Morgunblaðið - 18.08.1995, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 1995 23
AÐSEIMDAR GREIIMAR
Krjúptu með mér á Kili, Hermann
RÉTT nýkomin af fjöllum rakst
ég á grein í Mbl. 9. ágúst sl. eftir
Hermann Sveinbjörnsson sem
hann nefnir „Svört náttúruvernd".
Greinin, sem er svar við grein eft-
ir Hjörleif Guttormsson, er full af
fúkyrðum og sleggjudómum.
Þekkjandi Hermann sem hinn ljúf-
asta mann get ég mér þess til að
greinin sé skrifuð í þeim tilgangi
einum að efla umræðu og skoðana-
skipti um náttúruvernd og ásýnd
lands. Sé sú tilgáta rétt fagna ég
skrifum Hermanns og verð strax
við áskoruninni en þótt ég hafi
margt við málflutning hans að
athuga mun ég aðeins nefna eitt.
í upphafi máls síns skilgreinir
Hermann óvin: „Hugmyndafræði
þeirra hefur á seinni árum oft
verið nefnd „svört náttúruverncT“
því svartir sandar og blásnir melar
eru þessu fólki kærari en gróður
sem upp hefur komist með aðstoð
mannsins. “
Ekki veit ég við hveija þarna
er átt, en einhvernveginn finnst
mér að talað sé til mín. í heimi
offjölgunar eru Islendingar mikil
forréttindaþjóð. Þeir búa í stóru
og stijálbýlu landi þar sem fjöl-
breytileiki náttúrunnar fær enn
notið sín. Slíkt land leggur óneit-
anlega skyldur á herðar þegnum
sínum, þeir bera ábyrgð gagnvart
náttúrunni og lífinu. í nálægum
löndum finnst ekki lengur lófastór
blettur ómanngerður. Víst er þar
búsældarlegt og því hugsanlega
„mannvænt umhverfi,, svo notuð
séu orð Hermanns. En ósköp sýn-
ist mér nú mikil þröngsýni fólgin
í því að aðeins það sé mannvæn-
legt sem að gagni getur komið
fyrir ákveðna búskaparhætti.
Mikið líkar mér vel við orðið
„uppgræðsiuframkvæmdir“ sem
Hermann notar oft í grein sinni.
Það lýsir svo miklu betur því sem
verið er að gera en orðið upp-
græðsla. Mannskepnan er svo
ótrúlega athafnasöm og afköstin
eftir því. Einhvernveginn finnst
mér að með því að beita „varúðar-
reglu“ mætti koma í veg fyrir
margvísleg mistök og spara mikla
ijármuni. I sumar skoðaði ég flóð-
garða sem Danir byggðu við suð-
vesturströnd Jótlands árið 1984.
Þeir komu svo sannarlega að gagni
og meira en það. Þeir breyttu líka
öllu dýralífi á svæðinu. Fyrir
tveimur árum réðust Danir og
Evrópubandalagið í það sameigin-
lega verkefni að búa til sölt vötn
fyrir innan flóðgarðana til að lokka
fuglana aftur á þessar slóðir og
breyta dýralífi í fyrra horf. Kostn-
aður við verkefnið er um einn
milljarður D.kr. og skiptist til
helminga á milli þeirra. Kostnað-
arsamar aðgerðir til að endur-
heimta náttúruna en virðast ætla
að hjálpa.
Framræsla mýra hér á landi í
því skyni að rækta gras, sem nú
er engin þörf fyrir, er gott dæmi
um stórtækar „framkvæmdir“. Ég
er ekki svo vel að mér að ég viti
hvort hægt sé að endurheimta
mýrarnar og landkosti þeirra, þar
með talið fuglalíf, jafnvel fugla í
útrýmingarhættu, en sé það hægt
er það áreiðanlega dýrt.
Énn er haldið áfram og stór-
felldri tækni beitt við að breyta
ásýnd lands og jarðargæðum, hér
má nefna áburðar- og frædreif-
ingu úr flugvélum svo ekki sé
minnst á lúpínuna, blessaða eða
hábölvaða, allt eftir því hvar hana
er að finna. Þegar aðrar þjóðir
leggja sig fram um að viðhalda
jölbreytileika tegunda og gæta
pess að erfðaeiginleikar sem engin
sjáanleg not eru fyrir nú glatist
ekki um alla framtíð,
glutrum við íslending-
ar niður genum vegna
skammsýni.
Islendingar eru
bjartsýnir, þeir eru
stórhuga, þeir eru at-
orkusamir. Með hjálp
stórvirkra véla sá þeir
melgras- og lúpínu-
fræi um fjöll og firn-
indi og dreifa áburði
með flugvélum. Víða
má greina víðiráka í
hlíðum eftir áburðar-
gjöf, melgrasskúfa og
bláa lúpínufláka á ör-

m
i
I ■■ m |

Guðrún
Hallgrímsdóttir
æfum. Er það sú
ásýnd landsins sem
við kjósum? í grein
sinni skrifar Her-
mann: „Þessvegna er
það grundvallaratriði
að áhangendum
svartrar náttúru-
verndar takist ekki að
bregða fæti fyrir ís-
lenskt ræktunarfólk
og vinna þannig gegn
velsæld þjóðarinnar. “
Kijúptu með mér á
Kili, Hermann. Rýndu
með mér í smávaxinn
gróður hijóstrugra
Rýndu með mér í smá-
vaxin góður og hrjóst-
ruga mela, segir Guð-
rún Hallgrímsdóttir,
sem hér svarar Her-
manni Sveinbjömssyni.
mela. Sjáðu hvílíkur fjöldi plöntu-
tegunda berst þar fyrir lífi sínu.
Mikið yrði landið okkar fátæklegra
ef þar væri aðeins að fínna gras
og sinu. Komdu með mér á Kollu-
múluheiði. Það gerir ekkert þótt
hann rigni, við ætlum bara að
horfa niður fyrir okkur og skoða
gijótið. Enginn hnullungur er öðr-
um líkur, það stirnir á þá í rigning-
unni. Sérhvert skref færir okkur
inn í nýjan töfraheim.
Lötraðu með mér yfir Látra-
heiði. Hún er gróðursnauð á að
sjá, en líttu á flögubergið, þakið
fléttum í öllum heimsins litum,
þvílík náttúrurusmíð, þvílíkt und-
ur.
Segðu mér nú alveg satt, Her-
mann, er velsæld þjóðarinnar í
hættu ef þessar náttúruperlur og
aðrar keimlíkar fá að standa,
óbornum kynslóðum til yndisauka?
Höfundur er verkfræðingur.
Útsalan
er áfullu...
...með allt að 70% afslætti!
Mikið úrval af húsgögnum, húsbúnaði og nytjahlutum
fyrir heimili.
Dæmi um verð:
O — &
<Z>
{/)

CJ
Húsgögn í Habitat
eru unnin úr ræktuðum
skógi eingöngu.
Úrval glervöru úr
endurunnu gleri.
• París-glösin vinsælu. 6 í pakka kr. 650
• Púðar frá kr. 1.230
• Gardínur frá kr. 3.300
• Deniro 2ja sæta sófi kr. 42.750
• Deniro stóll kr. 26.550
• Úrval garðhúsgagna. Meðal annars:
• Elba stóll kr. 2.320
• Elba borð kr. 5.200
• Elba bekkur kr. 4.720
Dettur þú í 100.000 króna lukkupottinn?
Einn einstaklega heppinn viðskiptavinur mun detta í lukkupottinn
og hljóta gjafakort frá Habitat að verðmæti 100.000 krónur - svo
fremi að hann svari einni laufléttri spurningu í útsöluleiknum.
Þú finnur góðar hugmyndir
að heimili 1 Habitat.
habitat
Laugavegi 13 - Sími 562-5870
Opið virka daga 10.00-18.00 og á laugardögum 10.00-14.00.
[•jSSl-'
TIL ALLT AÐ 24 K
TIL ALLT AÐ 36 MANA0A