Morgunblaðið - 22.11.1995, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LANDIÐ
SÉRA Sigurður Sigurðarson vígslubiskup, séra Jónas Gíslason vígslubiskup, frú Arnfríður Arnmunds-
dóttir, Leifur Agnarsson forstjóri, frú Margrét Kolka og Kristján Valur Ingólfsson, rektor Skálholtsskóla.
Framlag til eflmgar
predikunarfræða og
bókasafns
Selfossi - Jónas Gíslason vígslubisk-
up kynnti á sunnudag, 19. nóv-
ember, stofnun sérstaks sjóðs, Víd-
alínsjóðs, til eflingar kristinnar pred-
ikunar með því að styðja námskeið
í predikunarfræðum i Skálholti í
samstarfí við Háskóla íslands. Jafn-
framt afhenti hann Skálholtsskóla
fyrsta framlag úr sjóðnum 1,5 millj-
ónir króna. Við sama tækifæri færði
séra Jónas Skálholti að gjöf bóka-
safn sitt frá sér og konu sinni, Am-
fríði Arnmundsdóttur.
Séra Jónas stofnaði Vídalínsjóð
ásamt Leifi Agnarssyni, forstjóra
Kassagerðar Reykjavíkur. Þeirtveir
tóku höndum saman um útgáfu
bókarinnar Dagur nýr sem inniheld-
ur hugleiðingar Jónasar sem hann
hafði skrifað fyrir Morgunblaðið.
Afraksturinn af sölu bókarinnar
myndar stofn í sjóðnum en til hans
geta einnig runnið önnur framlög.
Sjóðurinn er stofnaður til minningar
um Jón biskup Vídalín. Við afhend-
inguna kynnti séra Jónas þá hug-
mynd að kirkjan héldi námskeið
fyrir presta til að efla þá í að
í Skálholti
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
SÉRA Jónas Gíslason vígslu-
biskup flytur predikun sína I
Skálholtskirkju á sunnudag.
mæta álagi sem fylgdi stóráföllum
á borð við þau sem dunið hafa yfir
á þessu ári.
Kynning á Vídalínssjóði og af-
hending bókasafnsins fór fram í
Skálholti að lokinni messu og kaffí-
samsæti sem henni fylgdi. Séra
Jónas Gíslason vígslubiskup predik-
aði við messuna og lagði út af orð-
unum: Gjaldið keisaranum það sem
keisarans er og Guði það sem Guðs
er. Við messuna söng skólakór
Menntaskólans að Laugarvatni og
þótti takast einstaklega vel. Við-
staddir messuna voru meðal ann-
arra sr. Sigurður Sigurðarson
vígslubiskup í Skálholti og biskup
íslands herra Ólafur Skúlason.
Séra Sigurður Sigurðarson
vígslubiskup sagði að með gjöf sinni
hefðu þau Jónas og Arnfríður gefíð
öðrum vinum Skálholts fordæmi.
Uppbyggingin í Skálholti byggðist
hér eftir sem hingað til á framlögum
frá þeim sem leggja vildu staðnum
lið. Hann sagði löngu tímabært að
efla predikunarfræðina í menntun
presta. Einnig sagði hann mjög
brýnt að ná bókasafni Skálholts
niður úr tumi kirkjunnar og í eigið
húsnæði. Hann kvaðst vonast til
þess að bókagjöf Jónasar vissi á
betri tíma í þeim efnum en í Skál-
holtsbókasafni ætti að leggja
áherslu á sögu íslands, kirkjusögu
og kennimannlega guðfræði. Safn
Jónasar váeri gott framlag í þeim
efnum.
Systumar búnar
að vera 60
ár í Hólminum
Stykkishólmi - Á þessu ári er þess
minnst að hér í bæ eru nú liðin
60 ár frá því að regla Fransiskus-
systra hóf rekstur sjúkrahússins í
Stykkishólmi. Þær komu hingað
fjórar hinn 26. júní 1935 og var
strax hafíst handa um rekstur
hússins. Var þetta eitt vandaðasta
hús sem hér hefur verið byggt og
vandað að öllum búnaði sem þá
var krafíst. Systir Amanda var
fyrsta priorinnan hér og sr. Boots
fyrsti prestur og Ólafur Ólafsson,
sem hér var héraðslæknir, tók við
sem læknir árið 1936.
í dag eru 40 sjúkrarúm í notk-
Morgunblaðið/Anna Ingólfsdóttir
FUNDARMENN á fundi um nýsköpun atvinnumála á Héraði.
I
t
I
E
t
I
I
í
I
Nýsköpun atvinnumála ji
á Fljótsdalshéraði <
Egilsstöðum - Atvinnumálaráð Eg-
ilsstaðabæjar og sveitarfélaga á
Héraði stóðu fyrir umræðufundi um
nýsköpun í atvinnumálum. Fram-
sögumenn voru Páll Zophaníasson
frá Vestmanneyjum, Jón Erlends-
son, forstöðumaður upplýsingaþjón-
ustu Háskólans, Gunnar Vignisson
frá Atvinnuþróunarfélagi Austur-
lands og Guðlaugur Erlingsson,
framkvæmdastjóri Miðáss hf.
Fjölmennt var á fundinum og
vakti framsaga Jóns Erlendssonar
mikla athygli fundarmanna. Jón
kynnti Upplýsingaþjónustu Háskól-
ans, þá þjónustu sem þar er veitt
og þá mögleika sem eru í boði fyr-
ir fyrirtæki og einstaklinga á svæð-
inu. Ennfremur sagði hann frá
hugmyndum sínum um atvinnu- C
tryggingar í stað atvinnuleysis- f
trygginga, sem byggjast á þeirri
hugmynd að verkleysi eigi ekki að "
þekkjast.
Vestmannaeyjabær hefur forgöngu um stofnun almenningshlutafélags
Atvinnustarfsemi
verði tryggð
Bæjarstjóm Vestmannaeyja hefur sam-
þykkt samhljóða að hafa forgöngu um
viðræður við hagsmunaaðila um stofnun
almenningshlutafélags í þeim tilgangi að
verja og tryggja atvinnustarfsemi í
Vestmannaeyjum, meðal annars með
kaupum og leigu á veiðiheimildum.
*
OPNUM fundi bæjarstjómar
um atvinnumál, þróun og
horfur, var einnig sam-
þykkt tillaga í nokkrum liðum um
meðal annars að þrýsta á stjórnvöld
um breytingar á núverandi físk-
veiðistjómunarkerfi og koma í veg
fýrir að kvóti safnist á fárra manna
hendur.
Enn fremur að stjórnvöld komi í
veg íyrir að síaukinn hluti vinnsl-
unnar fari fram á hafí úti á kostn-
að vinnslu í landi. Að þrýst verði á
stjórnvöld um að flytja ýmsar stofn-
anir til Vestmannaeyja sem augljós-
lega ættu þar heima vegna sérstöðu
eyjanna.
Jafnframt að leita leiða til að
halda fiskveiðikvóta innan byggða-
lagsins og auka hann á meðan nú-
verandi kvótakerfí er við lýði. Að
þrýsta á stjómvöld um að binda í
lög og reglur að físki verði landað
í auknum mæli á fískmarkaði inn-
anlands með það framtíðarmarkmið
að öllum físki verði landað á inn-
lendan markað og loks að bæjar-
stjórn hafi fmmkvæði að og aðstoði
við ráðgjöf um atvinnumál, einkan-
lega er nýsköpun varðar.
Opnir fyrir hugmyndum
Fundurinn var sérstaklega hald-
inn um atvinnumál og sagði Guðjón
Hjörleifsson bæjarstjóri, að sam-
staða hafí verið meðal bæjarfulltrúa
að grípa til aðgerða. Sagði hann
að atvinnuleysi í Vestmannaeyjum
væri þó lítið miðað við landsmeðal-
tal.
„Við ætlum að beita okkur fyrir
því að kanna hvort við getum stofn-
að almenningshlutafélag er tryggi
atvinnustarfsemi í Vestmannaeyj-
um,“ sagði hann. „Við erum ekki
eingöngu bundnir við kaup á veiði-
heimildum og prum opnir fyrir öðr-
um hugmyndum en það á eftir að
koma í ljós hver viðbrögðin verða
hjá bæjarbúum og fyrirtækjum.
Spurningin er hvemig bærinn muni
koma að þessu almenningshlutafé-
lagi, en það verður ákvörðun bæjar-
stjórnar."
Guðjón sagði að fyrirtæki í Vest-
mannaeyjum stæðu nokkuð vel og
nokkuð betur en almennt hafí verið
talið. A árunum 1990 til 1991 fjölg-
aði íbúum verulega en á þessu ári
hefur fækkað um 65 manns frá
áramótum og eru nú 4.823 eða fleiri
fbúar en á árunum 1974 til 1989.
Sagði Guðjón greinilegt að jafnvægi
væri að komast á.
Tómar íbúðir
Bæjarstjóri sagði að því miður
hafi umræðan síðustu vikur verið
þannig að menn hefðu það á tilfínn-
ingunni að atvinnuleysi væri mest
í Vestmannaeyjum. Fólk væri að
flýja eyjarnar og skildi eftir tómar
íbúðir. „Þetta em íbúðir sem hafa
staðið auðar í gegnum tíðina," sagði
hann.
„Félagslega kerfið er sprungið
þannig að hér hafa íbúðir staðið
tómar.“ Það eru byggingasjóðir rík-
isins, bankar og verðbréfafyrirtæki,
sem eiga nokkrar íbúðanna og vilja
selja en ekki leigja út og sagði hann
að búið væri að selja hluta þeirra
á síðustu vikum. Guðjón sagði að
bæjaryfírvöld stæðu í samningavið-
ræðum við félagsmálaráðuneytið
um heimild til að breyta tíu íbúðum,
sem byggðar voru sem kaupleigu-
íbúðir, í Ibúðir fyrir aldraða. Starfs-
menn bæjarins hafí búið í íbúðunum
og var húsaleigan greidd niður en
niðurgreiðslum var hætt og starfs-
menn fluttu í íbúðir á almennum
markaði.
Atvinnutekjur
dregist saman
„Það er enginn vandi að sam-
þykkja góðar tillögur,“ sagði Jón
Kjartansson, formaður Verkalýðs-
félags Vestmannaeyja. Sagði hann
að fólksflótti væri frá Vestmanna-
eyjum og að íbúðir í félagslega
kerfinu stæðu auðar. „Það er ekki
nema hluti af vandanum,“ sagði
hann.
„Ég held að atvinnutekjur fisk-
vinnslufólks hafi dregist mikið sam-
an. Ástandið er alvarlegt eða eins ,
og Sighvatur Bjarnarson hefur látið '
hafa eftir sér þá borgar sig ekki
að vinna bolfisk því hann er of
dýr. Hvað má þá vera til bjargar
aumum verkalýð ef loka á frystihús-
unum tveimur sem eftir eru?“
Geta ekki staðið í skilum
Jón sagði að atvinnuleysi í Vest-
mannaeyjum væri ekki meira en í
öðrum sveitarfélögum en það væri (
slæmt fyrir því. „Það eru milli 60 (
til 70 manns að jafnaði atvinnulaus-
ir en fer yfir 100 á viku,“ sagði
hann. „Þetta eru eingöngu þeir sem
sækja um atvinnu en eitthvað er
af fólki sem vill ekki fara á atvinnu-
leysisskrá þótt það missi úr daga í
vinnu og fólk sem er með kaup-
tryggmgarsamning við fiskvinnslu-
fyrirtækin er ekki heldur á skrá. ,
Fólk missir íbúðirnar því það
getur ekki staðið í skilum og það
eru bankar og sparisjóðir sem eiga (
milli 20 og 30 íbúðir sem ekki eru
leigðar út en þeir vilja heldur selja.
Fólkið hefur misst sínar íbúðir
vegna atvinnuástandsins."
Jón sagði að framtíðin væri ekki
björt. „Það er verið að vinna hér
síld og loðnu,“ sagði hann. „En það
var að koma bátur með mikið af
fallegum og stórum þorski og eig- (
andinn, Vinnslustöðin, lét hann all-
an á markað. Sennilega verður hann
keyptur af einhveijum sem hefur (
efni á að vinna hann.“