Morgunblaðið - 03.09.1991, Blaðsíða 52

.-52
MQBGJJNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. SEPTEMBER 1991
Minning:
Ebba Jónsdóttir
Fædd 3. júlí 1910
Dáin 25. ágúst 1991
Tengdamóðir mín, Ebba Jónsdótt-
ir, lést á Hrafnistu í Hafnarfírði 25.
ágúst. Nú er leiðir okkar skiljast
langar mig að minnast hennar með
nokkrum orðum.
Ebba var fædd á Bíldudal 3. júlí
1910, dóttir hjónanna Guðrúnar
Jónsdóttur og Jóns Ólafssonar, skip-
stjóra. Fullt nafn hennar var Ester
Ebba Bertelskjöld Jónsdóttir. Óvenj-
ulegt nafn hæfir jú stórbrotnum
persónuleika. Sjálf notaði hún aðeins
Ebbu-nafnið en hafði mjög gaman
af því, þegar hún eitt sinn sá fullt
nafn sitt nefnt sem dæmi um sér-
kennileg nöfn að vestan. Hún var
stolt af uppruna sínum og taldi sig
alltaf Vestfírðing þó hún dveldi í
Reykjavík lengstan hluta ævinnar.
Þegar Ebba var um fermingu
veiktist hún af lömunarveiki með
þeim afleiðingum að hægri hand-
legguf hennar var að verulegu leyti
lamaður upp frá því. Hún mun hafa
verið ákveðin í því að láta það ekki
hafa áhrif á framtíð sína og ung að
árum hélt hún til Reykjavíkur.
Reyndar hafi setningin „ég get ekki“
alls ekki verið til. Ef hún ætlaði sér
að framkvæma eitthvað, þá gerði
hún það.
Árið 1933 giftist hún Engilbert
D. Guðmundssyni, sem þá hafði ný-
iokið tannlæknanámi í Þýskalandi.
Ungu hjónin settust fyrst að á Akur-
eyri. Þar starfaði Engilbert sem
tannlæknir í nokkur ár en 1937
fluttu þau suður til Reykjavíkur þar
sem hann setti á stofn eigin tann-
læknastofu en starfaði jafnframt
sem skólatannlæknir hjá Reykja-
víkurborg. Engilbert lést 8. október
1986.
Ebba lét sér ekki nægja að vera
„bara“ húsmóðir eftir að þau fluttu
suður. Þrátt fyrir áðurnefnda fötlun
sína hafði hún aflað sér réttinda sem
kjóla- og kápumeistari og setti hún
nú á stofn saumastofu, sem hún rak
af myndarskap um árabil og hafði
þar margar stúlkur í vinnu.
Ebba og Engilbert eignuðust sjö
börn. Elstur var Gunnar Jón, fæddur
23. mars 1934. Hann var lærður
rafvirki og kvæntur Dóru Maríu
Aradóttur. Þau eignuðust fimm börn
sem lifa en fyrsta barn þeirra og
þar með fyrsta barnabarn Ebbu lést
í fæðingu, Gunnar Jón lést langt um
aldur fram aðeins fjörutíu og tveggja
ára gamall.
6. ágúst 1938 eignuðust þau tví-
burana Dagbjörtu og Örn. Örn er
flugstjóri hjá Flugleiðum og er
kvæntur þeirri sem þetta ritar. Við
eigum þtjá syni.
Dagbjört lést aðeins átta mánaða
gömul.
Ebba Þuríður fæddist 18. júlí
1942. Fljótlega kom í ljós að þessi
hrokkinhærða, fallega telpa myndi
aldrei ná fullum þroska. Þó fór svo
að hún gat verið foreldrum sínum
mikil stoð, þegar heilsu þeirra fór
að hraka. Hún er nú vistmaður á
Sólheimum í Grímsnesi.
Dagbjört Svana er fædd 6. janúar
1946. Hún er lærð smurbrauðsdama
oger gift Thorvald Imsiand, kjötiðn-
aðarmanni. Þau eiga þrjá syni.
Fjórum árum síðar 6. desember
1949 eignaðist Ebba aftur tvíbura
en enn á ný kvaddi sorgin dyra.
Önnur telpan fæddist andvana. Sú
sem lifði var skírð Guðrún Erla. Hún
býr í Kaupmannahöfn og starfar þar
sem sjúkraliði. Hún var gift dönsk-
um manni, Erling Kirkeby, og eign-
aðist með honum þtjár dætur. Þau
slitu samvistir.
Þegar Ebba lést hafði hún eignast
9 barnabarnabörn, allt telpur.
Fjörutíu og sex ára gömul varð
Ebba fyrir enn einu áfallinu. Hún
fékk blóðtappa í heila sem olli alvar-
legri lömun. I bytjun gat hún sig
hvergi hrært og gat lítið talað. Ekki
vildi hún þó viðurkenna sig sigraða.
Af óbilandi dugnaði og kjarki þjálf-
aði hún sig þannig upp að hún gat
sjálf séð um heimilið með aðeins lít-
ilsháttar heimilishjálp. Það er á þess-
um árum, eða árið 1959, sem ég
kynnist henni fyrst. Þá bjuggu þau
Engilbert á Háteigsvegi 16.
Af því sem á undan er sagt má
sjá að hún tengdamóðir mín fór ekki
í gegnum lífið án þess að fá sinn
skerf af mótlæti og erfiðleikum. En
það var sem hún efldist við hvetja
raun, hleypti í sig enn meiri hörku,
ákveðin að láta ekki bugast hvað
sem á henni dyndi. Og allt til þess
síðasta var hún óbuguð og lífsviljinn
öllu öðru yfirsterkari.
Ebba mun hafa verið glæsileg ung
kona, en veikindin höfðu sett mark
sitt á hana þegar ég kynntist henni.
Enn.sem fyrr var þó yftr henni viss
reisn og fágun. Heimilið á Háteigs-
vegi 16 bar líka vott um góðan
smekk húsráðenda. Ebba hafði yndi
af fallegum hlutum, hvort sem það
voru málverk, húsgögn eða 'þeir
smáhlutir sem setja persónulegan
blæ á hvert heimili. Þetta var glæsi-
legt heimili sem umfram allt var þó
notalegt og vinalegt. Hún var líka
snillingur í matargerð og naut þess
að bjóða heim gestum og veita þeim
vel.
Ebba var mjög félagslynd og hafði
ánægju af að umgangast fólk. Hún
tók virkan þátt í stárfsemi Bridgefé-
lags Reykjavíkur, var ein af fremstu
bridgespilurum landsins í kvenna-
flokki og hafði unnið til margra verð-
launa þegar hún lamaðist. Eftir það
gat hún ekki lengur haldið á spilum
þannig að ferli hennar sem btidge-
spilara var þar með lokið. Hún starf-
aði lengi með Húsmæðrafélagi
Reykjavíkur og sat í stjórn þess í
heilan áratug. Meðal annars hafði
hún umsjón með námskeiðahaldi
félagsins. Stjórn þess þakkar henni
þá tryggð sem hún sýndi félaginu
en hún sótti fundi eins lengi og hún
hafði þrek til. Ebba mun hafa verið
ötull og áhugasamur félagi og sér-
lega hugmyndarík og vildi efla hag
félagsins á allan hátt. Hún var líka
eldheit sjálfstæðismanneskja og fé-
lagsmaður í Hvöt, félagi sjálfstæðis-'
kvenna í Reykjavík.
En heilsan gaf sig á ný og síð-
asta áratuginn dvaldi hún á sjúkra-
stofnunum. Fyrst á Borgarsjúkra-
húsinu en síðar fékk hún pláss á
Hrafnistu í Hafnarfirði, þar sem
Engilbert hafði þá dvalið nokkurn
tíma. Þar fengu þau góða aðhlynn-
ingu og er öllu starfsfólki hjúkruna-
rdeildarinnar á 2. hæð færðar hér
alúðar þakkir fyrir frábæra umönn-
un og hlýju öll þessi ár.
Ebba var stórlynd kona og hafði
ákveðnar skoðanir á hlutunum. Það
var aldrei lognmolla í kringum hana
og hún lá ekki á skoðunum sínum
þótt þær væru aðrar en viðmælenda
hennar og gat stundum sviðið undan
orðum hennar og athugasemdum.
En hún var hrein og bein og maður
vissi alltaf hvar maður hafði hana.
Að leiðarlokum er mér efst í huga
þakklæti. Ég var mjög ung er ég
kom fyrst á heimili þeirra Engilberts
og Ebbu og afar fákunnandi í flest-
um þeim greinum sem góð húsmóð-
ir á að kunna skil á en hún tók mér
afar vel og var alltaf boðin og búin
að hjálpa mér og liðsinna. Einnig
skulu hér þakkaðar allar ánægju-
stundirnar, sem við áttum saman.
Þær voru svo ótal margar þó auðvit-
að haft stundum hvesst hjá okkur
eins og gengur og gerist hjá ska-
príkú fólki.
Ebba kenndi mér líka að það
sæmir ekki að kvarta og kveina
þótt eitthvað bjáti á í þessu daglega
amstri okkar. Hún heyrðist -aldrei
kvarta og jafnvel þegar hún var orð-
in svo til alveg hjálparvana og upp
á aðstoð annarra komin með alla
lhluti var enn sama svarið hjá henni
ef hún var spurð um líðanina. Hún
hafði það alltaf gott.
Hún hafði mikinn áhuga á dul-
rænum efnum og var sannfærð um
að okkar biði annað líf eftir dauðann
og að þar tækju á móti hinum ný-
komnu þeir sem á undan væru farn-
ir. Því efast ég ekki um að atorku-
manneskjan hún Ebba mín er nú
tilbúin að takast á við ný verkefni,
nú þegar hún er laus úr þeim ijötrum
sem lasburða líkami bjó henni.
Guð blessi minningu hennar.
Sigríður Brynjólfsdóttir
Fréttin um andlát ömmu Ebbu
kom mér að vissu leyti á óvart. Þó
að hún amma mín hefði átt við alvar-
leg veikindi að stríða undanfarið
efaðist ég ekki um að hennar sterka
lífslöngun myndi sigra að lokum og
að hún myndi ná sér á strik aftur.
Sá lífskraftur sem einkenndi allt líf
hennar kom einna best í ljós, er hún
á efri árum barðist við hvern sjúk-
dóminn á fætur öðrum er hetjuðu á
þreyttan líkama hennar er að lokum
gat ekki meira. Síðustu æviárin bjó
hún á Hrafnistu og naut góðrar
aðhlynningar frábærs starfsfólks
þeirrar stofnunar.
I bernskuminningum mínum man
ég ömmu Ebbu sem fínu frúna á
Háteigsveginum sem átti allt fína
dótið og góða nammið. En sem var
líka ákveðin og ströng amma sem
setti litlum guttum eins og mér sér-
stakar umgengnisreglur á hinu vel
búna heimili sínu. Allt þetta gerð
það að verkum að ég bar mikla virð-
ingu fyrir þessari miklu manneskju,
sem fína frúin á Háteigsveginum var
í augum ungs drengs. En þeirri virð-
ingu hélt hún allt til dauðadags. Því
í heimsóknum mínum til hennar í
seinni tíð á Hrafnistu, var hún ávallt
sérstaklega vel til höfð og fylgdist
hún ætíð með öllu því sem á daga
manns hafði drifið og var þá ávallt
í mínum augum: Fín frú á Hrafnistu.
Megi hún hvíla í friði.
Hörður
og fróður, las mikið af ævisögum
og gömlum fróðleik. Já, minning-
arnar eru margar og góðar.
Ég þakka samfylgdina. Elsku
Ásta frænka, guð geft þér styrk í
sorg þinni.
Anna
Egill Sigurðs-
son - Kveðjuorð
Fæddur 3. maí 1910
Dáinn 9. ágúst 1991
Nú er hann Egill minn farinn til
æðri heima og baráttunni við erfið-
an sjúkdóm lokið. Mig langar til
að minnast hans með örfáum orð-
um. Ég man hann fyrst í Vallar-
gerði 18, þar sem hann og Ásta
frænka hafa búið lengst af, en
amma bjó þar líka meðan hún lifði.
Þau þtjú eru yndisleg í minning-
unni og barninu fannst gott að
koma til þeirra, því viðmótið var
svo hlýlegt. Ég bar mikla virðingu
fyrir Ágli og þótti vænt um hann.
Hann sagði mér sögur frá gamla
tímanum, hann gat búið til skip,
sem voru alveg eins og alvöruskip
og svo var hann sá eini hinna full-
orðnu, sem bauð mér molakaffí.
Þegar ég eignaðist börn þótti þeim
jafnsjálfsagt og mér, að koma við
í Vallargerði, þegar við áttum leið
í bæinn. Minningarnar um Egil
koma fram í hugann ein af ann-
arri; ég sé hann sitja við eldhúsborð-
ið með skip sem hann er að smíða,
ég sé hann með sixpensarann á
höfðinu úti í garði við vinnu eða
að dytta að húsinu, ég heyri hann
hlæja smitandi hlátri þegar honum
var skemmt, ég heyri hann ræða
landsins gagn og nauðsynjar, en
hann bar hag þjóðarinnar mjög fyr-
ir bijósti, ég heyri hann rifja upp
gamlar endurminningar af sjónum
eða af „KIetti“, þar sem hann vann
lengi, eða heyri hann raula gömlu
lögin, sem hann hafði svo gaman
af. Þau hjónin höfðu yndi af ferða-
lögum og voru búin að skoða Island
mikið, það var alltaf gaman að
skoða myndir sem þau höfðu tekið
í þessum ferðum og heyra ferðasög-
urnar. Auk þess var Egill víðlesinn
INNKAUPAPARADIS FRA ÞYSKALANDI
MADELEINE
Tískulisti með óvenju-
lega glæsilegum
fatnaði fyrir konur.
Ótrúlega falleg
hönnun, sem uppfyllir
óskir um það
allra besta.
ICH MAG'S
ICH TRAG'S
Ef þú þarft fallegan kven-
fatnað í stórum númemm
þá er þetfa listinn. Fatn-
aður í númerum til 54, fyrir
öll tækifæri handa konurm
á öllum aldri. Nýtísku fatn-
aðurinúmerumsem
T0P-SH0P
Listinn fyrir unga fólkið.
Skemmtilegur og frísk-
legur fatnaður. Klæðn-
aður fyrir öll möguleg
tækifæri.
Þetta er listinn fyrir
táninga sem vilja
sérstakan fatnað.
QUELLE
Fjölskyldulistina 50.000
vörunúmer á 1300 bls. Ótrú-
legt vöruúrval, fatnaður,
heimilisvara, leikföng, raf-
tæki o.fl. o.fl. Inneignarseðill,
ísl. þýðing og falleg gjöf
fylgir listanum. Mikil gæði og
gott verð eru einkenni þessa
einstaka vörulista.
PÖNTUNARLÍNA ^ ii ^ PÖNTUNARLÍNA
91-50200 (xuelle 91-50200
Traustar,
þýskar gœðavörur
frá Quelle
STÆRSTA PÓSTVERSLUN EVRÓPU
VERSLUN OG AFGREIÐSLA, HJALLAHRAUNI8, HAFNARFIRÐI.
SÍMI91-50200
Gjaldið fyrir
listann fierðu
strax til bakal