Morgunblaðið - 20.06.1995, Qupperneq 1

104 SÍÐURB/C
136. TBL. 83. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Tsjetsjensku uppreisnarmennirnir
farnir frá Búdennovsk
Tóku með sér
fjölda gísla til
Tsjetsjníju
Búdennovsk. Reuter.
TSJETSJENSKU uppreisnarmenn-
irnir, sem haldið höfðu hundruðum
gísla á sjúkrahúsi í Búdennovsk í
Suður-Rússlandi í fimm daga, héldu
í gær frá bænum á sex langferðabíl-
um ásamt nokkrum hópi gísla. Hétu
rússnesk stjórnvöld þeim griðum og
ábyrgðust, að þeir kæmust óáreittir
til Tsjetsjníju en í gærkvöld var bfla-
lestin stöðvuð ekki fjarri landmær-
unum og beint inn á aðra og lengri
leið til landsins. Eftir að Tsjetsjen-
arnir fóru frá Búdennovsk streymdu
gíslarnir út af sjúkrahúsinu, margir
grátandi og illa á sig komnir eftir
hryllinginn síðustu daga.
Bílalestin lagði upp frá Búd-
ennovsk klukkan 16 að staðartíma
ásamt kælivagni með lík þeirra
Tsjetsjena, sem féllu meðan á gísla-
tökunni stóð. Höfðu Tsjetsjenarnir
með sér um 170 gísla að sögn Inter-
/ax-fréttastofunnar en um 130 að
sögn Tass, þar á meðal þingmenn,
embættismenn, blaðamenn og ein-
hveija þeirra, sem höfðu verið í gísl-
ingu á sjúkrahúsinu. í samningavið-
ræðum Víktors Tsjernomyrdíns, for-
sætisráðherra Rússlands, við upp-
reisnarmennina krafðist hann þess,
að þeir hefðu ekki með sér aðra gísla
en sjálfviljuga en ekki var vitað hvort
svo var um þá alla.
Lestinni beint aðra leið
Um klukkan 20.30 að staðartíma
var bílalestin stöðvuð skammt frá
bænum Kúrskaja, sem er 10 km frá
tsjetsjensku landamærunum. Var
það gert að skipan Anatolís Kú-
líkovs, yfirmanns rússneska hersins
í Tsjetsjníju, og bílalestin neydd til
að fara lengri leið til landsins.
í samningaviðræðum Tsjerno-
Reuter
RÚSSNESKIR hermenn
fylgdust með þegar bílalest-
in með tsjetsjensku upp-
reisnarmennina og gísla
þeirra fór frá Búdennovsk
til Tsjetsjníju. A minni
myndinni horfir gísl út um
glugga á einum bílnum.
myrdíns við uppreisnarmennina, sem
fóru fram í gegnum síma og oft sjón-
varpað beint frá þeim, féllst hann á
flestar kröfur foringja þeirra, Sham-
íls Basajevs. Hefur rússneski herinn
hætt hernaðaraðgerðum í Tsjetsjníju
og viðræður um frið í landinu eru
hafnar í Grosní. Tsjernomyrdín lagði
hins vegar áherslu á, að ekkert hefði
verið gefið eftir fyrir kröfum um
sjálfstæði Tsjetsjníju.
„Þetta var fimm daga hryllingur,“
sagði einn gísianna á sjúkrahúsinu
þegar hann fékk frelsið aftur og
margar konur í hópnum grétu há-
stöfum þegar martröðinni lauk.
Grænfriðungar segjast munu koma
í veg fyrir áform Shell
Hóta að hlekkja
sig við pallinn
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
SKIP grænfriðunga, Altair, er nú
komið að þeim stað, sem olíufélagið
Shell hyggst sökkva olíuborpallinum
Brent Spar í Atlantshafið og lýstu
talsmenn umhverfisverndarsamtak-
anna Greenpeace yfir í gær að félag-
ar þeirra væru reiðubúnir að hlekkja
sig við pallinn til að koma í veg fyr-
ir að honum verði sökkt. í gær sigldi
einnig stærsta skip grænfriðunga,
Solo, af stað til að hindra gerðir
Shell.
Þrýstingur vex nú á Shell í Dan-
mörku, Svíþjóð og víðar í Evrópu
vegna áætlana Shell á Bretlandi.
Upphaflega átti að sökkva pallinum
í sjó vestur af Skotlandi í dag en
það hefur frestast vegna þess hve
seint hefur gengið að draga hann á
staðinn.
Borgarstjórnin í Viborg kannar
nú möguleika á að segja upp við-
skiptum sínum við Shell, eftir að
Svend Auken umhverfisráðherra
hvatti til að viðskiptum við fyrirtæk-
ið yrði hætt. Eru engin vandkvæði
á því en samkvæmt reglum ESB
verður að bjóða þau út og þá gæti
Shell hreppt þau aftur.
Stefna fyrirtækinu
Öfiug viðbrögð eru á meginland-
inu gegn Shell og sama á við um
Norðurlöndin. Víða hefur sala dreg-
ist saman og hyggjast þeir, sem reka
bensínstöðvar Shell í Þýskalandi,
stefna fyrirtækinu.
GRÆNFRIÐUNGAR voru
með líkan af borpallinum við
mótmæli í gær fyrir framan
höfuðstöðvar Shell í Haag í
Hollandi.
John Major, forsætisráðherra
Breta, ítrekaði hins vegar í gær fyrri
yfirlýsingar sínar um að breska
stjórnin styddi Shell.
Áhyggjur bæði Svía og Dana bein-
ast að því að hér gæti orðið um for-
dæmi að ræða þegar losna þarf við
um 400 borpaila á næstu árum.
Verð á olíu lækkar
vegna hótana OPEC
New York. Reuter.
OLÍUVERÐ lækkaði í gær og hefur
ekki verið lægra í rúmt ár vegna
þeirra yfirlýsingar forseta OPEC,
Samtaka olíuútflutningsríkja, að
samtökin kynnu að reyna að kné-
setja keppinautana við Norðursjó
með því að auka framleiðsluna.
Erwin Jose Arrieta, olíuráðherra
Venesúela og nýr forseti OPEC,
sagði í New York í gær, að hugsan-
lega yrðu takmarkanir eða kvótar á
framleiðslu aðildarríkjanna afnumd-
ir í því skyni að vinna aftur þann
markað, sem ríki utan OPEC, eink-
um Bretland og Noregur, hefðu náð
til sín.
Eru OPEC-ríkin afar ónægð með
þessi tvö ríki en á tveimur árum
hafa þau aukið framleiðsluna úr íjór-
um millj. fata á dag í sex millj. en
OPEC-ríkin hafa á sama tíma haidið
sig við 24,5 millj. föt samtals.
Forseti heimssambands gegri alnæmi andvígur hræðsluáróðri
Dregur ur alnæmi í N-Evrópu
London. The Daily Telegraph.
TÍÐNI alnæmis fer nú lækkandi víða í Norð-
ur-Evrópu og það er ekki málstaðnum tii
framdráttar að reka hræðsluáróður til að
vara fólk við „sprengingu" sem ekkert hefur
orðið úr, að sögn franska vísindamannsins
Lucs Montagniers sem uppgötvaði HlV-veir-
una árið 1983. Hefur hann sagt sig úr regn-
hlífarsamtökum hópa í Frakklandi er beijast
gegn alnæmi, segir að þeir vilji ekki veita
neinu fé til að beijast gegn vaxandi út-
breiðslu alnæmis í Áfríku og Asíu sem nú
sé brýnast.
Montagnier er prófessor og forseti Heims-
sambandsins um alnæmisrannsóknir og for-
varnir. Prófessorinn bendir m.a. á að árið
1985 greindust 2.766 manns með alnæmi í
Bretlandi en 2.411 í fyrra samkvæmt opinber-
um heimildum. Ennfremur segir hann að
helstu áhættuhóparnir séu, eins og í upphafi
faraldursins um miðjan níunda áratuginn,
samkynhneigðir og eiturlyfjafíklar.
Geysihörð barátta er um fé frá opinberum
aðilum og einkareknum stofnunum til barátt-
unnar gegn alnæmi og öðrum sjúkdómum.
Montagnier mótmælt
Talsmenn baráttuhópa gegn e alnæmi í
Frakklandi og Bretlandi hafa mótmælt harð-
lega ummælum Montagniers sem komu fram
í viðtali við The Sunday Telegraph. Segja
þeir að hann etji hagsmunum alnæmissjúk-
linga í Evrópu gegn hagsmunum Afríku- og
Asíumanna, mestu skipti að berjast alls stað-
ar gegn sjúkdómnum. Hætta sé á að hann
sæki í sig veðrið ef dregið verði úr starfinu
í Evrópu.
------» ♦ ♦
Þrándur í
Götu sektaður
Morgrunblaðið. Ósló.
FÆREYSKA útgerðarfélagið, sem
gerir út Þránd í Götu, hefur verið
dæmt fyrir ólöglegar veiðar í norskri
lögsögu og er sektin nýtt met hvað
þetta varðar. Var hún sjö millj. ísl.
kr. og afli og veiðarfæri fyrir 33
millj. kr. voru gerð upptæk.
Auk sektargreiðslu útgerðarinn-
ar, P/F Vardens, voru skipstjórarnir
tveir dæmdir til að greiða 700.000
kr. og 200.000 kr. sekt.
Norska varðskipið Senja tók
Þránd í Götu í nóvember á síðasta
ári og þótti sannað, að ekki hefði
verið skýrt frá 600 tonna afla og
skipið ekki tilkynnt sig þegar það
kom inn í norska lögsögu.