Morgunblaðið - 11.05.1993, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. MAI 1993
27
Mikil óánægja innan breska Ihaldsflokksins með flokksforystuna
Reiði vegna
morðsamsær-
-*■ -r -m • gb 1 • morosíunsær-
Vaxandi etasemdirum - ^ B«,i,
forystuhæfileika Majors
London. The Sunday Telegraph.
URSLITIN í sveitarstjórnarkosningum í Engiandi og Wales og
aukakosningum í kjördæminu Newbury síðasta fimmtudag hefðu
varla getað verið verri fyrir íhaldsflokkinn. Hann tapaði meiri-
hluta sínum í fjölmörgum sveitastjórnum og þar að auki vann
Frjálslyndi demókrataflokkurinn af honum þingsætið í Newbury.
Á skrifstofu íhaldsflokksins höfðu menn fyrir aukakosningarnar
í Newbury gert ráð fyrir því að í „versta falli“ myndu þær tap-
ast með 5.000 atkvæðum. Þegar upp var staðið reyndist hins
vegar meirihluti fijálslyndra demókrata vera 22.000 atkvæði, sem
er mesti ósigur sem ríkisstjórn íhaldsmanna hefur beðið frá því
Margaret Thatcher komst til valda árið 1979. Er þetta talið auka
líkurnar á að breska ríkisstjórnin verði stokkuð upp í sumar eða
jafnvel að óánægðir íhaldsmenn muni reyna að bola John Major,
leiðtoga flokksins og forsætisráðherra, úr embætti í haust.
Major og ráðgjafar hans munu -á
næstu vikum velta fyrir sér hvað
hafi ollið þessum ósigri og hvað sé
hægt að gera til að snúa stöðunni
við. Óhjákvæmilega mun þá koma
til umræðu hvort rétt sé að skipta
út háttsettum ráðherrum, þó svo að
Major sé slíku andvígur og hafí áður
lýst því yfir að það komi ekki til álita
fyrr en á næsta ári. Norman Fowler,
formaður flokksins, sagði að loknum
fundi forystunnar í gær að ekki hefði
verið rætt um hugsanlegar manna-
breytingar.
Margar hugmyndir en lítil
samstaða
Innan Ihaldsflokksins eru uppi
íjölmargar hugmyndir um hvaða
aðgerða beri að grípa til eigi flokkur-
inn að auka vinsældir sínar. Margir
þingmenn flokksins eru þeirrar skoð-
unar að flokksforystunni beri að láta
af eindregnum stuðningi sínum við
Maastricht-samkomulagið eða þá að
minnsta kosti að fallast á þjóðarat-
kvæðagreiðslu um málið. Þá eru
uppi kröfur um að Norman Lamont
Ijármálaráðherra verði rekinn úr
embætti; að hætt verði við einkavæð-
ingu bresku póstþjónustunnar og
járnbrautanna; að áform um virðis-
aukaskatt á húshitun verði lögð á
hilluna og að ríkisstjórnin lýsi því
yfir að hún muni undir engum kring-
umstæðum taka þátt í Gengissam-
starfi Evrópu (ERM) á ný.
Fjölmargir óánægðir íhaldsmenn
telja jafnvel að allt þetta myndi ekki
duga til að og hafa ljáð máls á því
að ef til víll sé Major ekki,rétti maður-
inn til að leiða fiokkinn í næstu kosn-
ingum og að mötframboð gegn hon-
um komi til greina á flokksþinginu,
sem haldið verður næsta haust.
Nánustu ráðgjafar Majors telja þó
að stjóminni beri ekki að grípa til
sérstakra ráðstafana vegna ósigurs-
ins í Newbury. Hyggilegra sé að
halda áfram á sömu braut en hugsan-
lega sýna meiri auðmýkt. Röksemd-
arfærslan er sú að menn verði að
treysta því að þegar búið sé að stað-
festa Maastricht-sáttmálann og
Sigurgleðin horfin
JOHN Major, forsætisráðherra Bretlands, og Norma, eiginkona hans,
fagna hér sigrinum í þingkosningunum í apríl í fyrra en nú er sig-
urvíman runnin af íhaldsmönnum. Að vísu er langt í næstu kosning-
ar en staða Ihaldsflokksins er slæm eins og kom vel í ljós í aukakosn-
ingunum i Newbury.
Fjármálaráðherrann
LAMONT er ekki efstur á vin-
sældalistanum breska og fátt
sem bendir til breytinga.
staða efnahagsmála hafi batnað frá
því sem nú er, muni kjósendur snú-
ast á band með flokknum á ný. „Ef
við rífum í sífellu upp plönturnar á
þriggja mánaða fresti, til að athuga
hvort þær séu búnar að festa kyrfi-
lega rætur, þá munum við aldrei ná
neinum árangri,“ sagði einn ráðherra
í ríkisstjórninni.
íhaldsmenn hafa eytt miklu púðri
í umræðu um Evrópumál og Ma-
astricht-sáttmálann að undanförnu
en fátt bendir þó til að þau mál hafí
skipt kjósendur í Englandi og Wales
miklu, þegar þeir gerðu upp hug sinn
í síðustu viku.
Efnahagsmálin skipta
kjósendur mestu
Mál númer eitt tvö og þrjú í hug-
um kjósenda var hins vegar efna-
hagsástandið. Og þrátt fyrir að Lam-
ont hafi sagt í Newbury; Je ne reg-
rette rierí' (ég sé ekki eftir neinu)
þá voru almenningi og ijölmiðlum
enn minnistætt að hann lýsti því
yfir að kreppunni væri lokið fimmtán
mánuðum áður en sú varð raunin.
Þá eru þau óheppilegu ummæli, sem
hann lét falla í blaðaviðtali eftir að
pundið var tekið út úr ERM, að hann
hefði sungið og trallað í baðkarinu
hjá sér í kjölfar þeirrar ákvörðunun-
ar, mörgum enn ofarlega í huga.
Nú þegar allar hagtölur benda til
þess að uppsveifla sé að hefjast á
Bretlandi keppast stjómmálamenn
við að eigna sér heiðurinn af því og
stjómarsinnar jafnvel famir að halda
því fram að efnahagsbatinn hafi byrj-
að áður en írafárið hófst á gjaldeyris-
mörkuðum síðasta haust og pundið
var látið fljóta. Kjósendur em samt
ekki enn reiðubúnir að fyrirgefa rík-
isstjóminni fyrir lengsta efnahagss-
amdrátt eftirstríðsáranna. „Almenn-
ingur er enn í skapi til að refsa okk-
ur og sú verður raunin í þó nokkurn
tíma til viðbótar. Og ég er ekki trúað-
ur á að fólki muni nokkurn tímann
líka vel við Norman Lamont," segir
einn stuðningsmanna Majors.
Verður Lamont að fara?
Þetta er einmitt eitt alvarlegasta
vandamálið sem blasir við ríkisstjórn
Majors. Á meðan Lamont er enn í
embætti ijármálaráðherra er varla
hægt að búast við að flokkurinn fái
notið góðs af efnahagsuppsveiflunni
og því töluverður þrýstingur á Major
að skipa nýjan mann í stað þessa
gamla vinar síns. En hver ætti að
taka við af honum? Þau nöfn sem
helst eru nefnd til sögunnar eru John
MacGregor samgönguráðherra, og
Kenneth Clarke innanríkisráðherra.
Það myndi hins vegar valda miklu
uppnámi meðal hægrimanna í
flokknum ef sá síðarnefndi yrði skip-
aður þar sem hann er af mörgum
fremur talinn eiga heima í Verka-
mannaflokknum. Umhverfisráðherra
Michael Howard myndi aftur á móti
ergja hina fylkingu flokksins vegna
þess hversu miklar efasemdir hann
hefur í garð Evrópubandalagsins.
VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKAN
VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS • VELADEILD FALKANS
og betri b()asa/a,,
f BÍLASALA GARÐARSl
Nóatúni 2, sími 619 615
Opið 10-22 virka daga
10-17 laugardaga
13.30-17 sunnudaga
VW, Vento GL ’93, vínrauður, ek. 9 þ.
V: 1290þ. Sk. á ód.
Subaru Legacy 2,2 '91, grár, ek. 32 þ.
V: 1650 þ. Sk. á ód.
MMC L 300 Minibus 4x4, '90, blár/hvít-
ur, ek. 64 þ. V: 1450 þ. Sk. á ód. *
Daihatsu Charade TS, '92, hvítur, ek. 10
þ. V: 690 þ. Sk. á ód.
Nissan Pathfinder SE, '93, hvitur, ek. 4
þ. Sk. á ód.
Ford Ranger Extra cab, '92, rauður, ek.
8 þ., sjálfsk.
Vantar bíla á staðinn
Stór sýningarsalur
Kúveit. Reuter, The Daily Telegraph.
INNAN bandaríska stjórnkerfis-
ins er nú til umræðu hvort grípa
eigi til hernaðarlegra refsiað-
gerða gegn Irökum eftir að upp
kom um áform um að ráða George
Bush, fyrrum Bandaríkjaforseta,
af dögum, er hann var í Kúveit í
síðasta mánuði.
Ríkissaksóknari Kúveit skýrði frá
því í gær að hann hefði lagt fram
kæru á hendur hópi íraksra flugu-
manna, sem hefðu komið til landsins
í þessum tilgangi. Herma heimildir
að sextán Irakar hafi verið handtekn-
ir.
Mikil reiði ríkir í garð íraka í
Bandaríkjunum vegna þessa máls og
eru helstu ráðgjafar Bills Clintons
Bandaríkjaforseta sagðir leggja hart
að honum a_ð grípa til svipaðra að-
gerða gegn írökum og gert var með
loftárásinni á höfuðborg Líbýu árið
1986.
Þá er ekki ljóst hvar finna ætti
Lamont nýja stöðu. Nema Douglas
Hurd utanríkisráðherra myndi sjálf-
viljugur láta af embætti (sem talið
er afar ólíklegt) er embætti innanrík-
isráðherra talið það eina, sem komið
gæti til greina fyrir Lamont. Margir
hafa hins vegar efasemdir um að
hann henti í það embætti.
Margir ráðgjafar forsætisráðherr-
ans telja samt sem áður að uppstokk-
un á ríkisstjórninni sé sýndar-
mennska og þjóni þeim tilgangi ein-
um að koma í staðinn fyrir stefnu-
mótun. „Við verðum að meta það á
skynsamlegan hátt hvað við ætlum
að gera á næstu tveimur til þremur
árum og koma því síðan í fram-
kvæmd án þess að láta einhvetjar
uppákomur trufla okkur á tveggja
til þriggja mánaða fresti," segir einn
stuðningsmanna Majors.
Þessi afstaða er ekki talin líkleg
til að slá á þá miklu óánægju sem
er innan íhaldsflokksins og segja
breskir fréttaskýrendur að ef hún
verði ofan á aukist líkurnar á mót-
framboði gegn Major i haust.
Bílamarkaöurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut^Á^
Kópavogi, sfmi
671800
Mazda 2600 EX Cap 4x4 '88, rauður,
5 g., ek. 105 þ. V. 950 þús.
Chrysler Grand Voyager SE 8 manna,
'91, rauður, sjálfsk., ek. 140 þ. Mikið af
aukahl. V. 1750 þús.
Nissan Sunny SLX 1.6 Sedan, brúnsans,
sjálfsk., ek. 16 þ. rafm. í öllu o.fl. V. 890 þ.
Mazda 626 GLX '88, blásans, sjálfsk.,
ek. 67 þ., rafm. í rúðum, sólluga o.fl.
V. 780 þús., sk. á ód.
m ..........-jsnmy
Suzuki Swift GL '90, 5 dyra, blásans,
5 g., ek. aöeins 28 þ. V. 580 þús.
J-
Hyundai Elantra '92, hvítur, sjálfsk., ek.
9 þ., álfelgur, sóllúga, rafm. í Öllu. V. 1190
þús., sk. á ód.
Fjörug bílaviðskipti
Vantar góða bíla á staðinn,
ekkert innigjald.
Subaru Legacy 2,2 4x4 station '91, 5
g., ek. 33 þ. V. 1680 þús., sk. á ód.
MMC Lancer GLX hlaðbakur ’91, 5 g.,
ek. 49 þ. V. 870 þús., sk. á ód.
MMC Pajero langur turbo, diesel m/Ent-
ercooler, ’89, 5 g., ek. 97 þ. V. 1720 þús.
Subaru Legacy 1800 4x4 station, '90,
ek. 60 þ., sjálfsk. V. 1250 þús., sk. á ód.
Toyota Carina II '86, 5 dyra, 5 g., ek. 95
þ. Fallegur bíll. V. 430 þús. stgr.
Suzuki Swift GA '687 3ja dyra, 5 g., ek.
63 þ. Fallegur bíll. V. 350 þús.
Nissan Sunny '87, 4ra dyra, sjálfsk., ek.
77 þ. Fallegur bíll. V. 430 þús.
Subaru 1800 4x4 station '88, sjálfsk.,
ek. 89 þ. Gott eintak. V. 695 þús.
Oldsmobile Calais Surpreme 2ja dyra,
'85, V-6 3,0L, bein innsp., álfelgur o.fl.
Skoðaður '94. V. 650 þús., sk. á ód.
Fiat Duna 70 Ðerlína '88, rauður, 5 g.,
ek. aðeins 39 þ. V. 290 þús. stgr.
M. Benz 190E ’88, hvitur, sjálfsk., ek. 85
þ., sóllúga, driflæsingar o.fl. V. 1890 þús.
Mazda E-2000 '89, m/skjólborðum, ek.
83 þ., ber 2 tonn, „VSK-bíll“. V. 640 þús.
Toyota Hi-Lux Extra Cab '91, talsvert
breyttur, ek. 54 þ., 35“ dekk, álfelgur,
5.71 hlutf. o.fl. V. 1690 þús.
’STSVf
Ford Taunus 1600 GL '82, sjálfsk., uppt.
vél. Gott eintak. V. 155 þús.
Skoda 130 GL '87, uppt. vél o.fl. V. 95 þús.
Ford Escort 1600 '84, 5 dyra, 5 g.
V. 150 þús.
BMW 320 '81,5 g. V. 160 þús. Gott eintak.
Og margir fleiri.