Morgunblaðið - 31.05.1994, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
MINIMINGAR
ÞRIÐJUDAGUR 31. MAÍ 1994 31
Þig ætíð lífið leiki við,
í þínu ljúfa hjarta.
Guð þig vemdi, þess ég bið,
þá áttu framtíð bjarta.
Að lokum vil ég þakka elsku afa
fyrir allt sem hann hefur gert fyrir
mig og Markús bróður, við minn-
umst hans stolt. Elsku amma, miss-
irinn er mikill fyrir þig og auðvitað
fyrir börn og systkini og aðra ást-
vini.
Guð styrki ykkur og verndi.
Ragnhildur.
Eitt sinn skal hver deyja. Víst er
það eðli lífsins og enginn fær það
umflúið. Þó er það svo sárt að sjá
á bak föður, sem hefur fylgt mér
hvert fótmál lífs míns og umvafið
mig ástúð og umhyggju frá fyrsta
degi.
Sem lítil hnáta spígsporaði ég
hnarreist við hlið pabba míns á Lög-
reglustöðinni, hélt í hlýju höndina
hans og var sannfærð um að ég
ætti fallegasta og langbesta pabba
í öllum heiminum. Og rúmum tutt-
ugu árum síðar hélt ég enn í þessu
hiýju hönd, í gönguferð á sólbjörtum
maímorgni og við dáðumst að vor-
inu, Esjunni, bláa litnum á himnin-
um og að gjörvöllu lífinu. Tilfinning-
in að vera óhult og vernduð í návist
hans var sterk. Vakinn og sofinn
gætti hann mín, leiðbeindi mér og
gerði sitt besta til að ég mætti verða
góð og gæfurík manneskja. Og þeg-
ar á reyndi stóð hann sem klettur
við hlið mér og var reiðubúinn að
berjast við hvern þann dreka sem á
vegi mínum varð.
Pabbi vígði mig inn í marga dýr-
mæta heima. Hann vakti athygli
mína á fegurðinni, tónlist, myndlist
og bókmenntum, gildi heilinda og
fyrirgefningar og kenndi mér að
bera ástúð, íhygli og sáttahug í
hjartanu. Allt eru þetta gjafir sem
hafa gert mig að því sem ég er og
hafa og munu framvegis auðga líf
mitt óendanlega.
Pabbi var alltaf að kenna mér
vísur og ljóð. Hann skrifaði heilmik-
ið sjálfur og fyrsta vísan sem ég
lærði var einmitt eftir hann:
Góða bam, ég gefa vil þér ráð,
gakkt' ekki yfír veginn fyrr en vel þú hefur gáð.
Mundu græna ljósið og merkta göngubraut,
já, mikið væri gaman að kunna þessa þraut.
Þetta notaði hann mikið í um-
ferðafræðslu í skólum, en þar var
hann forvígismaður eins og raunar
á mörgum öðrum sviðum. Ég var
bara ellefu ára þegar ég kom til
hans með fyrst frumsamda ljóðið
mitt. Hann varð himinlifandi, las
ljóðið litla fyrir alla sem komu í
heimsókn næstu daga og blés mér
í brjóst löngun til að halda áfram.
Síðan þá hef ég skrifað ýmislegt
og hafði alltaf á bak við mig einlæg-
an áhuga, markvissa gagnrýni og
trú hans á að ég hefði eitthvað fram
að færa á þessum vettvangi.
Elsku pabbi minn, ég man þig
sem mann glaðværðar og góð-
mennsku. Alltaf áttir þú litlar sögur
á reiðum höndum; frá Patró, þegar
við vinirnir lékuð ykkur um fjöll og
dali eða þræluðuð myrkranna á
milli, sögur frá Núpsskóla eða um
foreldra þína og Mugg, sem til-
kynnti mömmu þinni að nú væru
jólin komin til Tálknafjarðar, af
fyrsta vörubílnum þínum og mönn-
um og málefnum yfirleitt. Þú varst
tilbúinn að ræða allt milli himins
og jarðar, alltaf heiðarlegur í skoð-
unum og deildir aldrei um trúar-
brögð eða stjórnmál. Þú elskaðir
mömmu og alla fjölskyldu þína tak-
markalaust og barst hlýjan hug til
nánast allra manna. Varst fastur
fyrir, orð þín stóðu alltaf og menn
treystu þér. Áttir jafnvel til að láta
nokkur heilræði af hendi við þá sem
þér þóttu eiga það skilið. Alltaf tein-
réttur, settir stundum í axlirnar og
áttir það til að taka af þér nefið til
að plata mig.
Ég kveð þig, sem ég elska svo
mjög og heiti því að leitast við að
vera sönn og góð manneskja. Eins
og þú varst; sannur og góður maður.
Steinunn Ásmundsdóttir.
ÞORBJÖRG ANDRÉSDÓTTIR
+ Þorbjörg Andrésdóttir
hjúkrunarfræðingur var
fædd í Síðumúla í Hvítársíðu
þann 8. janúar árið 1922. Hún
lést á Landspítalanum 23. maí
1994. Þorbjörg var dóttir Andr-
ésar Eyjólfssonar bónda og al-
þingismanns í Síðumúla og Ingi-
bjargar Guðmundsdóttur frá
Mjóadal í Húnavatnssýslu. Hún
var elst fimm barna er upp
komust. Systkini hennar eru
Ingibjörg, lengi símstöðvar-
stjóri í Síðumúla, nú búsett í
Mosfellsbæ, Eyjólfur, bóndi í
Síðumúla, Magnús, bóndi í Síðu-
múla og síðar bifreiðastjóri í
Reykjavík, látinn 1986, og Guð-
rún, gjaldkeri og húsfreyja í
Kópavogi. Eiginmaður _ Þor-
bjargar var Axel Óskar Ólafs-
son, lögfræðingur og inn-
heimtustjóri Ríkisútvarpsins.
Þau gengu í hjónaband í
Reykjavík 3. nóvember árið
1951 og eignuðust þijú börn.
Þau eru: Ólafur Óskar arkitekt,
f. 4. desember 1951. Kona hans
er Svana Víkingsdóttir píanó-
leikari og eiga þau þijú börn,
Stefaníu, Víking Heiðar og
Önnu Völu; Ingibjörg, kennari,
f. 3. nóvember 1953, maður
hennar er Sæmundur Rögn-
valdsson kennari og eiga þau
þijú börn, Höskuld, Þorbjörgu
og Önnu Þórhildi; og Anna
sjúkraliði, f. 15. desember 1955.
Axel lést 13. ágúst 1980. Þor-
björg verður jarðsungin í dag
frá Dómkirkjunni.
í DAG kveðjum við tengdamóður
mína, Þorbjörgu Andrésdóttur, sem
lést að morgni annars í hvítasunnu
á Landspítalanum eftir stutt loka-
stríð.
Bogga, eins og hún var alltaf
kölluð, ólst upp við venjuleg sveita-
störf, gekk í héraðsskólann í Reyk-
holti, fór síðan í Hjúkrunarskóla
íslands og útskrifaðist þaðan árið
1947. Hún starfaði við hjúkrun á
Blönduósi, í Noregi, í Reykjavík og
í Vestmannaeyjum þar sem hún hitti
mannsefni sitt, Axel Óskar Ólafsson
lögfræðing. Hann var þá fógetafull-
trúi í heimabyggð sinni þar sem
faðir hans, Ólafur Óskar Lárusson,
var héraðslæknir og samstarfsmað-
ur Boggu.
Ekki voru fyrstu árin neinn dans
á rósum hjá ungu hjónunum og
reyndi þá ekki síst á kjark og þrek
eiginkonunnar þar sem Axel var
berklaveikur og þurfti að dvelja
löngum stundum á Vífilsstöðum.
Það var meira að segja tvísýnt um
bata þegar Bogga gekk með annað
bamið og vann sem hjúkrunarkona
á Kleppi þar sem hún gat fengið
húsnæði fyrir sig og drenginn.
Þegar veikindi Axels vom að baki
settu þau saman bú í Reykjavík,
lengst af í Skaftahlíð 8. Axel vann
ýmis lögfræðistörf fyrir Tollstjóra
og Gjaldheimtuna en var síðan um
árabil innheimtustjóri Ríkisútvarps-
ins. Bogga vann á Landspítalanum,
oftast í fullu starfí. Eftir að Axel
lést langt um aldur fram brá Bogga
búi sínu í Skaftahlíð og flutti á
Hringbraut 30 þar sem hún var síð-
ustu árin „amma á Hring“. Þarna
bjó hún sér fallegt heimili með fögr-
um munum, bókum og málverkum.
Landspítalinn var hennar vinnu-
staður í mannsaldur og þar var hún
síðast á vakt nú í apríl. Hún vildi
ekki fyrir nokkurn mun hætta alveg
að vinna þó að formleg starfslok
væru fyrir tæpum tveimur árum.
Hún virtist eiga auðvelt með að
setja sig inn i nýjungar og líknar-
hönd hennar var söm þó árin færð-
ust yfir.
Það var á Landspítalanum sem
ég sá hana fyrst nokkrum árum
áður en ég kynntist dóttur hennar.
Ég lagðist inn á handlækningadeild
með botnlangabólgu og á stofu-
gangi næsta dag var yfirhjúkrunar-
konan mætt. Ég lá inni á sex manna
stofu þar sem voru bæði farfuglar
eins og ég og langlegusjúklingar
sem fóru í hverja aðgerðina á fætur
annarri. Þessi kona varð mér þá
þegar minnisst'æð, fasið og fram-
koman var þannig.
Hún var greinilega í
mjög góðu sambandi
við fastagestina og
gerði sér far um að
nálgast nýliðann á
stofunni. Eftir útskrift
gleymdi ég auðvitað
hvað deildin hét og
konurnar einnig en
persónan var ljóslifandi
og skýr þegar ég var
kynntur fyrir henni á
tónleikum nokkrum
árum síðar.
Þegar ég kom svo
fyrst inn á heimilið í
Skaftahlíðinni haustið
1974 tók hún mér opnum örmum.
Það var alveg einstaklega gott að
koma inn á þetta fallega heimili
Axels og Boggu. Hiýjan, fordóma-
leysið og rausnin, allt þetta ein-
kenndi hana Boggu okkar alla tíð.
Hún þreyttist aldrei á því að greiða
götu okkar og tók þátt í námi okk-
ar, starfí og lífsbaráttu af lífi og sál.
Samband hennar við barnabörnin
var sérlega skemmtilegt. Þar ein-
beitti hún sér að því að þau fengju
að njóta sín sem einstaklingar.
Hvert um sig fékk sína sérstöku
meðhöndlun eftir aldri, áhugasviði
og markmiðum. Jafnframt þessu
passaði hún upp á að allir fengju
sitt og að ekki hallaði á. Hlýja henn-
ar og væntumþykja í garð sonar
míns, Rögnvaldar Jóhanns og Birnu
konu hans, var einstök og hún var
stolt langamma Sæmundar litla.
Bogga var heimakær og naut sín
vel í eigin ranni við bóklestur og
hannyrðir. Hún las ótrúlega fjöl-
breytt efni bæði á íslensku og einn-
ig á erlendum málum og var til
dæmis langt á undan okkur að kynn-
ast suður-amerískum bókmenntum.
Hún kunni sannarlega að taka á
móti gestum og naut þess að koma
okkur á óvart í matargerðinni. Síð-
ustu árin skapaðist milli hennar og
Fir.nboga Guðmundssonar afar fal-
legt samband vináttuog félagsskap-
ar sem auðvitað stóð á gömlum
merg. Þau nutu samvista í rólegheit-
um, ferðuðust saman, innanlands
sem utan og vorum við þakklát fyr-
ir þennan félagsskap.
Hún Bogga okkar var ljóðræn í
fasi. Þegar maður sá hana álengd-
ar, gangandi eða akandi, þá virtist
hún utan við sig og líða áfram í
sínum eigin heimi jafnvel svo að hún
gat misst af sínum nánustu ef þeir
gerðu ekki vart við sig. Þegar hún
sá mann þá spratt fram hennar sér-
staka bros sem lýsti upp allt um-
hverfið. Brosið hennar Boggu þurrk-
aði út allt sem á gat bjátað. Með
þessu brosi og lágum hlátri, sem
oft fylgdi, náði hún sambandi við
unga jafnt sem aldna svo að af
bar. Fram á síðustu stund átti hún
handa okkur við sjúkrabeðið þetta
bros sem verður hvað sterkast í
minningunni um hana.
Það er mikilsvert að fá að halda
reisn sinni fram til hins síðasta.
Eins og Bogga orðaði það sjálf þá
er lífið ekki spurning um magn held-
ur gæði. Hún hafði líknað mörgum
sem líkt var ástatt fyrir og henni
sjálfri. Hún vissi nákvæmlega hvað
klukkan sló hverju sinni, hvort vís-
bendingar voru góðar eða slæmar,
til hvers lyf voru og hvaðeina sem
laut að eigin aðhlynningu. Þess
vegna fyllist maður aðdáun þegar
hugsað er til hinnar gagnkvæmu
virðingar sem ríkti milli hennar og
hjúkrunarliðsins á 21A. Umönnunin
á Boggu og aðstandendum hennar
var einstök og færi ég þessu yndis-
lega fólki okkar bestu þakkir.
Að leiðarlokum er söknuðurinn
sterkastur. Hún Bogga okkar átti
svo sterkan þátt í okkur öllum, jafnt
börnum, tengdabörnum og barna-
börnum. Jafnframt er það huggun
að maður veit að hún brosir við
öðrum annars staðar og víst er að
þar finnur hún sér á ný einhvern
þann farveg líknar og kærleika sem
veitir henni sjálfri ánægju og öðrum
frið og ró.
Fari hún í friði.
Sæmundur Rögnvaldsson.
Nú er horfin á braut
ein sú hjartahlýjasta og
besta manneskja sem
ég hef kynnst,* hún
amma min á Hring.
Hún andaðist á Land-
spítalanum að morgni
annars í hvítasunnu.
Hún fór eftir alltof fáar
samverustundir en þeir
sem maður elskar
deyja alltaf of snemma.
Ámma var ein af
þeim sem kunni að
sýna væntumþykju og
var samband okkar því
sterkt. Hýn gaf sér
alltaf tíma til að taia
við mann, hlustaði og gaf af sér um
leið.
Þegar ég sá hana í síðasta sinn
var augljóslega mikið af henni dreg-
ið. Þó gat hún brosað til mín og
sagt mér hvað henni þætti vænt um
mig. Þessa mynd af huga hennar
vil ég geyma hjá mér um ókomna
tíð.
Elsku amma mín, með þessum
fátæklegu orðum kveð ég þig í
hinsta sinn. Ég sakna þín.
Höskuldur.
Með ömmu Þorbjörgu höfum við
misst mikið. Hún var ein yndisleg-
asta manneskja sem ég hef kynnst.
Hún var alltaf tilbúin að taka manni
eins og maður var og var alltaf
ánægð ef okkur gekk vel. Ámma
hefur átt fallega og góða ævi. Hún
á þijú börn og sex barnabörn og
er ég þeirrar gæfu aðnjótandi að
vera eitt af barnabörnunum hennar.
Ég átti margar ómetanlegar stundir
með henni og verða þær minning
mín um hana. Ég er stolt af því að
heita nafninu hennar og vonast til
að bera það jafn fallega og hún.
Ég þakka fyrir allt saman.
Þorbjörg.
Ég var svo lánsöm að tengjast
fjölskyldu Boggu sumarið 1978,
þegar við Óli sonur hennar kynnt-
umst. Þá var Axel á lífi og þau
bjuggu í Skaftahlíðinni. Þar ríkti
einstaklega létt og skemmtilegt
andrúmsloft. Systa og Sæmundur
voru tíðir gestir með Höskuld litla,
sem var fyrsta bamabarnið og mið-
punktur heimilislífsins. Anna bjó í
foreldrahúsum og var á fullu í
sjúkraliðanámi, Axel var á sínum
stað, svo hlýr og skemmtiiegur og
alltaf tiibúinn með nýlagað kaffí á
könnunni, en sameiningartáknið í
fjölskyldunni var hún Bogga.
I Skaftahlíðinni kynntist ég nýrri
hlið á mannlífínu. Þarna voru tíðir
gestir systurnar Didda og Adda,
Iða, Örlygur, Kristjana og Finnbogi
og svo heill saumaklúbbur af borg-
fírskum hefðarkonum, sem staðið
hafa saman í blíðu og stríðu. I stof-
unni var margt skrafað og skegg-
rætt, allt frá pólitísku þrasi í það
að leysa lífsgátuna og fátt var fólk-
inu óviðkomandi. Yfir heimilinu
hvíldi mikill menningarblær, mörg
falleg málverk, gott bókasafn og
útsaumaðir munir, en Bogga var
mjög listfeng og mikil hannyrða-
og jnjónakona.
Arið 1980 féll Axel frá og ári
síðar flyst Bogga á Hringbraut. Þar
kom hún sér vel fyrir innan um
bækurnar og málverkin og stundaði
hjúkrunarstörf á Landspítalanum
sem fyrr. Barnabörnunum fjölgaði
jafnt og þétt og í ófá skiptin var
fjölskyldan kölluð saman á Hring-
braut í dýrindis matarboð, en í
matgerðarlist var Bogga snillingur.
Hún var mikil heimiliskona og leið
hvergi betur en heima hjá sér nema
ef vera skyldi í vinnunni á Landspít-
alanum sem var henni alltaf mjög
kær. Þó átti hún það til að koma í
snöggar heimsóknir til barnanna
sinna, gjarnan hiaðin vistum. Þá
var slegið upp veislu, pottur settur
á hlóðir, súkkulaði hitað og ómiss-
andi sveskjurandalínan sett á borð.
Bogga stoppaði þó sjaldan lengi því
oftast var hún að fara á vakt.
Á seinni árum eignaðist hún
ómetanlegan vinskap Finnboga,
sem þá var orðinn ekkill. Saman
áttu þau mörg áhugamál og dýr-
mætar stundir.
Bogga er ein stórbrotnasta
manneskja sem ég hef kynnst, svo
sterk var hún og gefandi. Hún var
hundrað prósent hefðarkona, tein-
rétt og tíguleg og bar í sér flest
litbrigði mannlegrar náttúru. Hún
var sjálfstæð og stóð fast á sínu,
las jöfnum höndum klassísk ljóð og
matreiðsluþætti „Lottu vinkonu“ úr
dönsku blöðunum. Hún hafði sér-
lega góða og gefandi nærveru og
alltaf var stutt í húmorinn.
Nú þegar ég hugsa til Boggu
minpar lifír þó sterkast hennar
bjarta og kærleiksríka bros, sem
hún var svo óspör á allt fram á síð-
ustu stund og jafnvel þá eins og
alltaf áður var það hún sem gaf
og við hin sem þáðum.
Blessuð sé minning hennar.
Svana.
Nú er elsku amma mín farin upp
til himna og þar veit ég að henni
líður vel. Það voru ótal eiginleikar
sem prýddu ömmu Boggu og einn
af þeim var sá hvað hún var göfug-
lynd. Það voru ekki fá skiptin sem
hún bauð okkur krökkunum á leik-
hús, í bæinn með tilheyrandi kaffí-
húsaferð eða fór með okkur eitthvað
annað. Allt sem hún tók sér fyrir
hendur gerði hún frábærlega vel,
hvort sem hún eldaði mat, pijónaði
eða gerði eitthvað allt annað. Stund-
um kom hún í heimsókn til okkar
með suðusúkkulaði, ijóma og rand-
alínuköku og sló þannig upp veislu.
Síðan fór hún jafn snögglega og hún
kom. Ég hef heldur aldrei kynnst
neinum sem pijónar eins fallegar
peysur og amma gerði en þær eru
hver annari fallegri. Það var alltaf
gaman að heimsækja hana og það
breyttist ekkert þó að hún færi á
sjúkrahúsið. Oft var hún þá kannski
sofandi þegar við komum en um
leið og hún vaknaði færðist bros
fram á varirnar og andlitið ljómaði.
Ég veit að ég á alltaf eftir að sakna
ömmu sárt en minningarnar eru
margar og góðar og þær munu lifa
með mér alla tíð.
Takk fyrir allt elsku amma mín.
Stefanía.
Amma Bogga var yndisleg amma
og öllum sem þekktu hana líkaði
vel við hana. Bestu stundimar okk-
ar vom þegar við fórum á kaffíhús.
Hún kom oft með litlum fyrirvara
og hélt veislu. Hún hitaði oft súkk-
ulaði og bakaði sultuköku. Við
gleymum aldrei fallegu minningun-
um um hana ömmu.
Víkingur.
Vorboði
Ég veit, að vorið kemur,
og veturinn liður senn,
kvæðið er um konu,
en hvorki um Guð né menn.
Og svipur hennar sýndi,
hvað sál hennar var góð.
Það hló af ást og æsku,
hið unga villiblóð.
Ég bý að brosum hennar
og blessa hennar spor,
því hún var mild og máttug
og minnti á jarðneskt vor.
(D.St.)
Með þessu ljóði viljum við sam-
starfsfólk á deild 32A kveðja þig,
Þorbjörg. Við fengum að njóta.
starfskrafta þinna nú síðustu árin.
Við þáðum mikið í því samstarfi.
Lífsgleði þín, kraftur og gáfur gerðu
alla hluti auðveldari og sjúklingar
áttu góðan að þar sem þú varst.
Það lýsir best starfsorku þinni
og óeigigirni, að þú vannst fram á
síðasta dag, þá orðin sárlasin.
Við þökkum þér fyrir samstaifíð,
sem við urðum öll ríkari af.
Hvíl þú í friði,
Samstarfsfólk 32A, Lsp.