Morgunblaðið - 18.08.1995, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ______________________________________
MINNINGAR
var hann þó fremur dulur í skapi,
bar ekki tilfinningar sínar á torg.
Fastur á meiningunni ef því var
að skipta „sérvitur aristokrat" eins
og vinur hans einn hefir lýst hon-
um. Viðbrugðið var örlæti hans og
hjálpsemi, þegar á þurfti að halda.
Hin síðari ár átti Sigurbjöm við
vanheilsu að stríða. Fækkaði þá
samfundum okkar af þeim sökum.
Lífsförunautur hans, Jónína
Árnadóttir, bekkjarsystir okkar,
stóð þá við hlið hans, óhagganlega
traust og trygg svo aðdáunarvert
var. Þau Böddi og Jonna höfðu
vissa sérstöðu í okkar hópi. Þau
höfðu bæði fæðst og alist upp á
Hjalteyri á meðan sá staður var
og hét, iðandi af athafnalífi og al-
mennri velmegun. Þar léku þau sér
saman sem börn, gengu saman í
barnaskóla, síðan í menntaskóla á
Akureyri og tóku þaðan stúdents-
próf saman árið 1947. Og áfram
héldu þau sjóinn saman, gengu í
hjónaband og eignuðust þrjár ynd-
islegar dætur — skiluðu sínu hlut-
verki með sóma.
Nú á kveðjustund þökkum við
kærum bekkjarbróður og vini sam-
fylgdina. Eftirlifandi eiginkonu
hans, Jonnu okkar Áma, dætrunum
Þóru, Snjólaugu og Valrósu og
skylduliði öllu sendum við einlægar
samúðarkveðjur.
F.h. samstúdenta M.A. 1947,
Sigurlaug Bjarnadóttir.
Fyrr gekkst þú í létta leiki
9g leitaðir hafna í syngjandi byr.
í æskunnar faldafeyki
um forlög sín enginn spyr.
(D.S.)
Fundum okkar bar fyrst saman
árið 1940, er við þreyttum inntöku-
próf og hófum síðan nám i Mennta-
skólanum á Akureyri. Hófst þá
kunningsskapur er skjótt leiddi til
ævilangrar og traustrar vináttu.
Næsta áratuginn, urðu tengslin
nánari við nám og störf. Við áttum
athvarf hvor á annars heimili og
eignuðumst þá hlutdeild hvor í ann-
ars fjölskyldu.
Það var bjart yfir æskuárum
okkar á Hjalteyri þennan áratug.
Þar var vorhugur og stórhugur alls
ráðandi. Atvinnulíf hafði verið end-
urreist úr kyrrstöðu kreppuáranna
með fullkomnustu síldarverksmiðju
þess tíma, ekki aðeins hérlendis
heldur trúlega í öllum heimi. Pétur,
faðir hans, stjórnaði af annálaðri
röggsemi sinni, verksmiðjunni og
öðrum atvinnuframkvæmdum
Kveldúlfs á staðnum. Almenn hag-
sæld íbúa Hjalteyrar á síðustu árun-
um fyrir stríð og hin næstu á eftir
var þá mun meiri en víðast hvar
annars staðar á landinu. í kjölfar
hennar fóru allir að hlaða og hýsa
og Hjalteyrarbyggðin öll að endur-
rísa með fullkomnari húsakosti en
áður hafði þekkst.
Það gat ekki farið hjá því, að
Sigurbjörn drægi dám af því and-
rúmslofti sem ríkjandi var á Hjalt-
eyri á þessum árum og þeim hugs-
unarhætti og þeirri bjartsýni sem
einkenndi þennan tíma og þá menn,
sem við þessar aðstæður voru að
alast upp og þroskast. Hann var
einstaklega vel af Guði gerður,
gjörhugull og gáfaður og svo fljót-
ur að nema, að með ólíkindum var.
Hann var sérstaklega ljóðelskur og
raunar vel hagmæltur líka og virt-
ist geta numið heil kvæði og endur-
flutt eftir einn lestur. Mér er nær
að halda að hann hafi kunnað öll
ljóð Davíðs utanbókar. Hann var
sérstaklega ræktarsamur við sögu
Hjalteyrar og Arnarneshrepps og
raunar alls Eyjafjarðar og kunni á
henni meiri skil en aðrir, enda hafði
hann lagt mikla vinnu í öflun heim-
ilda til þess að svala fróðleiksfýsn
sinni á þessu sviði. Hann var grúsk-
ari og fagurkeri í senn.
Á samvistarárum okkar á Hjalt-
eyri naut hann svo mikilla vinsælda
og trausts allra þeirra, sem þar
bjuggu og störfuðu, að með ólíkind-
um er. Öllum þótti vænt um hann
og að verðleikum. Hann var ein-
staklega greiðvikinn og hjálpsamur
og jafnframt örlátur og vildi helst
geta leyst allra manna vanda er til
hans leituðu. Enda hygg ég að
Hjalteyringum komi þá Sigurbjörn
;t'(>t TBUOÁ .81 HU0ACIUT3Ö'? c‘g
FÖSTUDAGUR 18. ÁGÚST 1995 33 .
fyrstur í hug, þegar þeir heyra
Hjalteyrar getið eða góðs drengs.
í vinahópi var hann hrókur alls
fagnaðar, hann hafði næma kímni-
gáfu og beitti henni oftlega á
græskulausan hátt en oft með hóg-
væru en satírísku ívafi og átti þá
á stundum til að ljóða á menn við
slík tækifæri. Fór undirritaður ekki
varhluta af slíkum kviðlingum,
þegar svo bar undir, einkum eftir
að setið hafði verið að spilum, þar
sem sá hinn sami fór jafnan hal-
loka. Samverustundirnar með hon-
um voru og minningarnar um þær
munu æ verða til að ylja manni
um hjartarætur. Hann var einlægur
drengur og hvers manns hugljúfi.
Að námsárum okkar loknum
fækkaði um alllangt skeið sam-
verustundum okkar frá því sem
verið hafði. Við höfðum valið störf
á ólíkum sviðum, við höfðum báðir
tengst nýjum fjölskylduböndum,
búseta setti stundum strik í reikn-
ing og mismunandi áhugamál.
Sigurbjörn var lánsmaður að
eiga slíka fjölskyldu sem hann átti.
Traustari lífsförunaut en Jonnu,
jafnöldru hans og bernskuvin, er
ekki hægt að hugsa sér eða dæt-
umar þrjár, tengdasynina og
barnabörnin hans átta, allt hið
mannvænlegasta fólk. Það var hans
auður. Barnabörnin voru auga-
steinar hans. Það hefði verið harð-
brjósta maður sem ekki hefði kom-
ist við* af ljómanum í augum hans
þegar hann ræddi um þau eða sýndi
manni myndir er þau höfðu gert
eða kveðjur þeirra til hans.
Stórt hjarta hans og örlæti urðu
honum Þrándur í Götu er hann hóf
störf sín að námi loknu. Hann átti
svo erfitt með að taka gjald fyrir
vinnu sína og hefði helst af öllu
viljað geta gefið hana öllum en
ekki aðeins mörgum svo sem hann
gerði. Hann hafði í æsku ekki ver-
ið vanur því að taka gjald af þeim,
sem hann gerði greiða. Þó vildi
hann jafnframt hafa getað veitt
fjölskyldu sinni allri af sama örlæt-
inu. Það gekk bara því miður ekki
alltaf upp. Honum þvarr starfsorká
löngu fyrir aldur fram. Það varð
honum áfall og þung raun að geta
ekki gert það fyrir sína nánustu,
sem hugur hans stóð til, en:
í brjósti þér ber þú harrainn.
Þú boðar mildi og kveður þér hljóðs.
Þig skortir aflið í arminn,
en ekki viljann til góðs.
Það er ánægjulegt að hafa átt
því láni að fagna að endurvekja og
styrkja vináttubönd okkar og sam-
verustundir síðustu árin. Fyrir það
er ég þakklátur.
Jonnu og fjölskyldunni allri send-
um við Ellen samúðarkveðjur okkar.
Sveinn Snorrason. .
ASLAUG
BENJAMÍNSDÓTTIR
-I- Áslaug Benjam-
' ínsdóttir var
fædd í Reykjavík 10.
september 1918.
Hún lést á Landspít-
alanum 9. ágúst síð-
astliðinn. Áslaug var
dóttir Valfríðar
Gottskálksdóttur, f.
26. mars 1881 í
Bjarnarhöfn á Snæ-
fellsnesi, dáin 26.
febrúar 1951, og
Benjamíns Guð-
mundssonar tré-
smiðs frá Leifsstöð-
um í Axarfirði, f. 19.
september 1878, dáinn 2. febr-
úar 1924. Áslaug var einka-
barn þeirra. 21.
júní 1941 giftist
Áslaug Gísla
Gíslasyni frá
Mosfelli, í Gríms-
nesi, gjaldkera
Landsmiðjunnar.
Dóttir þeirra er
Valfríður, gift
dr. Einari Júlíus-
syni eðlisfræð-
ingi. Börn þeirra
eru Gísli, Júlíus
Karl og _ Áslaug.
Útför Áslaugar
fer fram frá
Dómkirkjunni í
dag og hefst athöfnin klukkan
13.30.
ÉG MINNIST, þegar Gísli bróðir
minn sagðist hafa hitt á balli stúlku
með þau fallegustu augu, sem hann
hafði séð. Hann giftist svo stúlk-
unni með fallegu augun sem við
kveðjum í dag.
Við Áslaug vorum jafn gamlar
og fannst mér mjög gaman að fá
jafnöldru mína í fjölskylduna, því
að ég var yngst minna systkina,
níu ár milli þess næsta, sem vár
Gísli. Áhugamálin voru því mörg
sameiginleg og aðeins þijár vikur
á milli giftingadaga okkar.
Áslaug var einkabam foreldra
sinna og bjugggu þau í Vestur-
byggðum Kanada frá 1911-1917.
Vegna veikinda Benjamíns komu
þau aftur til Islands. Ári eftir heim-
komuna fæddist Áslaug, en faðir
hennar dó, þegar hún var fimm
ára. Síðar eignaðist Áslaug fóstra
Árna Pálsson skósmið og reyndist
hann henni sem besti faðir. Hann
dó árið 1938 og eftir það voru
mæðgurnar saman til æviloka Val-
fríðar. Það var sameiginlegt með
þeim mæðgum að hafa allt fágað
og fallegt í kringum sig, og var
sérlega kært þeirra samband. Það
var gaman að koma í Aðalstræti
16. Oft var spiluð vist langt fram
á nótt, því að Valfríði þótti mjög
gaman að spila og gætti hún ætíð
að hafa nóg af góðgæti á borði.
Áslaug vann þá í versluninni
Gefjun. Eftir að hún giftist vann
hún áfram og var það ekki svo al-
gengt eins og í dag. Þegar dóttirin
fæddist var hún heima þar til sú
litla komst vel á legg, þá tók amma
við að gæta nöfnu sinnar. Áslaug
fór þá til starfa hjá Agli Jacobsen
og eftir það vann hún ætíð úti og
alls staðar þótti hún hin besta
starfskona, enda var hún sérlega
kurteis og orðvör. Einnig vann hún
í ver^lun ísafoldar.
Eftir lát móður Áslaugar fór fjöl-
skyldan til Kaupmannahafnar, dótt-
irin hafði lokið menntaskóla og fór
til frekari náms þar. Áslaug kunni
illa iðjuleysinu og þá fannst mér
hún sýna mikinn dugnað, þegar hún
sótti um starf í hinu stóra Illum
vöruhúsi. Hún varð að taka próf
og það gekk svo vel að hún fékk
starfið. Þar eignaðist hún góða
starfsfélaga og minntist hún ætíð
með ángæju Illums-daga sinna.
Voru þau nokkur ár í Kaupmanna-
höfn og komu svo heim.
Valfríður og Einar eignuðust þrjú
börn og urðu þau miklir gleðigjaf-
ar. Amma og afi fóru í langferðir
til að heimsækja fjölskylduna ungu,
sem bjó um tíma bæði í Ameríku
og Frakklandi.
Síðasta starf Áslaugar var það
sem ég held að henni hafi þótt best
og það var hjá Reykjavíkurborg við
símavörslu. Þar vann hún með sinni
góðu vinkonu Ragnheiði Magnús-
dóttur, sem reyndist henni sem
besta systir ævilangt. Marga góða
símavini átti hún þar og sagði mér
oft frá hve henni þótti gaman að
hitta þá á förnum vegi, eftir að hún
lauk störfum. Hafði þá heilsu Gísla
hrakað svo að gott var að hafa
Áslaugu sína heima. Áslaug var
sérlega sterk í veikifidum Gísla og
tók þeim með miklu jafnaðargeði
og trúarstyrk. Aðeins einn mánuð
vantar upp á að tíu ár séu liðin frá
láti Gísla. Eftir það var eins og hún
fyndi aðeins sólina í lífi sínu með
barnabörnin í návist sinni. Sérstak-
lega var kært með Áslaugu, yngsta
barnabarni hennar, og nöfnu.
Nú að leiðarlokum hrannast
minningarnar upp margar og góð-
ar. Afmælisveislurnar í Drápuhlíð
með svignandi matarborðum. Söng-
ur með öllum réttum röddum, tenór-
um og bössum, því að Gísli átti sína
ævifélaga í Karlakór Reykjavíkur.
Þeir laglausu fengu líka að syngja
með. Svo voru það stundimar í
Reykjalundi, sem var hjónanna
sælureitur. Gísli gat notað þá
krafta, sem eftir voru til að stunda
þar gróðurstörf, þegar hann gat
ekki lengur stundað skrifstofu-
vinnu. Þar var farið í útreiðatúra
eða gengið' á Mosfell. Best var ef
til vill, þegar Gísli settist við orgel-
ið og ljúfir tónar bárust út í kvöld-
kyrrðina, kvöldroðinn skreytti hlíð-
ar og móa. Fyrir allar þessar stund-
ir hjartans þakkir og hve gott var
að eiga samleið.
Aðeins eru nokkrar vikur síðan
sú sem við kveðjum í dag var á
meðal okkar að kveðja svila sinn
Davíð og engan grunaði að hennar
skeið var nær á enda. Kom því
fregnin að okkur óviðbúnum, þó að
heilsu Áslaugar hefði hrakað mikið
þetta árið, en ég samgleðst henni
að fangabrögðin við þann sterkasta
voru ekki lengri. 1'
Nú óska ég mágkonu minni far-
arheilla á Guðs vegum til grænna
grunda þar sem bróðir minn mun
bíða hennar.
Ég og fjölskylda mín biðjum ætt-
ingjum hinnar látnu allrar blessunar.
Ágústa Gísladóttir.
Nú er hún amma farin frá okk-
ur, og við sem höfðum þekkt hana
allt okkar líf. Eftir að afi dó fyrir
tíu árum flutti amma úr Drápuhlíð-
inni í Seljahverfið til þess að geta
verið nálægt okkur og mömmu og
pabba. Hún kallaði okkur alltaf
einu fjölskyldu sína, sem var alveg
satt. Það var alltaf svo gott og
hlýlegt að koma við hjá henni í
litla húsinu hennar, fá kók, örugg-
lega eitthvað með og horfa
kannski aðeins á sjónvarpið.
Rabba líka um daginn og veginn
því hún var alltaf tilbúin að hlusta
á okkur. Það voru ófá skiptin sem
við skruppum til ömmu að borða
og ég held við séum ekki aiveg
búin að átta okkur á því að það
gerist aldrei aftur.
Eftir sitjum við með minningarn-
ar, margar og mismunandi, gamlar
og nýjar. Ferðalög, heimsóknir til
útlanda, sumrin í sveitinni, jóla-
dagatöl, Andrés Önd, happdrættis-
miðar, nisseben. Aldrei eins vel
geymdar og nú, þegar fleiri bætast
ekki við.
Ástarkveðja til þín, elsku amma
Áslaug. Við söknum þín.
Bamabörnin.
Dagur er liðinn, dðgg skín um völlinn,
dottar nú þröstur á laufgrænum kvist.
Sefur hver vindblær, sól Guðs við íjöllin
senn hefur allt að skilnaði kysst.
(St. Th.)
Þessi vísa kom upp í hug minn,
rétt eftir að ég frétti að frú Áslaug
Benjamínsdóttir hefði kvatt líf og
ástvini sína nú 9. ágúst.
í æsku minni heyrði ég prestsson
frá Klausturhólum í Grímsnesi,
Bjarna Th. Melsted í Framnesi á
Skeiðum, oft syngja þessa vísu með
sinni afar miklu söngrödd. Þá var
hann blindur, en breytti baðstofunni
í sönghús. Einkennilegt að þessi
stórsöngvari æsku minnar, skyldi
vitja mín í minningu með þessa vísu
og fagra lag sem stígur hátt. Og
um leið kom mér í hug annar prests-
sonur, ekki frá Klausturhólum,
heldur frá Mosfelli í Grímsnesi og
hafði einhveija þá hæstu og feg-
urstu tenórrödd sem ég minnist,
Gísli Gíslason Jónssonar prests að
Mosfelli.
Með fegurstu minningum frá
Mosfellskirkju er þegar Gísli Gísla-
son söng þar við messu og oft ein-
söng á eftir, en Kjartan skáld, bróð-
ir hans, lék á orgelið. Rödd Gísla
fyllti húsið. Hann samdi líka falleg
lög.
I fyrsta skipti sem Gísli Gíslason
kom til messu að Mosfelli í tíð okk-
ar Ingólfs, þá var með honum eigin-
kona hans frú Áslaug Benjamíns-
dóttir og dóttir þeirra elskuleg lítil
stúlka Valfríður, kölluð Vallý, og
móðuramma hennar með sama
nafni, fríð kona með mikið dökk-
jarpt hár og klæddist fallega á
peysufötum.
En dóttir hennar hafði svart hár
klippt, liðað og þykkt, dökk á brún
og brá, með stór dökkbrún augu
sem ljómuðu og hvítar þéttar tenn-
ur þegar hún hló. Rödd hennar var
falleg, eins og hún sjálf og eitthvað
yndisjegt við græskulausan hlátur-
inn og fagurt bros. Þau voru gestir
hjá Kjartani í Reykjalundi. Við
kynntumst þeim hjónum ekki fyrr
en löngu seinna, þegar Gísli var
með gróðrarstöðina í Reykjalundi.
Einhvern tíma man ég að Gísli sagði
að þegar hann sá Áslaugu fyrst þá
hefði hún birst honum sem uppfyll-
ing allra drauma um yndislega konu
og þessi geislandi brúnu augu, sagði
hann. Og vissulega varð hún honum
fylling draumanna.
Ekki er að efa að hún var jafn-
hrifin af ljóshærða, unga mannin-
um, sem var mjög skemmtilegur
og háttvís um leið og hann hafði
þessa miklu fögru söngrödd.
Frú Áslaug var borgarbam, ein
af þeim fallegu og vel búnu dætrum
Reykjavíkur. Heimili þeirra hjóna
var yndislegt og alúðar gestrisni.
Þau bjuggu lengi í Drápuhlíð 1. allt
bar þar smekkvísi húsmóðurinnar
fagurt vitni í niðurröðun hlutanna.
Hún var einbimi og augasteinn for-
eldra sinna. Hún var símavörður í
Reylqavík. Til þess þurfti hæfni.
Ég man að frú Áslaug sagði
skemmtilega frá því, að hún hefði
verið dálítið feimin fyrst þegar hún
kom til frú Sigrúnar Kjartansdóttur,
móður Gísla og þeirra systkina. Öll
bám þau systkinin fágaðan svip af
göfgi, hljómlist og bókmenntum.
Þetta var mikill ætthringur með
miklum hæfileikum og mörgum gim-
steinum, en hún Áslaug var þá enn
einn fagur gimsteinn eða perla til
viðbótar í ætthring hinnar auðugu
guðsgjafa. Hún var sérstök húsmóð-
ir og móðir. Þegar einkadóttir og
eina bam þeirra hjóna hafði lokið
stúdentsprófi og fór í háskóla í
Kaupmannahöfn, fengu foreldrar
hennar þar atvinnu og héldu heimili
fyrir hana. Þá vann frú Áslaug í
stórri dömufataverslun. Ég skil að v.
hún var valin úr mörgum umsækj-
endum.
Frú Valfríður Gísladóttir er gift
doktor Einari Júlíussyni eðlisfræð-
ingi. Hann er einnig mikill stærð-
fræðingur og bókmenntamaður.
Urðu þessi indælu ungu hjón tiygg-
ir vinir okkar og stóð fallega heimil-
ið þeirra í Reykjavík okkur opið.
Tveir synir þeirra, Gísli og Júlíus,
voru miklir gleðigjafar fyrir afa sinn
og ömmu og vom oft hjá þeim á
sumrin í Reykjalundi, skammt frá
Mosfelli. Þar var skemmtilegt að
koma í Reykjalund á meðan þeir
bræður vom þar.
Eftir að frú Áslaug missti mann
sinn, og hún varð ein, þá bættist
nýr geisli í fjölskylduna, Áslaug,
langyngst af þeim þremur. Frú Ás-
laug flutti í nýja fallega íbúð nálægt
ungu hjónunum og oft dvaldi nafna
hennar hjá henni og alltaf var hið
sama trúfasta samfélag. Og heimili
frú Áslaugar var fallegt með sama
ljúfa blæinn. Gott að koma þar. En
eins og gengur með elli, þá fækkar
fundum. En alltaf var jafnyndislegt
að tala við frú Áslaugu í síma, sama
elskulega viðmótið. En nú hefur sól
bmgðið sumri frá löngum degi.
En Drottinn hefur sagt við sín 4L
böm: „Ég lifi og þér munið lifa.“
Vér emm oft á það minnt, að jörðin
er hverfullar sælu sorgarstjama. En
orð Jesú Krists standa stöðug eins
og stjömur á himins tjaldi.
Innilegar samúðarkveðjur til að-
standenda frá húsi mínu.
Rósa B. Blöndals. A