Morgunblaðið - 12.09.1995, Blaðsíða 30

30 ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1995 31

STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
STJÓRNARFORMAÐUR: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
URSKURÐUR
KJARADÓMS
Urskurður kjaradóms um launakjör ráðherra, þingmanna
og ýmissa æðstu embættismanna ríkisins hefur valdið
töluverðu uppnámi. Samkvæmt þessum úrskurði hækka forseti
íslands, forsætisráðherra og aðrir ráðherrar í launum um 19,2%-
19,6%, þingmenn um 9,6% og ýmsir háttsettir embættismenn
um 9,5%. Það sem ágreiningi veldur er, að þessar hækkanir eru
í sumum tilvikum langt umfram það, sem um var samið á al-
mennum vinnumarkaði sl. vetur en í öðrum tilvikum töluvert
umfram það en áþekkar samningum, sem gerðir voru við ýmsa
starfshópa sl. vor og fram á sumar. .
Forystumenn almennu launþegafélaganna, sem sömdu
snemma á árinu fyrir sína umbjóðendur telja sig illa svikna
og framkvæmdastjóri Vinnuveitendasambands ísiands segir í
samtali við Morgunblaðið í fyrradag, að kjaradómur hafi ekk-
ert tillit tekið til sérstakra réttinda æðstu embættismanna ríkis-
ins en þar beri hæst lífeyrisréttindi þingmanna og ráðherra.
Þetta er í annað sinn á nokkrum árum, sem Kjaradómur
kveður upp úrskurð, sem veitirþessum starfshópum launahækk-
anir töluvert langt umfram það, sem aðrir hafa fengið með
samningum. í hið fyrra skiptið var úrskurður Kjaradóms felld-
ur úr gildi með lagasetningu enda ijóst, að hann stefndi í voða
jafnvægi og stöðugleika í þjóðfélaginu, þegar kreppan var einna
dýpst og erfiðust. Morgunblaðið mælti eindregið með því á
þeím tíma, að sú leið yrði farin, ella mundi þeim árangri koll-
varpað, sem náðist með febrúarsamningunum árið 1990.
Beinar launagreiðslur til ráðherra og alþingismanna hafa
lengi verið með því lakasta, sem þekkist fyrir svo ábyrgðarmik-
il störf, þótt það sé spurning hver heildarlaunakjörin eru, ef
öll fríðindi eru metin til launa. Léleg launakjör stjórnmála-
manna hafa víða um lönd leitt til þess, að einungis efnamenn
hafa tekið þátt í stjórnmálastarfi. Sú þróun hefur ekki verið
áberandi hér en hitt er ljóst, að fjölmargir hæfileikamenn hafa
ekki leitað út í stjórnmál vegna launakjara. í raun og veru
hefur ekki verið ágreiningur um, að úr þessu þyrfti að bæta.
Fremur hafa menn deilt um, hvenær það væri tímabært og
hvernig það ætti að gerast. Það er alveg ljóst, að rétti tíminn
var ekki, þegar hinn fyrri úrskurður Kjaradóms féll fyrir þrem-
ur árum. Meiri rök eru fyrir því, að framkvæma slíka leiðrétt-
ingu á tíma eins og nú, þegar uppsveifla í efnahagsmálum er
komin á skrið. Engu að síður er þessi tímasetning mjög erfið
fyrir stjórnmálamennina í ljósi þeirra kjarasamninga, sem gerð-
ir voru sl. vetur.
Talsmenn verkalýðsfélaganna hafa við orð, að launaþróunin
undanfarna mánuði kalli á endurskoðun kjarasamninganna frá
því í vetur. Sú afstaða þeirra er skiljanleg en á hinn bóginn
er ekki auðvelt að sjá, hvernig þeir eiga að geta sagt samning-
um upp. Þeir hafa sjálfir skrifað undir samninga, sem gera ráð
fyrir, að þeim megi slíta, ef þróun í verðlagsmálum hefur ver-
ið með tilteknum hætti. Það hefur ekki gerzt enn.
Samhliða úrskurði Kjaradóms hefur forsætisnefnd Alþingis
tekið ákvörðun um beinar launahækkanir til þingmanna, sem
gegna ábyrgðarstörfum í þinginu, svo og kostnaðargreiðsiur.
I því sambandi vekur sérstaka athygli sú ákvörðun forsætis-
nefndarinnar að greiða alþingismönnum 40 þúsund krónur á
mánuði til þess að mæta ýmsum ófyrirséðum útgjöldum. Hvern-
ig geta alþingismenn ætlast til að þessi greiðsla verði frádrátt-
arbær frá skatti án þess, að þeir leggi fram kostnaðarreikninga
á móti, þegar allir aðrir þegnar þessa þjóðfélags verða að reiða
fram slíka reikninga til þess að skattayfirvöld taki þá alvar-
lega? Slík mismunun eykur ekki virðingu skattgreiðenda fyrir
skattalögum.
Það er ljóst, að ráðherrar og alþingismenn njóta ýmissa hlunn-
inda til viðbótar við beinar launagreiðslur. Þeir njóta bílafríð-
inda og lífeyrisréttinda umfram aðra. Eðliiegt er, að þessi fríð-
indi séu metin til launa til þess að rétt mynd fáist af launakjör-
um stjórnmálamanna. Þá er auðvitað ljóst, að greiðsla ferða-
kostnaðar ráðherra er með þeim hætti, að þar getur verið um
beinan tekjuauka að ræða, séu ráðherrar mikið á ferðalögum.
Forseti Islands býr við skattfrelsi eins og kunnugt er. Alita-
mál er, hvort það skattfrelsi, sem alltaf hefur tíðkazt, samræm-
ist 78. gr. stjórnarskrárinnar. Og spyrja má, hvort ekki fari
betur á því, að forseti íslands greiði skatta eins og aðrir en
tekjur hans verði hækkaðar á móti. Má í þessu sambandi minna
á, að nýlega hafa verið teknar upp skattgreiðslur af ákveðnum
tekjum brezka þjóðhöfðingjans, sem áður voru skattfijálsar.
Ef öll hlunnindi æðstu stjórnenda lands og þjóðar eru metin
til launa fæst skýrari mynd af því, hvaða kjör þeir búa raun-
verulega við.
Viðbrögð vegna úrskurðar Kjaradóms nú eru hörð. Víst er,
að hann mun leiða til mjög harðrar kröfugerðar þeirra starfs-
hópa, sem telja sig illa svikna eftir samninga, sem gerðir voru
snemma á árinu. Nú þegar er ljóst, að þeir munu ekki standa
upp frá samningaborðinu í næstu umferð fyrr en þeir hafa
rétt sinn hlut og þá má búast við, að krafa þeirra verði m.a.
sú, að þeim verði bætt upp það tímabil, sem liðið verður.
Greiðslur til aiþingísmanna vegna þingfararkostnaðar
Lög kveða á
um skattleysi
greiðslnanna
Úrskurður kjaradóms um laun æðstu emb-
ættismanna ríkisins og nýjar reglur forsætis-
nefndar Alþingis um þingfararkostnað hafa
vakið mikla athygli, einkum vegna þess að
ákveðnar greiðslur eru skattfijálsar. Guð-
mundur Sv. Hermannsson og Pétur Gunn-
arsson kynntu sér ýmsar hliðar málsins
ALLAR greiðslur, sem þing-
menn fá vegna kostnaðar
við starf sitt, eru skatt-
fijálsar en framtalsskyidar
samkvæmt lögum um þingfararkaup
og þingfararkostnað sem sett voru í
júní í vor.
Kjaradómur ákvað áður upphæð
fastra greiðslna til þingmanna vegna
húsnæðis-, dvalar- og ferðakostnaður
en nú setur forsætisnefnd Alþingis
reglur um þessar greiðslur og ákveður
upphæðirnar.
Samkvæmt nýju lögunum fá þing-
menn kjördæma utan Reykjavíkur
mánaðarlega greidda ákveðna upphæð
vegna húsnæðis- og dvalarkostnaðar.
Einnig er greidd ákveðin Ijárhæð til
greiðslu kostnaðar við ferðalög innan
kjördæmis þingmanna og milli heimil-
is þeirra og Reykjavíkur.
Loks fá þingmenn endurgreiddan
almennan starfskostnað. I lögunum
segir að Alþingi leggi alþingismanni
til almenna skrifstofuaðstöðu og nauð-
synlegan búnað og greiði kostnað af
því. Endurgreiða skuli alþingismanni
símakostnað. Þá skuli endurgreiða
annan almennan starfskostnað sam-
kvæmt reglum sem forsætisnefnd Al-
þingis setur. Heimilt sé að greiða
þennan starfskostnað sem fasta fjár-
hæð í stað endurgreiðslu samkvæmt
reikningum.
Sérstakt ákvæði er í lögunum, sem
kveður á um að greiðsla þingfarar-
kostnaðar sé framtalsskyld en ekki
skattskyld.
Fjörutíu þúsund kr.
starfskostnaður
Nú hefur forsætisnefnd Alþingis
ákveðið að greiða alþingismönnum
fasta upphæð, fjörutíu þúsund krónur,
til að standa undir starfskostnaði í
samræmi við þingfararkaupslögin. í
reglum sem nefndin gaf út sl. föstu-
dag kemur fram að þessi starfskostn-
aður geti verið vegna fundahalda, ráð-
stefna, námskeiða, bóka- og tímarits-
kaupa, risnu, póstburðargjalda utan
skrifstofunnar og fleira sem sambæri-
legt geti talist. Að auki greiði Alþingi
kostnað þingmanna vegna síma, dag-
blaða, skrifstofuaðstöðu og tækja utan
skrifstofu Alþingis.
Samkvæmt reglunum geta alþing-
ismenn fengið endurgreidda reikninga
í stað greiðslunnar fyrir þeim kostnaði
sem tilgreindur sé, allt að upphæð
fjörutíu þúsund krónur á mánuði.
Ólafur G. Einarsson, forseti Alþing-
is, sagði við Morgunblaðið, að sá
kostnaður sem fælist í umræddri fjöru-
tíu þúsund króna greiðslu, hefði áður
verið greiddur samkvæmt reikningum
án þess að um það gilti fastar reglur.
Þessi upphæð væri öðrum þræði fund-
in út samkvæmt þeim reynslutölum.
Þá félli niður á móti skattfijáls greiðsla
fæðispeninga sem nam 30 þúsund
krónum á mánuði til þingmanna með
lögheimili utan Reykjavíkur en 15
þúsund krónum til landsbyggðarþing-
manna með lögheimili í Reykjavík.
Starfskostnaðargreiðslan er skatt-
fijáls en framtalsskyld, samkvæmt
lögunum um þingfararkaup og þing-
fararkostnað. Ólafut' sagði að áður
hefðu endurgreiðslur á starfskostnaði
alitaf verið skattfijálsar. „Þótt ein-
hveijir hafni því að taka við þessari
fjörutíu þúsund króna upphæð, en
komi þess í stað með reikninga vegna
kostnaðar, þá leikur enginn vafi á
skattfrelsi þeirra reikninga," sagði
Ólafur.
Misjafn kostnaður
Ólafur sagði það auðvitað ljóst, að
starfskostnaður væri misjafn hjá þing-
mönnum. Og það mætti vissulega fall-
ast á að þeir sem kæmust af án þess
að eyða nokkru í þessa þætti fengju
kaupauka með þessari- greiðslu. Hins
vegar væri þetta gert til að einfalda
málið að fyrirmynd ýmissa annarra
þjóðþinga. Og Ólafur sagðist telja að
þessar reglur myndu hvetja þingmenn
til að notfæra sér þetta svigrúm til
að greiða kostnað sem þeir hafa ef til
vilþ dregið við sig.
í reglum forsætisnefndar um þing-
fararkostnað kemur einnig fram að
auk fastra greiðslna vegna ferðakostn-
aðar í kjördæmi skuli endurgreiða
þingmönnum kostnað við ferðir í önn-
ur kjördæmi á fundi sem þeir boða
eða eru boðaðir til vegna starfa sinna.
Ólafur sagði aðspurður að engin
ákvæði væru um hvers eðlis þessir
fundir væru, og það væri í raun ekki
breyting frá fyrri lögum og reglum.
I þingfararkaupslögunum var einn-
ig kveðið á um að forseti Alþingis
fengi sömu launakjör og ráðherrar og
að varaforsetar Alþingis og formenn
þingflokka og þingnefnda fengju 15%
álag á þingfararkaup sitt. Að sögn
Ólafs G. Einarssonar er gert ráð fyrir
að rekstarkostnaður Alþingis aukist
um 5-6% árlega vegna hækkana á
greiðslum til alþingismanna. Heildar-
rekstrarkostnaður þingsins væri ná-
lægt 700 milljónum króna sem þýddi
að útgjaldaaukinn næmi um 40 millj-
ónum króna á ári.
Rýmkaðar reglur
Lagafrumvarpið um þingfararkaup
og þingfararkostnað var lagt fram
undir lok síðasta þings, af forsvars-
mönnum allra þingflokka nema Þjóð-
vaka. Geir H. Haarde, þingflokksfor-
maður Sjálfstæðisflokks, sagði m.a.,
þegar hann mælti fyrir frumvarpinu,
að í þágildandi þingfararkaupslögum
væru ýmis ákvæði um endurgreiðslu
húsnæðis- og dvalarkostnaðar og um
ferðakostnaðargreiðslur. Skrifstofa
Alþingis hefði hins vegar neyðst til
þess að úrskurða um ýmis vafaatriði
í þessum efnum, m.a. með tilliti til
breyttra samgönguhátta í nágrenni
þingstaðarins og fleiri atriða sem ekki
var gert ráð fyrir þegar lögin voru
sett. Úr þessu væri bætt með nýju
lögunum.
Einnig kom fram hjá Geir að reglur
um ferðakostnað væru rýmkaðar, m.a.
til að auðvelda þingmönnum að sækja
fundi og komast greiðlega til funda-
halda í kjördæmum sínum. Ekki væri
gert ráð fyrir því í gildandi reglum
að þingmenn, til dæmis úti á landi,
fengju greiddan ferðakostnað innan
kjördæmis þeirra sem þó óhjákvæmi-
lega fylgdi því að stofna til fundahalda
í víðáttumiklum kjördæmum. Þetta
væru óréttlát ákvæði enda ljóst að
gerðar væru mun ríkari kröfur til al-
þingismanna um að halda fundi í kjör-
dæmum sínum en áður var.
Hóflegar greiðslur
Þá sagði Geir það vera nýmæli að
heimilt yrði að endurgreiða alþingis-
mönnum starfskostnað sem fasta
mánaðarlega upphæð samkvæmt regl-
um sem forsætisnefnd Alþingis setti.
Væji þar slegið saman heimildum til
ýmissa endurgreiðslna sem að hluta
til hefðu tíðkast í þinginu en jafnframt
gefið færi á að greiða slíka upphæð
mánaðarlega sem eina f-asta greiðslu.
Geir sagðist leggja áherslu á að
forsætisnefnd gætti þess í ákvörðun-
um sínum um þetta að taka sanngjarn-
ar ákvarðanir um hóflegar greiðslur
til þingmanna í þessu skyni.
Skattfrelsi ekki breyting
Þá sagði Geir um ákvæðið um skatt-
frelsi umræddra greiðslna, að ekki
væri um að ræða efnisbreytingu frá
því sem áður tíðkaðist. „Við teljum
að sú tillaga, sem hér er gerð, sé í
fullu samræmi við þá úrskurði sem
ríkisskattstjóri hefur þegar útgefið um
þingfararkostnað eins og hann er nú
skilgreindur í lögum, svo sem hús-
næðis- og dvalarkostnað og ferða-
kostnað," sagði Geir.
Athugasemdir komu frá þingmönn-
um Kvennalista og Þjóðvaka við
ákvæðið um endurgreiðslu starfs-
kostnaðar og skattfrelsi hans. Þá
studdi Ögmundur Jónasson, þingmað-
ur Alþýðubandalags, ekki frumvarpið.
Efnahags- og viðskiptanefnd Al-
þingis fjallaði um frumvarpið milli
umræðna og sagði Vilhjálmur Egils-
son, framsögumaðurmaður nefndar-
innar, að þar hafi verið rætt um skatt-
frelsisákvæðið í og meginsjónarmiðið
verið, að þegar fyrirtæki ætti í hlut
væru það fyrst og fremst stjórnendur
viðkomandi fyrirtækis sem ákvæðu í
hvaða kostnað væri lagt og hvernig
sá kostnaður tengdist rekstri fyrirtæk-
is. Þarna væri hins vegar rætt um að
alþingismenn yrðu að ákveða sjálfir
hvaða kostnaður þarna er til staðar
og þess vegna væri eðlilegt að tekið
væri sérstaklega á skattskyldunni í
þessum lögum.
Þá sagði Vilhjálmur að komið hefði
fram það sjónarmið varðandi fasta
greiðslu vegna starfskostnaðar, að
forsætisnefnd íhugaði að greiða al-
þingismönnum starfskostnað eftir
reikningum. Þannig fái alþingismenn
ákveðinn kvóta sem þeir geti ráðstafað
reikningum upp í vegna starfstengdra
gjalda, frekar en greiða fasta upphæð
fyrir fram ákveðna. Forsætisnefnd
þyrfti að skoða sérstaklega, hvor leið-
in væri hentugri í þessum efnum.
Ólafur G. Einarsson sagði við Morg-
unblaðið að í reglum forsætisnefndar
væri komið til móts við þetta sjónar-
mið með því að gera ráð fyrir hvoru
tveggja, 40 þúsund króna greiðslu eða
að þingmenn skiluðu inn reikningum
að hámarki 40 þúsund krónúr.
Hagfræðingur ASI
Laun o g lífeyrisrétt-
ur ráðherra jafngilda
Formaður Kjaradóms
Innbyrðis breytingar
afleiðing ákvörðunar
Alþingis
626 þús. kr. launum
ÞORSTEINN Júlíusson, formaður
Kjaradóms, segir að Kjaradómur
hafi ekki ráðist f neinar breytingar
á innbyrðis röðun launa æðstu emb-
ættismanna frá því sem fyrir var.
Einu breytingarnar séu afleiðingar
ákvarðana Alþingis við setningu
nýrra laga um þingfararkaup. Vegna
þeirra Iaga njóti forseti Alþingis nú
sömu kjara og ráðherrar, og auk
þess hafi laun ráðherra hækkað
umfram aðra, til samræmis við
hækkanir samkvæmt þingfarar-
kaupslögum til varaforseta og for-
manna þingflokka.
Þorsteinn sagði að hækkanir sam-
kvæmt Kjaradómi til langflestra
embættismanna hefðu verið 9,5%;
þingfararkaup hefði hækkað um
9,6% og laun ráðherra um 19,2%.
Kjaradómur hefur ekki tekið nein-
ar ákvarðanir um launahækkanir frá
1992. Hvað varðar hinar almennu
9,5% hækkanir segir Þorsteinn að
t.d. hafi verið litið til 7,4% hækkunar
á launavísitölu frá 1992.
Auk þess sem ákvarðanir Kjára-
dóms hafi allt frá 1989 ekki tekið
tillit til launabreytinga umfram
taxtahækkanir. Kjaradómi beri sam-
kvæmt lögum að líta til þess að sam-
ræmi sé í launum þeim sem hann
ákvarðar og launum sambærilegra
hópa í þjóðfélaginu. Litið hafi verið
til þess markmiðs laganna.
Umframhækkanir til ráðherra
megi m.a. skýra með því að Alþingi
hafi með löggjöf ákveðið að leggja
15% álag á þingfararkaup til vara-
þingforseta, formanna þingflokka og
fastanefnda.
Talið hafi verið eðlilegt að sú
hækkun skilaði sér til ráðherra vegna
eðlis og ábyrgðar þeirra starfa.
Ráðherrar færast nær
Þorsteinn sagði aðspurður að við
ákvörðun launa ráðherra og þing-
manna væri tekið tillit til lífeyris-
kjara þeirra og annarra starfskjara.
Hann sagðist telja að með ákvörð-
un Kjaradóms nú hefðu þingmenn
og ráðherrar færst nær því en áður
að njóta sambærilegra kjara og þeir
sem helst gætu talist hliðstæðir með
tilliti til ábyrgðar og starfsskyldna í
þjóðfélaginu. Enn vanti þó á að um
jöfnuð sé að ræða.
Hann sagði að m.a. mætti líta til
bæjarstjóra stærstu kaupstaða,
bankastjóra og forstjóra stórfyrir-
tækja i leit að samanburðarhópum.
Enginn hópur í þjóðfélaginu gegndi
þó fyllilega sambærilegum störfum
við störf ráðherra og alþingismanna.
GYLFI Arnbjörnsson, hagfræðingur
ASÍ, segir að miðað við niðurstöður
tryggingafræðilegrar úttektar á líf-
eyrissjóði ráðherra og alþingismanna
um að iðgjaldaþörf fyrmefnda sjóðs-
ins sé 85% af tekjum og hins síðar-
nefnda 50% samsvari laun og lífeyr-
isréttindi ráðherra 626.500 króna
mánaðarlaunum, laun og lífeyrisrétt-
indi forsætisráðherra samsvari 689
þúsund króna mánaðarlaunum og
þingfararkaup og lífeyrisréttindi al-
þingismanna svari til 280.800 króna
á mánuði.
Fyrrgreindar forsendur um ið-
gjaldaþörf lífeyrissjóðanna byggjast
á úttekt Jóns Erlings Þorlákssonar
tryggingastærðfræðings á stöðu
sjóðanna.
Samkvæmt ákvörðun kjaraúóms
eru laun ráðherra 350 þúsund krón-
ur, laun forsætisráðherra 385 þúsund
krónur og þingfarakaup alþing-
ismanna 195 þúsund krónur. Þing-
fararkaup er innifalið í launum ráð-
herra.
Á almennum markaði miðast
framlag vinnuveitanda í lífeyrissjóð
að jafnaði við 6% launa. Lífeyrissjóð-
ir alþingismanna og ráðherra tryggja
ákveðin lífeyrisréttindi í hlutfalli við
starfsaldur.
Til að standa undir þeim réttindum
sem sjóðirnir veita þarf ríkið að
greiða sem svarar til 85% launa ráð-
herranna og um 50% þingfararkaups
alþingismanna, að því er fram kemur
í skýrslu Jóns Erlings Þorlákssonar
frá 1991 um stöðu sjóðanna í árslok
1989.
Bifreiðahlunnindi undanskilin
Fyrrgreindar tölur byggjast ein-
göngu á þeim launum sem kjaradóm-
ur ákveður, þ.e.a.s. þingfararkaupi
og ráðherralaunum.
Þá hefur ekki verið litið til áhrifa
annarra greiðslna, svo sem bifreiða-
hlunninda ráðherra, og skattfijálsra
greiðslna til þingmanna vegna hús-
næðis- og dvalarkostnaðar; 40 þús-
und króna skattfijáls almenns starfs-
kostnaðar alþingismanna og álags til
varaforseta þings, formanna þing-
flokka og þingnefnda.
í samtali Morgunblaðsins við Gylfa
Arnbjörnsson var tekið dæmi af al-
þingismanni sem fengi, auk 40 þús-
und króna skattfijáls almenns starfs-
kostnaðar alþingismanna, húsnæðis-
og dvalarkostnað að upphæð 53 þús-
und krónur og 40% álag á þá fjárhæð
vegna tvöfalds heimilishalds; samtals
fær þessi þingmaður í hendur skatt-
frjálsa fjárhæð sem svarar til
114.200 króna.
Skattfrjálsar greiðslur svara til
210-455 þús. kr. tekna
Gylfi Arnbjörnsson segir að til að
fá 114.200 krónur í hendur þurfi
einstaklingur sem hvorki njóti vaxtá-
bóta né sé með fjölskyldu á fram-
færi að afla sér 210 þúsund króna
tekna.
Hjón með tvö börn innan við 16
ára aldur þurfi hins vegar að afla
455.500 króna á mánuði til að auka
ráðstöfunartekjur sínar um 114 þús-
und krónur að teknu tilliti til jáðar-
skatta.
Auk 41,93% tekjuskatts er þá tek-
ið-tillit til 4% frádráttar vegna lífeyr-
issjóðsiðgjalda, 13% vegna tekju-
tengingar barnabóta, 6% vegna
tekjutengingar barnabóta og 1% frá-
dráttar vegna stéttarfélagsgjalda.
Til að slík fjölskylda auki ráðstöf-
unartekjur sínar um 40 þúsund krón-
ur þarf hún að afla 117.405 króna
heildartekna.
Alþýðusamband
Suðurlands
Forsendur
samninga
eru brostnar
ÞING Alþýðusambands Suður-
lands, sem haldið var um helgina,
samþykkti ályktun þar sem segir
að sú jafnlaunastefna sem mótuð
var í kjarasamningum landssam-
banda ASÍ í vetur hafi mistekist.
„Þingið álítur að forsendur samn-
inga séu nú þegar brostnar og
hvetur verkalýðshreyfinguna til
>ess að undirbúa nú þegar við-
brögð til þess að veija réttlátan
hlut almenns launafólks í þeim
efnahagsbata sem það lagði
grunninn að,“ segir í ályktun
)ingsins um atvinnu- og kjaramál.
I ályktuninni segir að hærra
launaðir hópar í þjóðfélaginu hafi
enn einu sinni komist upp með að
brjóta jafnlaunastefnuna niður og
taka til sín verulega meiri launa-
hækkanir og stórauka launabilið
í landinu. „Siðleysið í þessari þró-
un nær fullkomnun sinni með úr-
skurði Kjaradóms um tugþúsunda
Iaunahækkun hjá ráðherrum,
)ingmönnum og æðstu embættis-
mönnum. Þingið Iýsir fullri ábyrgð
á hendur stjórnvöldum og atvinnu-
rekendum um hvernig komið er.
A sama tíma áformar ríkis-
stjórnin enn frekari hækkun
skatta á almennt launafólk og nið-
urskurð á þjónustu. Stefna sljórn-
valda er því augljós. Launafólk á
almennum vinnumarkaði á ekki
aðeins að sætta sig við litlar sem
engar launahækkanir, til að við-
halda stöðugleika, heldur á það
einnig að borga hærri skatta til
þess að stjórnvöld geti fjármagnað
enn meiri launahækkanir fyrir
hálaunafólkið. Þingið telur að líkja
megi stefnu ríkisstjórnarinnar í
efnahags- og kjaramálum við hel-
stefnu, sem er ætlað að bæta hag
þeirra sem betur mega sín á kostn-
að láglaunafólksins," segir m.a. í
ályktun þingsins.
Verkalýðsfélög á
Snæfellsnesi
Mótmæla
launahækkun
VERKALÝÐSFÉLÖG á Snæfells-
nesi hafa sent frá sér ályktun þar
sem harðlega er mótmælt hækkun
kjaradóms á launum æðstu emb-
ættismanna þjóðarinnar. Fjörutíu
þúsund kr. greiðsla til alþingis-
manna, undanþegin skatti, er köll-
uð siðlaus í ályktuninni.
Verkalýðsfélögin, sem standa
að ályktuninni, eru Afturelding á
Hellissandi, Jökull í Ólafsvík,
Stjarnan í Grundarfirði og Verka-
lýðsfélag Stykkishólms.
Ályktunin er svohljóðandi:
„Sameiginlegur fyndur sljórna
verkalýðsfélaganna á Snæfells-
nesi, haldinn 10. september 1995,
mótmælir harðlega síðustu hækk-
un kjaradóms á launum æðstu
embættismanna þjóðarinnar.
Fundurinn minnir á að á meðan
laun á almennum vinnumarkaði
hækkuðu mest um 3.700 kr. á
mánuði við gerð síðustu kjara-
samninga þá hækkar kjaradómur
laun embættismanna um 20-65
þúsund kr. Og það að kjaradómur
úthluti alþingismönnum sérstak-
lega 40 þús. kr. á mánuði sem eru
undanþegnar skatti er að mati
fundarins gjörsamlega siðlaust.
Fundurinn tekur undir með
Birni Grétari Sveinssyni, form.
Verkamannasambandsins, þar
sem hann spyr: „Hvemig líður
þeim, sem taka á móti þessum
hækkunum, siðferðilega?““