Morgunblaðið - 28.11.1992, Blaðsíða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1992
rr Wttct ó txrrL ckxýhkjc* rkjöhnu. &
Ást er...
5-afe
... þegar hún verður
áhugaverðari en
golfboltinn.
TM Reg. U.S Pal Off.—all rlghts reserved
® 1992 Los Angeles Times Syndicate
Ég ætlaði að sleppa þér. Úr
því verður ekki. Fóturinn
er undir framhjólinu!
Höfum ekki efni á að kaupa
fugl í búrið ...
HÖGNI HREKKVÍSI
BRÉF TIL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
ÞÁTTUR GOLÞORSKANNA
Frá Páli Bergþórssyni:
SVO VIRÐIST sem gömlu þorsk-
amir, um það bil 9-11 ára, eigi
miklu meiri þátt í að halda stofnin-
um við en talið hefur verið, þó að
þessir aldursflokkar séu margfalt
fáliðaðri en yngri kynþroska fískar
sem til þessa hafa verið taldir uppi-
staðan í hrygningarstofninum. Ef
þetta er rétt er nauðsynlegt að
haga veiðum svo að nógu mikill
fískur nái þessum þýðingarmikla
þroska. Til þess þyrfti þá að breyta
mjög áherslum í fískveiðistefnunni.
Þessi ályktun er dregin af sam-
héngi nýliðunar og samtímis íjölda
þorska á ýmsum aldri, og er þá
farið eftir skýrslum sem Gunnar
Stefánsson, tölfræðingur hjá Haf-
rannsóknastofnun, hefur nýlega
birt. Nýliðunin er í hvert skipti
metin sem meðaltal þriggja ára,
þannig að auk ársins sem um er
að ræða eru tekin með árin næst á
undan og eftir. Síðan er reiknað
út hvað þessi nýliðun fylgir vel eft-
ir samtímis fjölda þorska á aldrinum
6-8 ára, 7-9 ára, 8-10 ára og svo
framvegis. Niðurstaðan verður
þessi:
Fylgi nýliðunar við fjölda þorska:
6- 8 ára -0,06
7- 9 ára: 0,46
8- 10 ára: 0,68
9- 11 ára: 0,77
10- 12 ára: 0,53
11- 13 ára: 0,16
Fylgnitölumar taka reglulegum
breytingum, ná hámarki þegar
þorskurinn er 9-11 ára en lækka
bæði þegar hann verður yngri og
eldri. Þetta er bending um að fylgn-
in sé marktæk, enda er 0,77 þokka-
leg fylgnitala út af fyrir sig.
Vissulega má ímynda sér að ein-
hver tilviljun ráði þessari útkomu.
Því er nauðsynlegt að nánari rann-
sóknir fari fram á hugsanlegum
orsökum þessarar undarlegu niður-
stöðu. Er til dæmis hugsanlegt að
lirfur og seiði gömlu þorskanna séu
lífvænlegri en afkvæmi yngri físka,
hvernig sem á því gæti staðið? Mér
skilst að á þessu fari nú fram athug-
anir á Hafrannsóknastofnun. Þegar
fram líða stundir ætti því að vera
Frá Davíð Pálssyni:
HINN 7. nóvember skrifaði Gylfí
Páll Hersir bréf til blaðsins þar sem
hann gagnrýndi harðlega viðskipta-
bann Bandaríkjanna á Kúbu. Einnig
var skæruhemaði kúbverskra út-
iaga mótmælt í bréfínu. Það er rétt
að viðskiptabann Bandaríkjanna
kemur illa við Kúbveija en þetta
bann er fyllilega réttlætanlegt þó
að þessi bréfshöfundur hafí ekki
getað séð það. Allt frá því í bylting-'
unni 1958 hafa mannréttindi verið
fótum troðin á Kúbu og stór hluti
þjóðarinnar verið gerður útlægur.
Kastró tók þá ákvörðun í upp-
hafí stjómarferils síns að binda
trúss sitt við Sovétríkin og leppríki
þeirra. Kúbanir gengu síðan í
COMECON, efnahagsbandalag
kommúnistaríkja, með hörmulegum
afleiðingum fyrir þjóðina. Eftir fall
kommúnistaríkjanna 5 Austur-Evr-
ópu hefur verulega kreppt að Kúbu.
Olíu hafa Kúbveijar nær enga,
þannig er t.d. hætt að selja bensin
á fólksbíla og kröpp vömskömmtun
er á flestu, þar á meðal matvöram.
Þó svo að stjórnin hafi enn stuðning
margra þeirra er græddu á bylting-
hægt að sannreyna hvort eitthvað
er til i þessari golþorskakenningu,
eða hvort hér hafí verið leiðst út í
einhveija hrygningu sé tiltölulega
mikill er sjálfgefíð að hlífa þeim við
veiði eftir því sem föng era á, einn-
ig þeim aldursflokkum sem era að
nálgast þennan fijósama aldur.
PÁLL BERGÞÓRSSON
Byggðarenda 7, Reykjavík
unni er vaxandi óánægju farið að
gæta í landinu enda hefur Kastró
ekki gert neinar umbætur á stjóm-
kerfínu. Dagar hans era því senn
taldir. Ef til vill nær hann að hanga
við stjómvölinn í eitt til tvö ár enn.
Bandaríkjamenn studdu mis-
heppnaða innrás í Kúbu 1961 en
gáfu síðan hálfgildings loforð ári
síðar um að ráðast ekki á landið.
Síðustu árin hefur það verið Banda-
ríkjamönnum í lófa lagið að fella
stjóm Kastrós með hervaldi en
stjóm Bush ákvað að láta smám
saman fjara undan Kastró frekar
en að gera hann að píslarvætti.
Kúbverskir útiagar á Flórída, sem
era yfír ein milljón, hafa t.d. nýlega
gert skæraárásir á strandþorp á
Kúbu, liklega til að villa um fyrir
kúbverska hernum meðan vopnum
hefur verið smyglað á land annars
staðar. Lögreglan í Miami hefur þó
handtekið þátttakendur í þessum
aðgerðum, en vafasamt er að útlag-
arnir setji það fyrir sig. Þeir hafa
fijálsa Kúbu í augsýn.
DAVÍÐ PÁLSSON
Álfheimum 64, Reykjavík
Frjáls Kúba í augsýn
Víkveiji
Samstarfsmaður Víkveija þurfti
ekki alls fyrir löngu að fara
austur á firði, jánar tiltekið til
Eskifjarðar, til að"sjá um útför föð-
ur síns. Það væri í sjálfu sér ekki
í frásögur færandi, hefði það ekki
komið honum algjörlega í opna
skjöldu hvemig staðið er að þjón-
ustu við útfarir á Eskifírði. Að-
standendur hins látna töldu víst að
hægt væri að fá einhveija aðstoð
við að taka gröfína því í nógu öðra
var að snúast. Nei, viti menn, á
Eskifírði er aðstandendum bara
réttur lykill að vinnuskúr sem
stendur við kirkjugarðinn og geym-
ir skóflurnar, og óskað góðs gengis
við að taka gröfína.
Að athuguðu máli kom í ljós að
hægt var að leigja litla gröfu frá
Neskaupstað til að taka gröfína og
var það gert. Kostaði það ekki mik-
ið, aðeins 10.000 krónur, og var
verktakinn einstaklega þægilegur
piltur. Á öllum fjörðunum í kring
sjá bæjarstarfsmenn um að taka
grafír og kostar það ekkert. Sama
er að segja um Reykjavík. Þar kost-
ar ekkert að fá tekna gröf ef skipt
er við Kirkjugarða Reykjavíkur,
enda hafa menn greitt fyrir slíkt
með kirkjugarðsgjöldum. Slík gjöld
era einnig greidd á Eskifírði, og
ekkert kemur í staðinn.
Aðstandendur sem ekki eru bú-
settir á Eskifírði komu ekki með
stígvél og skóflur og vinnuvettlinga
eða byggingarplast og annað það
sem til þarf að taka gröf. Auðvitað
á bærinn að sjá um að taka grafír
fyrir fólk, og eins að moka yfír eft-
skrifar
ir að athöfninni í kirkjugarðinum
er lokið. Það þurftu aðstandendur
sjálfír að gera á Eskifirði. Sam-
starfsmanninum þótti því dýr fer-
metrinn í kirkjugarði Eskifjarðar,
þar sem ekkert fæst fyrir kirkju-
garðsgjaldið sem menn hafa greitt
alla sína ævi.
XXX
Víkveija gest ekki að því að enn
skulu uppi tilburðir af hálfu
stjómvalda að hræra í húsnæðis-
lánakerfínu með því að freista þess
að draga úr útgáfu húsbréfa.
Ástæðan er vafalaust sú að mönn-
um vex í augum fyrirferð húsbréf-
anna á ijármagnsmarkaði, þar sem
húsbréfaútgáfan hefur orðið meiri
en áætlað var, þótt það megi a.m.k.
að hluta rekja til ákvarðana stjóm-
valda sjálfra um að nota húsbréfin
til hjálpar fólki í greiðsluerfiðleik-
um.
Víkveiji hafði sjálfur ekkert haft
af húsbréfum að segja fyrr en á
dögunum að hann þurfti að aðstoða
fullorðna konu að skipta um hús-
næði og þar komu húsbréf við sögu.
Reynslan af því er sú að húsbréfa-
kerfið sé í senn einfalt og hæfilega
sveigjanlegt. Upplýsingar um
greiðslubyrði era auðsóttar og skýr-
ar en helsti gallinn við þau era til-
tölulega mikil afföll eins og nú hátt-
ar vegna mikils framboðs bréfa á
markaðinum og hárra vaxta. Á slíkt
reynir þó ekki meðan fólk notar þá
einvörðungu til að fjármagna áfram
húsnæðiskaup.
Húsbréfakerfíð hefur á tiltölu-
lega skömmum tíma unnið
sér tryggan sess í fasteignavið-
skiptum og skapað aukna festu og
öryggi í fasteignaviðskiptum. í ljósi
þessa ætti að vera farsælast að láta
húsbréfakerfið í friði. Greiðsluerfíð-
leikalánin era nú úr sögunni og
almennur samdráttur ætti að sjá
til þess að eftirspum eftir húsbréf-
um fari minnkandi. Að draga úr
húsbréfaútgáfu með valdboði mun
m.a. verða til að draga úr eftir-
spum eftir nýju íbúðarhúsnæði og
á þann hátt magna enn frekar sam-
dráttinn í byggingariðnaði, sem
ekki er á bætandi.
xxx
að hefur mátt sjá það með því
að bera saman fréttatíma
sjónvarpsstöðvanna undanfarið að
heldur betur hefur hlaupið á snærið
hjá Stöð 2 með samningi sínum við
Póst og síma um notkun ljósleiðara-
sambandsins til Akureyrar. Kvöldið
sem efnahagsaðgerðir ríkisstjómar-
innar vora kynntar gat t.a.m. Stöð
2 verið með Davíð Oddsson í sjón-
varpssal hér syðra og klippt beint
á eftir í myndverið nyrðra til að fá
viðbrögð Ásmundar Stefánssonar
og Ögmundar Jónassonar. Á mið-
vikudagskvöldið var svo Stöð 2 með
viðtal beint úr myndverinu nyrðra
við nýkjörinn forseta ASÍ meðan
fréttaþulur ríkissjónvarpsins mátti
tilkynna raunalega í 11 fréttum
sama kvöld að þarna hefði átt að
vera viðtal við Benedikt Davíðsson
en myndin ekki borist vegna þess
að ekki hefði verið flogið norður.
(
(
(
<
<
<
i
i
<
<
<
<
(
(
í