Morgunblaðið - 19.11.1992, Síða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. NÓVEMBER 1992
Frá Jónshúsi í Kaupmannahöfn
Listamenn frá Islandi
THOR Vilhjálmsson rithöfundur
kom við í Jónshúsi í Kaupmanna-
höfn á ferðalagi sínu til Svíþjóð-
ar, þar sem hann var að taka við
bókmenntaverðlaunum sænsku
listaakademíunnar. Thor las þar
upp úr nýjasta ritverki sínu,
Raddir í garðinum, föstudags-
kvöldið 25. september.
í fréttatilkynningu segir að
Fyrsta prent-
útgáfa Grá-
gásar á Islandi
GRÁGÁS, lagasafn íslenska þjóð-
veldisins, er_ fyrsta prentútgáfa
Grágásar á Islandi og jafnframt
fyrsta útgáfan fyrir almenning
ekki síður en fræðimenn. Hún
kom síðast út í Kaupmannahöfn
á 19. öld í fræðilega stafsettri
útgáfu. Umsjónarmenn eru
Gunnar Karlsson sagnfræðipró-
fessor, Kristján Sveinsson sagn-
fræðingur og Mörður Arnason
málfræðingur.
I kynningu útgefanda segir m.a.:
„Grágás geymir lagasafn þjóðveld-
isins og er samsteypa tólf lögþátta
sem voru í gildi þangað til landið
gekk undir Noregskonung á ofan-
verðri 19. öld. Einn af þeim, Víg-
slóði, fjallar um víg og áverka,
hefnd og refsingar, er það elsta sem
vitað er með vissu að fest var á bók
á íslandi. Það var gert veturinn
1117-18 hjá Hafliða Mássyni goða
á Breiðabólstað.
Grágás lýsir stjómarháttum ís-
lendinga og daglegu lífi frá land-
námi til ofanverðrar 19. aldar.
Lagasafnið er eitt helstu undir-
stöðurita í íslenskri réttarsögu og
mikilvæg heimild til skilnings á
þjóðveldinu og sígildum íslenskum
bókmenntun. Grágás er ein af upp-
sprettum íslensks ritmáls, skrifuð á
kjamyrtu máli og svipmiklu, stíllinn
tær og orðfæri sérstætt og athyglis-
vert.
I útgáfunni er texti aðalhandrit-
anna felldur saman þannig að safn-
ið myndar eina heild. Grágás fylgir
inngangur um aldur og sögu, skýr-
ingamyndir og ítarleg atriðaorða-
skrá. Textinn er gefínn út með
nútímastafsetningu og orðskýring-
um.“
Útgefandi er Mál og menning.
Bókin er 608 siður, prentuð í
prentsmiðjunni Odda hf. og kost-
ar 7.900 krónur.
margmennt hafi verið í Jónshúsi
og áliðið kvölds þegar áheyrendur
slepptu Thor.
Megas hélt tónleika í Jónshúsi
6. og 7. nóvember. Þéttsetið var í
félagsheimilinu bæði kvöldin. Meg-
as flutti bæði lög af nýja geisladisk-
inum „Þrír blóðdropar" og eldri lög.
í áheyrendahópnum voru bæði ís-
lendingar og danskir íslandsvinir
og Megas virtist eiga aðdáendur
bæði í eldri og yngri kynslóð. Hann
var klappaður fram aftur og aftur
í lokin.
Hörður Torfason hélt tónleika
sunnudagskvöldið 8. nóvember í
félagsheimilinu. Hörður flutti bæði
lög á nýjasta geisladiski sínum,
Kveðju, og eldri lög.
Sólrún Bragadóttir, sópransöng-
kona og Þórarinn Stefánsson píanó-
leikari héldu tónleika í Jónshúsi,
menningarmiðstöð íslendinga í
Kaupmannahöfn, laugardaginn 31.
október. Sólrún og Þórarinn voru á
tónleikaferð um Svíþjóð, en lögðu
lykkju á leið sína.
í fréttatilkynningunni segir enn-
fremur að hrifning áheyrenda hafi
verið greinileg, einkum þegar Sól-
rún söng íslenskt vögguljóð á hörpu
eftir Jón Þórarinsson og Beltikerl-
inguna eftir Sigvalda Kaldalóns.
Hljómsveitin Kuran Swing, frá vinstri: Magnús Einarsson, Þórður
Högnason, Björn Thoroddsen, Szymon Kuran og Ólafur Þórðarson.
Kuran Swing gef-
ur út geisladisk
KURAN Swing-hljómsveitin
hefur sent frá sér geisladisk og
snældu með 19 lögum eftir fé-
laga í hljósveitinni og fleiri, en
hljómsveitin leikur eins og
kunnugt er djass.
í hljómsveitinni Kuran Swing
eru Szymon Kuran fiðla, Björn
Thoroddsen, gítar, Ólafur Þórðar-
son gítar, Magnús Einarsson gítar
og mandólín og Þórður Högnason
kontrabassi.
Auk laga eftir félagana í hljóm-
sveitinni eru lög eftir Hallbjörgu
Bjamadóttur, Oðinn G. Þórarins-
son, Jón Múla Árnason og Sigfús
Halldórsson. Útgefandi er hljóm-
plötuútgáfan Steinar hf.
Ég er meistarinn sýnt í London
London. Frá Sigrúnu Davíðsdóttur.
Ný uppfærsla á leikriti Hrafn-
hildar Hagalin, Eg er meistarinn,
var frumsýnd í London á þriðju-
daginn. Leikritið verður sýnt
þrisvar sinnum i þetta skiptið.
Sýningunni var komið á laggirn-
ar í tilefni af Norrænu menning-
arhátíðipni sem stendur yfir í
London þessar vikurnar en hóp-
urinn sem stendur að flutningn-
um hefur í huga að sýna leikritið
víðar.
Leikaramir sem leika í sýning-
unni em Steinunn Ólína Þorsteins-
dóttir, Baltasar Kormákur og Gunn-
ar Eyjólfsson, sem leikur meistar-
ann. Bæði Steinunn og Gunnar
lærðu leiklist í London. Gunnar kom
fyrst fram sem leikari fyrir 45 áram
einmitt á sviði Lyric Theater í
Hammersmith þar sem Meistarinn
er sýndur nú. Leikstjóri er Þórann
Sigurðardóttir. Elín Edda Árnadótt-
ir hannaði sviðsmynd og búninga.
Eins og í uppfærslu verksins í Borg-
arleikhúsinu valdi og flytur Pétur
Jónasson gítarleikari tónlist í sýn-
Úrval spænskra ljóða
í Norræna húsinu
ÚRVAL spænskra ljóða 1900-
1992 í þýðingu Guðbergs Bergs-
sonar er að koma út á íslensku.
Bókin nefnist Hið eilífa þroskar
djúpin sín og er gefin út af For-
laginu. Af því tilefni munu leikar-
amir Hjalti Rögnvaldsson og
Geirlaug Þorvaldsdóttir, ásamt
Guðbergi Bergssyni, lesa upp
Ijóð úr bókinni á síðdegissam-
komu í Norræna húsinu laugar-
daginn 21. nóvember. Jafnframt
mun Símon ívarsson leika á gítar
tónlist eftir spænsk tónskáld.
Dagskráin hefst kl. 15.00.
í fréttatilkynningu segir að það
séu mikil tíðindi þegar úrval
spænskra nútímaljóða komi fyrir
sjónir íslenskra ljóðaunnenda í þýð-
ingu þess manns sem mest hefur
.unnið að því kynna_ spænskar bók-
menntir á Islandi. Úrvalið hefur að
geyma 170 ljóð eftir 52 ljóðskáld.
Bókinni er skipt í fjóra meginkafla
sem markast af tímaskeiðum. Guð-
bergur ritar formála að hverjum
kafla, þar sem hann gerir grein
fyrir viðkomandi tímabili. Hverju
skáldi fylgir æviágrip og lýking á
Gunnar Eyjólfsson og Steinunn
Ólína Þorsteinsdóttir í hlutverk-
um sínum.
íngunm.
I samtali við Morgunblaðið sagð-
ist Hrafnhildur Hagalín vera ánægð
hvernig til hefði tekist með ensku
uppfærsluna. Hún dvelur á íslandi
í vetur en leggur annars stund á
leikhúsfræði í París. Anna Yates,
blaðamaður og þýðandi, þýddi verk-
ið.
Jakob Magnússon menningar-
fulltrúi hefur haft veg og vanda að
undirbúningi sýningarinnar eins og
að öðram atriðum á menningarhá-
tíðinni. Hann sagðist hafa haft
áhuga á að koma leikritinu á fram-
færi í London og farið með það á
nokkra staði en samkeppnin væri
hörð svo að það hefði verið spurning
um að taka frumkvæðið. Þegar
hátíðin var í augsýn fannst honum
fara vel á að bæta því við hlut ís-
lendinga. Tíminn var stuttur en eins
og oft hefði allt gengið upp á endan-
um. Hópurinn hefði jafnvel fundið
hús við hæfi og það væri sérlega
gaman að sýna leikritið í Lyric
Theater sem væri þekkt fyrir að
koma nýjum höfundum á framfæri.
Því miður gætu sýningamar að
þessu sinni aðeins orðið þijár því
leikararnir væru fastir í öðram
verkum og hefðu fengið sig lausa
fyrir velvilja heima fyrir. Að lokum
sagði Jakob að íslendingar ættu
marga listamenn sem ættu erindi
út fyrir landsteinana en á samdrátt-
artímum væri ekki við því að búast
að útlendingar vildu fjárfesta í hug-
myndum sem við vildum ekki kosta
sjálf, það væri veðjað á þá sem
þyrðu. Hann sagðist vera bjartsýnn
á framgang Meistarans því það
hefði vantað íslenskar sýningar fyr-
ir útlendinga síðan Inuk-hópurinn
hætti. Bandamannasaga var sýnd
í London í síðustu viku, en á ís-
lensku.
Elín Edda Ámadóttir leikmynda-
hönnuður sagði að stofnkostnaður
sýningarinnar væri um tvær millj-
ónir króna. Hópurinn fékk stuðning
frá Flugleiðum, menntamálaráðu-
neytinu, Seðlabankanum, íslands-
banka, Búnaðarbankanum,
SPRON, Heklu, OLÍS, Visa-ísland
og íslenskum aðalverktökum. Hún
sagðist vona að þessi vinna væri
upphafið að sýningum hópsins er-
lendis. Leikritið ætti alls staðar jafn
vel við og þau hefðu þegar hug-
myndir um hvert haldið yrði næst.
Eins og kunnugt er hlaut leikrit
Hrafnhildar Norrænu leiklistar-
verðlaunin í vor, í fyrsta skipti sem
þeim var úthlutað. I Noregi stendur
til að setja verkið upp og á frumsýn-
ingunni í London ræddi Morgun-
blaðið einnig við ítalskan leikstjóra,
Eduardo Salemo, sem hefur mikinn
áhuga á að setja verkið upp heima
fyrir.
Kynning nýrra bóka
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Guðbergur Bergsson rithöfund-
ur og leikaramir Hjalti Rögn-
valdsson og Geirlaug Þorvalds-
dóttir, ásamt gítarleikaranum
Símoni ívarssyni.
helstu einkennum þess eða viðhorf-
um á sviði ljóðlistar.
BÓKAFORLAGIÐ Mál og
menning gengst í kvöld fyrir
kynningu á nýjum bókum í Nor-
ræna húsinu og hefst upplestur-
inn kl. 20.30.
Þar mun Helgi Hálfdanarson
lesa úr þýðingum sínum á kín-
verskum ljóðum og áður óbirtum
ljóðum eftir Snorra Hjartarson
sem væntanleg eru í nýju heildar-
safni Snorra. Hjalti Rögnvaldsson
leikari les úr smásagnasafni Böðv-
ars Guðmundssonar og nýrri þýð-
ingu Sigurðar A. Magnússonar á
verki James Joyce, Ódysseifi. Að
auki koma þarna fram eftirtaldir
höfundar og lesa stutta kafla úr
nýjum verkum sínum: Einar Kára-
son, Kristín Ómarsdóttir, Inga
Huld Hákonardóttir, Linda Vil-
hjálmsdóttir, Gyrðir Elíasson og
Thor Vilhjálmsson.
Nýjar
bækur
■ EngiII meða.1 áhorfenda
eftir Þorvald Þorsteinsson.
í kynningu útgefanda segir
m.a.: „Það
kemur á dag-
inn að Engill
meðal áhorf-
enda er ekki
venjuleg sögu-
bók. Lesandi
fær það
skemmtilega
hlutverk að
vera þátttak-
andi og áhorf-
andi að sérkennilegu sjónarspili
sem sviðsett er á síðum bókar-
innar. Þorvaldur Þorsteinsson
hefur samið um fímmtíu stuttar
sögur þar sem hann snýr upp
á lögmál leiksviðs, sögusviðs og
veraleika þannig að til verður
ný og óræð vídd. Hér er magn-
aður seiður með galdri leikhúss-
ins og töfram frásaganarinnar.
Sögumar eru bæði ærslafullar
og alvarlegar, fáránlegar og
hversdagslegar, nýstárlegar og
hefðbundnar. Þetta er ögrandi
skemmtilestur."
Útgefandi er Bjartur.
Prentsmiðja Árna Valde-
marssonar prentaði en Vala
Ólafsdóttir sá um kápugerð.
Bókin er 90 bls. og kostar
1.595 krónur.
Þorvaldur Þor-
steinsson
M Aldamótakonur og ís-
lensk listvakning eftir
Dagnýju Heiðdal, sagnfræð-
mg.
Dagný Heiðdal
í kynningu
útgefanda
segir að í bók-
inni sé fjallað
almennt um
þá myndlist-
armenntun
sem evrópsk-
um konum
stóð til boða á
síðari hluta
19. aldar og sögunni er síðan
vikið sérstaklega að þeim ís-
lensku konum sem vora uppi á
þessu tímabili og fengu ein-
hveija tilsögn í myndlist.
Útgefandi er Sagnfræði-
stofnun Háskóla íslands.
Bókin er 85 bls. að stærð og
henni fylgja skrár yfir heim-
ildir, myndefni og fólk sem
um er fjallað. Söluumboð er
í höndum Sögufélagsins,
Fischersundi 3, Reykjavík.
Verð 1.300 krónur.
■ Þriðja útgáfa af íslensku
lyfjabókinni, en um 200 ný lyf
hafa bæst við og miklar breyt-
ingar orðið á lyfjamarkaðinum
síðan önnur útgáfa kom út.
Bessi Gíslason lyljafræðing-
ur, einn af höfundum bókarinn-
ar, segir að ýmsar endurbætur
hafi verið gerðar á bókinni.
Nefnir hann sem dæmi að í öll-
um lyijaköflum er nú getið sam-
heitalyfja þeirra lyija sem eiga
slík samheitalyf. „Með sam-
heitaskrá getur almenningur
séð að þau lyf sem hann fær
nú era í raun þau sömu og
gömlu lyfin þótt nöfnin á þeim
séu önnur," segir Bessi. Auk
hans eru höfundar þeir Helgi
Kristbjarnarson læknir og
Magnús Jóhannsson læknir.
Af öðram nýjungum sem er
að finna í bókinni nú má nefna
kafla um blóðþrýstings- og
hjartalyf og nýjar lyfjameðferð-
ir við magasári og skeifugarn-
arsári og nýjungar í baráttunni
við eyðni.
Þeim sem eiga eldri útgáfur
gefst nú kostur á að skila þeim
í apótek og fá nýju bókina i
staðinn með 40% afslætti. Þetta
er m.a. gert til að ná gömlu
útgáfunum úr umferð en þær
eru orðnar úreltar og innihalda
í sumum tilvikum rangar upp-
lýsingar.