Morgunblaðið - 15.11.1995, Page 19

Morgunblaðið - 15.11.1995, Page 19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 1995 19 LISTIR 22 starfsár Kammersveitar Reykjavíkur Rússnesk róman- tík, barokk og 20. aldar meistarar Morgunblaðið/Kristinn ÞÓRA Friðriksdóttir og Jón Sigurbjörnsson leiklásu einþáttunginn Ég man ekki neitt eftir Arthur Miller og tókst einkar vel að koma til skila hinum hárfína línudansi á milli harmsins og húmorsins í verkinu. ARTHUR MILLER fæddist 17. október árið 1915 í New York-borg og er því nýorðinn áttræður. Dagskráin í Þjóðleikhúskjallaranum á mánu- dagskvöldið var tileinkuð þessum tímamótum í ævi skáldsins en einn- ig því að nú er verið að sýna nýj- asta verk þess á stóra sviði Þjóðleik- hússins. Dagskráin hófst á erindi Hávars Sigurjónssonar, leiklistar- ráðunauts Þjóðleikhússins, um Mill- er og verk hans. Hávar komst að þeirri niðurstöðu að Miller væri skáld sannleikans, hann væri boð- beri sannleikans sem við öll þyrftum að standa frammi fyrir einhvern tímann á lífsleiðinni. Til að nálgast sannleikann beitir Miller raunsærri aðferð, sagði Hávar, í þeim skilnog blóði, persónur sem við getum séð sjálf okkur í. Hávar sagði að Miller væri alvörugefið skáld þótt hann væri ekki húmorslaus, leikrit hans mætti kalla harmleiki nútímans. Ég man ekki neitt Ég man ekki neitt er einn af ijöl- mörgum einþáttungum sem Miller samdi á níunda áratugnum. Verkið var leiklesið á dagskrá Kjallarans af Þóru Friðriksdóttur og Jór.! Sig- urbjörnssyni, leikurum, í þýðingu Árna Ibsens og leikstjórn Péturs Einarssonar. Leikritið gerist í sam- tímanum og er samtal konu og karls sem komin eru af léttasta skeiði. Konan man ekki neitt úr fortíð sinni en karlinn trúir á fram- tíðina, vísindin og ætlar að gefa lík- ama sinn í þágu þeirra þegar hann fer yfir móðuna miklu. Verkið fjall- ar um tapaðan heim, tapaðan tíma; var ekki eitthvað dýrmætara við lífið hér áður fyrr, segir hún, og hefur misst alla von um að lífið sé einhvers virði, hún hefur misst móðinn. Gleymska hennar er tákn- ræn því þannig er nútíminn, hann gleymir því að hann rís á fortíð- inni. Verkið er annars mun marg- brotnara en svo að því verði gerð skil í stuttu spjalli. Flutningur Þóru Síungt skáld Á mánudagskvöld var í boði Listaklúbbs Þjóð- leikhúskjallarans dag- skrá tileinkuð leikskáld- inu Arthur Miiler. Þröstur Helgason fór í Kjallarann og sá meðal annars tvo ástsælustu leikara landsins flytja einþáttung eftir skáldið. og Jóns var hreint afbragð, tókst þeim einkar vel að koma til skila hinum hárfína línudansi á milli harmsins og húmorsins í verkinu. Sekt og ábyrgð í verkum Millers fléttast saman samfélagsleg vitund og tilfinning fyrir hinum persónulega harmleik. Þetta er megineinkenni frægustu verka hans, svo sem Sölumaður deyr, þar sem gert er upp við amer- íska drauminn. Miller vakti fyrst athygli með skáldsögunni, Focus, árið 1945, sem fjallaði um gyðinga- hatur en Miller er gyðingur sjálfur. Fyrsta leikverk hans sem vakti at- hygli er Allir synir mínir sem var frumsýnt árið 1947 og hann er enn að, á síðustu tíu árum hefur hann skrifað sjö leikrit. Það nýjasta er Glerbrot sem nú er sýnt í Þjóðleik- húsinu í leikstjórn Þórhildar Þor- leifsdóttur. Arnar Jónsson og Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir fluttu atriði úr verkinu í Kjallaranum á mánu- dagskvöld. I Glerbrotum ijallar Miller um bandarísk hjón af gyðingaættum en leikritið gerist í Brooklyn árið 1938. Konan hefur misst allan mátt í fótunum og leitar maðurinn aðstoðar læknis. í ljós kemur að ekkert líkamlegt amar að henni heldur virðist lömunin eiga sér sál- rænar orsakir; svo virðist sem hún sé mjög örvæntingarfull vegna frétta um slæma meðferð á gyðing- um í Þýskalandi. Verkið fjallar fyrst og fremst um sekt og ábyrgð sem eru grunn- þemu í höfundarverki Millers, þemu sem vaknað hafa til nýs mik- ilvægis í samtímanum en Glerbrot hlýtur að hafa mjög skýra vísun til atburða í Bosníu. Og það er glöggt merki þess hvað þetta skáld er síungt. Dagskrá kvöldsins var vel heppn- uð en hefði kannski mátt saman- standa af fleiri brotum úr verkum Millers. KAMMERSVEIT Reykjavíkur býður til þrennra tónleika á tut- tugasta og öðru starfsári sínu en hveijir þeirra munu hafa eitt þema. Tvennir tónleikanna verða haldnir á mánudögum undir heit- inu Músik á mánudegi og er það tilraun Kammersveitarinnar með nýjan tónleikatíma. í listasafni íslands, mánudaginn 20. nóvember kl. 20.30, verða tón- leikar sem nefnast Rússnesk róm- antík. Á þessum tónleikum mun andi keisara- tímans svífa yfir vötnum. Verkin sem flutt verða eru 5 smálög fyr- ir flautu, fiðlu og píanó eftir C. Cui, Élegíe fyrir strengjakvartett eftir A. Glazunov, Adagio fyrir hörpu og strengjakvartett eftir P. Tchaikov- sky, Serenaða um Önnu Boleyn við stef eftir Doniz- etti fyrir píanó, hörpu, fagott, horn, víólu, selló og kontrabassa eftir M. Glinka og Souvenir de Flor- ence fyrir strengjasextett eftir P. Tchaikov- sky. Verkin eru öll eftir rússnesk tónskáld sem voru uppi á tíma- bilinu 1804- 1936. Elstur þeirra var Glinka, sem ruddi braut- ina fyrir þá sem á eftir komu, bæði þá sem aðhylltust þjóðlega stefnu fimmmenninganna eins og Cui og alþjóðlega stefnu Tchaikovsky. Hátíðin fer að höndum ein nefn- ast tónleikar sem verða haldnir í Áskirkju, sunnudaginn 17. desem- ber kl. 17. Kammersveitin hefur haft það að sið að halda jólatón- leika í desembermánuði þar sem leikin er tónlist frá barokktímabil- inu. Á efnisskránni að þessu sinni verða Konsert í D-dúr fyrir 2 trompeta, fíðlu og kammersveit eftir Vivaldi, Konsert í g-moll fyr- ir 2 selló og kammersveit, eínnig eftir Vivaldi, Konsert í d-moll fyr- ir óbó og kammersveit eftir A. Marcello og Konsert í a-moll fyrir flautu, fiðlu, sembal og kammer- sveit BMV 1044 eftir J.S. Bach. Þriðju tónleikarnir verða haldnir í Listasafni íslands, mánudaginn 12. febrúar kl. 20.30 undir heitinu Meistarar 20. aldar. Hér verða leik- in verk eftir nokkra meistara 20. aldarinnar sem ekki heyrast oft á tónleikum hér á landi. Leikin verða Octandre fyrir flautu og piccolo, klarinett og Es-klarinett, óbó, hom, trompet, básúnu og kontrabassa eftir E. Varése, Konsert op. 24 fyrir flautu, óbó, klarinett, horn, trompet, básúnu, fiðlu, víólu og píanó eftir A. Webern, Kvintett op. 50 fyrir flautu, klarinett, hom, ví- ólu og selló eftir Jón Leifs, Seren- ata I fyrir einleiksflautu og 14 hljóðfæri eftir L. Berio og Madrig- alar I-IV fyrir sópran, slagverk, kontrabassa, flautu og hörpu eftir G. Cmmb. Fæst þessara verka hafa verið flutt á tónleikum hér á landi fyrr. Þorsteinn Gauti á ísafirði TÓNLISTARFÉLAG ísafjarðar er að hefja vetrarstarfsemi sína og verða 1. ákriftartónleikar félagsins á þessu starfsári miðvikudags- kvöldið 15. nóvember. Það er Þorsteinn Gauti Sigurðs- son píanóleikari sem verður gestur félagsins á tónleikunum og haldnir verða í sal Grunnskóla ísafjarðar og heijast kl. 20.30. Á efnisskránni verða verk eftir Rachmaninoff, Debussy, Ravel, Gershwin, Skijabin, Prokofíev og Lárus Grímsson. Ljösmyna/Kagnar Axelsson KAMMERSVEIT Reykjavíkur. KARLAKÓRINN Fóstbræður efnir til tónleika í Digraneskirkju dagana 17. og 19. nóvember næstkomandi. Hausttónleikar karla- kórsins Fóstbræðra DAGANA 17. og 19. nóvember nk. efnir karlakórinn Fóstbræð- ur til tónleika í Digrarteskirkju og hefjast þeir kl. 20.30. Efnisskráin verður að þessu sinni eilítið af léttara tæinu og er blanda af bandarískum negra- sálmum og lögum úr söngleikjun- um góðkunnu South Pacific og Show Boat. Auk þess munu Átta Fóstbræður flytja nokkur „Bar- ber Shop“ lög. Þá mun Kristján Kristjánsson (KK), sem er félagi í Fóstbræðruni, taka lagið með áttmenningunum. Einsöngvarar með kórnum verða Signý Sæ- mundsdóttir, sópran, og nokkrir úr röðum kórmanna. Píanóleik- ari á tónleikunum verður Lára Rafnsdóttir. Stjórnandi kórsins er Árni Harðarson. Skráðir félagar í Fóstbræðrum eru nú 74 talsins og verður kór- inn 80 ára á næsta ári. Að loknum hefðbundnum vor- tónleikum á næsta ári efnir kór- inn til söngferðar til Danmerkur, Svíþjóðar, Finnlands og Eist- lands. Fyrstu tónleikar kórsins í þeirri ferð verða í konsertsalnum í Tívolí í Kaupmannahöfn 24. maí. Þess má geta að Kaup- mannahöfn er menningarborg Evrópu á næsta ári, og gegnir konsertsalurinn í Tívolí þýðing- armiklu hlutverki í tónlistar- flutningi þeim, sem efnt verður til af því tilefni. Ennfremur verða tónleikar haldnir í Stokkhólmi, Uppsölum, Turku, Helsinki og Tallinn. Með- al annarra tónleikasala sem sungið verður í eru dómkirkjan í Turku og Tempelkirkjan í Hels- inki. Þá ráðgerir kórinn að gefa út hljómdisk þar sem efnið verður þverskurður íslenskrar tónlistar fyrir karlakóra, allt frá þjóðlög- um til nútímahöfunda. Ennfrem- ur er í undirbúningi útgáfa rits um sögu kórsins ásamt Fóst- bræðratali. Stefnt er að því að ritið og hljómdiskurinn komi út næsta haust. Sljórnandi Fóstbræðra er sein fyrr Árni Harðarson.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.