Morgunblaðið - 08.05.1994, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
. SUNNUDAGUR 8. MAÍ 1994 13
Sam-frímúrarar halda um helgina Evrópuráðstefnu í Reykjavík stofnandi Sam-reglunnar, verið
merkur hugsjónamaður, hann
hætti þingmennsku og sínum
pólitísku áhrifastöðum til þess
að verða fyrsti stórmeistari regl-
unnar og vinna að hennar mál-
um. Þá var smátt byrjað, í einu
herbergi og aðeins 18 franskir
stofnendur. Einn af stofnendun-
um var Clemence Royer, sem var
vísindakona er þýddi m.a. bók
Darwins, Uppruna tegundanna,
en hún var einnig í forustu í
frönsku kvenréttindahreyfing-
unni. En nú eru Sam-reglur í
flestum Evrópulöndum.
Sjálfur er Marc Grosjean
sagnfræðingur og var prófessor
í sögu. Hann hefur m.a. skrifað
sögu Frímúrarareglunnar og
bækur um frumheija Sam-frí-
múrarareglunnar, bæði um Mar-
iu Deraismes, sem er þekkt kona
og um 200 bækur hafa verið
skrifaðar um, og einnig um
George Martin, sem svo undan-
legt sem það nú er að hans sögn
nær ekkert hafði verið skrifað
um. Auk þess hefur hann skrifað
mörg önnur sagnfræðirit, sem
komið hafa út hjá franska bóka-
forlaginu Hachette. M.a. hefur
hann skrifað með öðrum um
ýmis héruð í Frakklandi í Bláu
ferðabækurnar frægu, Guide
Bleu. Sjálfur er hann sérfræðing-
ur í sögu Loraines-héraðs í
Frakklandi. Nú er hann orðinn
aldraður og hefur nóg með að
stjórna Sam-reglunum. Ferðast
mikið. Eftir íslandsferðina fer
hann til Grikklands vegna af-
mælishátíðar reglunnar þar og
' síðan í júní til Finnlands.
íslenska Sam-reglan sjötug
Um 50 félagar í íslensku Sam-
í frímúrarareglunni taka þátt í
þinginu á Loftleiðum um helgina.
, Hún var stofnuð 1921, aðeins á
eftir hinni frímúrarareglunni
; hér. Voru stofnendur sjö talsins
og þar í forustu Jón Árnason
i prentari. Lengst af starfaði regl-
an á íslandi sem hluti af Skand-
i inavíska sambandinu, en 1. des-
t ember 1985 var stofnað sérstakt
íslandssamband með fullkomna
, sjálfstjórn í eigin málum og er
: Njörður P. Njarðvík yfír maður
i þess.
Þolinmæði
til mannbóta
ALÞJÓÐLEGA Sam-frímúrarareglan efnir til ráðstefnu á Hótel
Loftleiðum um helgina. Sækja hana 260 fulltrúar frá svæðasam-
böndum og deildum í Evrópulöndum. Stórmeistari þessarar ald-
argömlu reglu er franski sagnfræðingurinn Marc Grosjean. Blaða-
maður Morgunblaðsins hitti hann sl. föstudagsmorgun ásamt Nirði
P. Njarðvík, yfirmanni íslensku Sam-reglunnar. Aðrir fulltrúar höfðu
haldið til Gullfoss og Geysis og Þingvalla í fögru veðri áður en
ráðstefnan hæfíst á laugardagsmorgun. Stórmeistarinn Marc
Grosjean kvaðst hafa komið hér fyrir tveimur árum, í tilefni 70
ára afmælis íslensku reglunnar, og þau hjónin þá séð þessa staði.
Ráðstefnan í Reykjavík
fjallar um þolinmæði, sem
er yfírskrift hennar.
Sagði M. Grosjean að
þolinmæði, sem sé
kjarninn í umburðarlyndi, sé
mjög í samræmi við stefnu og
grunntóninn í þessari frímúrara-
reglu. Frímúrarareglur eru
margar, en heiti þessarar reglu
er „Ordre Maconique Internat-
ional, Ordre mixed de Droit
Humain", þar sem áhersla er á
mannréttindum og konur og
karlar hafa jafnan aðgang. Það
beri í sér virðingu fyrir mann-
eskjunni. Virðing fyrir skoðunum
hverrar manneskju krefjist þá
um leið umburðarlyndis. Á ráð-
stefnunni mun viðfangsefninu
verða skipt í þrennt og fjallað
um það hvernig og hvaða ráð
séu vænlegust til að rækta þolin-
mæði méð sér og úti í samfélag-
inu, til góðs fyrir allt mannkyn.
Síðan fara allar niðurstöður og
umræður út til deildanna og þær
og einstaklingarnir eru fijálsir
að því hvernig þeir geta nýtt
niðurstöður og það sem fram
hefur komið.
Marc Grosjean stórmeistari
segir að þessi alþjóðlega frímúr-
araregla hafí þá sérstöðu að í
henni eru konur jafnt sem karl-
ar. Hún er alþjóðleg og í henni
fólk af öllum kynþáttum, með
hvaða stjómmálaskoðun sem er,
af báðum kynjum, og af öllum
trúarbrögðum og heimspeki-
skoðunum. Áhersla er lögð á
andlega iðkun, til þess að kynn-
ast innri manni manneskjunnar.
„Frímúrari er maður sem hefur
tekið vígslu og skuldbundið sig
til að bæta heiminn með því að
bæta sjálfan sig,“ eins og hann
orðaði það.
Ekki er þó hægt að sýna öllu
þolinmæði eða ætlast þeir til
þess? „Nei, góður frímúrari
ákveður sjálfur hve miklu hann
vill fóma. Okkar reglubræður í
Frakklandi áttu stóru hlutverki
að gegna í andspyrnuhreyfing-
unni í heimsstyijöldinni. Þeir eins
og margir aðrir og annars staðar
kusu frelsi og börðust fyrir því.
Sama var t.d. á Indlandi, þegar
okkar fólk lagði Gandhi lið og
beitti sér fyrir frelsi Indlands.
Menn hafa „droit de liberté“,
vita að ekki er rangt að láta líf-
ið fyrir sannfæringu sína um
frelsi. Ekki er ætlast til að menn
umberi allt, en þeir verða sjálfír
að meta hvar mörkin eru.“
Hann útskýrir að stjórn þess-
ara alþjóðareglu, sem í eru deild-
ir í nálægt 60 löndum, hafí
Morgunblaðið/Júlíus
MARC Grosjean, stórmeistari Sam-frímúrarareglunnar, og
Njörður P. Njarðvík, yfirmaður Islandsdeildarinnar.
höfuðstöðvar í París. Allar deild-
ir hlíti vissum stjórnskipunar-
reglum, en innan þess ramma
taki deildimar ákvarðanir sjálfar
um verkefni og sína starfsemi.
Innra starf fari hljótt, eðli máls-
ins samkvæmt, fundir séu ekki
opnir nema þeim sem taka vígslu
en út í frá sé reglan opin, síma-
númer í skrá og upplýsingar þar
að fá og sjálfur fari hann a.m.k.
einu sinni á ári í sjónvarp í
Frakklandi, segi frá starfseminni
og svari spumingum.
„Við höfum engar fyrirskipað-
ar kreddur. Hver meðlimur hefur
frelsi til að gera það sem hann
vill. En við erum á móti öllum
forréttindum og eiginhagsmun-
um. Sam-frímúrarar beita sér
einkum inn á við, að því að hver
einstaklingur bæti sig. Vinnum
einkum fyrir framtíðina. Að því
að manneskjan lifí örlítið betra
lífí og hafi mannbætandi áhrif.
Það er markmiðið."
Jafnrétti frá upphafi
Sam-frímúrarareglan er meira
en aldargömul, stofnuð í París
1893. Og alveg frá upphafí áttu
konur þar jafnan aðgang. Fyrsta
setningin í sáttmála reglunnar
er um jafnan rétt karla og
kvenna. Það var franska kven-
réttindakonan Maria Deraismes
sem markvisst braut ísinn. Fram
að því áttu aðeins karlar rétt til
að gerast frímúrarar, hafði verið
svo allt frá iðnaðargildunum,
sem voru upphaf frímúrara. Og
er svo raunar enn í öðrum frí-
múrarareglum. Maria Deraismes
var vígð í karlfrímúrarareglu, en
þeir sem að vígslunni stóðu
fundu ekkert í lögum eða heim-
speki reglunnar sem hindraði
það. Þetta olli vitanlega and-
stöðu, en þá kom George Martin,
sem var m.a. læknir og öldungar-
deildarþingmaður, til liðs og
safnaði fijálslyndum karlmönn-
um. Og saman stofnuðu þau
Sam-frímúrararegluna 1983,
Segir Marc Grosjean að Maris
Deraismes sé mjög mikils metir
í sögunni í Frakklandi og heitii
gata í París í höfuðið á henni
auk þess sem þar er stytta al
þessum brautryðjanda á mörguir
Skotvopnaleyfin
verða með myndum
NÚ ER verið að tölvuvæða skráningu skotvopna hjá Lögreglustjóran-
um í Reykjavík. Með innreið tölvutækninnar breytist útlit skotvopna-
leyfa og er meðal annars komin mynd af handhafa leyfísins á skírtein-
ið. Að sögn Stefáns Hirst skrifstofustjóra er þetta gert með vísan í
reglugerð um skotvopn og skotfæri þar sem segir að lögreglustjóri
geti sett sérstök skilyrði í leyfíð, ef hann telji þess þörf. Myndir af
byssueigendum verða geymdar í tölvu og þarf því ekki að skila nýrri
mynd í hvert skipti sem breyting verður á byssueign manna. Eins
verður auðvelt að útbúa ný skírteini í stað þeirra sem glatast.
Skotvopnaleyfl
LOgreglan I Reykjavlk
Niifii
Kcnoltala — -ap-—
123456-7890
Hcimili
Núracr
99999
Útgifudagur
01.01.1960
Giidir Hi \ -i
01.01.2020
Fyriti útgd. og staður Æm
Tölvumynd/Ingólfur Guðmundsson
í þessu sýnishorni af nýja skotvopnaskír-
teininu er tilbúin tölvumynd.
Hilmar Þor-
björnsson aðstoð-
aryfirlögregluþjónn
hefur yfírumsjón
með skotvopna-
skránni. Hann segir
að allar nýskrán-
ingar séu nú tölvu-
skráðar og búið
tölvufæra um helm-
ing skotvopna-
skrárinnar í
Reykjavík. Ætlunin
er að ljúka skrán-
ingunni á þessu ári.
Handhafar skot-
vopnaleyfa í
Reykjavík og ná-
grenni eru á annan tug þúsunda
og þess dæmi að safnarar eigi
yfir 200 skotvopn á skrá. Hilmar
telur að tölvufærslan auðveldi
mjög eftirlit með skotvopnaeign
frá því sem nú er. «*» w • •
Þegar búið verður að fullreyna
tölvubúnaðinn hjá Lögreglu-
stjóranum í Reykjavík og sníða
af honum agnúa verður samskonar
búnaður settur upp hjá öðrum lög-
reglustjóraembættum á landinu.
Sölutjöld 17., 18. og 19. júní 1994
í Reykjavík
Þeir, sem óska eftir leyfi til sölu úr tjöldum á þjóðhátíðar-
daginn 17. júní og á fjölskylduskemmtun í Laugardal 18.
og 19. júní 1994, vinsamlegast vitjið umsóknareyðublaða
á Fríkirkjuvegi 11, opið kl. 08.20-16.15.
Athygli söluhafa er vakin á því, að þeir þurfa að afla viður-
kenningar Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkursvæðis á sölu-
tjöldum og leyfis þess til sölu á viðkvæmum neysluvörum.
Umsóknum sé skilað í síðasta lagi
föstudaginn 27. maí nk. kl. 12.00
Vakin er athygli á því, að öll lausa-
sala frá tjöldum og á hátíðarsvæðun-
um er stranglega bönnuð.
Eitt blab
fyrir alla!
- kjarni málsins!