Morgunblaðið - 14.02.1991, Blaðsíða 16

16
reei flAúaæra .t r HUOAGUTMMn gicíaj8K'johoiv*
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. FEBRÚAR 1991
—
tht—nmm
Morgunblaðið/KGA
Þórunn Gestsdóttir ritstjóri Farvís, óskar ferðafrömuði ársins
1990, Páli Helgasyni, til hamingju með útnefninguna. Hjá standa
Helgi Jóhannsson og María Guðmundsdóttir.
Páll Helgason kjörimi
ferðafrömuður ársins
PÁLL Helgason frá Vestmannaeyjum var á miðvikudag útnefndur
ferðafrömuður ársins 1990 af Farvís, tímariti um ferðamál. Páll
hefur starfað að ferðamálum lengi og byijaði sem leiðsögumaður
ellefu ára gamall.
Páll er hótelhaldari, með veit-
ingarekstur, langferðabíla og bát
sem hann notar til að /ara með
ferðamenn í siglingar. í siglingu
með Páli fóru á síðasta ári 13 þús-
und ferðamenn. Ferðamenn til
landsins voru 141 þúsund og um
25 þúsund þeirra nutu ferðaþjón-
ustu Páls á einhvem hátt.
Valið fór þannig fram að send
voru bréf til 50 manna, sem starfa
að ferðamálum. Eftir að tilnefning-
ar höfðu borist frá þeim settist
sérstök nefnd á rökstóla og útkom-
an varð sú að Páll, sem fékk flest-
ar tilnefningar, varð fyrir valinu.
Alls voru tólf aðilar tilnefndir.
Þetta er í fyrsta sinn sem ferða-
frömuður ársins er útnefndur. í
nefndinni áttu sæti Helgi Jóhanns-
son, formaður félags íslenskra
ferðaskrifstofa, María Guðmunds-
dóttir frá Upplýsingamiðstöð ferða-
mála og Þórunn Gestsdóttir rit-
stjóri Farvís.
Loðnuverksmiðjur áfram reknar með tapi:
Sjálfsagt kemur til greina
að fækka verksmiðjunum
- segirfram-
kvæmdastjóri SR
„SJALFSAGT kemur til greina að
fækka verksmiðjum," segir Jón
Reynir Magnússon, framkvæmda-
stjóri Síldarverksmiðja ríkisins
(SR). „Það verður að fækka þeim,
ef reka á þessi fyrirtæki þannig
að þau geti starfað án styrkja.
Hér eru menn loksins byrjaðir að
nefna úreldingarstyrki til loðnu-
verksmiðja."
Tuttugu íslenskar verksmiðjur
hafa brætt loðnu undanfarin ár, en
verksmiðjur á Höfn, Ólafsfirði og í
Sandgerði hafa ekki tekið á móti
loðnu í vetur. „Kjami málsins er sá
að menn hafa ekki verið tilbúnir að
leggja niður sínar verksmiðjur og
sums staðar eru tekjur af þessum
fyrirtækjum mjög stór hluti af heild-
artekjum viðkomandi byggðariags,"
segir Jón Reynir.
Hann segir að til hafi staðið að
gera SR að hlutafélagi en ekki hafi
tekist að koma þvi í gegnum Alþingi
og hann sjái ekki að það verði gert
á þessu þingi. Jón Reynir segir að
ákvörðun um að leyfa veiðar á 175
þúsund tonnum af loðnu breyttu trú-
lega einhveiju, en fyrirtækið yrði þó
sjálfsagt áfram rekið með tapi. „Hrá-
efnisverðið hefur verið hátt síðustu
daga og þetta magn er ekki það
mikið að hægt sé að bjarga vert-
Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra:
Einhverjar verksmiðj-
ur fái úreldingarstyrki
„VIÐ höfum sett fram hugmynd-
ir um að úrelda einhveijar loðnu-
verksmiðjur með því að veita
styrk til þess og taka lán í því
skyni. Það næst ekki árangur í
því nema með milligöngu ríkisins
en þær verksmiðjur, sem eftir
standa, myndu skuldbinda sig til
að greiða þetta lán,“ segir Halld-
ór Ásgrímsson sjávarútvegsráð-
herra. Halldór segir að sveitarfé-
lög eigi rétt á aðstoð í gegnum
Jöfnunarsjóð sveitarfélaga
vegna lítillar Ioðnuveiði í vetur.
Gallinn við slíka aðstoð sé þó sá
að hún sé veitt eftir á. Menn séu
því með það í huga að flýta þess-
ari aðstoð, þannig að hún komi
að betri notum hjá viðkomandi
sveitarfélögum.
„Ég tel eðlilegt að þeir, sem ætla
að starfa áfram í greininni og ná
fram hagkvæmni með fækkun
verksmiðjanna, leggi nokkuð á sig
til að gera það kleift. Ég er ekki
þeirrar skoðunar að ríkið eigi að
borga fyrir þá hagkvæmni sem
næst með þessu móti, heldur þeir
sem njóta hennar en það líður ein-
hver tími þar til að hagkvæmnin
kemur í ljós,“ segir Halldór.
Hann segist vænta þess að frum-
varp um breytingar á lögum um
Hagræðingarsjóð sjávarútvegsins
komi fram á Alþingi eftir nokkra
daga. Rætt hafi verið um að loðnu-
skipin fengju um 8 þúsund tonna
aukinn botnfiskkvóta og um 5 þús-
und tonna aukinn rækjukvóta
vegna lítils loðnukvóta á þessari
vertíð. „Við höfum ekkert breytt
um stefnu í því máli,“ segir Halldór.
Hann segir að ákvörðun um veið-
ar á 175 þúsund tonnum af loðnu
breyti heilmiklu sunnanlands og
austan. Hins vegar sé skaði sveitar-
félaga vegna lítillar loðnuveiði í
vetur svo margþættur að hann verði
aldrei bættur að fullu.
„Ég á von á að einhverri loðnu
verði landað á Norðausturlandi en
tími hefðbundinna loðnuveiða er
senn liðinn og atvinnumissir á und-
anförnum mánuðum verður ekki
bættur. Hins vegar er ýmislegt
hægt að gera til að bæta atvinnu-
ástand í byggðarlögunum og að því
er verið að vinna. Eg tel það skipta
langmestu máli að við getum haldið
utanum þau atvinnutæki, sem við
eigum, bæði loðnuverksmiðjur og
loðnuskip, svo og þá markaði, sem
við höfum áunnið okkur.“
Sjávarútvegsráðherra segir að
Grænlendingar og Norðmenn hafi
sætt sig við þá ákvörðun Islendinga
að veiða 175 þúsund tonn af loðnu
en erlend skip mega ekki veiða
loðnu í okkar lögsögu eftir 15. fe-
brúar á hverri vertíð.
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
Heilfrysting á loðnu hófst á Neskaupstað á þriðjudag. Loðnan verð-
ur trúlega ekki hæf til hrognatöku fyrr en eftir tíu daga.
íðinni. Einnig má búast við að afurða-
verð lækki ef við framleiðum mikið
á skömmum tíma, eins og gerðist á
síðustu vetrarvertíð. Verksmiðjurnar
þurfa að selja afurðirnar sem fyrst
vegna þess að þær eru orðnar pen-
ingalausar og það kostar að vera
með birgðir," segir Jón Reynir.
Öllum starfsmönnum SR, um 120
manns, var sagt upp um síðustu
mánaðamót. „Þessi ákvörðun um
veiðar á 175 þúsund tonnum núna
breytir engu varðandi uppsagnimar,
þar sem ekki tekur nema um 4 vikur
að veiða þetta. Flestir okkar starfs-
manna er með þriggja mánaða upp-
sagnarfrest en einhveijir verða end-
urráðnir," segir Jón Reynir.
Starfsmenn SR á Siglufirði eru
55 en fyrirækið rekur þar einnig
vélaverkstæði, þar sem 20-30 manns
starfa. Búið er að breyta verksmiðju
SR á Seyðisfirði og hún getur nú
tekið á móti loðnu á ný. SR eru einn-
ig með 19 starfsmenn á Raufarhöfn,
22 á Seyðisfirði, 14 á Reyðarfirði, 9
á skrifstofu í Reykjavík og 2 í beina-
verksmiðju á Skagaströnd.
Breytingarnar á verksmiðju SR á
Reyðarfirði kostuðu rúmar 500 millj-
ónir og fyrirtækið tók um 340 millj-
óna króna lán hjá lánastofnuninni
Export Finánce í Noregi. „Þetta lán
er 85% af upphaflegri kostnaðaráætl-
un, sem var um 400 milljónir, en
lánið fékkst með nokkuð góðum kjör-
um. Export Finance lánar fyrst og
fremst fyrirtækjum í Noregi, aðal-
lega til að efla útflutning á iðnaðar-
vörum, en við höfum keypt mikið af
norskum tækjum í verksmiðjuna á
Seyðisfírði," upplýsir Jón Reynir
Magnússon.
Morgunblaðið/Frímann
Víða um land snúast hjól atvinnulífsins að verulegu leyti um loðnu-
veiðar og vinnslu. Þegar upp úr hádegi í gær héldu loðnuskipin til
veiða og var þessi mynd tekin er verið var að taka loðnunótina um
borð í Hábergið í Grindavík.
Grunnskólar í Reykjavík Nýmjólk Léttmj. 'Altr. 'Altr. Kókón\j. ‘Altr. Svali ‘Altr. Trópí 'Altr. Flórid. 0,20 ltr.
Austurbæjarskóli, v/Vitastíg 11 30 43
Álftamýrarskóli, Álftamýri 79 15 45 50
Árbæjarskóli, Rofabæ 34 15 39 43
Ártúnsskóli, Árkvörn 6 11 11 43 40
Breiðagerðisskóli, v/Breiðagerði 10 10 33 27 47 43
Breiðholtsskóli, Arnarb. 1-3 11 40 30 50
Fellaskóli, Norðurfelli 17-19 11 37 50 42
Foldaskóli, Logafold 1 10 10 37 41
Fossvogsskóli, Haðalandi 26 10 10 40 47 43
Grandaskóli, Keilugranda 13 40
Hagaskóli, Fornhaga 1 45 45 45
Hlíðaskóli, Hamrahlíð 2 10 37 27 43
Hólabrekkuskóli, Suðurhólum 10 10 10 24 40
Hvassaleitisskóli, v/Stóragerði 10 37 30 50
Langholtsskóli, v/Holtaveg 11 11 38 50
Laugalækjarskóli, v/Laugalæk 40 47
Laugarnesskóli, v/Reykjaveg 10 10 39 51
Melaskóli v/Furumel 11 11 36
Réttarholtsskóli, v/Réttarholtsv. 10 40 30 45,
Selásskóli, Selásbraut 11 11 40 43 43
Seljaskóli, Kleifarseli 28 15 15 40 25 45
Vesturbæjarskóli, Sóivallag. 67 16 16
Vogaskóli, v/Gnoðarvog 13 38 29 50
Æfinga- og tilraunaskóli KHÍ 15 15 39 43
Ölduselsskóli, Ölduseli 17 10 10 40 30 40 40
Grunnskólar
í Kópavogi
Digranesskólinn v/Skálaheiði 15 37 37
Hjallaskóli v/Álfhólsveg 15 37 40
Kársnesskóli v/Skólagerði 12 12
Kópavogsskóli v/Digranesveg 10 45
Snælandsskóli v/Víðigrund 15 37 ■ 46
Þinghólsskóli v/Kópavogsbraut 45 45
Grunnskólar
í Hafnarfirði
Engidalsskóli 11 40 40
Lækjarskóli 10 . 40
Öldutúnsskóli 12 12 40 40
Víðistaðaskóli 11 11 37 40
Lægsta verð 10 10 33 24 37 40
Hæsta verð 16 16 45 45 51 43
Mismunur 60% 60% 36% 88% 38% 8%
Allt að 88% verðmunur á drykkjar-
vörum sem seldar eru í grumiskólum
FERNA af Svala kostar 45 krónur þar sem hún er dýrust í grunn-
skólum á höfuðborgarsvæðinu, en 24 krónur þar sem hún er ódýr-
ust, samkvæmt verðkönnun Verðiagsstofnunar. Verðmunurinn er
88%. Þeir skólar sem selja dýrustu mjólkina selja hana með 60-70%
álagningu á meðan almenn verslunarálagning er um 14%, segir í
frétt frá Verðlagsstofnun.
í grunnskólum eru nemendum
seldar ýmiss konar drykkjarvörur.
í frétt Verðlagsstofnunar segir að
ríkissjóður greiði sérstaklega niður
mjólk til skólabarna, þannig að
heildsöluverð eins fjórða lítra mjólk-
ur til skóla sé 9,34 krónur, en al-
mennt heildsöluverð til verslana sé
13,50 fyrir sömu pakkningu.
Verðlagsstofnun gerði nýlega
könnun á verði mjólkur og annarra
drykkjarvara í grunnskólum á höf-
uðborgarsvæðinu og kom þar fram
að mikill verðmunur er á drykkjun-
um milli einstakra skóla.
Leiðbeinandi álagning Mjólkur-
samsölunnar vegna mjólkur er 10%
og 15%, sem þýðir að smásöluverð
sé 10 og 11 krónur, samkvæmt
frétt Verðlagsstofnunar. Þar segir
ennfremur að meirihluti skólanna
noti þá álagningu, en átta skólar
selja mjólkina með 60-70% álagn-
ingu, það er á 15 til 16 krónur Ijórð-
ungslítrann. Þessir skólar eru Vest-
urbæjar-, Álftamýrar-, Árbæjar-,
Digranes-, Hjalla-, Selja-, Snæ-
lands- og Æfinga- og tilraunaskóli
KHÍ.