Morgunblaðið - 09.04.1995, Blaðsíða 28

Morgunblaðið - 09.04.1995, Blaðsíða 28
28 SUNNUDAGUR 9. APRÍL 1995 MORGUNBLAÐIÐ MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. APRÍL 1995 29 JMtargmifcliiftife STOFNAÐ 1913 ÚTGEFANDI FRAMKVÆMDASTJÓRI RITSTJÓRAR HUGMYNDIR um víðtækt fríverzlunarsvæði, sem spanni Norður-Ameríku o g Evrópu, eru allrar athygli verðar. Tillögur um slíkt sam- starf hafa verið uppi um nokk- urt skeið. Þannig lagði Malc- olm Rifkind, varnarmálaráð- herra Bretlands, það til síðast- iiðið haust að tekið yrði upp víðtækt samstarf vestrænna ríkja beggja megin Atlantsála, jafnt á öryggissviðinu sem í viðskiptum. Jean Chrétien, forsætisráðherra Kanada, stakk skömmu fyrir jól upp á gerð fríverzlunarsamnings milli Evrópusambandsins og Fríverzlunarbandalags Norður-Ameríku, NAFTA. Nú hafa þessar hugmyndir, þótt enn séu þær ómótaðar og óljósar, fengið nýjan byr undir vængi eftir að Bill Clinton Bandaríkjaforseti og John Major, forsætisráðherra Bret- lands, ræddu þær í Washingt- on í liðinni viku. Hér á landi hafa þær fengið góðar viðtök- ur hjá forystumönnum stjórn- málaflokka. Hugmyndir á borð við þær, sem Malcolm Rifkind hefur Árvakur hf., Reykjavtk. Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. haft uppi, byggjast á því að Norður-Ameríka og Vestur- Evrópa eigi sameiginlega hagsmuni jafnt í öryggis- og efnahagsmálum og ríki þessa heimshluta eigi aukinheldur sameiginlega siðmenningu og sömu gildi um frelsi og fram- tak, lýðræði og mannréttindi. Rifkind segist fremur líta á Atlantshafið sem brú en vík milli vina. Tillögur hans end- urspegla hins vegar ótta margra Breta — sem ekki er ástæðulaus — við að breyttar aðstæður eftir lok kalda stríðsins, aukið sjálfstraust Evrópusambandsins í öryggis- málum og dvínandi áhugi Bandaríkjanna á þátttöku í vörnum Evrópu, muni reka fleyg á milli gamalla banda- manna. Þess vegna sé nauð- synlegt að styrkja tengslin. Þannig er það hárrétt, sem Jón Baldvin Hannibalsson ut- anríkisráðherra segir í samtali við Morgunblaðið á föstudag, að með víðtæku viðskiptasam- starfi yfir Atlantsháfið yrði byggð brú milli bandamanna, samhliða öryggissamstarfmu í Atlantshafsbandalaginu. Slíkt er ekki sízt nauðsynlegt, þegar margar nýjar hættur blasa við Vesturlöndum. Það er rétt, sem bent hefur verið á, að alþjóðleg fríverzlun eigi að miklu leyti að vera tryggð með hinum nýja GATT- samningi. Hins vegar er hægt að ganga lengra í afnámi við- skiptahindrana, eins og gert hefur verið bæði með myndun innri markaðar Evrópusam- bandsins og EFTA og með stofnun NAFTA. Það gæti stuðlað að hagvexti, dregið úr spennu vegna ágreiningsmála í viðskiptum og jafnframt eflt samstöðu hins vestræna heims. íslendingar eiga hér mikilla hagsmuna að gæta. Víðtæk fríverzlun hlýtur alltaf að vera okkur í hag, sem eigum allt okkar undir útflutningi. Jafn- framt er mikilvægt fyrir ís- land, sem byggir öryggi sitt á aðild að Atlantshafsbandalag- inu og varnarsamstarfi við Bandaríkin, að tengslin yfir Atlantshafið séu sem sterkust. Loks gæti ísland, sem er í miðju Atlantshafi, hagnazt á vaxandi viðskiptum og sam- skiptum bandamannanna beggja vegna hafsins. íslendingum ber því að fylgjast vel með umræðum um eflt Atlantshafssamstarf. Eitt af því, sem ber að hyggja að, er að hætta er á að áhugi Ameríkuríkja beinist einkum að samningum við Evrópu- sambandið. Sem aðilar að innri markaði Evrópu með þátttöku í EES eiga íslending- ar að taka fullan þátt í hugs- anlegum viðræðum um við- skiptasamstarf og eiga fulla aðild að þeim samningi, sem kann að verða niðurstaðan. NY BRU MILLI BANDAMANNA? 1 99 TÁKN lOO.geta skír- skotað í margvíslega merkingu. Þannig mætti segja að liljan sé konunglegt blóm. Hún var tilaðmynda notuð þannig við frönsku hirðina enda var sagt að engill hefði fært Kloðvík I konungi Frankaríkis (481-511) þetta einstæða blóm að gjöf. En lilja getur einnig verið blóm dauðans, einkum þar sem hvítur litur er tákn dauðans, en ekki svartur. En þó er liljan einkum tákn fyrir hreinleikann. Snákar forðast hana. í kristni er hún tákn hreinleikans, kærleikans. Gabríel erkiengill heldur venjuléga á lilju og líklega héfur hann gert það við boðun Maríu. ■J OA TÁKN ERU MARG- 104: »vísleg; giftingarhringur, kross, þjóðfáninn, rauð rós, kertaljós á kvöldverðarborði; fálki. Persónur geta verið tákn, Tarzan, E.T., Kvisl- ing, en þó einkum ýmsir aðrir sem hafa skilið eftir sig dýpri spor og merkingarmeiri í menningarsögu okkar og væri hægt að telja upp endalaust. Hjartað er tákn ástar en þó ekki alltaf. Drekinn er tákn hins illa, en þó ekki alltaf. Við sjáum það í fomum sögum íslenzkum en við getum notið frásagna af Sigurði fáfnisbana án þess hugsa um tákn þess illa. En vitneskjan um það dýpk- ar hinn sálræna bakgrunn sögunnar ef svo mætti að orði komast. For- feður okkar nutu fomsagna með öðrum hætti en við. Samt getum við notið foms skáldskapar, bæði ljóða og þá ekkisíður íslendinga sagna, án þekkingar á táknfræði fomaldar. Við þurfum ekkert að vita um Guð- rúnu, Sigurð eða Brynhildi til að njóta hetjukvæðanna og hins mikil- fenglega skáldskapar þeirra til fulln- ustu. Við getum notið jólanna án þess vita hver er táknræn merking jólatrés og páskanna án þess hafa hugmynd um hlutverk páskaeggsins í upprisuhátíðinni. Merking tákns þarf ekki endilega að liggja í tákninu sjálfu, heldur skírskotunum utan þess. Goethe sagði að sannur symbólismi væri fólginn í því að hið sérstæða lýsi hinu almenna, ekki sem draumur eða skuggi, heldur opinberun þess sem liggur ekki í augum uppi. Þann- ig getur tákn í senn verið dulmál og opinberun. Hans Biedermann segir í Dictionary of Symbolism að tákn séu meðal verðmætustu eigna mannsins og af þeim hafa sprottið ýmis merk- ustu verk siðmenningarinnar: kirkj- ur, pýramíðar, hof, sinfóníur, högg- myndir, málverk, hátíðir, dansar — og síðast en ekkisízt skáldskapur, og þá einkum ljóðlist í ýmsu formi. 1 QfT TÁKN STYTTA LEIÐ- AO<J#ina í texta og eru því einatt harla mikilvæg í ljóðlist. Það styttir tilaðmynda leiðina að segja að stjómmálamaður sé haukur og annar friðardúfa. Þessi táknlegu orð segja allt sem segja þarf. 1 OC HVERNIG GETUM VIÐ X Ö VI • skilið indíána þegar hann sér jámhestinn í fyrsta skipti á slétt- um Bandaríkjanna? Hann miðaði auðvitað allt við umhverfi sitt og reynslu og við getum reynt að upp- lifa jámhestinn með honum. En veru- leiki indíánans er skáldskapur okkar og það er í þessum skáldskap mikilla lýsinga og eftirminnilegra tákna sem við getum gert okkur í hugarlund hvemig indíánanum leið þegar hann sá í fyrsta skipti æðandi jámbraut á gömlu veiðilandi hans. Og sjálfsagt breyttist. þessi veruleiki í táknræna samsvörun við annað í lífi indíánans og hann eignast nýja reynslu og ímyndaðan heim hins ógurlega jám- hests sem verður einhvers konar tákn um yfirgang og miskunnarleysi hvíta mannsins þar vestra. Við getum ekki skynjað slíkan óvæntan veruleika nema við breytum honum í ævintýri og upplifum hann einsog hveija aðra þjóðsögu. Þessvegna ekkisízt eru þjóðsögur mikilvægar; ævintýri; og skáldskapur. En þessi veruleiki um- hverfis jámhestinn var engin þjóð- saga í augum indíánans. Hann var honum jafnmikill veruleiki og hvað- eina í umhverfi hans, hvortsem það var Andinn mikli eða Hvíta augað. -J O n TÁKNSÖGUR EÐA lO I »allegóríur eru af ýmsu tagi. Við getum skírskotað í náttúr- una til að lýsa ævi mannsins, en sá sem ekki les æviferilinn útúr lýsing-' unni getur notið hennar til fulls ef náttúrulýsingamar eru góðar og eft- irminnilegar. Draumar koma úr dul- arvitundinni. Margir halda því fram að okkur séu sagðir óorðnir hlutir í draumum og þá ævinlega í einhvers- konar dulargervi, sumir telja drauma jafnvel skilaboð að handan. Við þurf- um helzt að geta lesið úr táknum eða skírskotunum, en það tókst Njáli sjaldnast. Margt í guðsþjónustunni er dulbúið með táknum og skírskot- unum. Það er einkum í kaþólskri trú en einnig eimir eftir af því í okkar kirkju, þótt siðbótarmenn réðust að táknum einsog úlfar að lömbum. Kirkjuskipið sjálft minnir á ferðalag. Það er leið okkar allra til fyrirheitna landsins. Nú minna kirkjur einatt á geimskip frekaren önnur farartæki og gæti það verið tímanna lákn. Nafn helgikvæðis allra helgikvæða, Lilja, er guðsmóðir í dularbúningi, en efni kvæðisins leynir sér ekki þegar lesið er. Geisli er tákn Krists eða skírskotun til hans en menn gátu notið þessa merka, en erfiða kvæðis þótt þeir tengdu ekki endilega táknlega merkingu geisla við Krist. Og svona mætti lengi telja enda er nútímaskáldskapur einnig — og sem betur fer — með ívafi tákna og skír- skotana sem veita honum útsýn til allra átta. M (meira næsta sunnudag) HELGI spjall =fc EGAR ÞETTA TÖLU- blað Morgunblaðsins berst til kaupenda blaðsins er ýmist stutt í að kjörstöðum verði lokað eða kjördagur er liðinn og úrslit kosning- anna liggja fyrir. Þegar þetta Reykjavíkurbréf er skrifað á laugar- dagsmorgni er því engin aðstaða til þess að fjalla um það, sem upp úr kjörkössunum hefur komið. Hins vegar er fullt tilefni til að fjalla um kosningabaráttuna sjálfa und- anfamar vikur, ekki sízt vegna þess, að hún sker sig úr á margan hátt, þegar tek- ið er mið af fyrri kosningum. Segja má, að tvennt hafi sett sterkastan svip á kosningabaráttuna nú; skoðana- kannanir og auglýsingar. Starfsmenn aug- lýsingastofa og þeirra fyrirtækja og stofn- ana, sem gera skoðanakannanir, hafa því verið meiri þátttakendur í þessari kosn- ingabaráttu en áður hefur tíðkazt. Hið hefðbundna starfslið stjórnmálaflokkanna hefur því ekki komið eins mikið við sögu og áður og sú tíð er liðin fyrir fullt og allt, að fjölmiðlar og þá sérstaklega dag- blöð séu beinir aðilar að kosningabaráttu. í kosningabaráttunni fyrir borgar- og sveitarstjórnarkosningamar í fyrra var Morgunblaðið í fyrsta skipti áratugum saman rekið á þann veg, að skoðanir blaðs- ins og afstaða komu hvergi fram nema í ritstjómargreinum, þ.e. forystugreinum og Reykjavíkurbréfum. Fréttasíður blaðsins og innsíður voru vettvangur, sem endur- speglaði kosningabaráttuna í heild en ekki fyrst og fremst eins flokks. Hið sama á við um hlut blaðsins að kosningabarátt- unni fyrir þingkosningamar nú. Afstaða blaðsins sjálfs hefur hvergi komið fram nema í forystugreinum og Reykjavíkur- bréfum. Fréttasíður og innsíður hafa end- urspeglað kosningabaráttuna frá degi til dags og einu gilt hver hefur átt hlut að máli. Skoðanakannanir hafa smátt og smátt orðið ríkur þáttur í stjómmálabaráttunni hér eins og annars staðar. Sú var tíðin, að menn litu skoðanakannanir homauga. Jónas Kristjánsson, ritstjóri DV, er óum- deilanlega fmmkvöðull að gerð skoðana- kannana um afstöðu manna í stjómmálum hér á landi. Framan af töldu menn ýmist, að lítið mark væri takandi á þessum könn- unum eða að þær gætu verið stjórnmála- flokkunum erfíðar á ýmsan hátt. Þessi ótti við skoðanakannanir er ekki lengur fyrir hendi innan stjómmálaflokk- anna. Þeir eru byijaðir að notfæra sér þær með sama hætti og flokkar gera í öðram löndum. Það fara fram fleiri skoðanakann- anir en þær, sem birtast í fjölmiðlum. Stjómmálaflokkamir láta nú gera kannan- ir fyrir sig, sem ekki era birtar, m.a. til þess að auðvelda frambjóðendum að átta sig á því hvað kjósendur era að hugsa um og á hvaða málefni ástæða er til að leggja mesta áherzlu. Það er eilíft deiluefni, hvort þessar kannanir era þar með famar að stjórna afstöðu flokka og frambjóðenda meira en góðu hófu gegnir. Hvað sem þeim deilum líður er alveg ljóst, að skoð- anakannanir eru orðnar ómissandi tæki fyrir stjómmálamenn og flokka til þess að fylgjast með afstöðu almennings, og fjölmiðla til þess að fylgjast með og fjalla um, hvemig einstökum flokkum vegnar í kosningabaráttu. Stjómmálaflokkar geta notfært sér kannanir á margan hátt. Þeir sem njóta velgengni í könnunum nota þær til þess að fá aukinn byr í seglin. Hinir, sem standa höllum fæti skv. könnunum, nota þá stöðu til að hvetja liðsmenn sína til dáða. Síð- ustu vikur kosningabaráttunnar kom það t.d. á óvart, að Sjálfstæðisflokkurinn var veikari en ætla mátti miðað við kannanir í upphafi kosningabaráttunnar. Þessa stöðu hafa frambjóðendur og forystumenn Sjálfstæðisflokksins notað af miklum dugnaði til að draga upp mynd af því, sem kynni að gerast, ef niðurstaða kosninga yrði í samræmi við niðurstöður kannana. Þessi baráttuaðferð hefur áreiðanlega skil- að Sjálfstæðisflokknum töluverðu at- kvæðamagni. Menn hafa orðið nokkuð góða tilfinn- ingu fyrir því hvað hefur áhrif á afstöðu fólks, sem spurt er í skoðanakönnunum. Augljóslega skiptir miklu máli, hvernig spurning er orðuð. Jafnframt er ljóst, að allt andrúm í samfélaginu á þeirri stundu, sem könnun er gerð, hefur mikil áhrif á niðurstöðuna. Einnig hvort helztu tals- menn flokks hafa verið mikið í fjölmiðlum á svipuðum tíma og könnun er gerð. Stjómmálafiokkur, sem lendir í erfiðum málum, sér afleiðingar þess í könnunum. Það skiptir líka máli í hvaða stól menn sitja, þegar spurt er um afstöðu til einstakl- inga í lykilstöðum. Þegar úrslit liggja fyrir velta menn því fyrir sér hvaða könnun er næst úrslitum. En sannleikurinn er sá, að niðurstöður síð- ustu kannana fyrir kosningar geta haft veraleg áhrif á afstöðu kjósenda á báða vegu. Skoðanakannanir segja ekki aðra sögu en þá hver afstaða fólks er á þeirri stundu, sem spurt er. Sú afstaða getur breytzt. I nálægum löndum gjósa gjaman upp miklar umræður um skoðanakannanir, ef í ljós kemur, að þær ná ekki að mæla síð- ustu breytingar í afstöðu kjósenda. Frægt dæmi um þetta eru síðustu þingkosningar, sem fram fóra í Bretlandi, þegar John Major vann óvæntan sigur. Á síðustu sólar- hringum kosningabaráttunnar breyttist afstaða kjósenda á þann veg, að þeir veittu íhaldsflokknum brautargengi. Fæstir þeirra, sem gera skoðanakannanir í Bret- landi, náðu að merkja þá sveiflu í atkvæð- um yfir til íhaldsflokksins. Þetta hefur þó ekki orðið til að draga úr trú manna á skoðanakönnunum. stjórnmála- Auglýsinga- “nýtt "2 stofurnar starfskrafta, þekk- ingu og hæfni aug- lýsingastofa í jafn ríkum mæli og nú. Það var athyglisvert, að Ólafur Ragnar Gríms- son, formaður Alþýðubandalagsins, kvart- aði undan því í sjónvarpsumræðum for- manna og talsmanna flokkanna í gær- kvöldi, föstudagskvöld, að auglýsinga- mennskan væri gengin út í öfgar. En það er einmitt Alþýðubandalagið, sem er eins konar framkvöðull að því að nota auglýs- ingastofur í kosningabaráttu. Þótt það hafi eitthvað verið gert á allmörgum und- anförnum árum hafði það ekki verið gert í þeim mæli, sem Alþýðubandalagið gerði fyrir þingkosningarnar 1991. Þegar á heildina er litið er ekki hægt að segja, að þátttaka auglýsingastofanna hafi haft annað en jákvæð áhrif á kosn- ingabaráttuna. Að vísu eru skiptar skoðan- ir um þá áherzlu, sem einstakir flokkar hafa lagt á einstaka forystumenn sína og finnst sumum það jaðra við persónudýrk- un. Það er auðvitað mál flokkanna og ráð- gjafa þeirra að taka slíkar ákvarðanir, en um leið afleiðingunum, ef staða forystu- manna eða viðhorf almennings til áherzlu á einstakar persónur er ranglega metið. Þetta era ekki fyrstu kosningar á ís- landi, þar sem áherzla er lögð á persónur forystumanna. í kjölfar forsetakosning- anna í Bandaríkjunum 1960, þegar John F. Kennedy vann sigur í harðri baráttu við Richard Nixon, vora ungir menn í mörgum löndum innblásnir af hugmyndum um, að kosningar ætti að reka eins og Kennedy hafði gert. Ungir sjálfstæðis- menn fengu ráðið því, að það var gert í borgarstjórnarkosningunum í Reykjavík 1966, en þá naut Sjálfstæðisflokkurinn í Reylqavík mikilla vinsælda Geirs Hall- grímssonar, þáverandi borgarstjóra. Eldri menn í flokknum vöruðu við því að of langt væri gengið og þótt niðurstaða kosning- anna yrði sú, að Sjálfstæðisflokkurinn héldi meirihluta sínum, var það ekki með þeim glæsibrag sem búizt hafði verið við. Að kosningum loknum varð niðurstaða umræðna innan Sjálfstæðisflokksins sú, REYKJAVÍKU RBRÉF Laugardagur 8. apríl ..... Ljósmynd/Snorri Snorrason KVOLDSOL yfir Oræfajökli. að of Iangt hefði verið gengið í að notast við erlendar fyrirmyndir. En síðan hefur margt breytzt. Sjón- varpsöldin veldur því óhjákvæmilega, að persónuleiki forystumanna stjórnmála- flokkanna kemur meira við sögu í kosn- ingabaráttu en áður. Hvort sem mönnum líkar betur eða verr. Þótt áherzla á ein- staklinga í kosningabaráttu flokkanna hafi verið umdeild má telja líklegt, að við séum komin út á þá braut eins og flestar, ef ekki allar, nálægar þjóðir. Auglýsingastofurnar hafa átt ríkan þátt í því, að kosningabaráttan er orðin fag- legri, ef svo má að orði komast, en áður var. Hið jákvæða við framlag þeirra er m.a. það, að ef flokkarnir á annað borð leggja áherzlu á málefni í kosningabar- áttu, auðvelda auglýsingastofurnar þeim það verk að koma málefnaafstöðu sinni til skila til almennings á einfaldan og að- gengilegan hátt. Auðvitað er það líka hlut- verk fjölmiðlanna að upplýsa fólk um af- stöðu flokka til manna og málefna, en þeir vinna það verk út frá svolítið öðru sjónarhorni en auglýsingastofurnar. Þá hefur það ekki farið fram hjá sjón- varpsáhorfendum sérstaklega, að einstakir forystumenn koma fram í sjónvarpi á ann- an veg en þeir gerðu áður. Þar má áreiðan- lega merkja áhrif auglýsingastofa eða ráð- gjafa í almannatengslum. Hin breytta framkoma birtist áhorfendum á margan hátt, m.a. í líflegri framkomu og einnig því að menn gera minna af því en áður að grípa fram í hver fyrir öðrum og sýna kannski meiri kurteisi en áður. Segja má, að það hafi aðeins einu sinni skapast neikvæður tónn í sjónvarpsumræð- unum í gærkvöldi, föstudagskvöldi. Það var þegar Ólafur Ragnar Grímsson gekk hart fram í að ásaka Alþýðuflokkinn um spillingu. Þá kom Davíð Oddsson Jóni Baldvin drengilega til varnar, og minnti formann Alþýðubandalagsins á að ýmis verk hans sjálfs, þ.e. Ólafs Ragnars, í fjár- málaráðuneytinu mætti flokka undir spill- ingu og átti augljóslega við töku veðs í gagnabanka bókaforlags, sem ríkið tapaði umtalsverðum upphæðum á, þótt hann nefndi það ekki sérstaklega. Nú má telja víst, að Ólafur Ragnar líti sjálfur á þetta mál sem mestu mistök sín í fjármálaráðu- neytinu, en sú staðreynd, að hann var minntur rækilega á það, sýnir, að það borgar sig ekki fyrir stjómmálaforingja að fara á þetta plan. Þeir gera minna og minna af því og þar gætir áreiðanlega að einhveiju leyti áhrifa fagmanna í auglýs- ingum og almannatengslum. Jón Baldvin komst hnyttilega að orði af þessu tilefni, þegar hann benti á nauðsyn „siðvæðingar í munnsöfnuði stjórnmálamanna". Auðvitað er viss hætta fólgin í afskipt- um auglýsingastofa af kosningabaráttu. Hættan er sú, að þær hafi tilhneigingu til að leiða flokkana út í of mikla plastveröld, ef svo má að orði komast, að yfirbragð málflutnings og kosningabaráttu verði svo vel pússað og fágað, að kosningabarátta flokkanna verði ekki í neinum tengslum við raunveraleikann í daglegu lífi fólks. Það er ekki hægt að segja með sann- gimi eða rökum, að auglýsingastofurnar hafi fallið í þá gryfju í þessari kosningabar- áttu. Þegar upp er staðið hefur þátttaka þeirra orðið þeim sjálfum til sóma, þótt alltaf megi deila um einstök atriði. KOSNINGAR kosta peninga. Þjónusta auglýs- ingastofa kostar peninga og auglýsingapláss í fjölmiðlum er dýrt. Þess vegna er augljóst, að flokk- arnir hafa varið verulegum fjármunum í kosningabaráttuna eins og jafnan áður. Raunar upplýsti Ólafur Ragnar Grímsson í fyrrnefndum sjónvarpsumræðum, að Al- þýðubandalagið hefði varið 3 milljónum króna í auglýsingar, þótt ekki væri ljóst, hvort hann ætti við allan þann kostnað sem er samfara auglýsingum eða aðeins hluta hans. Halldór Ásgrímsson sagði, að kostnaður Framsóknarflokksins af svo- nefndum flettiskiltum væri um ein milljón króna. í kosningabaráttunni vegna borgar- stjómarkosninganna fyrir ári var töluvert rælt um kostnað framboðslistanna í Reykjavík. Því var haldið fram, að hann væri alla vega tveir til þrír tugir milljóna, ef ekki meira. Auðvitað er ljóst, að stjóm- málaflokkamir bera veralegan kostnað af kosningabaráttu. Hins vegar hefur því stundum verið haldið fram, að Sjálfstæðis- flokkurinn hafi margfalt meiri fjármuni í kosningum en aðrir flokkar. Það má vel vera, en það hefur ekki verið áberandi í auglýsingum, a.m.k. ekki í dagblöðum. Hér skal ekkert fullyrt um útvarps- og sj ónvarpsauglýsingar. Kosningar era hluti af okkar lýðræðis- lega stjómkerfí og það verður aldrei hægt að komast hjá því, að þær kosti peninga. Hins vegar er ekki óeðlilegt, að smátt og smátt verði settar leikreglur í þessum efn- um, sem öðram, þ.e. að fyrir iiggi opinber- lega hvað flokkarnir veija miklum fjár- munum í kosningar og hugsanlega, að settar verði einhveijar reglur eins og t.d. hefur verið gert í Bandaríkjunum um hvað fjárframlög í kosningasjóð megi nema hárri upphæð. Það á ekki að líta á fjármál stjórnmála- flokkanna sem feimnismál, eins og hér hefur tíðkast, heldur gera þeim kleift að starfa með eðlilegum hætti fyrir opnum tjöldum. Flokkarnir era mikilvægur þáttur í því lýðræði, sem við búum við og það á að skipa þeim þann sess í samfélaginu. Fjármagnið „Segja má, að tvennt hafi sett sterkastan svip á kosningabarátt- una nú; skoðana- kannanir og aug- lýsingar. Starfs- menn auglýsinga- stofa og þeirra fyrirtíekja og stofnana, sem gera skoðana- kannanir, hafa því verið meiri þátttakendur í þessari kosninga- baráttu en áður hefur tíðkazt.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.