Morgunblaðið - 12.09.1995, Blaðsíða 18

18 ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Auknar líkur á að Colin
Powell fari í framboð
Washington. The Daiiy Teleg7*aph, Reuter.
Bretar gera
150 kíló af
heróíni
upptæk
DAVID Chesters, embættismað-
ur í bresku tollgæslunni í Lond-
on, sýnir fréttamönnum heróín
sem starfsmenn embættisins
fundu og gerðu upptækt í gær.
Alls er um 150 kíló að ræða og
er talið að um sé að ræða næst-
mesta magn sem fundist hefur
í landinu frá upphafi.
Hefði verið hægt að selja
fíkniefnið fyrir einn og hálfan
milljarð íslenskra króna á göt-
unni. Eins og sést á myndinni
er hér um talsvert magn af eit-
urlyfjum að ræða og var Chest-
er því rogginn þegar hann sýndi
fenginn. Eiturlyfin voru falin í
BMW bifreiðinni í bakgrunni og
var ætlunin að dreifa þeim á
Bretlandi.
COLIN Powell, fyrrverandi forseti
bandaríska herráðsins, gaf í skyn í
viðtali við bandaríska tímaritið Time
á sunnudag að hann væri reiðubúinn
að bjóða sig fram til forseta. Hann
sagði feril sinn í hernum hafa verið
góðan undirbúning. „Eg tel mig
hafa réttu hæfileikana til að gegna
embættinu," sagði hershöfðinginn.
Hann sakaði repúblikanann Robert
Dole um að gera hosur sínar grænar
fyrir áköfum hægrisinnum í flokkn-
um.
„Flestir frambjóðendur [repúblik-
ana] virðast horfa mjög til hægri
og reyna að höfða þannig til ákafra
flokksmanna, þetta virðist Dole
einnig vera að gera,“ sagði Powell.
Hann gagnrýndi ennfremur utanrík-
isstefnu og stjórnstíl Bills Clintons
forseta, sagði að fundir þjóðarörygg-
isráðs forsetans líktust helst hávaða-
sömum stúdentafundum. Lágt settir
embættismen töluðu þar eins og
þeirra væri valdið.
Powell, sem er 56 ára gamall
blökkumaður, var forseti herráðsins
þar til fyrir tveim árum er hann fór
á eftirlaun. Hann hefur haft hægt
um sig síðan og ritað endurminning-
ar sínar. Þær hyggst hann kynna
með fundaherferð í 25 borgum
landsins á næstu vikum og er yfir-
leitt litið á ferðina sem undirbúning
að kosningabaráttu.
Ekkert rrýnna en sigur
Powell sagðist í viðtalinu annað-
hvort verða óháður forsetaframbjóð-
andi eða fara fram fyrir repúblikana
ef hann tæki ákvörðun um framboð.
Hann myndi ekki reyna með hang-
andi hendi að verða forsetaframbjóð-
andi, markmiðið yrði ekki aðeins að
láta í sér heyra eða vera sérstakur
fulltrúi blökkumanna heldur að sigra.
í bók sinni segist Powell ekki enn
hafa hafa fundið hjá sér köllun til
að hella sér út í stjórnmálin og slík
köllun sé skilyrði þess að ná ár-
angri. í viðtalinu heitir hann því hins
vegar að þeir sem séu í vafa um
viðhorf hans til stjórnmála muni
komast að hinu sanna á næstunni
og í nóvember nk. muni hann ákveða
hvort hann bjóði sig fram.
Repúblikaninn Newt Gingrich,
sem er forseti fulltrúadeildar þings-
ins og einn áhrifamesti leiðtogi
fiokksins, hvatti Powell til að reyna
að verða frambjóðandi repúblikana.
Ef marka má endurminningarnar
virðist hershöfðinginn vera hægfara
repúblikani í mörgum efnum, hann
segist vera íhaidssamur í sambandi
við ríkisútgjöld en jafnframt bera
hag smælingja fyrir bijósti. Um ein-
dregnustu hægrimenn repúblikana
segir hann að sér mislíki „ómurinn
af stétta- og kynþáttafordómum"
sem greina megi að baki málflutn-
ings þeirra.
Powell hefur ekki enn tjáð sig
skýrt um afstöðuna til fóstureyðinga
en fari svo að hann mæli með því
að konur ákveði sjálfar í þeim efnum
er taiið ljóst að öflugur þrýstihópur
repúblikana, sem berst gegn fóstur-
eyðingum, muni beijast gegn fram-
boði hans.
Reuter
Gerry Adams seg-
ist hafna afvopnun
Dublin. Rcuter.
HVORKI gengur né rekur í friðar-
umleitunum deiluaðila á Norður-
írlandi. Gerry Adams, forseti Sinn
Fein, stjórnmálaarms írska lýðveld-
ishersins (IRA), vísaði í gær á bug
frétt bandaríska dagblaðsins The
New York Times um að hann væri
að linast í andstöðunni við það að
alþjóðlegri nefnd verði falið að koma
friðarsamningum í höfn.
Adams sagði fréttina „tilhæfu-
lausa“. IRA gæti ekki samþykkt
hugmyndina vegna kröfu Breta um
að IRA afvopnaðist áður en Sinn
Fein fengi að setjast að samningum
um framtíð héraðsins. Sinn Fein
mun óttast að nefndin verði notuð
til að veiða IRA í gildru með því að
afvopna samtökin áður en sam-
komulag hafi náðst um önnur mál.
Fyrirhugaður fundur breskra og
írskra ráðamanna í síðustu viku var
ekki haldinn vegna andstöðu Sinn
Fein við alþjóðlegu nefndina. John
Bruton, forsætisráðherra írlands,
sagði á fimmtudag að stjórnirnar í
Dublin og London gætu neyðst til
að sameinast um ráðstafanir án þess
að ráðgast við Sinn Fein.
Stjórnir Bretlands, írlands og
Bandaríkjanna þrýsta nú ákaft á
Adams um að hann fái IRA til að
byija að afhenda vopn sín til að
hægt verði að koma friðarviðræðum
af stað á ný. Vitað er að herskáir
liðsmenn hryðjuverkasamtakanna
vilja í engu slaka til í þessum efnum.
Adams fer í vikunni í fimm daga
ferð til Bandaríkjanna og er búist
við að hann ræði þessi mál við
bandaríska ráðamenn sem sýna
málum íra ávallt mikinn áhuga. Er
ástæðan sú að fólk af írskum ættum
er afar fjölmennt í Bandaríkjunum
og ákafur þrýstihópur þar leggur
málstað IRA lið.
Frakkar segja kjarnorkumótmælum gagngert beint gegn áhrifum sínum á Kyrrahafi
Ástralir vísa ásökunum
Chiracs forseta á bug
Canberra, Papeete. Reuter, The Daily Telegraph.
STJÓRNVOLD í Ástralíu og á Nýja-Sjálandi
mótmæltu í gær ásökunum Jacques Chiracs
Frakklandsforseta sem segir þessi ríki stefna
að því að Frakkar hverfi á brott frá suður-
hluta Kyrrahafs þar sem þeir eiga margar
eyjar og eyjaklasa. Þessi ummæli forsetans
féllu í sjónvarpsviðtali á sunnudag er hann
ræddi um mótmælin vegna kjarnorkutilrauna
franskra vísindamanna á Mururoa-eyju.
Chirac lagði áherslu á það í viðtalinu að
þrátt fyrir mótmælin og skoðanakannanir,
sem sýna að meirihluti Frakka er á móti
sprengingunum, væri hann staðráðinn í að
halda þeim áfram. Frakkar segja tilraunirnar
nauðsynlegar til að hægt sé að ganga úr
skugga um að vopn þeirra virki og er gert
ráð fyrir að sprengdar verði 6-8 sprengjur.
Hætta í austri
Chirac sagði kjarnorkuvarnir F'rakka nauð-
synlegar vegna hættunnar á því að öfgamenn
í Rússlandi næðu völdum. Talsmaður þýsku
stjórnarinnar, sem hefur ásamt flestum öðr-
um stjórnum í Evrópu lýst andstöðu við til-
raunir Frakka, sagði í gær að þessi röksemd
Frakka væri „vissulega ný“ og myndu ráða-
menn i Bonn þurfa að íhuga hana vandiega.
Ráðherra málefna Suðurhafseyja í ástr-
ölsku stjórninni, Gordon Bilney, sagði um-
mæli Chiracs óvægin og fyrir ásökununum
væri enginn fótur. Jim Bolger, forsætisráð-
herra Nýja-Sjálands, tók í sama streng. Biln-
ey sagðist hafa í heimsókn sinni til Frakk-
lands í síðustu viku gert allt sem hann gat
til að sannfæra franska ráðamenn um að
ætlunin væri alls ekki að stugga við Frökkum
á Kyrrahafi, aðeins að fá þá til að hætta að
sprengja þar kjarnorkusprengjur. Milli ríkj-
anna væri eitt og aðeins eitt ágreiningsmál,
tilraunasprengingarnar á Mururoa. Frakkar
hafa ennfremur sakað Ástrala um að sinna
lítt aðstoð við fátæka íbúa Suðurhafseyja en
Bilney sagði að þriðjungur þróunarhjálpar
landsmanna, um 20 milljarðar króna, færi til
fátækra grannþjóða á Kyrrahafi.
Bilney sagði að stjórnvöld í Canberra vildu
ekki viðskiptastríð við Frakka, það yrði báð-
um til tjóns. Frakkar reiddust mjög í síðasta
mánuði er Ástralir meinuðu frönskum vopna-
framleiðendum að bjóða í stóran kaupsamn-
ing í Ástralíu og kölluðu heim sendiherra sinn
í Canberra. Franskir vínframleiðendur hafa
þegar orðið fyrir miklu tjóni vegna þess að
neytendur víða um heim, ekki síst á Kyrra-
hafssvæðinu, hundsa frönsk vín, kaupa frem-
ur vín samkeppnisþjóða Frakka. Stjórnvöld í
París segjast auðveldlega geta gripið til
gagnráðstafana gegn Áströlum, hafa minnst
á að hægt yrði að banna innflutning á kolum
og úranmálmi þaðan til Frakklands.
Franskir hermenn tóku á sunnudag segl-
skipið La Ribaude sem nokkrir stjórnmála-
menn frá ýmsum ríkjum, þ. á m. Svíþjóð,
höfðu siglt til Mururoa til að mótmæla
sprengingunum. Munu skipveijar hafa verið
illa haidnir af sjóveiki. Tveir breskir Grænfrið-
ungar, sem voru um borð, reru frá La Ri-
baude í átt að tilraunastaðnum og komust á
kóraleyjuna. Þeir náðust nokkrum stundum
fyrir sprenginguna í síðustu viku og verða
sendir til heimahaga sinna. Annar þeirra
gegndi herþjónustu í útiendingahersveitinni
frönsku á áttunda áratugnum, m.a. á Mur-
uroa.
Styðja FraRka
Mótmælum var haldið áfram víða á Kyrra-
hafssvæðinu en á Tahiti komu um 5.000
manns saman í höfuðstaðnum Papeete um
helgina til að sýna stuðning við stefnu
Frakka. Frumkvöðull að samkomunni var ráð
sem helstu áhrifamenn í viðskigtalífi og stétt-
arfélögum eyjarinnar skipa. Oeirðirnar síð-
ustu daga voru harkalega fordæmdar. „Við
erum þögli meirihlutinn. Öfgamennirnir eru
í minnihluta meðal þjóðarinnar," sagði Willy
Richmond, leiðtogi ráðsins, á fundinum.
Reuter
FRANSKIR hermenn taka seglskipið
La Ribaude á sunnudag en um borð
voru sljórnmálamenn frá ýmsum ríkj-
um er vildu mótmæla kjarnorkutil-
raununum á Mururoa.