Morgunblaðið - 18.08.1995, Blaðsíða 6

6 FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Títuprjónn tekinn
úr maga 10
mánaða bams
ÞRIGGJA sentímetra langair
títuprjónn var fjarlægður úr 10
mánaða gömlu stúlkubarni á
speglunardeild Borgarspítalans
í lokjúlí.
Ásgeir Theodórs, sérfræðing-
ur í meltingarsjúkdómum,
framkvæmdi aðgerðina. Hann
þræddi segulstál í gegnum
speglunartæki niður í maga
bamsins. Eftir að segulstálið
hafði gripið títuprjónshausinn
var pijónninn dreginn út í gegn-
um speglunartækið.
Litla stúlkan, Guðný Ljósbrá
Hreinsdóttir, var í gæslu ömmu
sinnar þegar slysið varð um kl.
16 mánudaginn 31. júlí. Amma
hennar, Guðný Hálfdanardóttir,
segir að Guðný litla hafi verið
að leika sér í leikgrindinni sinni.
„Aldrei þessu vant var ég að
horfa á hana. Ég sé svo allt í
einu að hún er að japla á ein-
hverju og er með títupijón
þversum í munninum. Mér brá
auðvitað og reyndi að ná honum
út úr henni. Hún vildi hins veg-
ar ekki gefa eftir og kyngdi
títupijóninum áður en mér tókst
að ná honum,“ segir Guðný.
Guðný segir að maðurinn sinn
hafi verið heima og þau hjónin
hefðu strax þust með Guðnýju
litlu á slysavarðstofuna.
Frábærar móttökur
„Ég flýtti mér með hana út í
bíl og ekki fyrr en þó nokkru
seinna áttaði ég mig á því að
ég hafði setið með hana í fram-
sætinu. Eiginlega var ég alveg
ringluð og mundi ekki einu sinni
símanúmerið hjá pabba hennar
þegar ég kom á slysavarðstof-
una. Við fengum hins vegar frá-
bærar móttökur þar. Guðný fór
í myndatöku og við hittum Sæv-
ar Halldórsson barnalækni á
barnadeildinni,“ segir hún.
Morgunblaðið/Golli
TÍTUPRJÓNNINN var
efst í maga Guðnýjar.
Hér tekur Ásgeir við því
Sævar hringdi í hann eftir að
Guðný hafði verið mynduð.
„Sérfræðingar á spítalanum,
m.a. háls-, nef- og eyrnasér-
fræðingur, höfðu borið saman
bækur sínar og komist að því
að best væri að hafa hraðann á
og fjarlægja títupzjóninn áður
en hann færi í þarmana. Odd-
hvass títuprjónninn hefði hugs-
anlega getað valdið blæðingu
og sýkingu ef hann hefði stung-
ist í gegnum þarmaveggina,"
segir Asgeir.
Hins vegar tekur hann fram
að alls ekki sé einhlítt að fjar-
lægja þurfi aðskotahluti með
speglunartæki eða skurðað-
gerð. „Reyndar skila 85-90%
aðskotahlutanna sér sjálfir og
oftast er um að ræða peninga.
Hins vegar er ástæða til að vara
sérstaklega við litlu tölvuraf-
hlöðunum því ákveðin efni í
FRÉTTIR
GUÐNÝ Ljósbrá með Hinriki Þór Ágústssyni, frænda sínum.
SEGULLINN, sem var þræddur í gegnum speglunartækið,
greip í títupijónshausinn og var svo dreginn út.
þeim geta brennt slímhúðina."
Eftir að kallaður hafði verið
út hjúkrunarfræðingur af bak-
vakt til að aðstoða við aðgerðina
var hafist handa við að ná títu-
prjónunum úr maga Guðnýjar
litlu kl. 19.45. „Við vorum svo
heppin að eiga héma segul og
gátum þrætt hann í gegnum
speglunartækið sem rennt hafði
verið ofan í maga barnsins. Eft-
ir að segullinn hafði gripið títu-
pijónshausinn renndum við
honum út aftur og speglunar-
tækinu á eftir. Guðný var ekki
svæfð heldur fékk hún róandi
lyf og var ákaflega syfjuð á
meðan aðgerðin var gerð en
hún tók aðeins um fimmtán
mínútur,“ segir Ásgeir.
Hann segist aldrei áður hafa
notað segul til að ná aðskota-
hlut úr litlu barni. Hins vegar
hafi slíkar aðgerðir verið gerð-
ar erlendis þar sem hann starf-
aði.
Þakkir til Borgarspítala
Eftir aðgerðina var Guðný
litla lögð inn á barnadeild Borg-
arspítalans, sem nýlega var
flutt frá Landakoti, og var þar
yfir nóttina af öryggisástæðum.
Nú er hún hins vegar komin
heim aftur og getur með ömmu
sinni glaðst yfir því að ekki fór
verr. Guðný eldri vildi skila
kæra þakklæti til starfsfólks
Borgarspítalans fyrir móttök-
urnar og frábært starf.
Nágrannar
í fíkniefna-
málum
FÍKNIEFNALÖGREGLAN fann
mikið af fíkniefnum og þýfi við
húsleit í tveimur íbúðum í sama
húsi í austanverðri Reykjavík í
gær.
fjórir karlmenn, 19-31 árs, voru
handteknir og lagt hald á 190
grömm af hassi, 15 kannabisplönt-
ur, 12,4 grömm af amfetamíni, 9
skammta af LSD og 50 grömm
af hassblönduðu pípuskafi og tób-
aki, afgang eftir hassreykingar,
sem fíkniefnaneytendur geyma sér
til að eiga þegar annað er ekki
að hafa.
Einnig fundust stolin tékkhefti
og tékkaeyðublöð, sjónvarp og
sjónvarpseftirlitskerfi, sem talið
er stolið.
Mennirnir hafa allir áður komið
við sögu fíkniefnamála. Þeir voru
í yfirheyrslum fram á kvöld í gær
og hafði einn þeirra viðurkennt
sölu á lítilræði af amfetamíni auk
þess sem fyrir lágu játningar um
kaup á fíkniefnum til eigin neyslu.
-----♦ ♦ ♦----
Aukin eft-
irspurn eftir
æðardúni
EFTIRSPURN eftir æðardúni hef-
ur aukist á nýjan leik eftir tals-
verða lægð í sölu og eftirspurn
undanfarin þjú ár.
XCO hf. í Reykjavík sem flutt
hefur út æðardún í 20 ár, gerði
nýverið samning um sölu á nokkur
hundruð kílóum af æðardúni til
Asíu. Eldri birgðir fyrirtækisins
seldust hins vegar upp síðastliðið
vor og býður það nú bændum
35.000 krónur fýrir kílóið af hrein-
um æðardúni til þess að geta af-
greitt upp í pöntunina.
Eldsneytisspá orkuspárnefndar fyrir árabilið 1995-2025
Olíunotkun eykst um
21% á næstu 30 árum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sumarbústöðum
séð fyrir vatni
ÍBÚAR á annað hundrað sumar-
bústaða í landi Fitja í Skorradal
hafa nú tryggt sér meira og betra
neysluvatn en áður, með því að
koma tveimur 10 þúsund lítra
vatnstönkum fyrir um 200 metra
uppi í fjalli, ofan við bústaðina.
Jón Hannesson, sem var annar
þeirra sem fyrst fengu úthlutað lóð
í landi Fitja og reisti þar bústað
árið 1966, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að síðastliðinn vetur hefði
verið farið að huga að framkvæmd-
um. „Hingað til hafa bústaðaeig-
endur fengið yfirborðsvatn með því
að leggja leiðslur í læki og þær
leiðslur hafa legið um allt svæðið.
Nú heyrir slíkt fortíðinni til.“
í gær flutti þyrla frá Þyrluþjón-
ustunni vatnstankana tvo upp í fjall.
„Við byijuðum framkvæmdir þann
18. júlí og nú erum við að leggja
lokahönd á frágang. Flutningur
tankanna tveggja upp í fjall tók
aðeins nokkrar mínútur, enda afar
nákvæmir menn að verki. Þarna
fáum við vatnið nánast út úr berg-
inu, um tuttugu lítra á mínútu.
Tankarnir tveir eiga að nægja
byggðinni miðað við mestu vatn-
snotkun um helgar.
Aðalverktaki við þessar fram-
kvæmdir var Sigurður Pétursson á
Hellu og við vonum að þetta verði
sumarbústaðaeigendum öllum til
góðs,“ sagði Jón Hannesson.
SAMKVÆMT eldsneytisspá
orkuspárnefndar er gert ráð fyrir
að innlend notkun olíu vaxi hægt
á næstu áratugum eða að hún
aukist um 21% fram til ársins
2025.
Notkun íslendinga á olíu vegna
flutninga milli landa er aftur á
móti áætluð aukast mun meira eða
um tæp 90% á sama tímabili, aðal-
lega vegna aukins ferðamanna-
straums til landsins og vegna auk-
inna ferðalaga Iandsmanna til út-
landa.
Orkuspárnefnd er samstarfs-
vettvangur nokkurra helstu fyrir-
tækja, stofnana og samtaka á sviði
orkumála auk Hagstofu íslands
og Þjóðhagsstofnunar. Nefndin
hefur gefið út 14 spár um einstaka
orkugjafa á tæpra 20 ára starfs-
tíma, þar af fjórar um notkun elds-
neytis.
Aukin bifreiðaeign
Spáin er grundvölluð á áætlun-
um um mannfjölda á landinu og
um þróun þeirra þátta atvinnulífs-
ins þar sem eldsneyti er notað.
Um 90% af olíunotkun lands-
manna er vegna fiskveiða og sam-
gangna. í spánni er gert ráð fyrir
2% hagvexti fram til aldamóta og
2,5% hagvexti eftir aldamót en ein
meginundirstaða áætlana orku-
spárnefndar er mat á þróun mann-
ljölda á landinu.
Gert er ráð fyrir að hægi á fólks-
fjölgun á næstu áratugum og ald-
urssamsetning breytist þannig að
miðaldra og eldra fólki fjölgar
mikið en fækkar I yngri aldurshóp-
unum. Orkuspárnefnd telur þessa
þróun leiða til aukningar á bif-
reiðaeign landsmanna.
Á síðasta ári var olíunotkun við
fískveiðar 260 þúsund tonn. Breyt-
ingar hafa orðið á flotanum sem
kalla flestar á aukna olíunotkun,
t.a.m. auknar togveiðar og sókn á
fjarlæg mið. Nefndin býst við svip-
aðri loðnuveiði á tímabilinu og
aukinni síldveiði en fiskimjölsverk-
smiðjur eru stærsti notandi olíu í
iðnaði hérlendis.
Bensín- og gasolíunotkun bif-
reiða og tækja var í fyrra 210
þúsund tonn. Samhliða hagvexti
gerir nefndin ráð fyrir fjölgun bíla
og einnig muni breytt aldursdreif-
ing kalla á aukna bifreiðaeign.
Orkuspárnefnd gerir ráð fyrir að
rafbílar nái fótfestu hér á landi
ogverði 10-15% af heildarbílaeign
landsmanna árið 2025.
Veruleg aukning í
millilandaflugi
Nefndin gerir ráð fyrir stöðnun
í innanlandsflugi en verulegri
aukningu í flugi á milli landa og
er þetta sá þáttur þar sem búist
er við mestri aukningu olíunotkun-
ar á næstu áratugum. Spáð er að
notkun olíu við millilandaflutninga
vaxi um 90% á næstu þremur ára-
tugum.
Innlend notkun olíu hefur auk-
ist um tæp 2% að meðaltali á ári
síðasta áratug og hefur mest
aukning orðið á notkun fiskiskipa
og síðan koma bifreiðar og tæki.
Spáð er að notkunin vaxi hægar
á næstu áratugum. Innlend notk-
un olíu er áætluð nokkuð meiri
en í síðustu eldsneytisspá nefnd-
arinnar 1988 en sú spá reyndist
of lág, einkum vegna þess að þró-
un fiskveiða varð önnur en gert
var ráð fyrir.
Enginn nýr orkufrekur iðnaður
er innifalinn í spá orkuspárnefnd-
ar.