Morgunblaðið - 08.05.1994, Qupperneq 1

88 SÍÐUR B/C
103. TBL. 82. ÁRG. SUNNUDAGUR 8. MAÍ1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Grænleit
nákvæmni
ÞEIR sem standa i þeirri trú að einn
metri sé 100 sentímetrar ættu að íhuga
málið aðeins betur. í vísindum, nánar til
tekið í mælingafræðinni, líðst ekki slík
ónákvæmni. Allt til ársins 1960 var einn
metri skilgreindur sem lengd stangar úr
hvítagulli og iridíni, sem geymd var í Par-
ís. Frá þeim tíma hafa leysigeislar verið
notaðir til að skilgreina mælieininguna. í
rúman áratug hafa menn notast við bylgju-
lengd rauðs geisla en nú hafa Danir og
Þjóðveijar sýnt fram á að grænn leysi-
geisli er eins nákvæmur, og í sumum til-
fellum nákvæmari en sá rauði. Raunar
svo, að aðeins skeikar um tíunda hluta
úr millímetra á vegalengdinni frá Kaup-
mannahöfn til Rómar.
Ottast hækkun
í Kaspíahafi
MIKIL hækkun vatnsyfirborðs í Kaspía-
hafi undanfarin ár hefur vakið æ meiri
ugg í þeim löndum sem liggja að hafinu;
Rússlandi, íran, Kazakhstan, Túrkmenist-
an og Azerbajdzhan. Kaspíahaf er 300
km breitt og 1.000 km langt innhaf og á
síðustu fimmtán árum hefur yfirborð þess
hækkað um 2,1 m. Við það hafa heilu
þorpin farið undir vatn. Enginn veit hver
ástæðan er, Rússar telja að yfirborðið
hækki af náttúrulegum orsökum en íranir
kenna Rússum um. Nú þegar hafa um
20.000 ferkílómetrar horfið undir vatn í
Kazakhstan einu, sem svarar til fimmt-
ungs íslands.
Suðurskauti
SANNAÐ þykir að risaeðlur hafi rásað
um Suðurskautið á hlýskeiði, árla á júra-
tímabilinu fyrir um 200 milljónum ára er
loftslag var þar líkt og nú er í strandríkj-
um Norðvestur-Bandaríkjanna. Leifar áð-
ur óþekktrar risaeðlu, sem nærðist á kjöti,
fundust djúpt í ís á svæði, sem er 600 km
frá pólnum. Líktist hún grameðlu og var
um 8 metra löng.
' \
Morgunblaðið/RAX
BRIMSUGUR VIÐ REYKJANES
Hvorugur stríðsaðila virðist hafa náð yfirhöndinni í átökunum í Jemen
Ihuga að senda friðar-
gæslusveitir til Jemens
Kaíró, Sanaa, Dubai, París. Reuter.
FASTAFULLTRÚAR Arababandalagsins
freistuðu þess í gær á fundi í Kaíró í Egypta-
landi að finna leiðir til að stöðva bardaga í
Jemen. íhuguðu þeir að senda arabískt friðar-
gæslulið á vettvang. Mohammad Salem Bas-
endwa utanríkisráðherra Jemens fordæmdi
fund bandalagsins og sagði það vera að skipta
sér af jemenskum innanríkismálum.
Bardagar héldu áfram í gær á landi og í
lofti fjórða daginn í röð. Erlendum stjórnar-
erindrekum bar saman um að svo virtist sem
hvorugur stríðsaðili hefði náð yfirhöndinni.
Þrisvar sinnum var skotið af loftvarnarbyss-
um í Sanaa í gærmorgun af miklum ákafa.
Bardagar í návígi Iágu niðri í borginni eftir
snarpa skotbardaga á föstudag. Heimildir
hermdu að hörð átök ættu sér stað í útjaðri
Aden en sveitir norðanmanna freista þess að
ná henni úr höndum sveita sem hliðhollar eru
Ali Salem al-Baidh fyrrum forseta Suður-
Jemens og varaforseta hins sameinaða ríkis.
NORÐUR-Jemenar virða fyrir sér gíg
í útjaðri Sanaa í gær, sem talinn er
vera eftir Scud-eldflaug.
Hann er leiðtogi aðskilnaðarsinna sem vilja
að sameining ríkjanna frá 1990 gangi til baka.
Engin merki sáust um að Scud-flaugar, sem
sagt var að skotið hefði verið á Sanaa á föstu-
dag, hefðu hæft skotmörk innan borgarmark-
ana. Var talið að þær hefðu komið niður í
fjöllunum umhverfis.
Basendwa sagði í viðtali við fréttastofu í
Qatar í gær, að sveitir Norður-Jemena hefðu
skotið niður 12 orrustuþotur sunnanmanna
síðustu daga. Jafnframt hefði 13 sovétsmíð-
uðum Scud-flaugum verið skotið á Sanaa og
borgina Taiz í norðurhlutanum í vikunni.
Franska herskipið Jules Verne lauk í gær
við að flytja erlenda ríkisborgara sem höfðust
við í Aden, alls 577 manns af 47 þjóðernum,
til Djibouti. Þá hugðust Frakkar reyna í gær
að flytja þegna sína frá Sanaa landleiðina til
hafnarborgarinnar Hodeida við Rauðahaf og
þaðan með þyrlum um borð í skip undan
ströndinni. Fleiri vestræn ríki hugðust freista
þess í gær að flytja þegna sína flugleiðis frá
Sanaa ef aðstæður leyfðu.
SALAN 20
FYLGIR SOLINNI
VIÐSKIPTI/AT VINNULÍF
flUGfl
GUÐS
B