Morgunblaðið - 13.10.1995, Síða 1
96 SIÐUR B/C/D
233. TBL. 83. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 13. OKTÓBER 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Serbar og múslimar berjast í norðvesturhluta Bosníu
Saka hvorir aðra
um vopnahlésbrot
Sarajevo, Bihac, Vín. Reuter.
BOSNÍSKIR stjórnarhermenn og
Serbar börðust í gær um bæinn
Sanski Most í norðvesturhluta
Bosníu og sökuðu hvorir aðra um
brot á vopnahléssamkomulaginu sem
tók gildi í fyrrakvöld. Alija Izet-
begovic, forseti Bosníu, sagði að
Serbar hefðu hafið gagnárás á bæinn
og hún gæti stefnt vopnahléinu í
hættu. Bosníu-Serbar óttuðust hins
vegar að stjórnarherinn réðist á
borgina Banja Luka og hrekti allt
að 70.000 manns á flótta af svæðinu.
„Það er örugglega ekki vopnahlé
þama,“ sagði sjónarvottur sem kom
til Bihac frá Sanski Most, sem er
30 km austur af Bihac. Hann sagði
að nokkur þúsund bosnískra stjórn-
arhermanna væru í bænum. „Sanski
Most er örugglega á valdi stjórnar-
hermanna en þeir eru enn að beijast
við Serba í jaðri bæjarins. Bosníuher
og Bosníu-Króatar hafa flutt þangað
mörg stórskotavopn.“
Stjórnarherinn náði Sanski Most
á sitt vald nokkrum klukkustundum
áður en vopnahléið tók gildi. Izet-
begovic sagði að Serbar hefðu reynt
að endurheimta bæinn. „Þessir at-
burðir stefna vopnahléinu og sam-
komulaginu við Serba svo sannarlega
í hættu. Við verðum að svara árásun-
um ef, þeim Iinnir ekki.“
Forsetinn spáði þó því að friður
kæmist á fyrir áramót. Radko
Mladic, leiðtogi serbneska hersins,
sendi friðargæsluliðum formleg mót-
mæli vegna átakanna. „Augljóst er
að múslimar virða ekki vopnahlés-
samkomulagið og stefna friðarvið-
ræðunum í alvarlega hættu og valda
stórfelldum átökum,“ sagði Mladic
og sakaði stjórnarherinn um „harðar
árásir" nálægt Sanski Most og Bos-
anska Krupa.
Á öðrum stöðum blossuðu upp
skotbardagar við og við og flug-
skeyti var skötið á fjölbýlishús í
Sarajevo tveimur stundum eftir að
vopnahléið tók gildi. Enginn beið
bana eða særðist í árásinni.
Sahlin gagnrýnd
„Við elskum
Saddam
pabba“
ÍRÖSK skólabörn hrópa vígorð
til stuðnings forseta landsins,
Saddam Hussein, en á sunnu-
dag verður gengið til forseta-
kosninga í landinu. Hópur
barna safnaðist saman fyrir
utan skrifstofu Sameinuðu
þjóðanna í Bagdad í gær og
báru myndir sem á stóð „Við
elskum Saddam pabba“ og
„Viðskiptabann er brot á mann-
réttindum okkar“.
íraskir fjölmiðlar lýsa kosn-
ingunum sem upphafi lýðræðis
í Irak. Þó er aðeins einn maður
í framboði, Saddam Hussein,
og yfirvöld eru þegar farin að
fagna sigri hans.
■ Sakar írak /20
Ráðherra-
kortið
misnotað
Þingkosningar verða í Austurríki í desember
Kæruleysi
„Ég var kærulaus,“ sagði Sahlin
og hún viðurkenndi að hafa sagt
ósatt þegar hún fullyrti við blaðið,
að hún hefði ekki notað kortið í eig-
in þágu síðan í desember 1994.
Carl Bildt, leiðtogi stjórnarand-
stöðunnar, hefur gagnrýnt Sahlin
harðlega þótt hann segist ekki telja,
að hún hafí ætlað að hafa fé af rík-
inu. „Mér finnst hins vegar hneyksl-
anlegt, að hún skuli grípa til ráð-
herrakortsins þegar staðan á hennar
eigin reikningi er ekki nógu góð,“
sagði Bildt og hann kvaðst viss um,
að Carlsson, sem væri heiðarlegur
maður, væri brugðið.
Carlsson segir, að Sahlin hafi gert
þessa reikninga upp og greitt vexti
af því fé, sem hún fékk með þessum
hætti. Þá hafí hún beðið um að vera
skattlögð sérstaklega vegna þessara
afnota af kortinu.
Stokkhólmi. Reuter.
MONA Sahlin, líklegur eftirmaður
Ingvars Carlssonar sem forsætisráð-
herra og leiðtogi sænskra jafnaðar-
manna, viður-
kenndi í gær að
hafa notað opin-
bert greiðslukort í
einkaþágu. Sagði
hún kæruleysi um
að kenna en eitt
sænsku dagblað-
anna hefur gert
sér mikinn mat úr
málinu.
„Mona Sahlin laug“ var aðalfor-
síðufyrirsögnin í Expressen, sem tók
fjórar síður undir málið ásamt við-
tali við Sahlin, sem nú er aðstoðarfor-
sætisráðherra en tekur hugsanlega
við stjómarforystunni í mars. í við-
talinu viðurkennir Sahlin að hafa
tekið út fé og keypt sér föt með
opinberu greiðslukorti, sem annars
má eingöngu nota þegar um er að
ræða opinber útgjöld.
Kólumbusi
formælt
EFNT var til mótmæla víða í Róm-
önsku Ameríku í gær í tilefni
Kólumbusardagsins, en þá er þess
minnst er Kólumbus fann Amer-
íku árið 1492. Á myndinni heldur
maður í indíánaklæðum á fána og
formælir Kólumbusi við styttu af
honum í Mexíkóborg.
Reuter
Reuter
Rússland
Herinn
hættir á
uppreisn
Moskvu. The Daily Telegraph.
RÚSSNESKI herinn hyggst
framfylgja umdeildum lögum
sem neyða hermenn til að
gegna herskyldu í sex mánuði
til viðbótar, þrátt fyrir óánægju
hermanna með lögin.
Neðri deild þingsins setti lög-
in vegna þrýstings frá hernum,
sem kvartaði yfír miklum skorti
á hermönnum.
Lögin kveða á um að ungir
Rússar skuli gegna herskyldu
í tvö ár en ekki í 18 mánuði
eins og áður. Umdeildasta
ákvæðið neyðir hermenn, sem
hafa innritað sig í herinn til
18 mánaða, til að gegna her-
skyldu í sex mánuði til viðbótar.
Rússneskar mæður, sem
hafa safnað 50.000 undirskrift-
um í Moskvu einni til að mót-
mæla lögunum , sögðu að her-
foringjar óttuðust uppreisn
meðai hermanna sem hefðu
talið að herskyldu þeirra væri
að ljúka. „Ef við þurfum að
vera lengur í hernum tökum
við okkur bara hvfld. Við neit-
um að gera handtak,“ sagði
óánægður hermaður í sjón-
varpsviðtali.
Fjárlagahalli felldi stjómina
Vín. Reuter.
FRANZ Vranitzky, kanslari Aust-
urríkis, sagði í gær, að samstarf
stjómarflokkanna, Jafnaðarmanna-
flokks og Þjóðarflokks, væri farið
út um þúfur og yrði ekki komist
hjá að boða til nýrra kosninga.
Nefndi hann 17. desember sem lík-
legan kjördag en þing verður rofið
í dag.
Vranitzky, leiðtogi jafnaðar-
manna og kanslari frá árinu 1986,
kvaðst harma, að ekki skyldi hafa
tekist samstaða um fjárlögin en
Wolfgang Schússel, leiðtogi Þjóðar-
flokksins, lýsti því yfir fyrr í gær,
að þar sem flokkunum hefði ekki
tekist að finna leiðir til að draga
úr fjárlagahallanum, væri ekki um
annað að ræða en nýjar kosningar.
Kvaðst hann ekki hafa neinn áhuga
á að reyna myndun minnihluta-
Hugsanlegt að við
taki hrein
hægristjórn
stjórnar en vildi ekki svara því hvort
hann gæti hugsað sér samstarf við
Frelsisflokkinn, sem er langt til
hægri, eftir kosningar.
Kaflaskipti?
Ef af slíku samstarfi yrði, væru
það mikil tíðindi í austurrískri
stjórnmálasögu en eftir stríð hafa
jafnaðarmenn ýmist verið einir við
völd eða í samstarfi við annan flokk
í 46 ár. Frelsisflokkurinn beitir sér
mjög gegn innflytjendum og for-
maður hans, Jörg Haider, hefur oft
verið sakaður um nasisma. í efna-
hagsmálum eru sjónarmið þeirra
Haiders og Schússels hins vegar lík
og báðir beita þeir sér fyrir skatta-
lækkunum og niðurskurði í velferð-
arkerfinu.
í viðræðum flokkanna um fjár-
lagafrumvarpið féllst Vranitzky á
að lækka fjárlagahallann um rúm-
lega 320 milljarða kr. gegn því, að
60% þeirrar fjárhæðar yrði aflað
með nýjum sköttum og tollum. Á
það vildi Schússel ekki fallast.
Fylgi við Jafnaðarmannaflokkinn
hefur minnkað mikið á síðustu árum
og í kosningunum í október í fyrra
fékk hann minnsta kjörfylgi sitt frá
1945, 35,2% atkvæða. Samkvæmt
nýrri skoðanakönnun fengi hann
nú 31%, en Frelsisflokkurinn hefur
sótt í sig veðrið og náð jafn miklu
fylgi og Þjóðarflokkurinr., 28%.