Morgunblaðið - 16.12.1989, Qupperneq 65

65
Minning:
Helgi Axelsson
Fæddur 9. febrúar 1923
Dáinn 9. desember 1989
Eins og dágur fylgir nóttu og
sumar fylgir vetri, þá var vinur
okkar Helgi bóndi í Valdarási árviss
fastur punktur í tilveru okkar í all-
mörg síðustu ár. Þegar við sumarbú-
staðarfólkið á Hrísum í Víðidal í
Húnaþingi fórum að huga að vor-
verkum okkar að liðnum vetri, var
eftirvæntingin ávallt mikil. „Hvern-
ig kæmi gróður undan vetri?“
„Hvernig skyldi sauðburðurinn
ganga?“ „Hvernig ætli vorverkin
gangi hjá bændum?“ Síðast en ekki
síst: „Hvað ætli sé að frétta hjá
Helga?“ „Helgi hlýtur að fara að
láta sjá sig.“ Vorið var ekki komið
og annir gátu ekki almðpnilega haf-
ist fyrr en Helgi vinur okkar í Vald-
arási var búinn að heilsa upp á okk-
ur. Þegar hann renndi í hlað og
heilsaði okkur með sínu hlýja við-
móti og sterku handtaki var fyrst
hægt að segja að vor væri gengið
í garð. Var þá undantekningarlaust
öllum verkum frestað um sinn. Sest
var inn, hellt upp á könnuna og
spurt frétta. Lágu menn þá ekki á
liði sínu, spjallað var um heima og
geima og farið í loftköstum yfir
helstu dægurmál og stjórnmál
líðandi stundar. Helgi var allt í senn
málfylgjumaður, samkvæmur sjálf-
um sér, traustur, hlýr og skemmti-
legur og höfðingi heim að sækja.
Hann fylgdist vel með, var vel heima
í stjórnmálum og ótrúlega minnug-
ur. Margoft urðum við að láta í
minni pokann í þeim umræðum sem
spunnust. í hugum okkar var Helgi
tryggðartröll, þrautseigur og sterk-
ur og samofinn tilveru okkar og
búskap fyrir norðan. Af kynnum
okkar við hann urðum við öll miklu
ríkari.
Blessuð sé minning góðs vinar.
Eiginkonu, syni, fósturdóttur og
fjölskyldu hans allri sendum við
innilegustu samúðarkveðjur.
Guðrún Pétursdóttir,
Sigríður Friðriksdóttir,
Bjarni Ásgeirsson, Hafdís
Rúnarsdóttir og Karl Frið-
riksson.
Leitaði ég í minni mér
að minnisverðum línum,
en nógu góð þér engin er
af öllum kveðjum mínum.
(Stephan G. Steph.)
í dag fer fram frá Víðidalstungu-
kirkju útför Helga Axelssonar,
bónda, Ytri-Valdarási, Þorkelshóla-
hreppi.
Helgi fæddist að Valdarási, næst
elstur fjögurra bræðra. Foreldrar
hans voru Guðrún Guðmundsdóttir
frá Hvarfi í Víðidal og Axel Guð-
mundsson frá Aðalbreið í Miðfirði.
Bræður Helga eru: Guðmundur,
bóndi, Syðri-Valdarási, sambýlis-
kona hans er Hulda Ragnarsdóttir,
Skúli, bóndi, Bergstöðum, Miðfirði,
eiginkona hans er Árný Kristófers-
dóttir, og Benedikt, bóndi, Miðhópi,
yíðidal, eiginkona hans er Elínborg
Ólafsdóttir.
Valdarás var gert að tvíbýli 1922
og keyptu Guðrún og Axel Syðri-
Valdarás og hófu þar búskap. Það
var svo 1943 að bræðurnir Guð-
mundur og Helgi keyptu Ytri-Vald-
arás og hafa búið þar síðan.
Helgi í Valdarási, eins og hann
var oftast kallaður, var maður mik-
ill vexti, rammur að afli og svip-
mikill. Það sem einkenndi hann öðr-
um mönnum fremur var hin létta
lundi, góðlegi og drengilegi svipur
sem geislaði af andliti hans.
Öll framkoma Helga við menn og
skepnur var ljúf og umvafin hjarta-
hlýju. Hægt er að segja með sanni
um Helga, þegar hann heilsaði sér-
hverjum manni fyrsta sinni, með
sínu þétta handtaki, þá hafði af
hans hálfu verið stofnað til ævilangr-
ar vináttu.
Kynni okkar Helga hófust árið
1954, þegar ég kom í Valdarás, til
þess að vera snúningastrákur hjá
foreldrum hans. Þarna bjó Axel fé-
lagsbúi með þremur sonum sínum.
Mikil uppbygging átti sér stað í
Valdarási þetta sumar og næstu ár
á eftir, eins og víðast í sveitum V-
Húnavatnssýslu.
Torfbæir og gripahús úr torfi,
voru sem óðast að víkja fyrir nýjum
steinsteyptum byggingum og ásjóna
sýslunnar að breytast úr kotbýlum
í stórbýli. Þetta voru ánægjulegir
tímar til sveita. Bjartsýni og fram-
farahugur hjá hveijum einstaklingi
sem maður talaði við.
Stórfjölskyldan í Valdarási var
einstaklega barngóð, það fann ég
strax. Ekkert kynslóðabil var til á
þeim bæ. Bræðurnir Helgi og Bene-
dikt voru einhleypir á þessum árum
og var aldursmunur nær tíu ár á
milli okkar þriggja. Ekki varð þess
vart við störf eða skemmtan. Snún-
ingastrákurinn skyldi ávallt fá að
taka þátt í öllu sem þeir bræður
tóku sér fyrir hendur. Er hægt að
óska sér betra hlutskiptis en að deila
vináttu með slíku fólki.
Helgi varð þeirrar gæfu aðnjót-
andi að kynnast og síðan giftast
sæmdarkonunni Elísabetu Vigfús-
dóttur frá Norðfirði. Þau eignuðust
einn son, Axel Sigurð, sem kvæntur
er Kristínu Hilmarsdóttur.
Elísabet átti miklu barnaláni að
fagna og átti sex börn með fyrri
manni sínum. Helgi reyndist börnum
hennar hinn besti drengur. Um
lengri eða skemmri tíma dvöldu börn
Elísabetar á heimili þeirra og síðar
tóku þau að sér að fóstra tvö dóttur-
börn Elísabetar. Alla tíð hefur mátt
sjá, hvað Helgi vað vinsæll og í há-
vegum hafður hjá börnum, barna-
börnum og ættingjum konu sinnar.
Ekki verða rakin störf Helga að
félagsmálum. Engin voru þau störf
til í sveitarfélaginu sem Helgi, bræð-
ur hans og faðir tóku ekki þátt í.
Helgi var mikill samvinnumaður og
Svanur Steindórsson
prentari - Minning
Fæddur 10. nóvember 1919
Dáinn 30. nóvember 1989
Svanur fæddist í Reykjavík. For-
eldrar hans voru Steindór Pálsson,
sjómaður (f. 17.10. 1885, d. 24.3.
1945) og Sólrún Jónsdóttir (f. 14.1.
1897). Að loknu barnaprófi stundaði
hann nám við Héraðsskólann í Reyk-
holti, Borgarfirði. Skömmu seinna
hóf hann prentnám í Alþýðuprent-
smiðjunni í Reykjavík eða þann 4.
nóvember 1935, tók sveinsþróf í
prentun 4. júní 1945. Hóf starf 12.
ágúst 1945 í Félagsprentsmiðjunni
og vann hann aðallega við að prenta
Dagblaðið Vísi, Fijálsa þjóð. Oft fór
Svanur yfir götuna úr Félagsprent-
smiðjunni sem var þá í Ingólfsstræti
1A og prentaði Alþýðublaðið og um
tveggja mánaða skeið prentaði hann
öll morgunblöðin nema Morgun-
blaðið og svo síðdegis Vísi. Þetta
hefði ekki hver sem er leikið eftir
honum.
Árið 1962 hætti Vísir hjá Félags-
prentsmiðjunni, en Svanur starfaði
þar áfram og síðar vann hann hjá
Anilínprent hf., dótturfyrirtæki
prentsmiðjunnar, og var hann þar
verkstjóri um árabil. Síðar vann
hann hjá Formprenti.
Hann var vinsæll meðal sam-
starfsmanna sinna vegna óvenju-
legrar kímni sinnar og kátínu því
hann var auk þess að vera kapps-
fullur og sívinnandi starfsmaður allt-
af í góðu skapi og hafði góð áhrif
á umhverfi sitt. Hann var allra
manna trygglyndastur og sýndi það
á marga lund. Nýlega átti hann 70
ára afmæli sem hann hélt upp á 11.
nóvember á Vífilsstöðum en þa_r
hafði hann dvalið vegna sjúkleika. Á
afmælinu var hann umkringdur vin-
um og vandamönnum sem hann
naut í ríkum mæli og átti ég ekki
von á að þetta yrði í síðasta skiptið
sem ég hefði þá ánægju að vera
samvistum við hann.
Hann kvæntist Huldu Karlsdóttur
10. nóvember 1943 en hún er látin.
Þau eignuðust tvö börn, Þóri prent-
ara (hjá Morgunblaðinu), f. 15. maí
1944, og Svanhildi læknaritara,
Höfn, Homafirði, f. 28. mars 1947.
Samstarfsmenn og stjórn Félags-
prentsmiðjunnar votta eftirlifandi
ættingjum virðingu sína og samúð
við andlát þessa góðs drengs.
Konráð R. Bjarnason
Ég vil með þessum fáu línum
kveðja vin minn, Svan Steindórsson,
prentara, sem ég kynntist fyrst,
þegar ég hóf störf, ungur drengur,
sem sendisveinn í Félagsprentsmiðj-
unni árið 1952. Það var ekki erfitt
að ná til Svans, hann var glaður og
kátur maður, sem gott var að um-
gangast.
Nokkrum árum seinna þegar ég
bytjaði að læra prentverk í sama
fyrirtæki, kynntist ég dugnaðarfork-
inum Svani, sem stjórnaði prentvél
þeirri í tæp 20 ár, er dagblaðið Vísir
var prentaður í. Það var blýprent-
vél, stór og hávaðasöm, sem mjög
erfitt var að vinna við. Hann stjórn-
aði þeirri vél af slíkri snilli og þraut-
seigju að með ólíkindum var.
■----------
Þrátt fyrir víndrykkju fataðist
honum aldrei stjórnun vélarinnar,
né tafðist útgáfa Vísis, enda 'var
hann stundum kallaður „Vísismað-
urinn“. Auk þess sá hann um prent-
un vikublaðsins Fijálsrar þjóðar á
hveiju fimmtudagskvöldi, allan
líftíma þess blaðs, 6-8 ár. Tímann
prentaði hann í 4-5 mánuði samfellt
um áramótin 1960-61, þegar verið
var að breyta því blaði; einnig var
til hans leitað hjá Alþýðublaðinu og
Þjóðviljanum eftir aðstoð.
Á þeim árum þegar blöðin voru
prentuð í blýi, var Svanur Stein-
dórsson ómissandi. Allan sinn starfs-
tíma í Félagsprentsmiðjunni og
Formprenti, en þar hóf hann störf
1974, var hann góður drengur og
friðsamur við alla menn.
Ég votta aðstandendum samúð
mína og geymi vel minninguna um
hann.
Kristinn Jónsson
lagði sitt af mörkum til þeirrar há-
leitu hugsjónar. Einnig var hann
góður „ræktunarmaður", en á máli
búvísindanna er þetta orð aðeins
notað yfir góða fagmenn í land-
búnaði.
Að leiðarlokum vil ég og fjölskylda
mín færa fjölskyldu Helga Áxelsson-
ar og aðstandendum öllum okkar
innilegustu samúðarkveðjur.
Hannes G. Thorarensen
Mig langar til að kveðja hann afa
minn og segja nokkur orð um hversu
góður afi hann var.
Þegar pabbi minn sagði mér að
hann elsku afi minn í sveitinni væri
dáinn og kominn til Guðs fór ég að
hágráta. Þetta var svo skrýtið því
við pabbi og Fannar litli bróðir minn
vorum nýbúnir að taka á móti honum
þar sem hann kom með sjúkrabíl að
norðan. Þá hafði hann verið svo
hress og engum gat dottið það í hug
að Guð væri alaveg að fara að kalla
hann til sín.
Ég og hann afi minn sem alltaf
var mér svo góður, vorum góðir vin-
ir þó svo að við höfðum ekki fengið
að þekkjast lengi eða aðeins mín 5
ár.
Það var alltaf svo gaman að koma
í sveitina til afa og ömmu og allra
dýranna sem afi og ég áttum sam-
an, en afi hafði sagt að ég mætti
eiga hundinn Týra og köttinn Rósa
(en það var uppáhaldið hans afa)
með sér.
Ég hafði mestar áhyggjur af því
þegar ég fékk fréttina, hvað um
dýrin hans afa yrði. Ég sagði mömu
að nú yrðum við að fara og hugsa
um þau, enda var afi búinn að kenna
mér þetta allt saman á þeim ófáu
stundum sem við áttum saman.
Siðastliðið haust fékk ég í fyrsta
sinn að fara aleinn í sveitina. Ég
fékk að vera í viku sem leið allt of
fljótt, en í þessari viku gleymi ég
sennilega aldrei. Við afi vorum mik-
ið saman þessa viku, fórum t.d. 1
sund og í heimsóknir og mér fannst
alveg ofsalega gaman, enda langaði
mig ekkert heim. En afi sagði að
ég kæmi bara seinna og það var svo
ákveðið að ég fengi að koma næsta
sumar og vera lengi. Ég hlakkaði
svo til næsta sumars.
Mér fínnst svo leiðinlegt að úr því
getur ekki orðið, það hefði orðið svo
gaman hjá okkur. Mér fannst alltaf
gott að kúra hjá afa fyrir framan
sjónvarpið á kvöldin eftir langan
vinnudag og yfirleitt sofnuðum við
báðir. ^
Ég ætla að skila kveðju frá Fann-""
ari Frey, hann er svo lítill að hann
skilur þetta ekki og það er leiðinlegt
að hann hafi ekki fengið tækifæri
til að kynnast afa eins og ég, en ég
segi honum frá afa þegar hann
stækkar.
Ég mun alltaf muna þennan stutta
tíma sem okkur afa var ætlaður
saman, og afa sem var áreiðanlega
sterkasti og besti afi í heimi. Eg
vona að afi hafi hitt Týra og alla
vini sína hjá Guði. Og elsku Guð
viltu geyma hann afa minn fyrir
okkur sem eftir erum, og segja að
við hugsum um ömmu fyrir hann.
Ég bið góðan Guð að styrkja
ömmu, pabba minn og alla hans virá
og ættingja í sorg sinni.
Hilmar Helgi
+
Eiginmaður minn,
ÞORLÁKUR GUÐMUNDSSON,
Sólheimum 25,
lést miðvikudaginn 13. desember.
Ingibjörg Guðmundsson.
t
Móðir okkar og tengdamóðir,
ÞÓRUNN KVARAN,
er látin. Útför verður fimmtudaginn 21. desember kl. 15.00 frá
Fossvogskirkju.
Ragnheiður Hafstað Sigurður Hafstað,
Clara Kvaran, Einar R. Kvaran.
Matthildur Björnson, ión Björnson.
+
Sambýlismaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
BJARGMUNDUR JÓNSSON
frá Stykkishólmi,
Suðurhólum 2,
sem andaðist í Landspítalanum 10. desember, verður jarðsunginn
frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 21. desember kl. 13.30.
Jensína Óskarsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
+
Hjartans þakkir til allra þeirra er sýndu
okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför eiginmanns míns, föður, tengda-
föður, afa, sonar, bróður og mágs,
VIÐARS HJALTASONAR
vélsmiðs,
Heiðarhrauni 9,
Grindavík.
Sérstakar þakkir til starfsfólks deildar
A-5, Borgarspftalanum, fyrir góða hjúkrun.
Sigrún Kjartansdóttir,
Ólöf Guðrún Viðarsdóttir, Andrés Ari Óttósson,
Laufey Viðarsdóttir,
Kjartan Viðarsson,
Viðar Andrésson,
Guðrún Erlendsdóttir,
Kristin Hjaltadóttir,
Björn Leósson,
Hjalti Jónsson,
Þorkell Árnason.