstofu-
maður hjá Framleiðsluráði land-
búnaðarins i Reykjavík til .1959.
Frá þeim tíma helgaði hann sig rit-
störfum fram á áttunda áratuginn,
en upp úr því var hann rúmliggj-
andi.
Á búskaparárum sínum gegndi
Benedikt fjölmörgum trúnaðar-
störfum og var einn fjárrríkasti
bóndi landsins. Hann stundaði frá
ungaaldri sjálfsnám í allhiða bú-
fræði, hagfræði og sögu íslands,
ásamt mannfræði. Hann ritaði
fjölda bóka af ýmsu tagi. Sú fyrsta
Benedikt Gíslason frá Hofteigi.
var ljóðabókin Við vötnin ströng
árið 1947 og sú síðasta í Sögutúni
árið 1979. Hann ritaði fjölda greina
í blöð og tímarit og flutti mörg er-
indi í útvarpi og sá að auki um
útgáfu á Ættum Austfirðinga
ásamt öðrum.
Eiginkona Benedikts var Geir-
þrúður Bjarnadóttir frá Sólmundar-
höfða að Akranesi og er hún látin
fyrir nokkru.
Jörundur Gestsson
frá Hellu látinn
JÖRUNDUR Gestsson frá Hellu
í Steingrímsfírði er látinn, 89 ára
að aldri. Jörundur bjó á Hellu frá
því í bernsku og var umsvifamik-
ill í héraði og landsþekktur fyrir
tréskurð og kveðskap.
Jörundur _ var sonur hjónanna
Guðrúnar Árnadóttur og Gests
Kristjánssonar bónda á Hafnar-
hólmi á Selströnd. Þau slitu sam-
vistum og flutti Guðrún með Jörund
að Hellu er hann var um tveggja
ára gamal og giftist hún Ingimundi
Guðmundssyni bónda þar og hrepp-
stjóra. Jörundur tók við búi af stjúp-
föður sínum á Hellu og hófst til
ýmissa virðingarstarfa. Meðal ann-
ars var hann hreppstjóri um árabil
og gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir Sjálfstæðisflokkinn i héraði
og sat marga landsfundi flokksins.
Jörundur var hagur, bæði á tré
og móðurmálið. Hann var þekktur
bátasmiður og tréskurðarmaður.
Hagyrðingur var hann og eru ýms-
Jörundur Gestsson frá Hellu.
ar vísur hans þekktar um land allt.
Eiginkona Jörundar var Elín S.
Lárusdóttir, ættuð úr Álftagróf í
Mýrdal. Hún lézt árið 1983.
Pétur Þorvaldsson
sellóleikari látinn
PÉTUR Þorvaldsson, sellóleik-
ari, lézt í Borgarspítalanum að-
faranótt fyrsta október síðastlið-
ins. Pétur var um árabil fyrsti
sellóleikari Sinfóníuhljómsveitar
íslands.
Pétur fæddist í Reykjavík 17.
janúar 1936 og var því 53 ára að
aldri er hann lézt. Hann var sonur
hjónanna Þorvaldar Sigurðssonar,
bókbindara og Láru Pétursdóttur.
Pétur stundaði nám við Tónlistar-
skólann í Reykjavík hjá Dr. Heinz
Edelstein og Einari Vigfússyni.
Síðan fór hann í framhaldsnám hjá
prófessor Erling Blöndal Bengtsyni
við Konunglega danska tónlistar-
háskólann í Kaupmannahöfn og
lauk þaðan prófi árið 1960. Pétur
réðist til starfa við borgarhljóm-
sveit Árósa árið 1961 og var fyrsti
sellóleikari við þá hljómsveit til árs-
ins 1965, en þá fluttist hann heim
og starfaði með Sinfóníuhljómsveit-
inni síðan. Frá árinu 1975 var Pét-
ur fyrsti sellóleikari hljómsveitar-
innar.
Auk þessa starfaði Pétur sem
Pétur Þorvaldsson, sellóleikari.
kennari við Nýja Tónlistarskólann
í Reykjavík. Hann vann einnig að
kammertónlist, bæði á íslandi og
Skandinavíu.
Eftirlifandi eiginkona Péturs
Þorvaldssonar er Erla Steingríms-
dóttir og eignuðust þau fjögur börn.
Morgunblaðið/Magnús Gíslason
Nemendur og kennarar úr Hólabrekkuskóla á heimleið.
Skólabúðir Reykjaskóla
í Hrútafirði eru vinsælar
Stað.
SKÓLABÚÐIR eru nú starfrækt-
ar annað árið í Reykjaskóla í
Hrútafirði. Ein besta viðurkenn-
ingin á þeirri starfsemi, sem þar
fer fram, eru allir þeir ánægðu
sem þaðan koma.
Fréttaritari hitti af tilviljun
ánægðan hóp nemenda úr Hóla-
brekkuskóla, sem var að fara suður
yfír heiðar eftir sólarhringsdvöl í
Reykjaskóla.
Að sögn Sigurðar Lyngdals,
kennara í félagsstarfi í Hólabrekku-
skóla, var hann með hóp nemenda
í skólabúðunum á liðnum vetri og
líkaði svo vel dvölin þar að Reykja-
skóli varð fyrir valinu í árlegri ferð,
sem farin er með nemendaráð og
fleiri sem stjóma félagsstarfi í 7.-9.
bekk.
Þess má geta að velja varð föstu-
dag og laugardag til að fara þessa
ferð því að allt er fullsetið í skóla-
búðunum í Reykjaskóla á þessu
skólaári.
- mg
Eykur útgjöld útgerðar
um 210 milljónir á ári
Hækkun gasoliuverðs;
HÆKKUN á verði gasolíu um 10% eykur útgjöld útgerðarinnar um
210 miHjónir króna miðað við rekstur skipanna í eitt ár. Sveinn Iljört-
ur Hjartarson, hagfræðingur LÍÚ, segir furðulegt að álagning olíufélag-
anna skuli enn hækka. Hann nefnir sem dæmi að algengt sé að togar-
ar taki 100.000 lítra í einu. Það kosti um 1.360.000 krónur og af því
fari 376.000 krónur beint til olíufélaganna sjálfra, eigin álagning, flutn-
ingsjöftiunargjald og rýrnun.
„Gasolíulítrinn hækkaði úr 12,30
krónum í 13,60 um mánaðamótin,"
sagði Sveinn Hjörtur. „Álagning
olíufélaganna hækkaði úr 2,44
krónum í 2,83 eða um 39 aura á
lítra. Það er um 16% kækkun og
um þriðjungur allrar hækkunarinn-
ar. Þá er rétt að geta þess að for-
sendur hækkunarinnar miðast við
gengi 22. september, en þá var
dollarinn í 62,07 krónum. Nú er
gengi hans 60,98 og talið er að það
fari lækkandi. Til að skýra betur
hvað er um að vera, má benda á,
að á hvern seldan lítra taka olíufé-
lögin 2,83 krónur í álagningu, 82
aura í flutningsjöfnunargjald og 11
aura í rýmun. Þá skiptir engu máli
hve mikið er keypt í einu. Fyrir að
dæla 100.000 lítrum um borð í tog-
ara, það tekur stuttan tíma, taka
olíufélögin því beint til sín 376.000
krónur, en 100.000 lítramir kosta
í allt 1.360.000 krónur. Það er
vægast sagt furðulegt að svona
hlutir skuli fá að ganga í gegn um
varðlagskerfið, nánast eins og ekk-
ert sé,“ sagði Sveinn Hjörtur Hjart-
arson.
Fleiri reiðhross flutt út
á þessu ári en því síðasta
ALLS hafa 743 hross verið flutt út það sem af er þessu ári og er
það töluverð aukning frá síöasta ári. Þá voru flutt út á öllu árinu
700 hross. í dag fer héðan flugvél með 92 hross og verður fjöldinn
þá kominn í 835 hross.
Alls hafa verið seldir úr landi 23
stóðhestar og em þar á meðal 3
fyrstu verðlaunahestar, þeir Pá frá
Laugarvatni, Atli frá Syðra-
Skörðugili og Öður frá Hvoli. Þá
hafa 258 hryssur verið seldar utan
og 462 geldingar.
Að sögn Hallveigar Fróðadóttur
hjá félagi Hrossabænda er í ráði
að önnur flugvél fari með hross
héðan um miðjan október þannig
að ekki er talið útlokað að fjöldi
útfluttra hrossa geti farið í 1.000.
Hafa aldrei áður verið flutt út svo
mörg tamin hross á einu ári en á
árunum kringum 1970 fór fjöldi
útfluttra hrossa upp í 2.000. Var
það að mestum hluta ótamdar
hryssur og trippi.
Sigurður Ragnarsson frá Faxa-
torgi sem er einn stærsti útflytjand-
inn í ár taldi ástæðuna fyrir þess-
ari aukningu vera stöðugt vaxandi
vinsældir íslenska hestsins erlendis.
Þá nefndi hann einnig að betur
gengi nú að útvega flutning á hross-
unum og væri biðtími kaupenda
mun styttri en áður var.
Hallveig Fróðadóttir sagði að
salan á hrossunum hefði verið jöfn
allt árið að því undanskyldu að
seinnipartinn í sumar dró veralega
úr sölu en nú væri salan aftur tek-
ín að glæðast og væra horfurnar
góðar.