Morgunblaðið - 03.09.1991, Page 25

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. SEPTEMBER 1991
25
lítill á íslandi miðað við önnur lönd.
Núverandi lyfjamálastefna yfir-
valda mun breyta þessu; lyijakostn-
aður mun jú minnka, en annar
kostnaður við heilbrigðisþjónustuna
mun verða margfalt meiri en sem
nemur sparnaðinum.
Óraunhæfar fjárhagsáætlanir
Hafa ber í huga að lyfjanotkun
er lítil á Islandi samanborið við
önnur lönd, en þrátt fyrir það taka
um 25 þúsund íslendingar háþrýsti-
lyf á degi hveijum, 11 þúsund getn-
aðarvarnalyf, 10 þúsund astmalyf,
10 þúsund svefnlyf, 9 þúsund
verkja- og hitalækkandi lyf, 8 þús-
und bólgueyðandi lyf, 8 þúsund
hægðalyf, 7 þúsund sýklalyf, 6 þús-
und róandi lyf, 5 þúsund hjartasjúk-
dómalyf, 5 þúsund lyf við maga-
og skeifugarnasárum, 4 þúsund
þunglyndislyf, 4 þúsund ofnæmis-
lyf, 2 þúsund geðveikilyf, 2 þúsund
sykursýkilyf, 2 þúsund flogaveiki-
lyf, 1 þúsund Parkinsonslyf o.s.frv.
Þetta er ekki svo lítill hópur Islend-
inga og er reyndar ótrúlegt að lyfja-
kostnaður sé einungis um 3% af
ríkisútgjöldum og 1% af landsfram-
leiðslu miðað við þann hag sem
landsmenn hafa af lyijunum.
Lyfjakostnaður eykst að sjálf-
sögðu á milli ára því á hveiju ári
koma fram ný og betri lyf sem
gera mögulegt að meðhöndla sjúk-
dóma betur en áður og lækka þann-
ig lækna-, rannsókna- og sjúkra-
húskostnað. Aftur á móti virðast
ráðamenn ekki átta sig á þessu.
Lyfjakostnaður í ijárhagsáætlunum
ríkisstjórnarinnar hafa verið fárán-
legar á undanförnum árum, t.d. er
gert ráð fyrir að kostnaður Trygg-
ingastofnunar vegna lyfja verði 2,3
milljarðar á þessu ári, en kostnaður-
inn var 2,6 milljarðar á sl. ári.
Kominn er tími til að ráðamenn
átti sig á að aukinn lyfjakostnaður
sparar margfalda upphæð sína í
öðrum útgjöldum. Þá myndu þeir
væntanlega hætta að beija hausn-
um sífellt við steininn og setja í
kjölfarið illa unnar reglugerðir sem
Morgnnblaðið/Þorkell
Ragnar Fjalar Lárusson með
tvær biblíur.
ir hafi verið fyrri eigendur ef upp-
lýsingar um það eru fyrir hendi.
Einnig er ástandi bókarinnar lýst
og vanti eitthvað inn í hana er tek-
ið fram hvað það sé. Enn fremur
kanna ég sérstaklega hvort band
bókarinnar sé upprunalegt eða
hvort um seinni tíma band sé að
ræða ,“ segir Ragnar Fjalar.
Þótt Ragr.ar Fjalar leggi mesta
áherslu á að kanna afdrif Guð-
brands- og Þorláksbiblía, heldur
hann svipaðar skrár yfir fleiri forn-
ar bækur. „Það væri gaman að
heyra frá þeim sem eiga eintak af
Nýja testamenti því sem Guðbrand-
ur Þorláksson lét prenta árið 1609
að Hólum. Svo er ég mjög forvitinn
um það hve mörg eintök eru eftir
af „summarium" þeim sem voru
prentaðar á Núpufelli í Eyjafirði á
ofanverðri sextándu öld. Arið 1589
var prentuð „summaria" yfír Nýja
testamentið en 1591 yfir Gamla
testamentið. Ég vil endilega hvetja
þá sem eiga eintök af þessum dýr-
gripum eða vita hvar þeir eru niður-
komnir að láta mig vita því það er
mjög mikilvægt að hafa upplýsingar
um þá á einum stað,“ sagði Ragnar
Fjalar Lárusson að lokum.
auka ríkisútgjöld í stað þess að
minnka þau.
Lyfjakostnaður hér á landi er
ekki meiri á hvern íbúa en á hinum
Norðurlöndunum ef kostnaður er
miðaður við gengisskráningu, en
nokkru hærri ef miðað er við ein-
hveijar PPP einingar sem enginn
virðist vita hvernig eru út fundnar.
Eftir að álagningin var lækkuð um
u.þ.b. 20% á sl. ári er lyíjakostnað-
ur á hvern íbúa á íslandi trúlega
orðinn minni en á hinum Norður-
löndunum.
Tillögur til úrbóta
Lyijakostnaður er ekki nema um
10% af kostnaðinum við heilbrigðis-
þjónustuna og þar af greiðir al-
menningur nú um fjórðung og ríkið
um þijá fjórðu.
Hin 90% af kostnaðinum við heil-
brigðisþjónustuna er aðailega
sjúkrahúskostnaður, rannsókna-
kostnaður og læknakostnaður. Ein-
faldasta og skjótasta leiðin til að
lækka kostnað hins opinbera vegna
heilbrigðismála er að sjúklingar fái
öll lyf endurgjaldslaust.
Lyijakostnaður hins opinbera
mundi aukast um sem næmi 3% af
kostnaðinum við heilbrigðisþjón-
ustuna, en sparnaðurinn yrði mun
meiri.
Með því að láta sjúklinga fá öll
lyf endurgjaldslaust sparast m.a.
vegna eftirtalinna atriða; sjúkra-
húsinnlögnum, læknaheimsóknum
og rannsóknum myndi stórfækka
vegna skjótari og betri lyfjameð-
ferðar, t.d. við sýkingum, kvíða,
svefnleysi, þunglyndi, gigt, of háum
blóðþrýstingi og hægðatregðu;
lyfjaávísunum á óþarfa mikið magn
lyfs myndi fækka því sjúklingur
hefur engan hag af að fá ávísað
miklu magni; opinber kostnaður
vegna nefnda, eftirlits og síendur-
tekinna breytinga vegna greiðslu-
kostnaðar myndi stórlækka; áróð-
urs-auglýsingakostnaður heilbrigð-
isráðuneytisins um ágæti vafa-
samra aðgerða heilbrigðisráðherra
myndi stórlækka; og fl. og fl.
Höfundur er Iyfjafræðingur og
starfar hjá Stefáni Thorarensen
hf.
ORDABÆKURNAR
BERUTZ
34.000 rnsk uppBcrtiorð
Ensk
íslensk
orðabók
Inglish-liclnndic
Oictionnrv
Dönsk
íslensk
isíensk
dönsk
orðnbók
Frönsk
íslensk
íslensk
frönsk
orðabók

'sletisk

^bók
* y
Þýsk
35.000 iilenik uppHeliio*#
íslensk
ensk
orðabók
1—
dÖI\jsk
Uclondic-lnglisk
Dictionary
islensk
íslensk
þýsk
orðabók
Hebk
■slensk
íslensk
ítölsk
orðabók
,s/ensk
w/e»sk
255«a
feass
íslensk
spænsk
,****>•

orðabók
Ódýrar og góðar orðabækur fyrir skólann,
ó skrifstofuna og í ferðalagið
ORÐABÓKAÚTGÁFAN
Bótsjérðir í Viðey:
KL 18.00
KL 19.00
KL 19.30
VIÐEHAESTOFA
Borðpantanir og upplýsingar í síma 681045 og 28470.
Bátsjerðir í CamL KL 22.00
KL 23.00
KL 23.30
Ofrið 1. júrú - 30. septcmbcr.
OpiðjvrnntudagskvöUC tií simnudcujsfcvöCds