Morgunblaðið - 26.02.1992, Page 32
32
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. FEBRÚAR 1992
Minning':
AslaugF. Gunnars-
dóttir Sívertsen
Fædd 14. desember 1897
Dáin 18. febrúar 1992
Látin er í hárri elli sérstæð dugn-
aðar- og framfarakona, sem ekki
vildi láta mikið á sér bera, en mark-
aði þó veruleg spor í iðnaði og at-
vinnurekstri á starfsævi sinni og lét
líknarmál lengi til sín taka.
Frú Áslaug var eldri dóttir hjón-
anna Ástríðar Jónsdóttur ljósmóður
og Gunnars búfræðings og útvegs-
bónda Eggertssonar í Selnesi á
Skaga. Hún hlaut menntun sína á
heimaslóð og síðan í kvennaskólan-
um á Blönduósi. Síðar fór hún til
verslunarnáms í Edinborg, þá orðin
ekkja eftir fyrri mann sinn. Að því
námi loknu sneri hún heim aftur og
setti á stofn eigið fyrirtæki, Sport-
húfugerðina, sem hún rak lengi af
miklum myndarbrag meðan grund-
völlur var fyrir slíkum iðnaði.
Áslaug giftist aftur 1933 frænda
mínum Helga, forstjóra Sívertsen
syni Sigurðar Sívertsen prófessors í
guðfræði. Helgi lést í árslok 1969.
Þau Helgi ráku í sameiningu inn-
flutningsverslun og áttu hlut að
ýmsum verslunarfyrirtækjum.
Lögðu þau vel saman í viðskiptum
sem öðru og voru höfðingjar heim
að sækja. Vegna tímabundinna veik-
inda Helga, sem alltaf bötnuðu aft-
ur, mæddi reksturinn stundum mikið
á Áslaugu. Á þessum tímabilum
kynntist ég best hvílík afbragðskona
og tryggðartröll Áslaug var. Þrátt
fyrir miklar annir og ýmsa örðug-
leika sem verslunarfólk þurfti að
fást við á haftaárunum sat um-
hyggja hennar fyrir manni sínum
ávallt í fyrirrúmi. Var það ekki síst
þessari umhyggju að þakka hversu
góðum bata Helgi náði.
Eins og áður er sagt lét Áslaug
ýmis líknarmál til sín taka, en vildi
ekki þar frekar en annars staðar
láta mikið á sér bera. Hún var virk-
ur þátttakandi í Oddfellow-reglunni
og meðal stofnenda Geðvemdarfé-
lags íslands og gjaldkeri þess félags
um árabil. Reyndist viðskiptavit og
framkvæmdagleði Áslaugar félaginu
dijúgt nesti á sjöunda áratugnum í
baráttunni við fordóma gagnvart
geðsjúkum og meðan verið var að
koma upp endurhæfingarplássum
félagsins að Reykjalundi. Eftir að
hún lét af stjómarstörfum í félaginu
fylgdist hún með starfsemi þess
áfram af miklum áhuga og benti á
ýmislegt sem til heilla mátti horfa.
Áslaug var vinmörg og frændræk-
in og nutum við frændfólk Helga
þess mjög. Hún var mjög áfram um
velgengni fólks og gladdist þegar
íslendingar sköruðu fram úr á al-
þjóðavettvangi ekki síst á sviði lista
og vísinda. Er mér ekki grunlaust
um að hún hafi lagt sitt af mörkum
til að svo mætti verða í ýmsum tilvik-
um.
Áslaug var rúmlega meðalhá vexti
og samsvaraði sér vel, kjarkmikil
og úrræðagóð. Hún var íhugul, hæg
og yfirveguð í framgöngu og tali og
skipti sjaldan skapi, þó að henni
gæti hitnað í hamsi ef henni þætti
ekki nógu skynsamlega að farið.
Hún var mjög dul og ræddi að heita
má aldrei um eigin hagi, svo að þrátt
fyrir tæplega sextíu ára kynni veit
ég ekki mikið um hana. Þegar hún
á síðustu árum var spurð um líðan
var hún fljót að svara og sveigja
talið að öðru. Hún kvartaði ekki
þrátt fyrir að síðustu árin þyrfti hún
að nota göngugrind og þyrfti nokkra
aðstoð til að geta búið í eigin íbúð.
Hún vildi gjaman vera umkringd
vinum og hafði því húsið jafnan
opið svo að þeir kæmust strax inn
og þyrftu ekki að bíða eftir að hún
opnaði. Alltaf var kaffí og meðlæti
á borðum og rausn og reisn var söm
þar til hún þurfti að fara á sjúkra-
hús tveim dögum fyrir andlát sitt.
Áslaugu varð ekki bama auðið,
en upp úr 1953 eða 1954 fór ungur
nágranni að venja komu sínar til
þeirra Áslaugar og Helga. Hann
varð fóstursonur þeirra og auga-
steinn Áslaugar. Júlíus Vífill Ing-
varsson lögfræðingur og söngvari
hefur goldið fóstrið vel með natni
s’inni og umhyggjusemi. Þau hjón
hafa búið í næsta húsi og fylgst
náið með Áslaugu sem naut sam-
verunnar með þeim og bömum
þeirra. Júlíusi Vífli og fjölskyldu
hans færum við innilegar samúðar-
kveðjur.
Tómas Helgason.
Það hafa verið höggvin stór skörð
í lið „Skeflunga" og „Skíðunga" á
fáum ámm. Nú kveðjum við háaldr-
aða en síunga frænku, 94 ára að
t
Bróðir okkar,
HAUKUR ÞÓRIR EGILSSON,
Austurgötu 8,
Keflavík,
er látinn. Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey.
Systkinin.
t
Ástkær fósturmóðir, tengdamóðir og amma,
ÁSLAUG SÍVERTSEN,
Hávallagötu 46,
Reykjavik,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni í dag, miðvikudaginn 26. febrú-
ar, kl. 15.00.
Júli'us Vifill Ingvarsson, Svanhildur Blöndal
og börn.
t
Faðir okkar,
SUMARLIÐI SVEINSSON
frá Feðgum,
lést í Sjúkrahúsi Suðurlands 22. þ.m.
Útför hans fer fram frá Kotstrandarkirkju laugardaginn 29. febrúar
kl. 14.00.
aldri. Áslaug frænka, eins og fjöl-
skyldan kallaði hana, er horfin af
sviðinu. Samleiðin með henni var
orðin löng og mannbætandi.
Við fundum það svo mörg, bæði
ættingjar og vinir, að Hávallagata
45 var einn af fáum stöðum þar sem
alltaf var einhver heima og alltaf
kyrrð og friður. Það verða viðbrigði
að ekki er lengur svarað í síma
14427 með þýðum rómi og ekki
hægt lengur að skiptast á skoðunum
við húsráðanda.
Áslaug fylgdist ótrúlega vel með
þjóðmálum og hafði sínar ákveðnu
skoðanir á mönnum og málefnum.
Áslaug var fædd að Selnesi á
Skaga, Skagafirði og var af Skefil-
staða- og Skíðastaðaættum. Hún var
dóttir hjónanna Gunnars Eggerts-
sonar útvegsbónda á Selnesi og
Ástríðar ljósmóður, sunnlenskrar
ættar. Eina systur átti hún, Jenny
Sigríði Skagan, hennar maður var
síra Jón Skagan, þau eru bæði látin
í hárri elli. Þeirra dóttir er María
Skagan rithöfundur sem lifir þau.
Mjög mikið og gott samband var
með þeim Áslaugu og Jenny.
Eiginmaður Aslaugar var Helgi
Sívertsen forstjóri, látinn 1969, öð-
lingsmaður. Þau hjón voru barnlaus,
en urðu fyrir þeirri gæfu að lítill
drengur, 3 eða 4 ára, fór að venja
komur sínar til þeirra og vildi hvergi
annarsstaðar vera. Hann varð að
lokum fóstursonur þeirra. Það varð
mikil breyting á heimilinu þegar
þessi „Skeflungur“ bættist í hópinn
og man ég hve allt lifnaði við á
Hávallagötunni. Þessi fóstursonur
er Júlíus Vífill Ingvarsson, söngvari
og lögfræðingur.
Á Selnesi var stórbrotin nátt-
úrufegurð, þar sem Drangey, Málm-
ey, Þórðarhöfði og Austurfjallgarð-
urinn blöstu við og nær Tindastóllinn
með sína fögru og tilkomumiklu
tinda. Ég man að móðir okkar, Ólína
Bjönsdóttir, sem fædd var og alin
upp á Skefilstöðum á Skaga, sagði
okkur systkinunum frá tindunum í
Tindastól og stórfengleika þeirra.
Þær Áslaug voru bræðradætur.
Áslaug hafði gott listaauga og
áttu þau hjón óvenju fögur listaverk
og eitt sem listamaðurinn Eyjólfur
Eyfells hafði málað af Selnesi og
hafði honum tekist að ná fram töfr-
um_ umhverfisins.
Áslaugu fannst mjög vænt um
alla ættingja sna og vini sem voru
margir og gladdist yfir hverju nýju
barni sem bættist í fjölskylduna.
Fyrir 2-3 árum vaknaði hjá henni
brennandi áhugi á að kirkjan í
Hvammi í Laxárdal, Skagafírði, yrði
endurbyggð, sérstaklega að settur
yrði á hana turn svo hún fengi aftur
sinn upphaflega svip en turninn fauk
af kirkjunni í eina tíð. Hún fór af
stað með söfnun i þeim tilgangi og
það sem safnaðist lagði hún inn hjá
Fjárfestingarfélaginu í nafni
Hvammskirkju þar sem féð mun
ávaxtast þar til hafist verður handa
um viðgerð. Hvammskirkja verður
100 ára á næsta ári. Áslaugu var
mikið í mun að fá að lifa að verkinu
lyki, þetta var henni hjartans mál.
Flestir þeir er gáfu í þessa söfnun
áttu skyldmenni sern hvíla í
Hvammskirkjugarði. Áslaug sendi
lista með nöfnum gefenda og upp-
hæð hvers og eins til sóknarprests
Hvammskirkju, síra Hjálmars Jóns-
sonar prófasts, Sauðárkróki.
Nú kveð ég Áslaugu frænku í
nafni okkar allra, barna Ólínu
Bjömsdóttur og fjölskyldna þeirra,
þakka henni vináttu á langri vegferð
og bið henni Guðsblessunar á nýjum
brautum.
Minningin um hana mun búa í
hjörtum vina og ættingja um ókom-
in ár. Vífli, Svanhildi, bömunum og
Maríu Skagan sendum við innilegar
samúðarkveðjur.
Gígja Snæbjarnardóttir.
Með frú Áslaugu Sívertsen er
gengin mikil sómakona. Hún var á
95. aldursári er hún lést. Líkami
hennar var fyrir nokkru nánast þrot-
inn af kröftum, en hún bjó engu að
síður við þá gæfu í ellinni að geta
með góðri aðstoð búið heima í hinum
vistlegu húsakynnum sínum á Há-
vallagötu 46 þar til hún lagðist bana-
leguna. Hugsun hennar var fullkom-
lega skýr allt til þess og minni henn-
ar ágætt.
Kynni mín af Áslaugu og vináttu
átti ég því að þakka að fóstursonur
t
JÚLÍA MAGNÚSDÓTTIR,
Furugerði 1,
áður Rauðagerði 28,
Reykjavík,
andaðist í Landspítalanum mánudaglnn 24. febrúar.
Börnin.
t
Jarðarför
JÓHANNSJÓNSSONAR
frá Seglbúðum,
fer fram frá Prestbakkakirkju laugardaginn 29. febrúar kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Jón Helgason.
hennar, Júlíus Vífill Ingvarsson, var
bekkjarbróðir minn á menntaskólaá-
rum. Vorum við nokkrir bekkjar-
bræður Vífils oft boðnir heim til
Áslaugar, sem þá var orðin ekkja.
Ég kynntist því ekki manni hennar,
Helga Sívertsen forstjóra, (f. 20.
nóvember 1901, d. 29. desember
1969), syni Sigurðar Sívertsen guð-
fræðiprófessors. En mér eru, eins
og ýmsum öðrum bekkjarbræðrum
og vinum Vífils, sérstaklega minni-
stæð mörg boð á heimili Áslaugar
Sívertsen, en kvöldstundir þessar
kölluðum við í gamni „kúltúrkvöld".
Duldist okkur ekki að heimili Ás-
laugar var menningarheimili og hún
sjálf höfðingleg í lund, greind og
sérlega hlý í allri framkomu. Þeim
einkennum sínum hélt hún allt til
hinsta dags.
Það var ekki nóg með að Áslaug
opnaði okkur vinum Vífíls heimili
sitt. Við fengum einnig afnot af
sumarbústað hennar, sem stóð á ein-
um fallegasta staðnum við Þing-
vallavatn. Þannig minnist ég fjöl-
margra dæma um örlæti hennar og
gestrisni.
Heimili hennar flutti með sér and-
blæ liðinna áratuga. Á veggjum
héngu fjölmörg listaverk gömlu
meistaranna úr íslenskri myndlist-
arsögu. Smekkleg húsgögnin til-
heyrðu einnig fyrri hluta aldarinnar.
Minnistæður er gamall plötuspilari
í setustofunni og gamlar hljómplöt-
ur, en Áslaug átti mikið og gott
hljómplötusafn. Sérstaklega minnist
ég þess að við hlustuðum stundum
á plötu þar sem Eggert Stefánsson
söng Agnus Dei. Sjálf var Áslaug
meðal þeirra sem höfðu mikið dá-
læti á Éggerti sem söngvara og til-
heyrði hann vinahópi þeirra hjóna.
Hún var mjög söngelsk og það veitti
henni mikla ánægju þegar Júlíus
Vífill, fóstursonur hennar, lagði út
á braut sönglistarinnar.
Áslaug fæddist 14. desember
1897 að Sævarlandi í Skagafirði.
foreldrar hennar voru hjónin Gunnar
Eggertsson útgerðarbóndi og
Ástríður Jónsdóttir ljósmóðir. Hún
gekk í húsmæðraskóla á Blönduósi,
en hitt var mikið óvenjulegra þegar
kvenmaður átti í hlut að hún skyldi
sigla utan til náms. Var hún einn
vetur við verslunamám í Edinborg.
Aldrei miklaðist hún þó af því eða
öðru sem hún hafði tekið sér fyrir
hendur á lífsleiðinni. Það þurfti því
ekki að koma á óvart að hún skyldi
óska eftir því að í hugsanlegum eftir-
mælum um hana yrði sem minnstu
rúmi varið til að rekja lífshlaup henn-
ar.
Áslaug átti marga vini og það var
einkennandi hversu vel hún hélt utan
um sinn vinahóp og ræktaði vinátt-
una. Hún laðaði fólk auðveldlega að
sér. Leigjendur hennar urðu vinir
hennar. Sömu sögu var að segja af
hjúkrunarfólki því sem annast hafði
hana í veikindum hennar og þannig
mætti lengi telja. Mér er minnis-
stætt að er ég heimsótti hana á
aðfangadag var stöðugur straumur
af fólki til hennar, og sjálf sá hún
til þess að allir fengju einhveija
hressingu og væm leystir út með
gjöfum þrátt fyrir að hún gæti varla
hreyft sig lengur. Sjálfur fékk ég
að reyna gjafmildi hennar oftar en
einu sinni og að hún gleymdi ekki
vinum sinum eða vinum Vífils, sem
urðu oftar en ekki eins og sjálfkrafa
vinir hennar. Þannig minnist ég þess
að er ég bjó erlendis um nokkurra
ára skeið að ég fékk reglulega kveðj-
ur frá Áslaugu, bréf eða símtöl, og
þegar ég hafði lokið þeim áfanga
sem að var stefnt var annað tveggja
fyrstu heillaóskaskeytanna sem bár-
ust einmitt frá henni. Sömu sögu
var að segja þegar ég fluttist heim.
Eitt allra fyrsta heimboðið kom frá
Áslaugu.
En Áslaug mundi ekki bara eftir
vinum sínum, hún mundi einnig eft-
ir átthögunum. Það sýndi hún í verki
er hún síðustu árin beitti sér fyrir
því að endurreistur yrði kirkjuturn
á Hvammskirkju { Skagafirði. Tals-
menn ýmissa líknarfélaga gætu líka'
borið vitni um að Áslaug Sívertsen
studdi margsinnis vel við bakið á
þeim. En það bar hún aldrei á torg.
r*
^ Minningarkort
Bandalags (slenskra skáta
SímJ: 91-23190
■ exa
■t)
Guðgeir Sumarliðason,
Sveinn Sumarliðason.