Morgunblaðið - 09.04.1995, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 9. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Blessuð leikgleðin
áræði og metnaður
FRÁ sýningu Leikfélags Menntaskólans
á Akureyri, Silfurtunglinu.
LEIKUST
Lcikfclag Mennta-
skólans á Akurcyri
SILFURTUNGLIÐ
Leikfélag Menntaskólans á Akur-
eyri. Silfurtunglið eftir Halldór
Laxness. Leikstjóri: Rósa Guðný
Þórsdóttir. Lýsing: Ingvar Björns-
son. Leikhljóð: Gunnar Sigur-
björnsson. Upptaka á tónlist: Krist-
ján Edilstein. Tónlistarflutningur:
Heimir Freyr Hlöðversson. Söng-
þjálfun: Már Magnússon. Sýningar-
stjóri: Unnur Erla Ármannsdóttir.
Þriðjudag^urinn 4. apríl.
SKÓLASÝNINGAR í leikhúsi
eru fagnaðarefni. Ekki síst ef þær
bera vott um áræði og listrænan
metnað. Þegar notað er lýsingar-
orðið listrænn, vekur það ósjaldan
nokkurn misskilning. Menn stað-
hæfa þá gjaman, að það sé mark-
laust orð og helst notað til þess
að hefja gjörðir og viðfangsefni
til virðingar, en sé þó oftar en
ekki blekking. Orð eru vandmeðf-
arin og það á sannarlega við um
þetta lýsingarorð. Á leikárinu
1994-’95 velja forystumenn Leik-
félags Menntaskólans á Akureyri
ekki auðvelt viðfangsefni, þegar
félagið ræðst í að sýna Silfurtungl-
ið eftir Halldór Laxness. Það er
sannarlega listrænt og margrætt
viðfangsefni, sem reynir á skilning
og áræði þeirra ungmenna, sem
mörg og sennilega flest stíga á
fjalirnar í fyrsta sinn. En þó veltur
það helst á leikstjóranum, sem
verður við þessar aðstæður að
kenna viðvaningum á skömmum
tíma, skipuleggja og móta túlkun
verks, sem gerir óneitanlega mikl-
ar kröfur um vandvirkni. Það er
ljóst af þessari sýningu, að leik-
stjórinn, Rósa Guðný Þórsdóttir,
hefur ekki skort lag til þess að
ná umtalsverðum árangri. Hún
laðar fram hæfíleika og lætur þá
njóta sín, án þess að of mikils
misræmis gæti í heildarsvip. Og
það, sem oftar en ekki einkennir
skólasýningar hvað mest, blessuð
leikgleðin, sem svo sannarlega
mótar þessa sýningu LMA.
Hildur Friðriksdóttir leikur Lóu
af eðlilegri einlægni, unga, hrekk-
lausa móður, sem hefur laglega
rödd. Skilar hún hlutverkinu með
prýði. Guðmundur Ingi Guð-
brandsson er fyrirferðarmikill í
hlutverki Feilans 0. Feilans for-
stjóra í Silfurtunglinu og bera
framsögn og látæði ágætum hæfí-
leikum vitni. Óla (Ólaf Jónsson)
bónda Lóu og hrekklausan banka-
mann leikur Jakob Pétur Jóhann-
esson og sækir sig verulega þegar
líður á sýninguna. Laugi (Guð-
laugur) faðir Lóu er leikinn af
Gunnari Þór Jóhannessyni, sem
að líkindum lætur sviðsskrekkinn
reka of mikið á eftir sér svo mikils-
verður og kómískur texti fer
stundum forgörðum. Erla Sig-
urðardóttir er heimskonuleg og
örugg í hlutverki Isu (Isafoldar
Thorlacius) heimsfrægrar söngr
meyjar. Þá er Róri afbrotamaður
og drykkjusjúklingur næsta sann-
færandi í túlkun Vilhelms A. Jóns-
sonar. Það sama má segja um
bamalegan og veikgeðja aflrauna-
mann, sem Jón Jósep Snæbjöms-
son leikur, og forstjórinn í Univer-
sal Consert Inc., mr. Peacock, er í
fumlausri túlkun Þorvaldar. J. Joc-
humssonar. Ýmsir fleíri koma til
skjalanna á skemmtistaðnum Silf-
urtunglinu og standa sigmeð sóma.
Það er gott til þes að vita,
hversu ágætt samstarf hefur löng-
um verið með Leikfélagi Akur-
eyrar og Menntaskólanum, og að
Leikfélagið skuli á hveiju ári opna
svið sitt fyrir skólasýningum og
oftar en ekki leggja unga fólkinu
lið með leikstjórn og tæknilegri
aðstoð. Hygg ég að það hafi ekki
síst áhrif á verkefnavalið, sem í
áranna rás eða allt frá árinu 1936
hefur verið Ijölbreytt. Það má og
minnast þess, að þetta er í annað
sinn, sem Leikfélag MA sýnir leik-
rit eftir Halldór Laxness, en árið
1975 setti það Atómstöðina á svið.
Mér telst svo til, að þetta sé fertug-
asta og sjöunda verkið, sem Leik-
félag MA setur á svið, og á næsta
ári mun félagið eiga 60 ára af-
mæli. Þessi sýning gefur fyrirheit
um vandaða afmælissýningu á
afmælisári.
Bolli Gústavsson
Jafnvægi náttúrunnar
í fótspor
Krists
í DYMBILVIKU verða þijú kirkju-
kvöld í Háteigskirkju þar sem fjallað
verður um einstaklinga, sem mikil
áhrif hafa haft í umhverfi sínu vegna
trúar sinnar. Sígild tónlist verður
flutt öll kvöld.
Mánudaginn 10. apríl kl. 20.30
mun sr. Guðmundur ÓIi Ólafsson,
sóknarprestur í Skálholti, flytja er-
indi um trúartónskáldið J.S. Back.
Tónlist verður öll eftir Bach: m.a.
Esurientes og Suscepit Israel úr
Magnificat.
Þriðjudaginn 11. apríl kl. 20.30
mun Hólmfríður Pétursdóttir, kenn-
ari, segja frá kærleiksþjónustu Ól-
afíu Jóhannsdóttur, erindið nefnir
hún „Aumastar allra“.
Vivaldikonsert fyrir trompeta
Fluttur verður Konsert fyrir tvo
trompeta eftir A. Vivaldi, Áríur úr
óratoríunni Elía eftir F. Mend-
elssohn, Ave Verum Corpus eftir
G. Fauré, og fleiri verk.
12. apríl kl. 20.30 fjallar svo Jó-
hanna K. Eyjólfsdóttir, um umburð-
arlyndi og trúarbrögð.
Flutt verður Preludium festivo I.
eftir P. Eben, og fleiri verk.
Stjómandi tónlistar og organleik-
ari er Pavel Manásek. Aðrir flytjend-
ur tónlistar eru Ragnheiður D.
Fjeldsted, sópran, Viera Guláziová,
sópran, Þuríður G. Siguijónsdóttir,
sópran, Jóna K. Bjarnadóttir, mezzo-
sópran, Jóhanna Thorsteinsson, alt,
Guðmundur Þ. Gíslason, tenór,
Sverrir Guðjónsson, kontratenór,
Sigurður Siguijónsson, bariton, Ól-
afur Friðrik Magnússon, og kór
Háteigskirkju, Kristín Lárúsdóttir,
sellóleikari, Guðjón Leifur Gunnars-
son, trompet og Guðmundur Haf-
steinsson, trompet.
MYNDLIST
Gallcrí Úmbra
MÁLVERK/GRAFÍK
ÞÓRDÍS ELÍN JÓELS-
DÓTTIR
Opið þriðjud. til laugard. kl. 13-18
og sunnud. kl. 14-18 til 19. apríl (lok-
að föstudaginn langa og páskadag).
Aðgangur ókeypis
SAMSPIL manns og náttúru
er og hefur ætíð verið eitt helsta
viðfangsefni listamanna, og að-
greining stíla og tímabila fer oft-
ar en ekki eftir breytingum í því
hvernig menn nálgast
það. Þar koma til ný
viðhorf á grundvelli
heimspeki, trúar, nátt-
úruvísinda og hagspeki
ekki síður en auknir
tæknilegir möguleikar
listanna sjálfra, sem
aftur bjóða upp á nýja
möguleika í úrvinnslu,
túlkun og framsetn-
ingu nýrra viðhorfa.
Maðurinn hefur á
þessari öld gert meira
af því en nokkru sinni
fyrr að ijúfa það jafn-
vægi sem þarf að ríkja með mann-
inum og umhverfi hans. Því er
eðlilegt að listamenn, sem oft eru
næmustu loftvogir hvers tíma,
hafi verið óþreytandi við að benda
— nánast í varnaðarskyni — á
viðkvæmi náttúrunnar með verk-
um sínum.
Verk Þórdísar Elínar Jóelsdótt-
ur eru vissulega ábendingar af
þessu tagi. Þórdís á ekki langan
feril að baki; hún útskrifaðist frá
grafíkdeild Myndlista- og hand-
íðaskóla Íslands 1988, og hefur
síðan tekið þátt í nokkrum sam-
sýningum, en hélt sína fyrstu
einkasýningu á síðasta ári.
Segja má að inntak sýningar-
innar felist í þeirri tilvitnun sem
listakonan hefur valið í sýningar-
skrá:
„Fyrsta boðorð náttúrunnar er
lögmálið um að við verðum að lifa
saman og skylda okkar er að sjá
til þess.“ (C.G. Leopold).
Þær átta myndir sem hér getur
að líta byggja á þessu jafnvægi
samlífs manns og náttúru, bæði
að formi og inntaki. Helmingur
þeirra er í láréttu formi, hinn hlut-
inn í lóðréttu; náttúran er í aðal-
hlutverki, en mannleg nánd leitar
einnig jafnvægis.
Hið fyrsta sem vekur athygli
við þessi verk er þó vinnuaðferðin
sem listakonan hefur þróað, og
gefur myndunum afar sérstæðan
svip. Þessu ferli Iýsir hún á
skemmtilegan hátt í lítilli bók sem
liggur frammi á sýningunni, en
verkin eru unnin með gouache-
og vatnslitum á glerplötu, og síð-
an þrykkt á þunnan pappír; papp-
írinn er síðan festur á milli
tveggja glerplatna til sýningar,
og eiga myndirnar að njóta sín
jafnvel séðar beggja megin frá.
Afraksturinn má skilgreina bæði
sem málverk og grafík, en hér
er fyrst og fremst um að ræða
afar milda myndgerð, þar sem lit-
ir eru samt sem áður vel aðgreind-
ir. Um sumt minna þessi verk
jafnvel á hefðbundnar kínverskar
vatnslitamyndir, en hér er yfir-
bragð verkanna enn mýkra, ef
eitthvað er.
Þessi mýkt hentar viðfangsefn-
inu afar vel, þar sem jafnvægi
náttúrunnar og hlutskipti manns-
ins þar ber hæst. Verk-
in bera lýsandi titla,
sem koma til skila því
viðhorfi sem hér er
borið fram. „Mitt fólk,
mitt land, minn himinn
og mitt haf“ (nr. 1) er
nánast helgimynd, þar
sem Snæfellsjökull
gnæfir yfir fletinum;
„Hvíslandi þýtur blær
um bleika jörð“ (nr. 5)
er einkar fögur landsýn
í óbyggðum íslands,
sem þrátt fyrir allt bera
með sér þá tign, sem
við njótum öll.
Myndirnar hér er mjög jafnar
að gæðum, og njóta sín vel í þess-
um litla sal. Hér hafa tilraunir
og þróun nýrra vinnuaðferða skil-
að listakonunni athyglisverðum
árangri, og er rétt að benda list-
unnendum á að líta inn á þessa
sýningu áður en yfir lýkur til að
fá einnig notið þess jafnvægis
náttúrunnar, sem birtist í verkum
hennar.
Eiríkur Þorláksson
Dusika á
íslandi
DANSKA hljómsveitin Du-
sika, De Unges Symfonior-
kester í Kobenhavns Amt,
heldur tónleika hér á landi í
dymbilviku. Dusika hefur
starfað í sex ár og saman-
stendur af um það bil 60
ungmennum á aldrinum
16-25 ára.
Á efnisskránni eru verk
eftir Mozart, Nielsen og Sain
Saéns. Einleikari á selló í
konsert eftir Saint-Saéns er
Steve Kramer. Hann er að-
eins 16 ára en hefur engu
að síður öðlast mikla reynslu
og unnið til verðlauna fyrir
hljóðfæraleik sinn.
Svend Kragelund er aðal-
stjórnandi hljómsveitarinnar,
en að þessu sinni hefur hann
sér til aðstoðar Ivar Bremer
Hauge sem stjórnar svítu eft-
ir Carl Nielsen.
Tónleikar Dusika verða
sem hér segir: Á mánudag
kl. 20 í Ráðhúsinu, miðviku-
dag kl. 20 í Norræna húsinu
og laugardag í Glerárkirkju
Akureyri kl. 12.
Emil og Anna
Sigga á
ísafirði
TÓNLISTARFÉLAGIÐ á
Isafirði heldur tónleika í sal
Frímúrara miðvikudags-
kvöldið 12. apríl kl. 20.30 þar
sem sönghópurinn Emil og
Anna Sigga kemur fram.
Sönghópurinn er tíu ára á
þessu ári og hefur haldið tón-
leika víða og sérhæfa þau sig
í að syngja tónlist án undir-
leiks
Sönghópinn skipa; Anna
Sigríður Helgadóttir mezzo-
sópran, Bergsteinn Björgúlfs-
son tenór, Ingólfur Helgason
bassi, Sigurður Halldórsson
kontratenór, Skarphéðinn
Þór Hjartarson tenór og
Sverrir Guðmundsson tenór.
Á tónleikunum verða bresk
þjóðlög uppistaðan, en einnig
lög eftir Inga T. Lárusson,
ísólf Pálsson, Jóhann Ó. Har-
aldsson, Bruce Springsteen
og fleiri.
JULIAN Hewlett og
Árni Isleifsson.
Brot úr
mörgum
tónverkum
Morgunblaðið EgilsstBðum
Sameiginlegir tónleikar nem-
enda og kennara Tónlistar-
skólans á Egilsstöðum voru
haldnir í Egilsstaðakirkju ný-
verið. Þetta er í fyrsta sinn
sem tónleikar sem þessir eru
haldnir, því áður hafa ein-
göngu verið nemendatónleik-
ar. Alls komu 12 hljóðfæra-
leikarar fram og fluttu brot
úr mörgum tónverkum. Skóla-
stjóri Tónlistarskólans er
Magnús Magnússon.