Morgunblaðið - 05.11.1995, Qupperneq 12
12 SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 1995
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSTANDENDUR Kirkjugarðsklúbbsins.
Nýjar bækur
Gyðinga saga í út-
gáfu Kirsten Wolf
Á myrku
hlió múnans
þeir mjög hissa á því að fá allt í
einu völd til að ráða kannski tíu
viðgerðarmenn hver. Margir þeirra
stóðu undir væntingum en aðrir
ekki, en það var sammerkt með
þeim öllum að þeir höfðu aldrei
ráðið eða rekið neina manneskju.
Það er búinn til einhver vinnustaður
af stjórnvöldum og reynt að hafa
eins mörg stöðugildi og hægt er og
svo drollast menn einhvern veginn
áfram,“ segir Friðrik.
Margir skarpir í sínu fagi
Hann segir að til að byija með
hafí það algjörlega skort að starfs-
menn verksmiðjanna hafí haft ein-
hvem metnað fyrir vinnustaðinn
sinn, og ein af mistökunum sem
Celite hafí gert hafí verið að leggja
ekki nægilega mikið upp úr því að
hafa ítarlegar skriflegar starfslýs-
ingar.
„Það er ekki hægt að ætlast til
þess af fólkinu, t.d. á þessu svæði
þar sem ég var, að það fínni til ein-
hverrar ábyrgðar eða skilnings á
því að í þessu tiltekna starfí sé
ætlast til þess af þér að þú gerir
ákveðna hluti. Þetta skortir alveg
og reyndar skortir fólkið frum-
kvæði. Hver maður hugsar bara um
sitt einangraða starfssvið og hefur
enga yfírsýn. Það gat oft tekið
mjög á taugamar þessi skortur á
frumkvæði, sjálfstæðri hugsun og
skiiningi á því hvers væri ætlast til
af þér í starfí.
Við höfðum ekkert starfsfólk
þama sem hlotið hafði menntun
erlendis. Kína er það fátækt land
að það þótti merkilegt ef þú hafðir
komist í háskólanám og tekið próf.
Mikið af þessum tæknimenntaða
fólki var hins vegar ekki háskóla-
gengið, en margir vom skarpir í
sínu fagi, t.d. rafmagnstæknifræð-
ingar. Þeir höfðu hins vegar enga
reynslu af mannaforráðum og þeir
hugsa mjög þröngt. Sá sem vinnur
á ákveðnum stað í framleiðsluferl-
inu ber ábyrgð á þeim hluta af
framleiðsluflæðinu. Hann hugsar
ekkert um það sem gerist annars
staðar í fyrirtækinu, eða hvað hann
geti gert til að létta vinnuna. Hann
horfir ekkert á hlutina í neinu sam-
hengi, en þá hugsun vantaði mikið
í Kínvetjana sem unnu hjá okkur.
Við gangsettum eina verksmiðju
nokkmm vikum á undan áætlun
vegna þess hve vel gekk hjá okkur
að endurreisa hana. Ég var þá með
tvo bandaríska verkfræðinga hjá
mér og við unnum í törn eins og
við íslendingar gerum gjarnan
lungann úr sólarhringnum, og Kín-
veijarnir stóðu bara agndofa og
náðu ekki að fylgja þessu.“
Hálfnað verk þá hafið er
Seinnipartinn í ágúst síðastliðn-
um og í byijun september urðu
mikil flóð á þeim slóðum sem Frið-
rik dvaldist, og var tjónið sem varð
af völdum flóðanna metið á hundrað
milljónir dollara. Tugir manna
drukknuðu, vegir fóru í sundur,
uppskerubrestur varð og svæðið
varð sambandslaust við umheiminn
í nokkrar vikur. Friðrik segir Kín-
veijana hafa verið mjög illa í stakk
búna til að taka á slíku áfalli. Fjár-
munir væru takmarkaðir til að lag-
færa skemmdir á mannvirkjum og
einhvem veginn hafí Kínveijarnir
virst með öllu bjargarlausir.
„Mér iíkar almennt séð vel við
Kínveija, og starf mitt þarna hefði
getað þróast í annan farveg ef
umgjörðin hefði verið með öðrum
hætti. Fyrsta verksmiðjan var kom-
in í gagnið og vissulega hefði ég
viljað ljúka þessu verkefni með því
að sjá allar þijár verksmiðjurnar í
fullum rekstri. Máltækið segir að
hálfnað sé verk þá hafið er, og þar
sem fyrsta verksmiðjan var komin
í gagnið og undirbúningur að
rekstri hinna tveggja vel á veg kom-
inn, þá finnst mér máltækið eiga
vel við í þessu sambandi. Þetta var
mjög erfitt, en engu að síður á
margan hátt skemmtilegt viðfangs-
efni,“ segir Friðrik Sigurðsson.
NÝ útgáfa Gyðinga sögu er komin
út. Útgefandinn, Kirsten Wolf,
Ph.D., er fædd í Danmörku 1959
og er prófessor í íslensku og íslensk-
um bókmenntum við háskóiann i
Manitoba. Þessi nýja bók leysir af
hólmi útgáfu Guðmundar Þorláks-
sonar af Gyðinga sögu, sem var
prentuð í Kaupmannahöfn 1881 á
vegum Samfund til Udgivelse af
gammel nordisk Litteratur.
Nýja útgáfan er með rækilegum
inngangi á samtals 152 bls. í inn-
ganginum er í fyrsta lagi nákvæm
lýsing á handritum sögunnar, þar
sem Kirsten Wolf fjallar um aldur
þeirra og uppruna, lýsir skrift og
stafsetningu og gerir að lokum
grein fýrir skyldleika þeirra inn-
byrðis. Annar kafli inngangs er um
höfund sögunnar og aldur hennar,
þriðji kafli um heimildir hennar og
fjórði kafli um þýðinguna, þar sem
Eins o g
börnin
mín
BANDARÍSKI píanóleikarinn
Beth Levin mun halda tónleika í
Tjamarbíói á morgun, mánudag,
kl. 20.30. Levin hefur margsinnis
leikið hér á landi áður en hún
er búsett og starfandi í New
York. „Það er nauðsynlegt fyrir
tónlistarmann að leika einhvers-
staðar annarsstaðar en heima hjá
sér,“ sagði hún í stuttu spjalli við
blaðamann, „það þroskar hann
og víkkar sjóndeildarhringinn.
Því þykir mér gott að koma hing-
að öðru hverju og spila.“
Levin var 12 ára þegar hún lék
einleik í fyrsta sinn með Fíladelf-
íuhljómsveitinni og stuttu seinna
var hún valin einn þriggja nem-
enda til að læra hjá Rudolph
Serkin við The Curtis Institute.
„í sjálfu sér er það ekki svo ung-
ur aldur að koma í fyrsta skipti
fram 12 ára; vinkona mín byrjaði
til dæmis 3 ára. En það er hins
vegar nauðsynlegt að byija sem
fyrst að koma fram; fyrir utan
hvað það er gaman að sjá börn
spila, þetta er svo auðvelt fyrir
þau. Þau eru svo laus við alla
streitu og svo em þau heldur
ekki farin að vera jafnsjálfsgagn-
rýnin og fullorðnir listamenn.
Þessi aldur var töfrum líkastur."
vinnubrögð þýðandans eru skýrð
með mörgum dæmum um meðferð
hans á textum heimildanna og bent
á helstu stíleinkenni. Inngangur svo
og skýringar neðanmáls við texta
sögunnar eru á ensku en efniságrip
formála á íslensku.
Gyðinga saga hefur verið sett
saman um eða skömmu eftir miðja
13. öld eftir mörgum heimildum
sem allar hafa verið á latínu. Brand-
ur Jónsson ábóti þýddi Gyðinga
sögu. „Með þessari riýju útgáfu
Gyðinga sögu má segja að útgef-
andanum, Kirsten Wolf hafi tekist
að svara öllum kröfum sem hægt
er að gera til vísindalegrar útgáfu
á íslenskum miðaldatextum," segir
í kynningu.
Bókin kemur út á vegum Árna-
stofnunar og er Rit 42, Hún er 400
bls. Verð bókarinnar með virðis-
aukaskatti er 6.725 kr.
Levin segir að það sé mjög
erfitt að koma sér á framfæri í
New York, þar sé gríðarleg sam-
keppni. „Það er ekki nóg að hafa
hæfileikann, maður verður að
þekkja rétta fólkið. Ég hef verið
heppin og það hefur reyndar
gengið sérstaklega vel hjá mér
þetta ár. Kennarinn minn lést á
árinu og þá er eins og maður
standi allt í einu einn uppi, án
bakhjarls. En ég fann að ég varð
að taka af skarið og láta í mér
heyra, segja eitthvað. Ég herti
því upp hugann, fékk mér um-
boðsmann og hellti mér út í þessa
baráttu." Levin hefur leikið ein-
leik með fjölda bandarískra sin-
fóníuhljómsveita og komið fram
á tónlistarhátíðum þar yestra,
svo sem á Marlboro, Casals,
Harvard, Amherst og Blue Hilt
hátíðunum. Hún hefur einnig
Æfingar hafn-
ar á Kirkju-
garðsklúbbnum
NÆSTA leikrit sem sýnt verður
á Litla sviði Þjóðleikhússins
nefnist Kirkjugarðsklúbburinn
og er eftir ungan Bandaríkja-
mann, Ivan Menchell. Æfingar
eru vel á veg komnar og er frum-
sýning áætluð öðru hvoru megin
við áramótin.
í kynningu segir: „Kirkju-
garðsklúbburinn er gamansamt
verk sem segir frá þremur ekkj-
um sem deila saman sorgum og
gleði. Ekkjurnar þijár eru
leiknar af Bríeti Héðinsdóttur,
Guðrúnu Þ. Stephensen og Mar-
gréti Guðmundsdóttur. Bessi
Bjarnason leikur ekkjumann sem
hefur mikil áhrif á líf kvennanna
þriggja og Þóra Friðriksdóttir
er í hlutverki vinkonu hans.
Þýðandi er Elísabet Snorra-
dóttir, lýsingu annast Ásmundur
Karlsson, höfundur leikmyndar
er Úlfur Karlsson og höfundur
búninga Helga Stefánsdóttir.
Andrea Gylfadóttir hefur umsjón
með tónlist og leikstjóri er Andr-
és Sigurvinsson.
leikið inn á hljómplötur fyrir
Columbia Masterworks. Árið
1978 vann hún til verðlauna í
alþjóðlegu píanókeppninni í
Leeds. A tónleikunum annað
kvöld ætlar hún að leika nokkur
af stórbrotnustu verkum píanó-
bókmenntanna; Sónötu op. 109
eftir Beethoven, Fantasíur op.
116 eftir Brahms og Konsert án
hljómsveitar op. 14 eftir Schu-
mann. Segir Levin að hún hafi
lagt mikið í þessa efnisskrá og
æft hana mikið. „Ég er búin að
leggja mikið undir í þessari efnis-
skrá en ég mun flytja hana á
einleikstónleikum í Bandaríkjun-
um næsta vor. Þessi verk eru
orðin eins og börnin mín sem ég
hef fóstrað í mörg ár. Það er
eins og þau séu orðin hluti af
mér og ég vona að það endur-
speglist í Ieik mínum á morgun.“
Beth Levin leikur píanóverk 1 Tjarnarbíói á morgun
Morgunblaðið/Halldór
Beth Levin
Kórtón-
leikar í As-
kirkju
KIRKJUKÓR Ásprestakalls
heldur tónleika í Áskirkju í dag
5. nóvember kl. 16. Kórinn var
stofnaður árið 1965 og minnist
því 30 ára starfs með þessum
tónleikum. „Allir eru boðnir
velkomnir á tónleikana, þó sér-
staklega þeir sem hafa sungið
í kómum einhverntíma á starfs-
ferli hans, unnið með kórfélög-
um eða aðstoðað á einhvern
hátt,“ segir í frétt frá kórnum.
Á verkefnaskránni eru lög
eftir Björgvin Guðmundsson,
Pál ísólfsson, Þorkel Sigur-
björnsson, Sigfús Halldórsson,
Þórarin Guðmundsson, Sig-
valda Kaldalóns, Jón Norðdal,
Sigfús Einarsson, C. Franck,
G. Fauré, A. Bruckner og Beet-
hoven. Ingibjörg Marteinsdóttir
syngur einsöng. Einnig syngja
kórfélagamir Gústav Gústavs-
son, Stefanía Haraldsdóttir og
Svala Jóhannsdóttir einsöng og
tvísöng.
Söngstjóri og organleikari er
Kristján Sigtryggsson. Að-
gangur er ókeypis en tekið er
við framlögum í orgelsjóð að
tónleikum loknum.
Ljósmynda-
sýning- Steph.
á Sóloni
UÓSMYNDARINN Stephan
Stephensen, Steph., opnaði sýn-
ingu á Ijósmyndum sínum í
Gallerí Sólön
íslandus nú í
vikunni.
Stephan
sýnir
svart/hvítar
ljósmyndir
teknar í
Frakklandi
1993 og 94.
Myndirnar eru frá Café Le
Marché í Nanterre.
„Þegar við skoðum þessar
ljósmyndir rekum við strax aug-
un í ólíkar manngerðirnar. Þær
leita á mann. Sumar kannast
maður við. Voru jafnvel með
manni í skóla. En úr hvaða
umhverfí uxu þær nákvæm-
lega?
Þetta fólk er í fullu fjöri. Það
hefur alltaf verið til og mun
halda því áfram. Gestirnir á
barnum er nefnilega ávallt hin-
ir sömu. Eina sem breytist er
kennitalan. Við sjáum það svart
á hvítu. En samtímis einhvem
veginn allt í lit. Þetta eru mynd-
ir til að drekka í sig. Og finna
á sér, segir Haraldur Jónsson í
umsögn um listamanninn.
Sýningunni lýkur 16. nóv-
ember.
Nýjar
hljómplötur
• SAMSTARFSHÓPUR tón-
Iistarmanna hefur gefíð út nýj-
an geisladisk sem nefnist Ald-
arminning
Davíð Stef-
ánsson frá
Fagraskógi
og inniheldur
13 lög við
ljóð Davíðs.
Á geisladisk-
inum eru ný
og eldri lög
og meðal flytjenda eru Bergþór
Pálsson, Sigrún Hjálmtý3dóttir,
Egill Ólafsson, Óskar Péturs-
son, Jóhanna Linnet, Elín Ósk
Óskarsdóttir, Ólöf Kolbrún
Harðardóttir, Magnús og Jó-
hann og Bergþóra Árnadóttir.
Tónlistin á geisladiskinum er
fjölbreytt klassík, vísna- og
dægurlög. Spor bf. annast
dreifingu.