Morgunblaðið - 23.11.1994, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Atvinnuleysi í
október
Ekki venju-
bundin
aukning
EF ATVINNULEYSI hefði
fylgt venjubundinni árstíðar-
sveiflu hefði það átt að vera
meira í október en raun varð
á, að mati Þjóðhagsstofnunar.
Atvinnuleysi var 3,4% af mann-
afla í seinasta mánuði.
Þjóðhagsstofnun telur að
skýringin á þessu geti annað
hvort verið sú að atvinnuleysi
sé að minnka eða árstíðarsveifl-
an að breytast.
Áætlað er að atvinnuleýsi
verði 4,8% að meðaltali á yfir-
standandi ári, eða 0,5% meira
en í fyrra og Þjóðhagsstofnun
spáir svipuðu atvinnuleysi á
næsta ári.
Tekið fyrir
nýrriyfí-
fallslögn
NÚ ER unnið að því að taka
fyrir nýrri yfirfallslögn frá
hitaveitugeymunum á Oskju-
hlíð. Að sögn Hreins Frí-
mannssonar, yfirverkfræðings
Hitaveitu Reykjavíkur, var
ráðist í framkvæmdina að
fengnu leyfi umhverfisráðs
Reylgavíkur og Náttúruvernd-
arráðs. í stað þess að veita
vatninu í Fossvogsræsi verður
því veitt út í sjó í Fossvoginum.
Á myndinni sést hvar verið er
að fleyga skurð sem nýja lögn-
in mun liggja í. Fyrirtækið
Loftorka sér um framkvæmd-
irnar fyrir Hitaveitu Reykja-
víkur.
Morgunblaðið/Þorkell
Sambandssljórnarfundur Alþýðusambands íslands
ASÍ hvetur til að-
gerða gegn verktöku
ALÞÝÐUSAMBAND íslands hélt
sambandsstjórnarfund á mánudag
og þriðjudag. Fundurinn hvetur
stjórnvöld til að endurskoða afstöðu
sína í ýmsum málum, m.a. kjara-
málum, vinnuverndarmálum og
krefst þess að stjómvöld hefji að-
gerðir gegn verktöku.
í ályktun um verktöku segir að
undanfarin ár hafí vinnuveitendur
nýtt sér slæmt ástand á vinnumark-
aði til að þvinga launamenn til verk-
töku. Það hafi leitt til þess að launa-
menn hafi orðið fyrir stórfelldri
skerðingu á launum og farið á mis
við mörg þeirra réttinda sem kjara-
samningar og landslög kveði á um.
Þá segir að þessi starfsemi leiði
til hraðari vaxtar neðanjarðarhag-
kerfís og undanskoti á miklu fjár-
magni í skattgreiðslum. Þess er
krafíst að stjómvöíd hefji þegar
markvissar og öflugar aðgerðir
gegn verktökum og samningamenn
í komandi kjarasamningum hvattir
til að herða á atriðum gegn henni.
Sambandsstjórnarfundurinn
hvetur stjómvöld til að endurskoða
afstöðu sína í kjaradeilu sjúkraliða.
í ályktun segir að viðurkennt hafí
verið að hækka beri laun hinna
lægst launuðu umfram aðra og nú
sé svigrúm til almennra launahækk-
ana þegar efnahagsbati sé að koma
í ljós. Jafnframt hafi verið viður-
kennt að áherslu beri að leggja á
aukna starfsmenntun í atvinnulíf-
inu og þá ekki síst meðal starfs-
fólks í heilbrigðis- og umönnunar-
geiranum. Fundurinn skorar á
stjórnvöld að ganga nú þegar til
samninga við sjúkraliða á þessum
forsendum.
Eðlilegra að lækka álögur
Fundurinn krefst þess að stjóm-
völd láti af þeirri fyrirætlan sinni
sem kemur fram í frumvarpi til fjár-
laga 1995 að leggja beint í ríkissjóð
verulegan hluta af framlagi at-
vinnulífsins til Vinnueftirlits ríkis-
ins. Fundurinn bendir á að það
geti ekki „talist eðlilegt að stjóm-
völd sölsi undir sig framlög atvinnu-
lífsins sem verja á í afmörkuð verk-
efni, heldur væri eðlilegra að lækka
.
álögurnar, ef verkefnin byðu upp á .
slíkt, en því er alls ekki til að dreifa,
nema síður sé“.
Farið verði að lögum um
vinnuvemd
>
Fundurinn hvetur verkalýðs-
hreyfínguna og stjórnvöld til að
efla vinnuvernd á næstu misserum.
í samþykkt hans segir að lög um
aðbúnað, hollustuhætti og öryggi á
vinnustöðum séu ekki að fullu kom-
in til framkvæmda þrátt fyrir að
14 ár séu liðin frá gildistöku þeirra.
Þar segir einnig að ýmsir atvinnu-
rekendur hafi nýtt sér erfiða stöðu
á vinnumarkaði til að þverbijóta
vinnuverndarlög og slysum og
heilsutjóni vegna lélegs aðbúnaðar
á vinnustöðum hafí fjölgað á undan-
fömum missemm. Fundurinn segir
að verkalýðshreyfingin og launafólk
sjálft hafí ekki beitt nægilegum
þrýstingi eða stutt eftirlitsaðila og
stjómvöld í starfí þeirra að vinnu-
vemdarmálum og nú verði að
bregðast við því með skipulegum
hætti.
Drög að samningi um sameiningu Borgarspítala og St. Jósefsspítala
Sameining fyr
ir árslok 1995
STEFNT er að sameiningu Borgar-
spítala og St. Jósefsspítala á árinu
1995 undir heitinu Sjúkrahús
Reykjavíkur. Skal sameining spítal-
anna taka að fullu gildi eigi síðar
en 1. janúar árið 1996. Sjúkrahús
Reykjavíkur skal vera borgarstofn-
un og fá til umráða eignir Borgar-
spítala og St. Jósefsspítala. í drög-
um að samningi um sameiningu
sjúkrahúsanna er gert ráð fyrir að
fjárveiting til spítalanna verði sam-
einuð undir einn fjárlagaiið á fjár-
lögum árið 1995. Stefnt skal að því
að réttindi og kjör starfsmanna
Sjúkrahúss Reykjavíkur verði sam-
bærileg þeim kjöram sem eru á
Borgarspítala og St. Jósefsspítala.
Drög að samningi milli heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneytis,
fjármálaráðuneytis, Reykjavíkur-
borgar og yfírstjórnar Sjálfseignar-
stofnunar St. Jósefsspítala um sam-
einingu Borgarspítala og St. Jó-
sefsspítala á árinu 1995, voru kynnt
og samþykkt á fundi ríkisstjórnar
og borgarráðs í gær. Gert er ráð
fyrir að í húsnæði St. Jósefsspítala
verði ýmis valþjónusta, það er sjúkl-
ingar sem kallaðir era inn af biðlist-
um, og ferliþjónusta, það er aðgerð-
ir án innlagnar, auk öldrunarlækn-
ingadeilda og hjúkranardeilda. Á
Borgarspítalanum verður lögð
áhersla á bráða- og slysaþjónustu,
auk annarrar almennrar þjónustu,
sem henta þykir.
Lögum verður breytt
Heilbrigðisráðherra mun beita sér
fyrir að lögum um heilbrigðisþjón-
ustu verði breytt og skipuð verði
fimm manna bráðabirgðastjóm spít-
alanna frá og með 1. janúar 1995.
Fram kemur að fjármálaráðu-
neytið og Reykjavíkurborg munu
kanna hvernig fara skuli með áfalln-
ar og áfallandi lífeyrisskuldbinding-
ar starfsmanna Borgarspítalans og
væntanlegs Sjúkrahúss Reykjavík-
ur. Hefur fjármálaráðherra ákveðið
að fela nefnd- að gera tillögur um
meðferð réttindamála starfsmanna
og lífeyrisskuldbindingar.
Umboðsmaður Alþingis segir lög um stöðu stofnana í stjórnkerfinu oft óskýr
Áfrýjunarheimildir verði skýrari
UMBOÐSMAÐUR Alþingis segir að það hafi
vakið athygii sína, hve lög era oft óskýr um
stöðu stofnana og embætta í stjórnsýslukerfinu.
Það valdi meðal annars vafa á því, hvort aðila
máls sé heimilt að kæra ákvörðun hlutaðeigandi
stjórnvalds til ráðuneytis, svo og hverjar stjórn-
unarheimildir ráðherra séu gagnvart umræddu
stjórnvaldi.
Þetta kemur fram í ársskýrslu umboðsmanns
Alþingis, Gauks Jörundssonar, fyrir síðasta ár.
Þar segir, að í íslenskri stjórnskipan sé gengið
út frá því, að ráðherrar, hver á sínu sviði, fari
ávallt með yfirstjóm stjómsýslu, nema hún sé
að lögum undanskilin.
„Af þessu leiðir, að kveði lög ekki skýrt á um
sjálfstæði stjómvalds og verði sú ályktun heldur
ekki leidd af ákvæðum laga með fullri vissu,
yrði talið að um lægra sett stjórnvald væri að
ræða. Staða slíks stjómvalds í stjórnsýslukerfinu
felur m.a. í sér að ráðherra sá, sem umræddur
Sjónarmið um aukið réttar-
öryggi og vemd borgaranna
málaflokkur heyrir undir skv. lögum og reglu-
gerð um Stjómarráð íslands, fer þá almennt
með yfírstjóm þeirra mála, er undir valdsvið
stjórnvaldsins heyra. Þá verður stjórnvalds-
ákvörðunum lægra setts stjórnvalds skotið til
ráðherra skv. 1. mgr. 26. gr. stjórnsýslulaga nr.
37/1993. Kveði lög aftur á móti svo á, að stjóm-
vald skuli teljast sjálfstætt, era réttaráhrifin
m.a. þau, að stjómvaldsákvörðunum þess verður
almennt ekki skotið til æðra stjómvalds, nema
lög heimili það sérstaklega," segir umboðsmaður.
Mikilsvert úrræði borgaranna
Umboðsmaður lýkur skrifum sínum um þetta
með því að segja, að hann telji mikilvægt, að
heimildir að lögum til að skjóta stjórnvalds-
ákvörðunum til æðra stjómvalds séu skýrar, ein-
faldar og aðgengilegar, enda sé hér um að ræða
mikilsvert úrræði fyrir borgarana, sem grand-
vallað sé á sjónarmiðum um aukið réttaröryggi
og réttarvemd borgaranna, svo og ýmsu hag-
ræði af slíkri málsmeðferð. „Ég tel að nokkuð
hafí skort á, að þessu vandamáli hafi verið gef-
inn nægilegur gaumur við lagasetningu hér á
landi. Þar sem reynt hefur á þetta atriði í svo
mörgum málum, sem komið hafa til meðferðar
hjá embætti mínu, tel ég rétt að vekja athygli
Alþingis á því,“ segir umboðsmaður.
238 mál í fyrra
Hjá embætti umboðsmanns Alþingis vora
skráð 238 mál í fyrra, þar af bárast honum 235
kvartanir, en þijú mál tók hann upp að eigin
frumkvæði. í upphafí ársins voru 92 mál til
meðferðar, 212 voru afgreidd, en í árslok biðu
118 mál afgreiðslu.
Fjárhags-
vandi
Borgar-
spítala um
350 millj.
SAMHLIÐA samningi um sam-
einingu Borgarspítala og St.
Jósefsspítala á Landakoti hafa
heilbrigðisráðherra, fjármála-
ráðherra og Reykjavíkurborg
gert með sér samning um
hvernig farið verður með upp-
safnaðan rekstrarhalla Borgar-
spítalans. Hann er að óbreyttu
metinn um 350 millj. kr. nú í
árslok. Munur á núverandi
rekstrarafgangi Borgarspítal-
ans og fjárveitingu til spítal-
anna í framvarpi til fjárlaga
1995 er áætlaður um 290 millj-
ónir króna.
í samningi um lausn á fjár-
hagsvanda Borgarspítalans
kemur fram að ráðherrar muni
beita sér fyrir 167 millj. kr. fjár-
veitingu í fjáraukalögum 1994
til viðbótar þeirri fjárhæð sem
spítalanum er þegar ætluð þar.
Greiðslur færðar fram
Jafnframt mun fjármálaráð-
herra beita sér fyrir þeirri
breytingu á greiðsluáætlun til
Sjúkrahúss Reykjavíkur í fjár-
lögum árið 1995 að 83 millj.,
sem að óbreyttu kæmu til
greiðslu til Borgarspítalans í
desember 1995, verði færðar
fram til janúar. Sjúkrahús
Reykjávíkur fái þessa upphæð
þegar fjármálaráðuneytið og
Reykj avíkurborg hafa náð nið-
urstöðu um hvemig fara skuli
með lífeyrisskuldbindingar
Borgarspítalans.
Fram kemur að ráðherrar
muni beita sér fyrir 100 millj.
eingreiðslu til reksturs Sjúkra-
húss Reykjavíkur á fjárlögum
árið 1995 til viðbótar þeim fjár-
hæðum sem ætlaðar era til
reksturs spítalanna tveggja í
frumvarpi til fjárlaga 1995.
Löks er stjóm Sjúkrahúss
Reykjavíkur ætlað að grípa til
aðgerða sem gert er ráð fyrir
að skili minnst 180 millj. króna
sparnaði 1995.