Morgunblaðið - 11.05.1993, Blaðsíða 28

-t
28
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. MAI 1993
iltargmiÞIiifrife
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Arvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Kringlan 1, 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar:
691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1200 kr. á mánuði innan-
lands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Forseti Islands og
löginumEES
Þegar frú Vigdís Finn-
bogadóttir, forseti ís-
Iands, hafði staðfest með
undirskrift sinni lögin um
þátttöku íslands í Evrópska
efnahagssvæðinu í janúar-
mánuði sl. fjallaði Morgun-
blaðið um þær kröfur, sem
þá voru gerðar á hendur for-
seta um að knýja fram þjóð-
aratkvæðagreiðslu um málið
með því að beita 26. grein
stjórnarskrárinnar. í
Reykjavíkurbréfi Morgun-
blaðsins hinn 17. janúar.sl.
sagði m.a.: „Þeir, sem beina
slíkri áskorun til forseta ís-
lands, hver sem hann er
hverju sinni, sýna þeim, sem
embættinu gegnir, mikið til-
litsleysi, ekki sízt vegna
þess, að hver forseti hlýtur
að líta á það sem meginhlut-
verk sitt að vera sameining-
artákn þjóðarinnar."
Deilur um EES eru að
baki. Málið hefur^ verið af-
greitt á þjóðþingi íslendinga
af rétt kjörnum fulltrúum
með lögformlegum hætti.
Forseti Islands hefur stað-
fest lögin með undirskrift
sinni. Fyrir nokkrum dögum
staðfesti forseti lög um við-
bótarákvæði, sem fyrst og
fremst eru tæknilegs eðlis
og til eru orðin vegna af-
stöðu Svisslendinga. Þegar
fyrir lá, að slík lög yrðu sett
og þyrfti að staðfesta með
undirskrift forseta brá svo
við, að hópur fólks gekkst
fyrir undirskriftasöfnun, þar
sem forseti var enn hvattur
til þess að tryggja að þjóðar-
atkvæðagreiðsla færi fram
um EES-málið. Með þessum
síendurteknu kröfum er for-
seta íslands sýnt mikið til-
litsleysi.
Þegar frú Vigdís Finn-
bogadóttir undirritaði lögin
í janúar, flutti hún sérstaka
yfirlýsingu á ríkisráðsfundi,
þar sem hún gerði skýra
grein fyrir afstöðu sinni til
þeirra áskorana, sem hún
hafði þá fengið. Forseti
sagði: „Frá stofnun lýðveldis
á Islandi hefur embætti for-
seta íslands verið í mótun.
Þar hefur jafnt og þétt
styrkzt sá meginþáttur emb-
ættisins að vera óháð og
hafið yfir flokkapólitík og
flokkadrætti, en um leið
samnefnari fyrir íslenzka
þjóðmenningu, mennta- og
menningarstefnu íslend-
inga, tákn sameíningar en
ekki sundrungar. Glöggt
vitni um það eðli embættis-
ins er, að enginn forseti hef-
ur gripið fram fyrir hendur
á lýðræðislega kjörnu Al-
þingi, sem tekið hefur sínar
ákvarðanir með lögmætum
hætti."
Eftir þessa yfirlýsingu
forseta í janúarmánuði, hefði
mátt ætla, að andstæðingar
þátttöku okkar í EES sýrtdu
forseta íslands þá virðingu
og nærgætni að vega ekki í
knérunn. Þeir hafa hins veg-
ar valið þann kost að halda
fyrri áskorunum til streitu.
Forseti íslands, frú Vigdís
Finnbogadóttir, hefur í einu
og öllu rækt skyldur sínar
við íslenzku þjóðina og það
háa embætti, sem hún gegn-
ir, með meðferð sinni á við-
kvæmu máli. Hún hefur
staðfest lög, sem Alþingi
hefur sett með undirskrift
sinni en jafnframt notað
tækifærið til að koma á
framfæri athugasemdum
þess hluta þjóðarinnar, sem
var andvígur samningunum
um EES. Þegar í hlut á þjóð-
kjörinn þjóðhöfðingi, sem á
fyrst og fremst að vera sam-
einingartákn þjóðarinnar
allrar, er ekki hægt að hafa
uppi frekari kröfur. Frú Vig-
dís Finnbogadóttir er forseti
þjóðarinnar allrar en ekki
sérstakra hópa. í þeim anda
hefur hún sinnt embættis-
skyldum sínum með festu
og glæsibrag.
Það er ekki til of mikils
mælzt, að þeir, sem staðið
hafa fyrir hinni seinni undir-
skriftasöfnun, láti nú af
frekari tilraunum til að
blanda forsetanum. inn í
deilumálin um EES. Það eru
hagsmunir þjóðarinnar allr-
ar, að forsetaembættið sé
hafið yfir dægurdeilur
stjórnmálanna. Einstakling-
ar og hvers kyns samtök
eiga að virða þessa stöðu
þjóðhöfðingjans. Nóg er sun-
drungin í þessu landi á öðr-
um vígstöðvum. Þjóðin og
einstakir þjóðfélagsþegnar
eiga að temja sér að um-
gangast forsetaembættið í
samræmi við þetta mikil-
væga hlutverk þess.
Skákmótið á St. Martin
Helgi einn
í 1. sætinu
HELGI Ólafsson vann opna
skákmótið á eyjunni Saint Mart-
in í Karíbahafinu sem lauk á
laugardag og Margeir Pétursson
varð í öðru sæti á sama móti.
120 keppendur voru á mótinu,
þar af 16 stórmeistararar.
Helgi Ólafsson gerði jafntefli við
bandaríska stórmeistarann Boris
Gulko í síðustu umferð mótsins og
endaði með 7 '/2 vinning af 9 möguleg-
um. Margeir Pétursson gerði jafntefli
við bandaríska stórmeistarann Joel
Benjamin í síðustu umferð og endaði
með 7 vinninga ásamt Gulko, Jermol-
inski frá Rússlandi, Ehlvest frá Eist-
landi og Shabalov frá Lettlandi. Mar-
geir var úrskurðaður í 2. sæti á stig-
um.
Jón L. Árnason vann bandarfska
undrabarnið Josh Waitzkin í síðustu
umferð og endaði í 7.-13. sæti með
6'/2 vinning. Karl Þorsteins tapaði
fyrir Jermolinski í síðustu umferð og
endaði í 14.-25. sæti með 6 vinninga.
Stór vatns-
æð á vegi
bormanna
ísafirði.
BORMENN í Vestfjarðagöngum
komu óvænt í sprungið basaltlag
í síðustu viku þar sem mikið
magn var af vatni. Þrátt fyrir
að 80-90 sekúndulítrar af 10
gráðu heitu vatni sturtaðist yfir
bormennina tókst þeim að gera
þrjár boranir um 10 metra við
þessar erfiðu aðstæður, en nú
hefur verið ákveðið að stansa
við og bora lárétta tilraunaholu
til að kanna hve lagið er þykkt.
Ekki er um misgengi að ræða og
er erfitt að spá um hvort vatnsmagn-
ið, sem er álíka og nemur notkun
ísfirðinga, helst í álíka magni eða
fjarar út. Nú er vika síðan vatnsflóð-
ið byrjaði, en þó hefur það ekkert
sjatnað. Staðurinn er undir miðju
Búrfelli í Súgandafjarðarafleggjar-
anum. Áfram verður unnið af fullum
krafti við borun áleiðis til Breiðadals
en heildarlengd ganganna er nú um
3,8 kílómetrar.
Úlfar.
Kristján Jóhannsson syngur í Aidu ef
Að lokinni sýningn
KRISTJÁN Jóhannsson áritar leikskrá fyrir íslendinga frá
París að lokinni sýningu á óperunni Aidu eftir Guiseppi Ver<
Rúmlega fjórtán
áhorfendur fögi
mikilfenglegri s
París, frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritar.a Morgunblaðsins.
KRISTJÁN Jóhannsson óperusöngvari söng í síðustu viku
hlutverk Radamesar í óperunni Aidu eftir Guiseppi Verdi á
þremur sýningum í íþrótta- og hljómleikahöllinni í Bercy í
París. Fjölmiðlum á Frakklandi ber saman um að þetta sé
einhver mikilfenglegasta uppfærsla á Aidu sem sést hefur.
Kristján söng síðustu sýningu fagnað í lokin. Áhorfendur létu
sína á laugardagskvöld fyrir fullu
húsi en höllin tekur rúmlega fjórtán
þúsund manns þegar hver bekkur
er setinn. íslendingar, búsettir á
meginlandi Evrópu, fjölmenntu á
síðustu sýningu Kristjáns og bar
öllum saman um að kvöldið hefði
verið ógleymanlegt. Sýningin, sem
tekur rúmlega þrjár klukkustundir
í flutningi, hélt áhorfendum hug-
föngnum frá upphafi til enda. Krist-
jáni og öðrum flytjendum var ákaft
ljós hrifningu sína með þessa maka-
lausu leiksýningu oftar en einu sinni
á meðan á sýningunni stóð.
Hin rúmgóða íþróttahöll var nýtt
til fulls til þess að skapa sýning-
unni sem raunverulegast umhverfi.
Sex hundruð manna kór í skipuleg-
um fylkingum presta, ambátta og
hermanna skapaði senur sem þeir
sem á horfðu munu seint gleyma.
Að öllum líkindum eru aðstæður til
söngs ekki sem bestar í íþróttahúsi
Mikil stemmning á hátíð eldri borgara sem hóf st m<
Fjölmargir sóttu
hátíð í góðu veðri
MIKIL stemmning var á miðbæjarhátíð eldri borgara, sem
hófst í fyrradag, að sögn Guðmundu Þórisdóttur í Borgar-
húsinu. Veður var með besta móti og tóku fjölmargir þátt
í peysufatagöngu karla og kvenna yfir sextugt niður
Laugaveginn. Sagði Guðmunda jafnframt að þátttakendur
hefðu verið glaðir og reifir og dagurinn því tekist vel.
Ár aldraðra
Miðbæjarhátíðin, sem hófst 9.
maí og lýkur næstkomandi laugar-
dag, er haldin í tengslum við ár
aldraðra í Evrópu og með henni
vilja eldri borgarar senda borgarbú-
um kveðju. Einnig má geta þess
að á hverjum morgni kl. 9.30 verð-
ur morgunkaffí á Hótel Borg og
Café París þar sem ýmsir nafntog-
aðir einstaklingar munu fá sér
kaffisopa.
Góð þátttaka
Að sögn Guðmundu Þórisdóttur
í Borgarhúsinu hófst gærdagurinn
kl. 8 með morgungöngu um mið-
borgina í fylgd Péturs Péturssonar
þular og slógust um 30 manns í för
með honum.
Einnig var góð þátttaka í morg-
unkaffinu eða um 60 manns til
samans á fyrrgreindum kaffíhús-
um, Sagði hún jafnframt að þátt-
taka hefði verið mest hjá eldri kyn-
slóðinni það sem af er vikunnar,
þó hefði mátt sjá til hinna yngri,
einkum og sér í lagi barnabarn-
anna.
Morgunkaffi í:
F.V.: Davíð Oddsson forsætisráðhei
ur H. Ólafsson, framkvæmdasljóri r
ingu miðbæjarvikunnar, í kaffi á £