Morgunblaðið - 24.02.1995, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Forsætisráðherra um stjórnarskrárákvæði um þjóðareign á fiskimiðum
Málið í sjálfu sér gott en
málatilbúnaðinum áfátt
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
sagði á Alþingi í gær að málatil-
búnaður ríkisstjómarinnar væri
ámælisverður varðandi tillögu-
smíði um að kveða á um það í
stjómarskrá að fiskimiðin séu
sameign þjóðarinnar.
Þingmenn gagnrýndu ríkis-
stjómina fyrir að ætla að koma
með slíka tillögu á síðustu dögum
þingsins og án þess að kynna hana
áður fyrir forustumönnum þing-
flokka og stjómarskrámefnd Al-
þingis sem fjallað hefðu um sams-
konar tillögur í tengslum við end-
urskoðun á mannréttindakafla
stjómarskrárinnar.
„Málið er þannig vaxið að það
hafði verið sáttmálsatriði í
stjómarsáttmála flokkanna. Það
er engin launung að það kom inn
vegna óska Alþýðuflokksins á sín-
um tíma. Síðan var ekki vakið
máls á þessu atriði fyrr en eftir
aukaþing Alþýðuflokksins og þá
var þetta mál hermt upp á flokk-
ana báða. Þess vegna bar þetta
að með þessum hætti. Ég er sam-
mála því að málatilbúnaður ríkis-
stjómarinnar er hvað þetta varðar
ámælisverður. En málið er í sjálfu
sér gott,“ sagði Davíð Oddsson.
Davíð tók það einnig fram að
ef ekki yrði samstaða um málið á
Alþingi yrði það látið liggja, eins
og hann komst að orði.
Á sömu mínútu
Fréttir bámst af því á miðviku-
dag að ríkisstjómin hefði sam-
þykkt að leggja fram frumvarp
þessa efnis fyrir Alþingi. Á mið-
vikudagskvöld afgreiddi stjórnar-
skrámefnd þingsins frumvarp um
nýjan mannréttindakafla stjómar-
skrárinnar og á Alþingi í gær
sagðist Ragnar Arnalds þingmað-
ur Alþýðubandalagsins hafa
margsinnis flutt slíka tillögu í
nefndinni, en henni verið hafnað.
„Á sömu mínútunni er ríkis-
stjórnin að ræða samskonar tillögu
án samráðs við forustumenn þing-
flokkanna. Þetta eru yfírgengileg
vinnubrögð," sagði Ragnar.
Halldór Ásgrímsson formaður
Framsóknarflokksins sagðist í
sjálfu sér ekkert hafa á móti því
að taka ákvæði af þessu tagi inn
í stjórnarskrána en ef' það yrði
gert væri mikilvægt að fyrir lægi
hver tilgangurinn væri og upplýs-
ingar frá ráðhemim um tilganginn
væm misvísandi.
Halldór sagði að utanríkisráð-
herra vildi tiyggja að íslendingar
gætu sótt um aðild að Evrópusam-
bandinu en forsætisráðherra vildi
að kvótalögin væm bundin í
stjómarskrá, ef marka mætti um-
mæli þeirra í fjölmiðlum.
„Ég er ekki viss um að allir
alþingismenn séu tilbúnir að festa
svokölluð kvótalög svo í sessi að
þau séu nánast stjórnarskrárbund-
in,“ sagði Halldór og sagði að sú
löggjöf hlyti að verða til endur-
skoðunar eftir því sem aðstæður
leyfðu.
Kvótalögin styrkt
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra sagði að engin óvissa
ríkti um að fiskimiðin væra sam-
eign þjóðarinnar. „Hitt er svo ann-
að mál að það hafa verið nokkuð
skiptar skoðanir um það hvort
ákvæði núverandi fiskveiðistjórn-
unarlaga samrýmdust. En með
stjómarskrárbindingu um að
fiskimiðin og auðlindirnar séu
þjóðareign en nýtingarréttur skuli
ákveðinn í lögum erum við að
styrkja með ótvíræðum hætti
stöðu gildandi fiskveiðistjómunar-
laga. Það væri höfuðmarkmið
slíkrar stjórnarskrárbreytingar við
þessar aðstæður," sagði Þorsteinn.
Hann sagðist þó ekki líta svo á
að hægt yrði að breyta fiskveiði-
stjórnunarlöggjöfinni án þess að
breyta stjórnarskránni.
Kristín Einarsdóttir þingmaður
Kvennalista sagði Kvennalistann
vera sammála stjórnarskrár-
ákvæði um eignarrétt fiskimið-
anna en það væri ámælisvert þeg-
ar skyndilega kæmi inn tillaga frá
ríkisstjóminni um mál sem menn
hefðu gjaman viljað taka upp í
stjómarskrárnefnd. Hún boðaði að
Kvennalistinn myndi leggja fram
framvarp um ýmsar tillögur sem
fulltrúar hans hefðu komið með í
stjómarskrárnefnd en ekki náðst
fram.
Morgunblaðið/Júltus
Klemmdist
milli bíls
og húss
MAÐUR slasaðist illa þegar
hann klemmdist milli bíls og
húsgafls í gær. Bilun varð í
vökvakerfi vörubíls, sem mað-
urinn var að vinna við og olli
það slysinu.
Maðurinn var að vinna við
bílinn við bifreiðaverkstæði á
Smiðshöfða þegar slysið varð
í gærmorgun.
Talsverðan viðbúnað þurfti
af hálfu lögreglu og slökkviliðs
til að losa manninn úr klemm-
unni en hann var síðan fluttur
á slysadeild til rannsóknar og
aðhlynningar.
Húshitunarkostnaður á
köldum svæðum lækkaður
IÐNAÐARRÁÐUNEYTIÐ hefur
fyrir hönd ríkisstjórnarinnar og
samkvæmt heimild í fjárlögum sam-
ið við stjómir Landsvirkjunar, Raf-
magnsveitna ríkisins (Rarik) og
Orkubús Vestíjarða um auknar nið-
urgreiðslur og aukinn afslátt á raf-
STJÓRN Landsvirkjunar ákvað á
fundi í gær að láta Rafmagnsveitum
ríkisins (RARIK) endurgjaldslaust í
té aukið yfirafl um rúmlega 10
megawött til 1. maí nk. vegna mik-
ils álags á raforkukerfí RARIK.
í frétt frá Landsvirkjun segir að
nokkuð hafí borið á kvörtunum und-
anfarið vegna skerðingar RARIK á
orkuafhendingu, m.a. frá gróður-
húsabændum og loðnufrystingu.
„Á undanförnum vikum hefur
mikill kuldi og erfítt veðurfar, eink-
um á Austurlandi, leitt til að fram-
leiðsla í vatnsaflsvirkjunum Raf-
magnsveitnanna er nánast engin.
magni til húshitunar.
Þessar auknu niðurgreiðslur
ríkissjóðs og aukinn afsláttur
Landsvirkjunar og Rarik lækka hit-
unarkostnað meðalfjölskyldu miðað
við algengasta hitunartaxta Rarik
um tæplega 7.600 krónur á ári, eða
Sérstaklega á þetta við um Lagar-
foss en þar er vatnsmiðiun gengin
til þurrðar sem er mjög óvenjulegt,"
segir Landsvirkjun.
Hið mikla álag á raforkukerfi
Rafmagnsveitnanna vegna rafhitun-
ar, loðnubræðslu og loðnufrystingar
samfara framangreindum erfiðleik-
um í rekstri vatnsaflsvirkjananna
hefur neytt fyrirtækið til að beita
rofi og umframaflgjaldi í samræmi
við ýtrustu gjaldskrár og sölusamn-
inga til að fírra fyrirtækið verulega
auknum kostnaði við orkuöflun sem
lenda mundi á hinum almenna orku-
kaupanda."
um 8,3%. Svipuð lækkun verður á
orkuveitusvæði Orkubús Vest-
fjarða.
50 milljónir úr ríkissjóði
Landsvirkjun eykur afslátt á raf-
magni til hitunar íbúðarhúsnæðis
um 9 aura á hverja kílówattstund
og Rarik og Orkubú Vestfjarða
veita afslátt sem nemur 3 auram á
hveija kílówattstund.
Niðurgreiðslur og afsláttur á raf-
orku til hitunar á sveitabýlum og
orku frá rafkyntum hitaveitum
verða auknar til samræmis við
þessa hækkun niðurgreiðslna.
Áðumefnd heimild í fjárlögum
ársins 1995 gerir ráð fyrir að semja
megi við orkusölufyrirtækin um að-
gerðir til að lækka húshitunarkostn-
að þar sem hann er hæstur og greiða
allt að 50 milljónir króna í mótfram-
lag úr ríkissjóði í því skyni.
Staðið við fyrirheit
Samkomulagið var kynnt í iðnað-
arráðuneytinu í gær. Þar kom fram
að með þessum aðgerðum hefði rík-
isstjórnin staðið við fyrirheit um
jöfnun húshitunarkostnaðar sem
ríkisstjórnin gaf í yfírlýsingu sinni
í tengslum við kjarasamninga.
RARIK færyfirafl
frá Landsvirkjun
Formaður Sérfræðingafélags lækna
Hártogun Tryggingastofnunar
FORMAÐUR Sérfræðingafélags ís-
lenskra lækna, Sigurður Bjömsson,
segir að þeir liðlega fjöratiu sér-
fræðilæknar sem hafa sagt sig af
samningi við Tryggingastofnun
vegna tilvísanakerfisins eftir 1.
febrúar muni að sjálfsögðu vinna
samkvæmt samningnum þar til
uppsögn þeirra tekur gildi, þ.e. 1.
júní. Þau orð í augiýsingu lækna
sem gátu gefíð til kynna að allir
hættu 1. maí og orðið hefur Trygg-
ingastofnun tilefni til athugasemda
hafí ekki verið sett fram til að gefa
rangar upplýsingar.
í athugasemd Tryggingastofnun-
ar er vakin athygli á því að af þeim
257 sérfræðilæknum sem skrifðuðu
undir auglýsinguna hafí 35 sagt
upp frá og með 1. júní og uppsagn-
ir 6 til viðbótar hafi ekki borist
stofnuninni. Sigurður segir að um-
ræddar sex uppsagnir hafí verið
sendar Tryggingastofnun áður en
auglýsingin birtist og hefðu allar
borist þangað daginn sem stofnunin
sendi frá sér athugasemd sína. Tel-
ur Sigurður það hártogun hjá
Tryggingastofnun að halda því
fram að læknar hafi verið að veita
almenningi rangar upplýsingar með
auglýsingu sinni.
Velya athygli á ástandinu
Tilgangur auglýsingar sérfræði-
læknanna er, að sögn Sigurður
Björnssonar, að vekja athygli al-
mennings á því ástandi sem skap-
ast í þjóðfélaginu með upptöku til-
vísanakerfisins. Sýna fólki hvaða
læknar séu að segja sig undan
samningum við Tryggingastofnun
og benda því á stöðu þess eftir að
uppsagnimar taka gildi.
„ Morgunblaðið/Kristinn
BOK Ástu Gunnarsdóttur er líklega ein minnsta bók í heimi.
Litlar bækur lesnar í
gegnum stækkunargler
Morgunblaðið/Júlíus
STEFÁN Sigurðsson með
litlu Biblíuna.
ÁSTA Gunnarsdóttir
á ef til vill minnstu
bók á íslandi og þó
víðar væri leitað.
Hún er jafnvel minni
en bókin sem sagt
var frá í blaðinu i
gær, bók Chen Fong-
hsien á Tævan, sem
talin var ein minnsta
bók í heimi og rætt
var um að skrá í
Heimsmetabók Guin-
ness. Stefán Sigurðs-
son á einnig afar litla
bók. JBún er þó held-
ur stærri en bók
Ástu.
í bók Ástu er „Fað-
ir vorið“ skráð á sjö tungumál-
um og er lesmálið 3,5 sinnum
3,5 millimetrar að stærð. Hægt
er að greina stafina með stækk-
unargleri. Bókin er handbundin
í leður og skreytt með gyllingu.
„Ég sá þessa bók á sýningu
þjá Handíða- og
myndlistarskólanum fyrir all-
mörgum árum og varð svo hrif-
in að ég bað kennara við skól-
ann um að útvega mér eintak,
sem hann svo fékk frá Sviss,“
sagði Ásta.
Bók Stefáns er Biblía, nær
alit Nýja testamentið. Hún er
206 blaðsíður að stærð og vel
hægt að lesa hana með stækk-
unargleri. Þegar fréttin um
minnstu bók í heimi birtist
mældi Stefán bók sína og
reyndist hún vera 3,2 sentí-
metrar á hæð og 2,8 á breidd.
Hún er 9 millimetrar á þykkt.
Af myndum að dæma er bók
Chen Fong-hsien á Tævan
nokkru minni, hún vegur að-
eins 0,6 grömm.
Stefán safnar Biblíum á ýms-
um tungumálum. Sonardóttir
Stefáns keypti bókina í Banda-
ríkjunum og færði honum.