Morgunblaðið - 04.08.1994, Blaðsíða 8
8 FIMMTUDAGUR 4. ÁGÚST 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Á BAKI hökulsins er smári
með táknum kristinnar trúar.
SÓLIN framan á höklinum kostaði mikla vinnu.
Sigrún Jónsdóttir gerir hökul fyrir Grafarvogskirkju
Miðnætursólin heillaði mig
SIGRÚN Jónsdóttir, kirkjulista-
kona, hefur nýlokið við að gera
hökul fyrir Grafarvogskirkju,
sem séra Vigfús Þór Árnason,
sóknarprestur þar mun skrýðast.
Sigrún hefur fengist við gerð
kirkjumuna i mörg ár og segir
að líklega hafi hún gert um 200
hökla.
Hökuliinn fyrir Grafarvogs-
kirkju er grænn, með gylltu og
rauðu mynstri. Að aftan er
smári, sem í eru tákn kristinnar
trúar, fiskur, fugl og þríhyrning-
ur, sem er tákn heilagrar þrenn-
ingar. Framan á höklinum er svo
sólin. „Ég hef aldrei lagt eins
mikla vinnu í jafn lítinn hlut á
ævinni eins og þessa sól,“ segir
Sigrún.
Hún saumaði sólina í júní í
íbúð sinni á Skólavörðustíg og í
þakhýsinu þar sást vel eldrautt
sólarlagið. Hún segist hafa unnið
á nóttunni, sem sé mjög óvenju-
legt þar sem yfirleitt vinni hún
snemma á morgnana. „Ég varð
fyrir svo sterkum áhrifum af
miðnætursólinni," segir hún.
„Hún hreif mig svo mikið að það
sem ég bróderaði að morgni reif
ég oft upp að kvöldi, því sólin
var alltaf á hreyfingu. Hún varð
að vera eins og hún er.“ Nú hafi
sólin á höklinum hins vegar öðl-
ast sjálfstætt líf og hún nái ekki
til hennar lengur.
í hökli Grafarvogskirkju er
rauði liturinn áberandi í mynstr-
inu og segir Sigrún að hann tákni
kærleikann sem gefi lífinu gildi.
Einnig er mikið gyllt sem er tákn
trúarinnar.
Hökullinn er ekki ekki sá fyrsti
sem Sigrún vinnur fyrir séra
Vigfús Þór, en hún hefur gert
marga kirkjumuni fyrir Siglu-
fjarðarkirkju þar sem hann þjón-
aði áður og einnig fyrir fyrir-
rennara hans. Hún segir að það
sé þýðingarmikið að vera í nánu
sambandi við prestinn þegar ver-
ið er að búatil kirkjumuni.
Sigrún býr og vinnur öllu jöfnu
í Svíþjóð og hún segir að það sé
langt síðan að hún vann að hökli
hér á landi. „Það er langt síðan
að ég hef unnið í svona sterkum
tengslum við prest," segir hún.
Sigrún hefur gert tvo aðra
hökla fyrir Grafarvogskirkju, en
annan er hægt er að nota báðum
megin, þar sem hann er bæði
fjólublár og hvítur. Einnig hefur
hún unnið altarisklæði fyrir
kirkjuna og á eftir að hanna
klæði á predikunarstólinn sem
tilheyri höklinum.
Sigi’ún hefur ákveðnar skoð-
anir á kirkjulist og segir að oft
sé hörmulegt að sjá þá kirkju-
muni sem til séu í kirkjum hér á
landi. Ástæðuna segir hún meðal
annars vera að hér sé kirkjulist
ekki sýndur skilningur að sama
skapi og til dæmis í Svíþjóð.
„Kirkjurnar eru menningarstað--
ir og andlit hvers lands, því er
hörmulegt að sjá marga þá
kirkjumuni sem er að finna í ís-
lenskum kirkjum," segir hún.
Sænsk tilraun í Garðyrkjuskóla ríkisins með vikur sem ræktunarefni
Aukinn áhugi erlendis á
vikri sem ræktunarefni
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
CATHERINE Petterson, Sveinn Aðalsteinsson og Grétar Unn-
steinsson í gróðurhúsinu þar sem tilraunin fer fram.
Selfossi, Morgunblaðið.
ÁHUGI fer vaxandi erlendis á um-
hverfisvænum ræktunarefnum til
ræktunar grænmetis í gróðurhúsum.
Vikur er eitt þeirra efna sem til
greina þykir koma í stað steinullar
sem víða er notuð og þykir ekki
nægilega umhverfisvæn. Sænskur
garðyrkjukandídat hefur í sumar
unnið að tilraun með ræktun græn-
metis í vikri í Garðyrkjuskóla ríkisins
í Reykjum í Ölfusi.
Rannsókn Catherine Pettersson
kandídats er Iokaverkefni hennar við
landbúnaðarháskóla í Svíþjóð Um
er að ræða samstarfsverkefni Garð-
yrkjuskóla ríkisins og garðyrkjuvís-
indastofnunar sænska landbúnaðar-
háskólans í Alnarp. Rannsóknin fer
fram undir handleiðslu Sveins Aðal-
steinssonar sérfræðings sem starfar
við skólann. Auk beins samanburðar
við steinuli er athugað hvort kísill í
ábuaðarvatninu geti haft jákvæð
áhrif á uppskeru og viðgang plantn-
anna. Tilraunin tengist rannsóknum
samstarfshóps um ræktun í vikri,
sem hefur meðal annars starfað við
Garðyrkjuskólann í nokkur ár.
Forsvarsmenn Garðyrkjuskólans
og rannsóknarinnar telja að að með
auknum rannsóknum á vikri og þar
með kynningu erlendis aukist líkur
á útflutningi vikurs sem ræktunar-
efnis.
Lokaverkefni
Tilraun Catherine er lokaverkefni
hennar. I tilrauninni er fylgst með
efnaflutningi um plönturnar. Tekin
eru sýni úr plöntunni sem efnagreind
verða í Svíþjóð. Tilraunin fer fram
í 12. lokuðum kerfum sem gerir
mögulegt að fylgjast með magni líf-
rænna efna sem koma frá rótum
plöntunnar við ræktun hennar í vikri.
Auk stuðnings frá sænska landbún-
aðarháskólanum og Garðyrkjuskóla
ríkisins greiða norrænir sjóðir kostn-
aðinn við rannsóknina, þar á meðal
NORFA, sem heyrir undir norrænu
ráðherranefndina.
Niðurstöður kynntar erlendis
„Við höfum fullan hug á að halda
þessu verkefni áfram og horfum
fram til nýrra tilraunagróðurhúsa
sem fyrirhugað er að reisa hér við
skólann," saðgi Grétar Unnsteinsson
skólastjóri Garðyrkjuskóla ríkisins.
„Það er góð aðstaða hér við skólann
cg mögulegt að gera enn betur með
meiri tækni,“ sagði Sveinn Aðal-
steinsson. Hann sagði að tilraunin
gæfi meðal annars upplýsingar um
gæði íslenska vikursins sem ræktun-
arefnis og að þær færu mjög víða
erlendis I ritum og skýrslum. Síðan
verða niðurstöðumar skýrðar á
stórri ráðstefnu í Hollandi í septem-
ber.
Alþjóðatengsl garðyrkjuskóla rík-
isins em orðin veruleg að sögn Grét-
ars Unnsteinssonar, en á hverju ári
eru við skólann erlendir nemendur.
Tveir nemendur frá Sviss og Noregi
luku námi í vor og nú eru við skól-
ann nemi í ylrækt frá einni virtustu
stofnun Þjóðveija og annar í skrúð-
garðyrkju frá danska landbúnaðar-
háskólanum.
Carlos Ferrer í Kolfreyjustaðarprestakalli
Langar að
færa kirkjuna
nær fólkinu
Prestar eru eflaust
stærri hluti af lífi
fólks í smærri
byggðarlögum úti á landi
en í höfuðborginni og ávallt
þykir tíðindum sæta þegar
nýr prestur tekur við
prestakalli. Ekki er viðburð-
urinn minni ef presturinn
er ungur og óþekktur eins
og á sér stað þegar nýr
prestur tekur við Kolfreyju-
staðarprestakalli í byijun
september. Nafnið er líka
fjarlægt, ber með sér suð-
rænan andblæ, þó guðfræð-
ingurinn sé alinn upp á ís-
landi.
Carlos Ferrer útskýrði
góðfúslega hvaðan nafnið
er komið þegar rætt var við
hann í vikunni. „Ég Heiti
eftir föður mínum. Hann
var frá Puerto Rico. En
nafnið er spánskt enda var
landið nýlenda frá Spáni
fram á öldina. Sem „ngur
maður þjónaði faðir minn í banda-
ríska hernum og kynntist móður
minni, Ingrid Krúger, sem er þýsk,
í Þýskalandi. Þau giftu sig árið
1960, ég fæddist svo ári síðar en
missti ungur föður minn. Nokkru
síðar kynntist móður mín íslensk-
um háskólastúdent. Hann heitir
Guðmundur Ólafsson og er núna
forstöðumaður Fjarskiptaeftirlits-
ins. Við mæðginin fluttumst með
honum til íslands þegar ég var
átta ára árið 1969.“
- Hvernig var fyrir þýskan strák
að koma til íslands?
„Flutningurinn var að mörgu
leyti erfíður og aðstæður allt aðrar
en ég átti að venjast í Þýskalandi.
Ég fékk lykil um hálsinn til að
komast inn í íbúðina á meðan móð-
ir mín var að vinna og lék ég mér
frjáls með félögum mínum. Að geta
leikið svona lausum hala inn í miðri
borg var alveg nýtt fyrir mér,“
segir Carlos. Hann fór fljótt í ís-
lenskan skóla og síðar lá leiðin í
guðfræðideild Háskóla íslands.
- Hvers vegna valdir þú guðfræði?
„Ég var trúaður sem barn og
unglingur og guðfræðin var beint
framhald af þeirri trú. Með henni
vildi ég takast á við trúna á vits-
munalegri hátt en áður. Ég kalla
það forvitni. Ég vildi afla vitneskju
um hvernig trúin getur staðið hlið
annarrar mannlegrar hugsunar.
Það hefur eiginlega aldrei hætt hjá
mér. Eftir eins eða tveggja ára nám
í guðfræði tók ég svo ákvörðun um
að verða prestur."
- Hefur þú starfað sem prestur
áður?
„Þegar ég útskrifaðist úr guð-
fræðideild Háskólans árið 1988 var
Yrsa, konan mín, prestur í Háls-
prestakalla. Þar bjuggum við í tvö
ár þangað til hún fékk stöðu hjá
Evrópuráðinu í Strassborg. Við
fluttum út og smám saman áttað
ég mig á því að ég var orðinn
meiri Islendingur en ég hafði hald-
ið. Ég hélt upphaflega að ég var
að fara til eins konar heimkynna
en komst fljótlega að því að svo
var ekki. Maður var farinn að
hugsa á íslenskum nótum og kom-
inn með íslenskan húmor.“
- Kolfreyjustaður er langt frá
Strassborg. Hvers vegna sóttir þú
um prestakall svo fjarri borgarlíf-
inu sem þú ert vanur?
„Ég hefði ekki sótt um presta-
kallið hefði ég viljað vera í stór-
borg. Við fluttum úr 240 manna
prestakalli að Hálsi í stórborg. Mér
fannst það ágætt. En einhvern tíma
fær maður nóg. Bömin eiga líka
fáa félaga í borginni. Ef þau vilja
leika við önnur börn utan skólatíma
verður eiginlega að panta tíma hjá
foreldrunum því önnur börn eru
Ingibjörg,
og Tumi.
Morgunblaðið/Þorkell
Carlos
► Carlos Ferrer er fæddur
2. mars 1961 í Heidelberg í
Þýskalandi. Hann lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólan-
um við Hamrahlíð jólin 1981
og lokaprófi frá guðfræði-
deild Háskóla íslands haustið
1988. Undanfarin tvö ár hef-
ur Carlos stundað framhalds-
nám í samkirkjulegri guð-
fræði í Tiibingen í Þýska-
iandi. Eiginkona hans er séra
Yrsa Þórðardóttir og börn
þeirra Tumi 6 ára og Ingi-
björg 3 ára.
einfaldlega annað að gera en að
leika sér úti. Þau eru á alls konar
námskeiðum, í skóla og ég veit
ekki hvað og hvað, og foreldrarnir
þurfa að fylgja börnunum allt.
Þannig er hægt að verða voðalega
heftur í fjölmenninu. Ég held ég
komi ekki til með að sakna þess.
Annars er Fáskrúðsfjörður ekki
smátt byggðarlag þó það liggi
fjarri Reykjavík. Þarna búa 750 til
760 manns og stutt í Egilsstaði."
- Fylgja nýjar áherslur nýjum
sóknarpresti?
„Ég veit ekki hvort mínar áhersl-
ur eru nokkuð nýjar. En það sem
mig langar sérstaklega til að gera
er að færa kirkjuna nær fólkinu
sem tilheyrir henni. Mig langar til
að fólk hafi greiðan aðgang að
mér, nái saman í kirkjustarfinu og
margir axli einhveija ábyrgð. Mér
fínnst að kirkjan eigi að veita fólki
eins konar leiðsögn frá vöggu til
grafar. Að menn snerti kirkjuna
ekki aðeins tímabundið heldur séu
nálægir alla tíð. Ég sá á Hálsi að
slíkt getur gengið. En er samfélag-
ið þar er reyndar minna.“
- Finnst þér að kirkjan og fólkið
hafí fjarlægst og ef svo er gæti
sökin að einhveiju leyti legið hjá
kirkjunni?
„Að leiða kirkju í stórborg er
erfitt. Félagslegt framboð er mjög
mikið og kirkjan er samkeppnisað-
ili. Hún er ekki vön að lenda í þessu
hlutverki og svo virðist sem við
höfum stundum sofíð á verðinum
fyrir breyttum tímum. En sem bet-
ur fer held ég að það sé að breyt-
ast. Annars er eitt af því sem ég
sé við fámennið að einingamar eru
smærri og auðveldara ætti að verða
að koma inn í það starf sem fyrir
er. Ég held líka að fólki finnst kirkj-
an svolítið vera þar sem presturinn
er, ekki ósvipað því að lögin séu
þar sem lögreglan er. Ég vil vera
sýnilegur og að fólk hafí alltaf
aðgang að mér.“