Morgunblaðið - 09.11.1989, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 1989
Mál Jósafats Arngrímssonar:
Dómstóll hafnaði 2
ábyrgðarmönnum
TVÆR konur og einn karlmaður komu fyrir rétt í Guildhall Court
í London í gær og lýstu sig reiðubúin til að ábyrgjast greiðslu 90
þúsund punda, um 9 milljóna króna, sem farið hefur verið fram á
sem tryggingu, gegn því að Jósafat Arngrímssyni verði sleppt úr
haldi. Dómurinn taldi aðra konuna góðan ábyrgðarmann, en hafiiaði
hinum tveimur. Á miðvikudag í næstu viku gefst Jósafat kostur á að
fá réttinn til að samþykkja tvo ábyrgðarmenn til viðbótar.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Kirkjustræti 10A, sem forsetar Alþingis hafa sótt um leyfí til að rífa en það er elsta húsið á Al-
þingisreitnum, byggt árið 1879.
Tillaga í borgarráði:
Alþingi geri upp og máli
húsin á Alþingisreitnum
LÖGÐ hefúr verið fram í borgarráði tillaga frá Katínu Fjeldsted,
S, um að beina því til forseta Alþingis, að láta nú þegar gera upp
og mála hús j>au á svokölluðum Alþingisreit, sem óskað hefúr verið
niðurrifs á. A þann hátt mætti stuðla að aðlaðandi yfirbragði gamla
miðbæjarins. I umsögn Margrétar Hallgrímsdóttur borgarminja-
varðar, um Kirkjustræti 10A, sem lögð var fram í borgarráði, er
Iagst gegn niðurrifi hússins. Bent er á að það sé byggt árið 1879
og því elsta húsið á Alþingisreitnum, eldra en Alþingishúsið.
í greinargerð með tiilögu Katrín- löngu úr sér géngin. Alþingi vilji
ar segir meðal annars að beiðnin
um niðurrif hafi ekki verið rökstudd
þegar umhverfismálaráð fjallaði
um hana. Síðan segir: „Eg hef
fengið í hendur 2 bréf frá Alþingi
til byggingamefndar, dags. 24. maí
1989, óundirritað, og 19. sept. sl.,
undirritað af Guðrúnu Helgadóttur.
í fyrra bréfinu er fjallað um niður-
rif Tjamargötu 3C og 5A og í því
síðara um Kirkjustræti 10A. I bréf-
unum kemur m.a. fram að ástand
og útlit lóða Alþingis í mið-
bæjarkvosinni hafi lengi verið
mönnum þymir í augum, að af
húsum þar sé mikil óprýðj og þau
því leggja sitt af mörkum til að
gamli miðbærinn fái snyrtilegra
yfirbragð og stuðla þannig að því
að Reykjavík verði hrein borg með
fögur torg, en því verði ekki við
komið svo lengi sem umrædd hús
fá að standa þarna.
Ég vil benda á að „yfirbragð"
hverfa- hefur til langs tíma verið
verkefni sveitarstjóma, og mót-
mæli þeirri skoðun forseta Alþingis
að yfirbragð gamla miðbæjarins
verði snyrtilegra ef gömul og merk
hús verði rifin. Þvert á móti tel ég
að leggja beri enn meiri áherslu á
það en nokkru sinni áður að varð-
veita slík hús. Skilningur á þessu
sjónarmiði virðist og koma fram í
nýsamþykktum þjóðminjalögum
(sþ. 16.5.89) í V. kafla, sem fjallar
um friðun húsa og annarra mann-
virkja. Mér þykir sá höggva er hlífa
skyldi þegar forsetar Alþingis vilja
hafa forgöngu um niðurrif merkra
húsa í miðbænum.“
Borgarminjavörður telur í um-
sögn sinni mikilvægt að húsið sé
varðveitt í sínu rétta umhverfi
vegna mikilvægi hússins í bygging-
ar- og menningarsögu borgarinnar.
Húsið hafi varðveist lítið breytt að
ytra útlitit þótt nú sé það hrörlegt
á að líta. í útliti og gerð þegs komi
fram einkenni þeirrar stefnu, sem
algeng varð í Reykjavík' og nefnd
var íslensk klassík.
Pjallað verður um beiðni um nið-
urrif hússins á fundi byggingar-
nefndar í dag.
Guðjón A. Kristjánsson forseti FFSÍ:
Öll skip stöðvuð á sama
tíma komi til verkfalls
Eins og skýrt hefur verið frá í
Morgunblaðinu hefur jósafat verið
ákærður ásamt fjórum öðrum fyrir
samsæri um að svíkja 1,2 milljarða
íslenskra króna af National Westm-
inster Bank. Jósafat er sá éini þeirra
sem nú situr í gæsluvarðhaldi, en
hinir hafa verið látnir lausir gegn
tryggingu. Klukkan 10 í gærmorg-
un átti að taka mál hans fyrir, en
það dróst og hann kom ekki fyrir
réttinn fyrr en klukkan 12.45.
Þegar Jósafat gekk í salinn las
saksóknarinn, Richard Curtis, upp
skilyrði þess að hann yrði leystur
úr haldi gegn tryggingu. Þessi skil-
yrði eru: 1. Að þrír aðilar ábyrgð-
ust hver fyrir sig gœiðslu 30 þús-
und punda, tæplega 3 milljóna
króna. 2. Að Jósafat yrði áfram
búsettur í íbúð í London. 3. Að
hann afhenti lögreglu vegabréf sitt.
4. Að hann gæfi sig fram við lög-
reglu á mánudögum, miðvikudög-
um og föstudögum. 5. Að hann
hefði ekkert samband við aðra
málsaðila. 6. Að hann tilkynnti lög-
reglu ef hann skipti um búsetu.
Lögfræðingur Jósafats, Chaprer
Cass, kallaði þessu næst til þtjá
aðila, sem vora tilbúnir til að
ábyrgjast trygginguna. Fyrstur
kom fyrir réttinn versiunarstjóri í
stórverslun í London. Hann kvaðst
hafa þekkt Jósafat í 2-3 ár, en þeir
væra ekki nánir vinir. Maðurinn
taldi upp eignir sínar, en svaraði
saksóknara síðar aðspurður að hann
ætti aðeins hluta af því húsi sem
hann hefði tilgreint sem helstu eign
sína. Rétturinn hafnaði honum því
sem ábyrgðarmanni.
Næst kom fyrir réttinn kona á
sextugsaldri, sem kvaðst vera
dönsk að uppruna, en hefði búið í
Bretlandi í mörg ár. Hún kvaðst
hafa þekkt Jósafat í 15 ár og hitta
hann oft. Hún sýndi fram á að hún
ætti hús, sem metið væri á um 18
milljónir íslenskra króna, auk þess
sem hún ætti land, tvær milljónir í
lausafé og skartgripi að andvirði
um þijár milljónir. Rétturinn féllst
á hana sem ábyrgðarmann.
Loks kom fyrir réttinn kona, sem
er skráður eigandi íbúðar þeirrar
sem jósafat hefur búið í í London.
Hún hefur þekkt Jósafat í um eitt
ár. Konan gat ekki sýnt fram á
nægjanlegar eignir og rétturinn
hafnaði henni sem ábyrgðarmanni.
Þegar hér var komið sögu var
gert hlé á réttarhaldinu til 15. nóv-
ember, á miðvikudag í næstu viku,
en þá gefst Jósafat kostur á að
benda á tvo ábyrgðarmenn. Hann
var leiddur úr réttarsal, en ekki var
gefið upp hvar hann er í haldi.
Saksóknarinn, Richard Curtis,
neitaði í samtali við Morgunblaðið
að gefa nokkrar frekari upplýsingar
um ákæru en þær, að ákært væri
fyrir samsæri um svik, sem fælust
í að svíkja um 1,2 milljarða út úr
National Westminster Bank.
í frétt Morgunblaðsins síðastlið-
inn laugardag sagði að Jósafat
Arngrímsson væri granaður um
aðild að fölsun á dollaraseðlum.
Þetta er ekki rétt. Samkvæmt upp-
lýsingum blaðsins er ákæran byggð
á aðild að skjalafalsi.
Flugfélögum
hótað kyrr-
setningu
Flugmálastjórn hefúr tilkynnt
þremur flugfélögum að þau hafi
frest til morguns að gera skil á
lendingargjöldum' sem komin eru
í vanskil. Annars fái flugvélar fé-
laganna ekki flugheimildir.
Flugfélögin eru Arnarflug, Flug-
leiga Sverris Þóroddssonar og Flug-
skóli Helga Jónssonar. Heildarskuld
félaganna þriggja er um 11 milljónir
króna, samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins, þar af skuldar Arn-
arflug um 8 milljónir með dráttar-
vöxtum.
„VIÐ MUNUM ekki ná fram ýmsu
því, sem við teljum sjálfsagt að
eigi að koma fram í næstu samn-
ingum án þess að beita verkfalls-
vopninu. Eg er á þeirri skoðun að
þurfi til þess að koma, sem mér
finnst Iíklegast, þá verði öll skip
stöðvuð á sama tíma, til dæmis í
mars þegar allt á að vera á fullu,
ella náum við ékki þeim þrýstingi
sem til þarf,“ sagði Guðjón A.
Kristjánsson, forseti Farmanna-
og fiskimannasambandsins, á 34.
þingi þess í gær.
„Eg segi þetta þó ég geri mér
fulla grein fyrir að þetta er sá tími
þegar gráiúðuveiðar togaranna eru
að komast í fullan gang, vertíðin að
nálgast sinn besta tíma og frysting
loðnu að heijast," sagði Guðjón A.
Kristjánsson. Hann sagði að þann
31. desember næstkomandi féllu úr
gildi kjarasamningar þeir, sem gerð-
ir hefðu verið við Landssamband
íslenskra útvegsmanna 5. júní síðast-
liðinn án sérstakrar uppsagnar.
Guðjón sagði að spurningin hlyti
að vera sú hvenær líklegt sé að ná
ntegi fram þrýstingi til samninga
þegar afli væri takmarkaður. „Á
þessum tíma er pressa frá fyrsta
degi í öllum veiðum og við megum
ekki gleyma því að ef við ætlum að
stöðva allan flotann á sama tíma
þarf að boða verkfall með 21 dags
fyrirvara."
Hann sagði að horft væri fram á
samdrátt í afla á næsta ári og at-
vinnutækifærum fækkaði í fiskveið-
um. Fiskvinnslan í landinu stefndi
hins vegar að því að halda fiskverði
í lágmarki og væri andstæð ftjáisri
verðlagningu og ferskfiskmörkuðum.
„Það eina sem haldið hefur tekjum
ofurlítið uppi við fiskveiðar er sala
ferskfisks á erlendum mörkuðum.
En jafnvel þó þar sé um sameigin-
lega hagsmuni þjóðarinnar að ræða
er barist gegn þeirri tekjuuppbót,
sem þar næst fyrir sjávarútveginn,
af stjórnvöldum og jafnvel útgerðar-
mönnum sem jafnframt era fiskverk-
endur og tapa á hveiju kílói fisks sem
þeir fá til vinnslu. Hvers vegna eigum
við að láta þá hafa fisk, sem tapa á
hveijum fiski, sem þeir vjnna?“
Guðjón sagði að það væri í raun-
inni orðin tímaskekkja að verðleggja
botnfiskafla í Verðlagsráði sjávarút-
vegsins.
Arnarflug og
Irar ræða um
þotukaup
ARNARFLUG ásamt írsku kaup-
Ieigufyrirtæki hafa undanfarið
átt í viðræðum við fjármálaráðu-
neytið um kaup á fyrrum Arnar-
llugsvélinni sem ríkissjóður
keypti fyrr á þessu ári.
Að sögn Harðar Einarssonar
stjórnarformanns Arnarflugs yrði
að öllum líkindum stofnað sérstakt
félag um kaupin á flugvélinni ef
af yrði, en hún yrði notuð í áætlun-
arflug á vegum Arnarflugs. „Það
standa yfír athuganir á þessu, en
málið er ekki komið neitt verulega
áleiðis ennþá.“
Sighvatur Björgvinsson, formaður gárveitinganefiidar:
Vantar samkeppni í verðmynd-
un á landbúnaðarafiirðum
við innflutningi og fleira, þeim mun
hærra er verðið á landbúnaðaraf-
urðum.“
Sighvatur sagði að fijótlegasta
og auðveldasta leiðin til þess að
leiðrétta kjör íslenskra iaunamanna
væri sú að hafa verð á matvörum
svipað hér og annars staðar. „Það
sem kemur í veg fyrir að það sé
hægt eru ekki niðurgreiðslurnar,
það er ekki skattapólitíkin, heldur
að það er ekki samkeppni og frjáls
verðmyndun í þessari grein. Ef við
ætlum að ná svipuðu matarverði
hérna á íslandi og í nágrannalönd-
unum gerum við það ekki með öðru
móti en því að leyfa sambærilega
samkeppni í þessari grein eins og
öðrum,“ sagði Sighvatur.
SIGHVATUR Björgvinsson, formaður fjárveitinganefndar Alþingis,
segir að framlög ríkissjóðs til landbúnaðarins, samtals um sjö millj-
arðar króna, jafngildi því að hver bóndi í landinu hefði nálægt einni
og hálfri milljón króna í árslaun úr ríkissjóði. Hann sagði í samtali
við Morgunblaðið í gær að augljóst væri að sú leið sem ísland og
Finnland hefðu valið til verðmyndunar á landbúnaðarvörum skilaði
sér ekki í lækkun vöruverðs til neytenda.
„Framlög ríkissjóðs til land- eru niðurgreiðslur til landbúnaðar-
búnaðarins, þ.e. niðuigreiðslur, út-
flutningsuppbætur og annað eftir
því, samtals um sjö milljarðar
króna, jafngilda því að hver bóndi
fái um eina og hálfa milljón króna
í árslaun úr ríkissjóði," sagði Sig-
hvatur.
Sighvatur var spurður hvað hann
vildi segja um verðkönnun þá sem
nýlega var kynnt, þar sem _kom á
daginn að í Finnlandi og á íslandi
ins einna hæstar, en verð á land-
búnaðarafurðum í þessum löndum
jafnframt hæst: „Það er alveg ljóst
að aðferðin til þess að ná fram
lægra verði á landbúnaðarafurðum
er ekki sú aðferð sem þessar tvær
þjóðir nota,“ sagði Sighvatur. „Það
er kannski einnig eftirtektarvert
að þeim mun meiri hömlur sem eru
á samkeppni um verðmyndun í
landbúnaði, svo sem eins og bann