Morgunblaðið - 31.12.1994, Side 34
34 LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
JÓN JÓHANNESSON
+ Jón Jóhannes-
son fæddist í
Mývatnssveit 16.
maí 1924. Hann lést
á gjörgæsludeild
Landspítalans 22.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin María
Einarsdóttir frá
Reykjahlíð og Jó-
hannes Jónsson frá
Stöng í Mývatns-
sveit. Jón var elstur
fjögurra systkina.
Þau eru Sigríður,
Rakel og Einar
Friðrik. Jón var ókvæntur og
barnlaus. Ársgamall fluttist
hann til Húsavíkur með foreldr-
um sínum og áttí þar heima
síðan. Hann lauk bókhaldsnámi
og byrjaði ungur að starfa á
skrifstofu Kaupfélags Þingey-
inga og varð síðar skrifstofu-
sljóri og aðalbókari. Þar vann
hann til dauðadags. Útför Jóns
fer fram frá Húsavíkurkirkju
mánudaginn 2. janúar.
HANN Jón Jóhannesson er farinn í
síðustu langferðina sína fyrr en
nokkurn grunaði. Tæpur mánuður
liðinn frá því hann kom heim úr
mikilli ævintýraferð um villidýralend-
ur Afríku með góðan sjóð myndefn-
is, sem hann ætlaði að
leyfa okkur ferðafélög-
unum að njóta með sér.
Jón var hirðljósmyndari
í þeim heimsreisum
sem hann fór og sá um
að festa hópinn á filmu
á markverðum stöðum
sem heimsóttir voru.
Ég kynntist Jóni í
fyrra þegar við fórum
saman í hnattreisu,
heimsreisu umhverfis
jörðina ásamt 60 ferða-
félögum. Þessi litli,
kviki karl vakti strax
athygli mína, með tvær
myndavélar um háls-
inn, enda vorum við að kíkja eftir
honum því hann ætlaði að taka
myndir í ferðinni fyrir Ingólf Guð-
brandsson, sem ekki komst með.
Það rifjast upp atvik frá ýmsum
heimshomum nú þegar öðlingurinn
Jón er kvaddur. Hann á hlaupum um
dýrðlegt umhverfí okkar á Bali til
að ná sem flestu á mynd áður en
áfram var haldið, hópmyndataka við
kofa Tómasar Cook í Melboume,
hann fyrir utan óperuhúsið í Sydney
að reyna að halda hópnum saman
svo allir festust á filmu á þessum
merka stað, við í kafbát við Stóra
Kóralrifið í Ástralíu og með Maoríum
og móafugli á Nýja Sjálandi og svona
mætti lengi telja.
Upp í hugann kemur einnig
myndataka fyrir Jón af honum með
t
Faðir okkar,
GUNNAR GUNNARSSON,
Hátúni21,
Reykjavík,
andaðist í Landspítalanum 15. desember.
Jarðarförin hefur farið fram.
Margrét Gunnarsdóttir,
Jóhanna Gunnarsdóttir.
t
Elskulegur eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir, afi okkar og mágur,
WILLIAM CHARLES KESTER,
lést í sjúkrahúsi í Sarasota, Flórída, þann 26. desember.
Jarðsett verður í Moskow í Pennsylvaniu þann 3. janúar nk.
Þeim, sem vilja minnast hans, er bent á Hjartavernd.
Sigriður L. Kester,
Joan G. Krause, Bill Krause,
Robert John Williams Kristen Irene Williams,
Sigrún Sturlaugsdóttir, Anna S. Ackerman,
Ása G. Sturlaugsdóttir, Hjördfs Sturlaugsdóttir,
Edda Sturlaugsdóttir.
t Faðir okkar og bróðir minn,
KRISTINN H. ÁRNASON
forstjóri, Hátúni 8, Reykjavík,
lést 29. desember. Gunnar Kristinsson,
Helga Kristinsdóttir, Árni Kristinsson, Brynjólfur Kristinsson Níels Árnason.
t
Eiginmaður minn og faðir okkar,
SIGURÐUR SVEINSSON,
Grandavegi 47,
lóst í Borgarspítalanum, fimmtudaginn
29. desember.
Soffia Steinsdóttir,
Hrafnhildur B. Sigurðardóttir,
Guðleif Sigurðardóttir,
Soffia Steinunn Sigurðardóttir.
MINNINGAR
ungri fallegri suðurhafseyja blóma-
rós, sem hann kynntist á Fijieyjum.
Hann sendi henni myndimar þegar
heim kom auk vetrarmynda að norð-
an, sagði hann mér, og hún þakkaði
með græna Fijibolnum sem var í
uppáhaldi hjá honum í Afríkuferð-
inni.
Jón lét fátt aftra sér við að ná
góðri ljósmynd. Nú síðast fékk hann
ferðafélaga sína til að beita unga
Kenýastúlku fortölum svo hann fengi
að taka mynd af henni á ströndinni
léttklæddari en hún átti að venjast,
og endaði það með góðri vináttu.
Jón, sem kallaður var Húsavíkur-
Jón til aðgreiningar frá öðrum Jónum
í ferðum okkar, var ásamt Kára
ferðafélaga. sínum í góðum hópi
makalausra í hnattferðinni. Þessi
hópur einstaklinga sem ekki flokk-
aðist undir hjónafólk var duglegur
að njóta lystisemda ferðarinnar til
hins ýtrasta, fór saman út að borða,
skoðaði sig um og dansaði til morg-
uns ef því var að skipta.
í Afríkuferðinni nú í lok nóvember
vorum við tvö samferða frá hótelinu
á Diani Reef til Mombasa og út á
flugvöll með farangur hópsins. Á
leiðinni var Jón hinn hressasti og
sagði mér frá ýmsum ævintýrum sín-
um dagana á undan í samskiptum
sínum við innfædda. Ég fór gitthvað
að ræða við hann um áhyggjur mín-
ar af því hve farangur hópsins væri
orðinn þungur. Hann sagði mér þá
að taskan hans væri talsvert léttari
en þegar hann lagði upp að heiman
því hann hefði gefið innfæddum alla
skóna sína, nema þá sem hann stóð í.
Sporin hans Jóns eru því enn að
markast í rauða Afríkujörð þó hann
sé sjálfur kominn á aðrar slóðir.
Við Einar Öm þökkum samferða-
manni okkar Jóni Jóhannessyni góð
kynni og óskum honum góðrar ferð-
ar, nú undir fararstjóm þess sem
öllu ræður, í heimsreisunni miklu,
sem bíður okkar allra fyrr eða síðar.
Ásta Ragnheiður
J óhannesdóttir.
Það er ótrúlegt að Jón Jóhannes-
son, heimilisvinur okkar að Stóra-
garði 15, skuli vera látinn, eins frísk-
legur og hress og hann ávallt var.
Við Jón kynntumst fljótlega eftir að
ég flutti til Húsavíkur í gegnum eitt
áhugamál hans og starf mitt, ljós-
myndun. Framköllunarstofur okkar
lágu saman í Kaupfélagshúsinu, en
þar var ljósmyndastofa mín til húsa
fyrstu árin á Húsavík. Ég tel það
einstaka gæfu að hafa kynnst og átt
samstaf við mann eins og Jón sem
alltaf var hægt að treysta fullkom-
lega. Honum var eðlislæg handlagni
í blóð borin og hann kom miklu í
verk án þess að mikið bæri á því.
Jón var ef til vill ekki allra, en traust-
ur vinur vina sinna.
Jón var mikið náttúmbam og fór
í skógræktarferðir innanlands sem
erlendis. Hann starfaði með Ferða-
félaginu og var einn af þeim sem
stuðlaði að því að farið væri í öræfa-
ferðir, meðal annars í Kverkfjöll; en
hann ásamt fleirum lagði mikið á sig
til að lagður yrði vegur þangað. Þrátt
fyrir að Jón væri mikill heimsmaður
og hefði farið í heimsreisur, meðal
annars til Asíu, Ástralíu og nú síðast
Afríku, var hann fyrst og fremst
Þingeyingur og notaði hvert tæki-
færi til að dásama veður og náttúmf-
ar Þingeyjarsýslu.
Ljósmyndir Jóns halda merki hans
á lofti og lýsa heiðríkju hugarfarsins
og vilja til þess að gera öðmm kleift
G UÐMUNDÍA ELÍSA-
. BET PÁLSDÓTTIR
+ Guðmundia Elísabet Páls-
dóttir fæddist á Sjávarhólum
á Kjalarnesi 12. maí 1910. Hún
lést á öldrunardeild Hvíta bands-
ins 17. desember síðastliðinn og
fór útför hennar fram frá Frí-
kirkjunni í Reykjavík 28. desem-
ber. í formála minningargreina
um Guðmundíu á blaðsíðu 45 í
Morgunblaðinu á miðvikudag,
28. desember, var farið rangt
með föðurnafn tengdadóttur
Guðmundíu, Málfríðar Örnu
Arnórsdóttur. Einnig var fæð-
ingarmánuður Guðmundíu rang-
ur í fyrrnefndum formála, en
er réttur hér fyrir ofan.
AMMA Día er dáin. .Hún er gengin
á vit feðra sinna, hægt og hljótt,
eins og hún lifði.
Ég sá hana fyrst snemma árs
1952, er ég fylgdi dóttur hennar
heim á Miklubraut 68. Þegar þetta
ágerðist, buðu Día og Ámi mér og
þáverandi félaga mínum í mat og
kaffi. Buðu þau okkur að koma aftur
og ekki spillti fyrir, að nokkrir okkar
spiluðu brids. Komum við skólasystk-
ini og spiluðum þar í nokkur skipti.
Grunaði mig þá sízt, hvað þetta boð
mundi standa vel og lengi. Alltaf
þegar ég eða fleiri komu þar, var
boðið upp á mat eða kaffí og með
því. Oftast var það í stóra eldhúsinu,
á hominu, með útsýni yfir Klambra-
túnið og Esjuna hennar. Fylgdi þá
oft umræða um heima og geima,
menn og málefni.
Ári seinna trúlofuðum við Elín
okkur og ræddum um að gifta okkur
og byija að búa um haustið. Já, sagði
Día, þetta ætti að vera í lagi, ef þið
eruð bæði ákveðin, en þið þurfið
ekkert að gá að húsnæði, því það
losna tvö herbergi hérna í risinu í
haust. Fluttum við inn þar í nóvem-
ber og ári síðar í íbúð í húsinu. Bjugg-
um við þar, eins og í stórfjölskyldu,
eins og varð í tízku löngu seinna.
Elín vann í búðinni, hjá Áma, en
Día og Vilborg systir hennar gættu
bamanna, sem urðu fjögur, á átta
ámm. Höfðú þau tekið Vilborgu á
heimilið nokkmm ámm áður, vegna
heilsuleysis.' Bjó hún síðan hjá þeim,
meðan hún lifði. Var það ekki lítið
afrek að taka fyrst hana og svo mig
inn á sitt heimili, auk fimm eigin
bama. Við höfðum bæði skoðanir og
lágum ekkert á þeim. Sýndist sitt
hveijum að kvöldi. Oft kom Día til
mín daginn eftir og sagði: Heyrðu,
ég held að það hafi verið nokkuð til
í því, sem þú sagðir í gær, eða: Held-
urðu nú, að þetta háfí verið alveg
rétt hjá þér?
Auðvitað gekk þetta allt vel af því
að Día og Ámi vom samhent í þessu.
Minnir Día mig, að þessu leyti, mjög
á afa mína og ömmur, sem önnur
áttu heima í Reykjavík, en hin í
Hafnarfirði. Þau höfðu alist upp í
sveit, en flutt á mölina. Árni og for-
eldrar mínir hafa alist upp á möl-
inni, en af bændafólki. Día var að
mínu mati einn besti fulltrúi þessarar
gömlu, rótgrónu íslensku bænda-
menningar.
Día var fædd og uppalin á Sjávar-
hólum á Kjalamesi. Hún missti föður
sinn fimm ára og fann til þess. Móð-
ir hennár hélt áfram búskap ásamt
eldri systkinum. Hún missti bræður
sína á besta aldri, en tvær eldri syst-
ur, Halldóra og Vilborg, náðu háum
aldri. Día átti að fara í Kvennaskól-
ann í Reykjavík. Móðir hennar hætti
við á síðustu stundu, þegar hún frétti
að ungum stúlkum væri hætt í
Reykjavík. Henni sárnaði þetta mjög.
Nokkm seinna flutti hún til Reykja-
víkur. Þar kynntist hún Árna Páls-
syni, verslunarstjóra hjá Liverpool.
Hann hóf eigin rekstur við Laugaveg
og þau byggðu hús að Barónsstíg
33 ásamt Halldórú systur hennar.
Eftir stríðið byggja þau að Miklu-
braut 68 og flytja þangað. Ámi varð
kaupmaðurinn á hominu og hún rak
myndarheimili á hæðinni fyrir ofan.
Hún var alin upp við gestakomur á
Sjávarhólum og hélt þeim sið alla
tíð. Oft héldu þau veizlur. Þótti sjálf-
sagt að vinir og ættingjar kæmu til
þeirra á gamlárskvöld, afmælum og
ef tilefni var til. Var þá jafnan stig-
inn dans. Þau fóm á dansnámskeið,
fóm í ferðalög og þau spiluðu brids.
Brids var spilað hjá Bridsfélagi
Reykjavíkur, kvennadeild þess, í
hjónaklúbbnum og í heimahúsum,
gjaman þá keppni. Alls staðar vom
þau hrókur alls fagnaðar fram á efri
ár.
Enn byggðu þau hús og fluttu,
rúmlega sextug, að Byggðarenda 1.
að sjá umhverfið eftir því sem hann
sá það. Margar mynda hans hafa
birst meðal annars í dagatölum og
forsíðum Árbókar Þingeyinga, Boð-
berans og víðar. Þá útbjó hann enn-
fremur ljósmyndir og jólakort fyrir
fyrirtæki til að senda viðskiptavinum
sínum innanlands og erlendis, og í
ófá skipti fengu fyrirtækin þakkir
fyrir einstakar myndir af Húsavík
og nánasta umhverfí. Einnig má
geta þess að ýmis félagasamtök
fengu Jón til að sýna litskyggnur frá
ferðalögum sínum innanlands sem
utan.
Jón var ætíð aufúsugestur að
Stóragarði 15 og saman unnum við
að ótal mörgu gegnum árin. í haust
vomm við til dæmis búin að ákveða
að höggva mnna í Stóragarðinum
og ætlaði Jón að hjálpa okkur við
það. En þegar til átti að taka og Jón
var mættur með tæki og kerrn, var
framköllunarvélin mín biluð og ég
fastur í viðgerð. Þegar ég stóð upp
frá viðgerðinni hafði Jón nær lokið
við að höggva mnnana og flytja við-
inn. Þetta lýsir vel hjálpsemi hans
og dugnaði og nú síðasta daginn
áður en hann veiktist hjálpaði hann
mér í framköllunarstofunni við að
yfírfara tölur og litgreina myndir.
Ég býst við að hvomgan okkar hafí
þá gmnað að þetta yrði í síðasta sinn
sem við ynnum saman.
Jón var ókvæntur en systur hans
Sigríður og Rakel bjuggu honum
gott heimili sem gerði það að verkum
að hann gat sinnt vinnu sinni og
áhugamálum af alúð.
Við sendum systkinum Jóns og
vandamönnum okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Pétur Jónasson
og fjölskylda.
Aftur var ráðist í að gera garð, með
eigin höndum. Mesta ræktunin er
ótalin. Sumarbústað byggðu þau
þegar börnin vora ung í Grafarvogi.
Þangað var farið á vorin, ræktaðar
kartöflur, ræktaðar grasflatir úr
mýrinni og „skál“ neðst við voginn,
ræktuð tré og mnnar og ræktaðar
kartöflur. Ekki var ónýtt fyrir krakka
að komast með ömmu og afa í sveit-
ina eins og það hét.
Día var hávaxin í sínum aldurs-
h’ópi og fönguleg. Hún var grann-
holda en beinvaxin og þrekleg á sín-
um yngri ámm og langt fram eftir
aldri. Hún var ekki smáfríð að eigin
mati og fann þá meira til þess sjálf
en aðrir. Hún hafði hreinan og falleg-
an svip, augún skýr, athugul og oft
glettin. Hún var eðlisgreind og hafði
bætt sér upp menntunarskort með
eigin námi og lestri. Þótt hún skildi
og læsi norðurlandamálin faldi hún
þetta fyrir tveim tengdabömum mín-
um, sænskum, sem vom við nám á
Islandi og kenndi þeim íslensku í
staðinn. Hún var glaðlynd í mann-
fagnaði og tók mjög vel allri kímni,
en hafði á hinn bóginn orðið fyrir
miklum áhrifum af „weltschmertz"
bókmenntanna á sínum yngri árum
og hennar uppáhaldsskáld var Krist-
ján fjallaskáld.
Framar öllu var Día góð kona og
hún var góð alltaf. Bæði var hún góð
að eðlisfari en hún var líka góð í
hugarfari og fastri trú á hið góða í
fari manna. Hún var stillt en einnig
skapstór og skoðanaföst. Eitt sinn
skaut ég því að henni að stilling
væri meðvituð af því að skapið væri
stórt. Hún hló við, en sagði að það
mætti vel vera. Við kynntumst, þeg-
ar ég var.ungur ög lítt reyndur, en
hún á bezta aldri og allir vegir færir.
Aldrei lét hún okkur yngri finna
þann mun. Hún hafði trú á okkur
og hún sagði það. Hún reyndist
sannspá, a.m.k. um þau fjörutíu og
eitt ár sem liðin em. Hún var ekki
bara tengdamóðir mín og amma
bama minna og bamabarna. Við
urðum líka góðir vinir. Það hélst síð-
an alla tíð, meðan hún hafði heilsu
og mihni, bæði heima og heiman.
Ég sá Díu seinast í sumar og fyrra-
sumar, í heimsókn úr útlegð. Við
Elín fómm til hennar á Hvíta band-
inu, þar sem hún hefur notið mjög
góðrar umönnunar síðustu ár. Elín
segir: Þetta er hann Ingvar, hann
er kominn í heimsókn, þekkirðu
hann? Já, ég er nú hrædd um það,
þú hefur verið svo ansi lengi í burtu.
Ingvar Kjartansson.