Morgunblaðið - 31.10.1995, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
DöíiskiikennslastyHit
Hans Engell, formaður danska íhaldsflokks-
j• 11 i I. ins, telur bað skyldu Dana að styðj a við bakið | j 11
j1111 ■ 1 á dönskukennslu á Islandi, Er hann fyrsti
11 ' flutningsmaður þingsályktunartillögu um
io
Tg-a^un/Ó
Það kemur sér svo vel fyrir okkur að þjóðin verði búin að læra málið áður en hún fær
danskan kóng aftur, Davíð minn ...
Reynt að jafna framboð
FÉLAG hrossabænda stefnir að því
að taka upp mánaðarlega verðlagn-
ingu fyrir hrossakjöt og greiða meira
fyrir það yfir vetrarmánuðina til að
fá bændur til að leggja inn kjöt íyrir
Japansmarkað á þeim árstíma. Vax-
andi markaður er fyrir hrossakjöt í
Japan, en skort hefur á að framboð
héðan væri nógu jafnt yfir allt árið.
Að sögn Halldórs Gunnarssonar,
framkvæmdastjóra Félags hrossa-
bænda, voru á síðasta verðlagsári
flutt út 272 tonn af hrossakjöti til
Japans, en það samsvarar lunganum
úr um 1.800 hrossum. Að meðaltali
er slátrað um 60 hrossum á viku,
aðallega á Suðurlandi, og _er stefnt
að því að Sláturfélag Suðurlands ann-
ist alla vinnslu kjötsins í framtíðinni.
Verið er að gera tilraunir með að
senda kjöt sem unnið er úr frampört-
um auk pístólukjöts og unnins kjöts
úr afturpörtum sem farið hefur á
Japansmarkað undanfarin ár.
Vísitala
112
Kaupmáttur launa frá 1988
Vísitala, janúar 1987 = 100
KAUPMÁTTUR launa hefur aukist umtalsvert á þessu ári, samkvæmt útreikn-
ingum Þjóðhagsstofnunar. Miðað við launavísitölu sem Hagstofan reiknar út var
kaupmátturinn í september um 3,5% meiri en að meðaltali í fyrra. Aukinn kaup-
máttur á rætur að rekja til kjarasamninga á árinu og batnandi skilyrða í þjóðar-
búskapnum. Þjóðhagsstofnun gerir ráð fyrir að kaupmáttur ráðstöfunartekna á
mann verði að meðaltali 3,5% meiri á þessu ári en hann var í fyrra.
1 II IIIIV
1989
I II IIIIV
1990
I II III IV
1995
Lagt til á þingi að Sléttu-
hreppur sameinist Isafirði
FRUMVAR.P um að sameina Sléttu-
hrepp og ísafjarðarkaupstað hefur
verið lagt fram á Alþingi af félags-
málaráðherra.
Sléttuhreppur í Norður-ísafjarð-
arsýslu er eina sve'itarfélagið á land-
inu sem er í eyði. Hreppurinn fór i
eyði á 6. áratugnum eins og Grunna-
víkurhreppur, sem var sameinaður
Snæfjallahreppi árið 1963. Snæ-
fjallahreppur var síðan sameinaður
Isafirði 1994.
Sljórnsýsluvandi vegna skorts
á sveitarstjórn
í greinargerð með frumvarpinu
segir að í Sléttuhreppi sé friðland
og svæði á náttúruminjaskrá og einn-
ig séu þar hús sem notuð eru sem
sumarbústaðir.'Jafnframt hafi komið
fram hjá embætti skipulagsstjóra
ríkisins að nokkrir landeigendur í
hreppnum hyggi á byggingu sumar-
bústaða. En þar sem enginn íbúi sé
í hreppnum sé þar engin sveitr
arstjórn og því haíi skapast ýmis
vandamál sem varði stjórnsýslulega
meðferð mála á svæðinu, m.a. varð-
andi umsóknir um byggingaleyfi.
Félagsmálaráðuneytið hafi hins veg-
ar ekki augljósar lagaheimildir til að
leysa þetta mál eftir venjulegu sam-
einingarferli samkvæmt sveitar-
stjórnarlögum.
Að störfum er samstarfsnefnd um
sameiningu ísafjarðarkaupstaðar,
Þingeyrarhrepps, Mosvallahrepps,
Mýrahrepps, Flateyrarhrepps og
Suðureyrarhrepps, og samkvæmt
upplýsingum frá nefndinni eru mikl-
ar líkur á að samkomulag náist um
sameininguna.
Útivistar- og ferðamannasvæði
Isafjarðarkaupstaður og Sléttu-
hreppur eru nú samliggjandi og í
frumvarpsgreinargerðinni segir að
margt bendi til þess að í Sléttu-
hreppi og fyrrum Snæfjallahreppi
verði í framtíðinni vinsælt útivistar-
og ferðamannasvæði. Því sé mjög
mikilvægt að þetta svæði tengist
stjórnskipulega ísafjarðarkaupstað
þannig að tryggt sé að við nýtingu
þess verði hafðir í huga sameiginleg-
ir hagsmunir byggðanna á norðan-
verðum Vestfjörðum.
Gagnrýni á kristsfræði
Kvennagagnrýnm
mikilvæg fyrir
boðskap fagnað-
arerindisins
AMÁLÞINGI í Áskirkju,
sem haldið var um
helgina, var fjallað
um framlag kvenna til kristni
og kirkjustarfs, auk þess sem
hugað var að líðan þeirra og
væntingum. í erindi sr. Arn-
fríðar Guðmundsdóttur, fjall-
aði hún um gagnrýni kvenna
á hefðbundna kristsfræði, en
doktorsritgerð Amfríðar, sem
hún ver í janúar, fjallar um
það efni.
„Hvem segið þið mig vera?
Viðbrögð kvenna við spum-
ingu Krists, var inntak fyrir-
lestrarins sem ég flutti á
málþinginu,“ sagði Amfríður.
„Ég fjallaði um þá gagnrýni
sem komið hefur fram und-
anfarin tuttugu ár á hefð-
bundna kristsfræði. Hvemig
Kristur hefur verið skilinn í
hefðinni og túlkaður og hvernig
hann hefur oft á tíðum verið notað-
ur gegn konum til að halda þeim
niðri. Til dæmis hefur það verið
notað sem rök gegn prestsvígslu
kvenna að Kristur hafí verið karl
og því geti karlar einir gerst erind-
rekar Krists en ekki konur. Þessi
rök era enn notuð innan kaþólsku
kirkjunnar.
Að öðru leyti fjallaði ég um hvem-
ig konum hefur oft verið ætlað að
feta í fótspor hins líðandi Krists en
körlum hins ríkjandi Krists. Það er
þessi mismunur á væntingum. Kon-
um sem hafa oft lagt mikið á sig
til að lifa fyrir aðra hefur verið bent
á krossinn og fordæmi Krists frekar
en körlum."
- Hver er niðurstaðan?
„Niðurstaðan er í raun sú áð
kvennagagnrýnin er mjög mikilvæg
til að koma fram hinum raunvera-
lega boðskap fagnaðarerindisins
um krist. Kristur boðar jafnrétti
og Kristur boðar frelsi til handa
öllum en ekki bara körlum. Þannig
að gildi' kvennagagnrýninnar er
ótvírætt einmitt til þess að leiðrétta
þessa karlmiðlægu túlkun sem
kristsfræðin hefur oft fengið."
- Hafa konur verið vanmetnar
af kirkjunni?
„Já, alveg tvímælalaust í gegn-
um aldimar. Það hefur verið sagt
að konur væra óæðri körlum vegna
þess að guð gerðist karl en ekki
kona. Þannig hefur hugmyndin um
að karlinn væri æðri konunni bæði
líkamlega, vitsmunalega og sið-
ferðilega verið réttlætt út frá karl-
mennsku Krists.“
- Nú er starf kvenna mikið inn-
an kirkjunnar? _________
„Já og sú jafnréttis-
barátta, sem fram hefur
farið úti í þjóðfélaginu
hefur tvímælalaust skil-
að sér inn í kirkjuna.
Samfara hafa konur
unnið mjög mikið starf við að end-
urskoða guðfræðina. Ég held að
það sé engin spuming um að að-
staða kvenna innan kirkjunnar fer
batnandi. Ég vil þakka kvenna-
gagnrýninni það að mörgu leyti.“
- Hvernig hljómgivnn fær þessi
gagnrýni meðal samstarfsmanna
ykkar?
„Ég hef verið erlendis í tæp níu
ár þannig að ég á erfitt með að tjá
mig um stöðuna á Islandi. En það
vora afar fáir karlmenn sem sóttu
málþingið. Ég veit ekki hvaða þýð-
ingu það hefur en það er athyglis-
vert að velta því fyrir sér hvort
þeir hafi talið þetta alfarið vera mál
kvenna. Ég held að kvenguðfræð-
ingar séu alltaf að fá meiri athygli
og eins það sem þær segja. Það var
Arnfríður Guðmundsdóttir
►Sr. Arnfríður Guðmundsdóttir
er fædd árið 1961. Hún lauk
stúdentsprófi frá Menntaskól-
anum við Sund árið 1981 og
kandidatsprófi í guðfræði frá
Háskóla íslands árið 1986. Arn-
fríður tók prestsvígslu árið 1987
og starfaði sem aðstoðarprestur
í Garðabæ, þar til hún hóf fram-
haldsnám haustið 1987. Hún
stundaði fyrst tveggja ára nám
við háskólann í Iowa og siðan
eitt ár við háskólann í Chicago,
en er nú við lútherska guðfræði-
háskólann í Chicago, þaðan sem
hún mun verja doktorsritgerð
sína í janúar næstkomandi. Eig-
inmaður Arnfríðar er Gunnar
Rúnar Matthíasson sjúkrahús-
prestur og eiga þau einn son.
mjög mikil andstaða í byijun gegn
kvennagagnrýninni en ég held að
hún hafi náð að sanna sig. Konur
eru ekki komnar til að eyðileggja
allt það sem hefur verið sagt og
gert heldur til að benda á það sem
hefur misfarist og reyna að koma
fram með tillögur til úrbóta."
- Hvernig sérðu fyrir þér fram-
tíðina?
„Mér finnst mikil ábyrgð hvíla
hjá kirkjunni, Tíonum og körlum,
að hlusta á kvennagagnrýnina. Það
er mikið í húfí. Ég sé fagnaðarer-
indið í húfi ef við höldum áfram
að halda konum niðri innan kirkj-
unnar og byggja það á guðfræði-
legum kenningum. Ég held að það
komi í veg fyrir að fagnaðarerindið
fái að heyrast."
- Ertu ánægð með málþingið?
„Ég er mjög ánægð og fannst
gaman að sjá hversu vel
miðaldra og eldri konur
tóku við sér. Það var
gaman að sjá að þessi
umfjöilun á hljómgrunn
á meðal þeirra sem hafa
verið mjög virkar í
kirkjustarfi í tugi ára en hafa unn-
ið sitt starf í hljóði. Það var gaman
að sjá hvað þær eru opnar gagn-
vart nýjum hugmyndum. En ég
saknaði ungu kvennanna. Þær
vantaði og það fannst mér athygl-
isvert. Konur eru meirihiuti ný-
nema í guðfræði við háskólann en
þær skiluðu sér illa og eins karlar
á málþinginu. Ég hefði haldið að
kvenguðfræðinemar hefðu áhuga á
þessari umræðu, en það er eins og
yngri konur hafi ekki náð að reka
sig nægilega mikið á og að það sé
ekki fyrr en þær fara að starfa sem
þær gera sér grein fyrir því að
undir yfirborðinu er oft heilmikil
fyrirstaða. Á yfirborðinu er hún
ekki eins sýnileg en það kemur
fljótt í ljós.“
Jafnréttisbar-
áttan hefur
skilað sér inn-
an kirkjunnar