Morgunblaðið - 06.07.1990, Síða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. JÚLÍ 1990
Ungir vímueftianeytendur:
*
Aætlað er að starf-
semi meðferðarheimilis
geti hafist í haust
STEFNT er að því að meðferðarheimlli ríkisins fyrir unga vímucfna-
neylendur taki til starfa á Móum á Kjalarnesi í haust. Meðferðarheimil-
ið verður ætlað 12-14 unglingum á aldrinum 13-18 ára sem misst hafa
stjórn á lífi sínu, en áætlað er að árlega verði hægt að taka 50-60
unglinga til meðferðar á heimilinu.
Stjórnarnefnd Unglinga,heimilis
ríkisins var á sínum tíma falin undir-
búningur að stofnun meðferðarheim-
ilisins í samráði við samstarfsnefnd
sex ráðuneyta. Fjogurra manna
starfshópur var ráðinn að Unglinga-
heimilinu í febrúar síðastliðnum til
að vinna að undirbúningi rekstrar
meðferðarheimilisins, en í þeim hópi
eru þau Sigrún Magnúsdóttir fé-
lagsráðgjafi, sem verður deildarstjóri
heimilisins, Páll Bieriiig hjúkrunar-
fræðingur, Magnea Jónsdóttir sál-
fræðingur og Atli Bergmann áfeng-
isráðgjafi. Fyrsta verkefni starfs-
hópsins var 12 vikna náms- og kynn-
isferð til Minnesota í Bandaríkjunum
á meðferðarstofnunina Fairview De-
aconess, en sú stofnun hefur í 15
ár sérhæft sig í meðferð unglinga í
vímuefnavanda, og er ein sú virtasta
á sínu sviði í Bandaríkjunum. Ungl-
ingaheimili ríkisins mun reka með-
ferðarheimilið eftir fyrirmynd Fairvi-
ew Deaconess, sem hefur að leiðar-
ljósi 12 spora kerfi AA-samtakanna,
en lögð verður mikil áhersla á sam-
starf við stofnanir og félagasamtök
sem þessi mál varðar.
Meðferðin á meðferðarheimili fyrir
unglinga í vímuefnavanda kemur til
með að skiptast í fjögur stig. Hún
hefst á því að meðferðarþörf ungl-
ingsins er metin, og síðan er unnið
að því að gera hann móttækilegan
fyrir meðferð. Þetta undirbúnings-
starf getur tekið 1-2 vikur. Að því
loknu hefst hin eiginlega meðferð
þar sem unglingnum er hjálpað að
skilja og viðurkenna vanmátt sinn
gagnvart vímuefnum og að líf hans
sé orðið óviðráðanlegt vegna vímu-
efnaneyslunnar. Lögð er meginá-
Kóklaust á
Siglufírði
SÖLUMENN firá Agli Skalla-
grímssyni hf. ætla vera með
kynningu á gosdrykkum á Torg-
inu á Siglufirði í dag.
Kaupmenn á Siglufirði tóku
höndm saman og neituðu að kaupa
gosdrykki frá Vífilfelli hf. í mót-
mælaskyni við þá ákvörðun fyrir-
tækisins að flytja umboð sitt frá
Siglufírði til Sauðárkréks.
Að sögn Matthíasar Jóhannsson-
ar kaupmarins eru allir gosdrykkir
frá Vífilfelli uppseldir og hyggjast
kaupmenn ekki endurnýja birgðirn-
ar. 110-115 tonn af gosdrykkjum
eru flutt á ári til Siglufjarðar.
hersla á að hjálpa unglingnum að
sjá afleiðingar neyslu sinnar og
glæða hjá honum skilning á því að
hann sjálfur beri ábyrgð á árangri
meðferðarinnar. Meðferðin byggir á
hópvinnu og einstaklingsviðtölum og
mun að jafnaði taka 6-10 vikur.
Meðan unglingurinn er innritaður er
ijölskyldu hans boðið upp á meðferð
sem felst í fræðslu og stuðningi í
fimm daga samfleytt. Einnig verður
fjölskyldunni boðið upp á fyrirlestra
og viðtöl eftir íjölskylduvikuna.
Unglingurinn sækir síðan hópmeð-
ferð og fyrirlestra 3-6 mánuðum eft-
ir útskrift, og til að byija með mun
hann mæta daglega á meðferðar-
heimilið, en síðan fer skiptunum
fækkandi.
Lokaðir fjallvegir 5. júlí 1990
Morgnnblaðið á villigötum
- leiðarahöfiindur sést ekki fyrir
eftir Bolla Héðinsson
Við gerð kjarasamninganna í jan-
úar kom ríkisstjómin hreint fram
og taldi upp í sérstöku fylgiskjali
með kjarasamningunum þær hækk-
anir, sem hún taldi að nokkrar ríkis-
stofnanir yrðu að fá á árinu 1990.
Áætluð verðáhrif þessara hækkana
á árinu 1990 voru metin 0,40% í
vísitölu framfærslukostnaðar. Við
gerð kjarasamningsins tóku aðilar
hans tillit til þessara hækkana og
gerðu ráð fyrir þeim í spá um verð-
lagsþróunina á samningstímanum.
Því skýtur það óneitanlega skökktu
við þegar leiðarhöfundur í Morgun-
blaðinu rýkur upp í blaðinu sl. þriðju-
dag og fárast yfir þessum hækkun-
um sem hafa legið á borðinu allt frá
áramótum. Ríkisstjórnin hefur sýnt,
svo að ekki verður um villst, einlæg-
an vilja sinn til að greiða fyrir samn-
ingum og hafa samningsforsendur
sem skýrastar m.a. með því að til-
greina nákvæmlega hvaða stofnanir
þyrftu hækkanir og hveijar ekki.
Síðan hefur ríkisstjórnin sýnt mikla
staðfestu við framkvæmd samnings-
ins. Nægir að minna á þegar stjórn
Áburðarverksmiðju ríksins ætlaði
upp á sitt eindæmi að hækka áburð-
arverð í vor, umfram það sem samn-
ingurinn gerði ráð fyrir. Stóð þá
ekki á ríkistjóminni að grípa til við-
eigandi ráðstafana. Þannig hefur
ríkisstjómin ekki og mun ekki láta
sitt eftir liggja til þess að tryggja
framgang samningsins. Morgun-
„Ástæða hefði verið til
að ætla að Morgnnblað-
ið, ásamt öðrum ábyrg-
um öflum í þjóðfélag-
inu, beitti sér af alefli í
baráttunni við verð-
bólguna og stundaði
ekki óábyrgan frétta-
flutning né greinaskrif
gegn betri vitund.“
blaðið reynir hins vegar, m.a. með
leiðaranum sl. þriðjudag, að varpa
rýrð á þá sátt og víðtæku samstöðu
í baráttunni við verðbóguna sem
náðst hefur meðal þjóðarinnar allrar.
Ríkisstjómin hefur að undanförnu
átt í óformlegum viðræðum við aðila
vinnumarkaðarins um með hvaða
hætti takast megi að sneiða hjá því
að fara yfir „rauð strik“ vísitölu
framfærlukosnaðar í september.
Hafa allir aðilar lýst vilja til að ná
fram markmiðum kjarasamningsins
í þeim efnum. Þar mun ekki standa
á ríkisstjóminni. Hefur þegar verið
ákveðið að draga verulega úr hækk-
unum á gjaldskrá Póst og síma og
frestað fyrirhugaðri hækkun
bensínsgjalda.sem þó var hvort
tveggja gert ráð fyrir í forsendum
kjarasamninganna. Ráðstafanir ríki-
stjómarinnar einnar duga hins vegar
skammt ef aðrir innlendir aðilar sem
mestu ráða um þróun verðlags,
leggja ekki sitt af mörkum til að
halda aftur af verðhækkunum. Einn
þáttur í aðlögun íslenska hagkerfis-
ins að því sem tíðkast í helstu ná-
granna- og viðskiptalöndum okkar,
endurspeglast í því að fyrirtæki leið-
rétti verð á vöru og þjónustu í sam-
ræmi við breytingar á tilkostnaði og
markaðsaðstæðum. Sú framkvæmd
hefur smám saman verið að skila
sér til íslenskra fyrirtækja þótt enn
vanti nokkuð á og allt of mörg þeirra
hækka ennþá verð án sýnilegra
tengsla við markaðsaðstæður.
Þessari ríkistjórn, ásamt þeirri
sem mynduð var haustið 1988, hefur
tekist að skapa þær forsendur og
það jafnvægi í efnahagsmálum, sem
gerði kjarasamningana í janúar
mögulega. Þannig hefur tekist að
ná fram víðtækari sátt ólíkra hags-
munaðila í samfélaginu heldur en
nokkru sinni fyrr. Árangurinn er að
koma í Ijós og á eftir að skila sér
enn betur á komandi mánuðum. Um
þýðingu þessa fyrir samfélagið allt
ætti ekki að þurfa að fjölyrða.
Ástæða hefði verið til að ætla að
Morgunblaðið, ásamt öðrum ábyrg-
um öflum í þjóðfélaginu, beitti sér
af alefli í baráttunni við verðbólguna
og stundaði ekki óábyrgan frétta-
flutning né greinaskrif gegn betri
vitund.
Höfundur cr eíhahagsráðgjafí
forsætisráðherra.
sindola Vént-Axm
LOFTRÆSIVIFTUR
CLUGGAVIFTUR - VEGCVIFTUR
BORÐVIFTUR - LOFTVIFTUR
Ensk og hollensk gæðavara.
Veitum tæknilega ráðgjöf við
val á loftræsiviftum.
Það borgar sig að
nota það besta.
Þekking Reynsla Þjónusta
FALKINN
SUÐURLANDSBRAUT 8 SlMI 84670
Bolli Héðinsson.
Aths. ritstj.:
Morgunblaðið hefur aldrei dregið
í efa, að hækkun á afnotagjöldum
útvarps, sem um var fjallað í for-
ystugrein blaðsins sl. þriðjudag hafi
verið ráðgerð og upplýst um þau
áform, þegar kjarasamningar voru
undirritaðir. Slíkum ákvörðunum
er hins vegar hægt að breyta, ef
nauðsyn krefur.
Verðbólga er að hluta til sálrænt
fyrirbæri. Margir hækka verð á
vöru og þjónustu vegna þess, að
þeir búast við hækkunum á næstu
mánuðum en ekki vegna kostnaðar-
hækkana, sem hafa orðið. Það er
útbreidd skoðun meðal þeirra, sem
stunda verzlun og viðskipti, að tölu-
verðar verðhækkanir og launaskrið
gangi yfir á næstu mánuðum.
Eitt helzta verkefni ríkisstjórnar-
innar nú er að sýna fram á það
með sannfærandi hætti, að svo verði
ekki. Afturköllun á hækkun afnota-
gjalda RÚV nú mundi efla sannfær-
ingu manna í verzlun og þjónustu
fyrir því, að verðbólga aukist ekki
á næstu mánuðum. Harðar ráðstaf-
anir ríkisstjórnar til niðurskurðar á
opinberum útgjöldum mundu hafa
sömu áhrif.
Þetta er kjarninn í þeim sjónar-
miðum, sem Morgunblaðið hefur
sett fram að undanförnu. Efna-
hagsráðgjafi forsætisráðherra sak-
ar Morgunblaðið um “óábyrgan
fréttaflutning (og) greinaskrif gegn
betri vitund“! í hvaða fílabeinsturni
situr þessi efnahagsráðgjafi?!
Fjölmargir launþegar hafa fært
miklar fórnir vegna síðustu kjara-
samninga. Þeir ekki sízt eiga sið-
ferðilega kröfu á hendur aðilum
vinnumarkaðar og ríkisstjórninni
sérstaklega um sterkt aðhald í verð-
lagsmálum. Þar á ríkisvaldið að
ganga á undan með góðu fordæmi
í stað þess að veita öðrum afsökun
fyrir verðhækkunum.