Morgunblaðið - 12.10.1989, Side 13

MORGUNBLAPIÐ KIMM'DUDAGUR ,12. ORTÓBER 1989
13
Skattadeildin —
eignarskatturinn
eftir Sigurð
Tómasson
Þriðjudaginn 26. september sl.
var haldinn stofnfundur Skatta-
deildar Húseigendafélagsins. Í
Morgunblaðinu laugardaginn 30.
september er frásögn af þessu og
þar segir fréttaritarinn m.a. svo frá:
„Sigurður Tómasson, viðskipta-
fræðingur. .. vakti athygli á að í
skýringum við eignaskattsfrum-
varpið segði að skattprósentan færi
með þessum lögum í 1,25% en ekki
2,95% eins og reyndin væri. Þarna
virðist þjóðarbókhlöðuskatturinn
hafa gleymst, eins mætti setjast við
að skipta eignaskattinum niður og
skýra upp og segjast svo hafa af-
numið skatt af íbúðarhúsnæði.“
Ekki síst fyrir þann sem eitthvað
veit eða skilur um skattamál hlýtur
þessi hluti frásagnar blaðsins að
vera óskiljanlegur. Annaðhvort hef-
ur undirritaður verið svona óskýr í
máli sínu eða fréttaritarinn alls
ókunnur málefninu — nema hvort
tveggja sé! En þetta gefur tilefni
til að útskýra nánar hvað það var
sem þarna fór fram og frásögn
blaðsins átti að fjalla um.
Breyting á eignarskattinum
— alþingismenn
Fram hefur komið að alþingis-
menn eru taldir hafa vitað heldur
lítið um hvaða hækkun þeir voru
að samþykkja á eignarskattinum í
desémber sl. og því síður hvaða
afleiðingar þetta mundi hafa fyrir
Ijölda fólks. Ýmsar vísbendingar
um vanþekkingu alþingismanna á
málinu hafa síðar komið fram bæði
í orðum og rituðu máli. Sem ástæðu
fyrir þessu hefur m.a. verið haldið
fram að kynning á málinu var í
minnsta lagi. A stofnfundinum
hafði ég orð á þessu og vitnaði m.a.
í greinargerð með frumvarpinu en
þar sagði um hækkun á lægra þrep-
inu í eignarskatti úr 0,95% í 1,2%:
„Þar með væri eignarskattshlut-
fallið aftur jafnhátt og það var fyr-
ir nokkrum árum.“
Hér er farið svolítið fijálslega
með staðreyndir án þess að beint
sé hægt að segja að farið sé með
ósannindi. Árin 1980-1983 var hlut-
fallið 1,2%. Árið 1984 var það
0,95%. Árin 1985-1988 var það
0,95% og því til viðbótar var á árun-
um 1985-1988 lagður á 0,25% við-
bótarskattur, kallaður eignar-
skattsauki eða sérstakur eignar-
skattur. Nú síðustu mánuðina þjóð-
arbókhlöðuskattur. Það sem lög-
gjafarvaldið hefur gert er að búta
eignarskattinn niður í tvennt. Eign-
arskattur er lagður á samkvæmt
skattalögum en þjóðarbókhlöðu-
skattur samkvæmt sérlögum um
þjóðarátak. Skattahlutföllin á árun-
um 1985—1988 voru 0,95 + 0,25
= 1,2% þegar komið var yfir viss
skattleysismörk. Þegar búið er að
búta niður eignarskattsálagning-
una og síðar lagt fram frumvarp
um hækkun á skatthlutfalli eignar-
skatts virðist sem þeir er sömdu
frumvarpið telji sig geta sagt að
aðeins sé verið að gera eignar-
skattshlutfallið aftur jafnhátt og
það var fyrir nokkrum árum og
gleyma þannig þjóðarbókhlöðu-
skattinum. í reynd varð álagningin
1989 1,2% samkvæmt skattalögum
og 0,25% samkvæmt sérlögum eða
alls 1,45% á lægra skattþfepinu og
hefur ekki verið hærri í langan tíma.
Mér dettur helst í hug að menn
telji sig geta bútað allan eignar-
skattinn niður i nokkra lagabálka
um átak til að gera þetta og átak
til að gera e-ð annað og svo mætti
segja í lokin: Það er búið að fella
niður eignarskatt!!!
Þannig held ég inntakið í orðum
mínum á þessum stofnfundi hafi
verið sem síðan fréttaritarinn
reyndi að vitna til með meiningar-
lausum málsgreinum, samanber
framangreinda tilvitnun úr frétt
blaðsins.
Alþingismenn — eftir
skattahækkun
Það hefur verið athyglisvert að
fylgjast með viðbrögðum ýmissa
þeirra þingmanna sem samþykktu
eignarskattshækkunina og hafa
tjáð sig um það síðar. Um leið og
þeir hafa sagst bera ábyrgð á þess-
um hækkunum — án þess beinlínis
að hafa gert sér grein fyrir afleið-
ingum þess fyrir einstaka kjósendur
sína — hafa þeir flutt miklar tölur
um hvað þetta væri flókið mál og
vandasamt. Og þingmennirnir láta
sem þeir sjái ekki fram úr því á
hvern máta megi lagfæra þetta —
„Og einmitt í þessu felst
stærsti hluti lausnar
þessa vandamáls. Að
færa lagagreinina í það
sama horf og hún hefði
orðið ef ekki hefði kom-
ið til hækkunin í desem-
ber 1988.“
sem þeir innst inni vita vel að þarf
að gera.
Sem innlegg í lausn þessa flókna
vandamáls vil ég benda á eftirfar-
andi: Eignarskattur var álagður
1989 í samræmi við 83. gr. skatta-
laganna sem er þannig eftir breyt-
Sigurður Tómasson
inguna í desember 1988:
„Eignarskattur manna reiknast
þannig: Af fyrstu 2.500.000 kr. af
eignarskattsstofni greiðist enginn
skattur. Af eignarskattsstofni yfir
2.500.000 kr. greiðist 1,2%. Af
eignarskattsstofni yfir 7.000.000
kr. greiðist að auki 1,5%.“
Það virtist ekki vera svo flókið
mál að samþykkja hækkunina í
desember 1988. Það var ekki spurt
hverrng sú hækkun mundi snerta
gjaldendur. Ef ekki hefði komið til
hækkunin hefði þessi sama laga-
grein hljóðað svo:
„Eignarskattur manna reiknast
þannig: Af fyrstu 2.500.000 kr. af
eignarskattsstofni greiðist enginn
skattur. Af þeim hluta eignár-
skattsstofns, sem umfram er, greið-
ist 0,95%.“
Og einmitt í þessu felst stærsti
hluti lausnar þessa vandamáls. Að
færa lagagreinina í það sama horf
og hún hefði orðið ef ekki hefði
komið til hækkunin í desember
1988. Það má vera að sumum þyki
þetta kaldhæðnislegt og of mikil
einföldun. En vandamálið var að
langmestu leyti búið til með laga-
breytingunni í desember 1988 og
þess vegna má lagfæra málið með
svona einfaldri breytingu. Vilji er
allt sem þarf.
Höfundur er viðskiptafræðingur
og löggiltur endurskoðandi.
AD0B0NG MAN0K,
GISAD0NG, SASIMl, H01 AN(
KUSl KATHU, NASl RAMES....
Það eru margir framandi heitir réttir á nýja
austurlenska veitingastaðnum Asíu. Þú getur valið um bragðmikla
rétti frá Indónesíu, Japan, Filipseyjum og Víetnam.
Má bjóða þér Indónesíu Rice Table með fimmtán. réttum
eða Filipseyja kjúkling, pönnusteiktan í hvítlauk, ediki, lauk og soya sósu.
Hvað segirðu um japanskt Kathu Fulai; steiktan skelfisk, humar
og grísakjöt í Ton Kathu sósu eða ósvikna víetnamska sveitasúpu.
Þessi sýnishorn verða að nægja. Maturinn er miklu betri
en lýsingarnar á honum. Fáðu þér heitan mat á Asíu.