Morgunblaðið - 10.12.1989, Page 38

38 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. DESEMBER 1989
HÖ6NA SIGURDARDÓTTIR
arkitekt er uppfull af fslandi en útlagi í eigin
heimalandi. Hún segir að stíll íslenska samfélags-
ins sé erfiður en eftirsóknarverður og það skipti
miklu máli að rækta sérkennin hjá landi og þjóð
ÍSLENDINGAR Í PARÍS
EF TIL VILL
EMI SMÁmiOIH
BIMDÓMLEBIIST
VLL
í svo mikið jafnvægi' heima og finn
að svo margir elska mann á ís-
landi. Ég skil franska heiminn vel,
en það er allt annað og erfiðara
eftir því sem ég eldist. Okkar
íslenska kímni er mín, franska
kímnin er meira á kostnað náung-
ans, Hún er góðlátlegri heima þótt
oft' sé broddur í henni. Sú franska
er ekki minn stíll. Mér finnst ævin-
týralegt að ferðast um ísland.
Maður hugsar meira um
lífið og eilífðina á íslandi
Vestmannaeyjar eru stórkost-
legar, en þær kalla á svo mikinn
trega í mér að mér finnst auðveld-
ara að fara allt annað. Maður er
einn frammi fyrir sjálfum sér í
þessu iandi okkar og verður að
svara spurningum sem á sækja og
það er ekki auðvelt þegar maður
er eins konar útlagi. Annað finnst
mér kalla þegar ég kem heim til
Islands.í hvert skipti verður maður
eftir Árna Johnsen
Þ AR SEM hún fer fylgir tign og hlýja, en þó fyrst og síðast
glæsileiki, hún verður ósjálfrátt drottning umhverfis síns. Högna
Sigurðardóttir arkitekt er óstöðvandi þjóðernissinni í hjarta sínu,
en sem vanur heimsborgari fer hún vel með þá straumelfúr sem
tengsl hennar við heimahagana eru ósjálfrátt í lífi hennar og
tilveru á erlendri grund. Högna er frá Vestmannaeyjum og ég
minnist þess þegar ég fór með henni heim til Eyja nokkrum
árum eftir gos. Þá hafði hún ekki komið til Eyja síðan gosið
skall yfir Heimaey og hún var svo ósátt við þann vágest sem
henni fannst gosið vera að hún var jafnvel ósátt við Eyjamar
sínar. Við stóðum uppi á Eldfellinu og horfðum vestur yfir bæ-
inn og fjöll Heimaeyjar. Hún starði drykklanga stund eins og
eilífðin hefði stöðvast, tár spratt úr auga og hún sagði eins og
við sjálfa sig: „Guð minn almáttugur, hvers vegna fór ég héð-
an?“ Hitinn og aflið í eldgosi er lítið mál við hliðina á slíkri til-
finningu sem að baki býr. Hún hefúr öðlast frama á erlendri
grund sem snjall og frumlegur arkitekt með persónulegan stíl
og hvarvetnayæri hún fær í flestan sjó í sínu fagi. En hveraig
er þá að vera íslendingur í útlöndum, hver er sú ramma taug
sem rekka dregur fóðurtúna til? Er sú taug hlutlaus í útl-
andinu, eða skapar hún endalausan titring í lífsins melódí?
að er mikið rót í landinu
okkar, ísland er svo sérs-
takt land,“ sagði Högna í
upphafi samtals okkar þar
sem við sátum á veitinga-
stað í París, „við erum svo
mikið ættarfólk og það er sérstætt
hvernig við tengjum okkur við
landið. Við erum í raun eins og
ein stór Qölskylda og ég finn mik-
ið til þess að vera rifin frá henni.
Við vorum að ræða um það nokkr-
ir íslendingar í París fyrir skömmu
hvort við gætum greint á milli
þess hvað hefði dýpstar rætur í
okkur, fólkið, landið eða ættin-
gjamir. Mönnum bar ekki saman,
en ég er í rauninni aldrei sátt við
það að hafa ekki eytt ævinni
heima. Þótt ég tæki ákvörðun um
að búa hér, fannst mér það hræðí-
lega erfitt, en lífið tekur fram fyr-
ir hendumar á manni og maður
finnur sér farveg sem getur þá
verið erfitt að losna úr af ýmsum
ástæðum þótt maður gæti það ef
til vill síðar vegna breyttra að-
stæðna. Veistu, mér líkar svo vel
við íslenska tónlist, en mér finnst
oft erfitt að hlusta á hana og stund-
um get ég það hreinlega ekki af
því að ég er ekki nógu sterk. Eins
hef ég ótæmandi áhuga á íslenskri
ljóðlist, en það er einnig mjög við-
kvæmt fyrir mig. Þannig er það
undarlegt að vera að heiman en
þó heima. Auðvitað langar mig
alltaf að gera eitthvað heima, ég
hef ekki gert nóg, hef ekki eytt
orkunni heima. Það skiptir mestu
máli að mínu mati að vera heiðar-
legur og samkvæmur sjálfum sér,
en samt sakna ég þess að hafa
ekki skilað meiru verki heima. Ég
er svo mikill patríot, við vorum
þannig mín kynslóð strax í
bernsku. Unga fólkið núna hugsar
ef til vill meira á heimsmæli-
kvarða. Þegar ég var tvítug að
útskrifast úr menntaskóla var allt
óskaplega mikið mál utan þess
hrings sem maður var vanur. Við
Islendingar verðum að vera pat-
ríotar, gæta okkar ef við ætlum
að halda velli og standa upp úr sem
þjóð. Við verðum að rækta sér-
kennin og kraftinn. Sterkir landa-
mæraveggir eru ef til vill ekki það
besta, en ég hef viljað að dætur
mínar tengdust þessum arfi sem
ég hef frá Islandi og sem betur fer
gengur það eftir. Allir sem þekkja
landið best, finnst það vega þungt
í sál íslendingsins. Það er svo satt
að römm er sú taug sem rekka
dregur föðurtúna til og ég nýt
þess að fara heim og baða mig í
umhverfinu og andrúminu. Þegar
ég var búin að vera hér í París í 8
ár sagði einn landinn við mig:
„Högna, verður þú ekki að fara
heim mörgum sinnum á ári til þess
að láta sjávarrokið dynja á þér?“
Maður birgir sig upp með því að
koma heim. Vinir, ættingjar og
landið, era ein heild og ég kemst
Morgunblaðið/Ámi Johnsen
,