Morgunblaðið - 09.06.1994, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ____________
BRÉF TIL BLAÐSINS
Erfiðir kostir
í Evrópumálum
Frá Krístni Þorsteinssyni:
ALLT útlit er nú fyrir að grann-
þjóðir okkar gangi í Evrópusam-
bandið í lok þessa árs. Við íslend-
ingar lokuðum lengi augunum fyr-
ir þessari þróun og virðumst hafa
vonað að viðræður Finnlands,
Noregs og Svíþjóðar við Evrópu-
sambandið myndu renna út í
sandinn. Sú varð ekki raunin og
við horfumst nú í augu við þá stað-
reynd að Evrópska efnahagssvæð-
ið kemur til með að þarfnast gagn-
gerðra breytinga eftir að hafa
aðeins verið í gildi í rúmt ár. Enn
fremur verðum við að sætta okkur
við að framtíð norrænnar sam-
vinnu verður innan Evrópusam-
bandsins og allar líkur á að áhrif
okkar verði lítil sem engin í því
samstarfi við óbreyttar aðstæður.
Erfiðir kostir
Nú hljóta að standa fyrir dyrum
viðræður við Evrópusambandið
um framtíð samskipta okkar við
ESB. Árni Vilhjámsson starfsmað-
ur hjá ESA (EFTA Surveillance
Authority) benti réttilega á í grein
á viðskiptasíðu Morgunblaðsins
fyrir nokkru að íslendingar verða
að horfast í auga við erfiða kosti
í þeim viðræðum. íslendingar hafa
ekki bolmagn til að halda úti þeim
stofnunum sem nauðsynlegar eru
til að halda Efnahagssvæðinu
gangandi, enda myndu þær skorta
trúverðugleika, oj* hinn kosturinn
að samþykkja úrskurði ESB-stofn-
ana á Islandi þýðir fullveldisafsal,
án þess að hafa nokkurn kost á
að hafa áhrif á þróun þessara
stofn- ana. Fram til þessa hafa
íslendingar getað treyst því að
mikilvæg hernaðarleg lega lands-
ins hefur gefið þeim samningsað-
stöðu langt fram yfir það sem
annars væri raunin. Sú tíð er lið-
in, íslendingar geta ekki lengur
treyst því að þá verði hlustað og
tekið verði tillit til sérstöðu lands-
ins. Þetta hefur verið greinilegt í
samningum íslendinga við Banda-
ríkjamenn varðandi framtíð her-
stöðvarinnar á Miðnesheiði og Ijóst
að íslenskir ráðamenn eiga erfitt
með að sætta sig við þessar breyt-
ingar í alþjóðamálum.
Islendingar eru nú í Evrópumál-
um að upplifa það sama og vina-
þjóðir okkar hafa þegar gengið í
gegnum. Það er greinilegt að ein
höfuðástæða þess að Norðmenn,
Svíar og Finnar sóttu um inn-
göngu í Evrópusambandið er að
þessar þjóðir töldu að þegar upp
væri staðið, fælist meira valdaaf-
sal í að standa utan ESB en að
ganga í það. Það var ljóst að lög
og reglur ESB mundu gilda innan
EEA (Evrópska efnahagssvæðið)
og eina leiðin til að geta haft áhrif
á þær var að vera innan ESB en
ekki utan þess. Gro Harlem
Brundtland forsætisráðherra Nor-
egs var greinilega þessarar skoð-
unar þegar hún sagði í norska
þinginu: „Enginn getur sagt með
neinni sannfæringu við norska
kjósendur að við Norðmenn getum
leyst öll okkar vandamál á eigin
spýtur. Að útiloka okkur frá þeim
vettvangi þar sem mikilvægar
ákvarðanir eru teknar er í raun
að takmarka fullveldi okkar.“
(Eigin þýðing.)
ESB hefur sveigjanleika
Lengi vel hefur verið álitið að
íslendingar eigi ekki erindi í ESB
sökum hinnar sameiginlegu físk-
veiðistefnu ESB. Sú ályktun var
ekki út í loftið, sú fiskveiðistefna
sem var við lýði áður en Norðmenn
gerðu sinn samning við ESB var
með öllu óaðgengileg fyrir íslend-
inga. En Norðmenn hafa nú sýnt
að það er hægt að semja við ESB
um þessi mál. Þeirra árangur er
að vísu ekki að öllu aðgengilegur
fyrir íslendinga en sýnir samt sem
áður að ESB hefur sveigjanleika
í þessum málum. Bæði Maastricht-
samkomulagið og nýyfirstaðnar
aðildaviðræður við EFTA-löndin
fjögur sýna að ESB getur og vill
koma til móts við þarfír einstakra
ríkja til að tryggja stuðning þeirra
við ESB.
Útilokum ekkert
Hér er ekki verið að halda fram
að við eigum ekki annan kost en
að ganga ESB á hönd, en mikil-
vægt er engu að síður að útiloka
ekki þann möguleika fyrirfram.
Það er vel hugsanlegt að fullveldi
íslendinga verði best tryggt með
því að ganga í ESB. Sá valkostur
að vera fámenn eyþjóð án mögu-
leika til þess að hafa áhrif á þær
leikreglur sem við verðum að
fylgja er ekki svo glæsilegur.
KRISTINN ÞORSTEINSSON,
er að ljúka mastersnámi í
alþjóðastjórnmálum.
FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 1994 41
Blab allra landsmanna! *****““***fi&
- kjarni malsms!
PHILIPS
Heimsmeistarakeppnin í knattspymu er sannkölluð
sjónvarpsveisla. Keppnin hefst 17. júní n.k. og þá munu
milljónir manna um allan heim setjast fyrir framan
siónvarpstækin. PHILIPS býður sjónvarpsta:ki með bestu
x. fáanlegu myndgæðum og steríóhljómi. PHILIPS hefur
verið brautryðjandi á þessu sviði um árabil og er
r viðurkennt sem slxkt um allan heim.
efni af HM 94 bjóða
Heimilistæki tvær gerðir af
PHILIPS sjónvarpstækjum
25"og 28"á sérstöku
heimsmeistaratilboði.
Rétt verö 104.000 kr. stgr.
28" 89.900 kr. stgr.
boði' (Hj »
Heimilistæki hf
PHILIPS
WorldCuþJSm

SÆTUNI 8 SÍMI 69 15 OO
Umboðsmenn um land allt.
r
TIL LÚXEMBORGAR MEÖ FLUGLEIÐUM • TIL LÚXEMBORGAR MEÐ FLUGLEIÐUM • TIL LUXEMBORGAR MEÐ FLUGLEIÐUM
á manninn f viku m.v. 4
(2 fullorðna og 2 börn, 2 - 11 ára) í bíl í A-flokki.
35.940 kr.* á manninn í viku m.v. 2 f bfl í A-flokki,
ITafðu samband við söluskrifstoíur
okkar, umboðsmenn um allt land,
ferðaskrifstofumar eða í síma 690300
(svarað mánud. - föstud. frá ld. 8 -19
og á laugard. frá kl. 8 - 16.) ^
á manninn í tvíbýli í 4 daga og 3 nætur á Hótel Arcade.
Náðu þér í ferðabæklinga Flugleiða,
Ut í heim og Út í sól.
FLUGLEIÐIR
* Flugvallarskattar innifaklir. 14 daga bókunarfyrirvari.
** Flugvallarskattar ekki innifaldir. 21 dags bókunarfyrirvari.
Tmustur íslenskur ferdafélagt
TIL LUXEMBORGAR MEÐ FLUGLEIÐUM • TIL LUXEMBORGAR MEÐ FLUGLEIÐ