Morgunblaðið - 26.01.1996, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 26. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Sprenging
í Sarajevo
ÞRÍR hermenn úr eftirlitssveit-
um Atlantshafsbandalagsins fór-
ust í sprengingu í Sarajevo á
þriðjudagskvöld. Portúgalskur
hermaður hafði hirt sprengjubrot
og farið með á herbergi sitt, þar
sem það sprakk. Hermaðurinn,
landi hans og ítali létu lífið og
sex hermenn særðust en þetta
var fyrsti mannskaðinn í liði
NATO í Bosníu.
Þjóðverji upp-
lýsti leyndarmál
ÞÝSKUR kjameðlisfræðingur
veitti Saddam Hussein, leiðtoga
íraks, upplýs-
ingar um
auðgað úran,
sem nauðsyn-
legt er til að
smíða kjam-
orkusprengju,
að því er emb-
ættismaður
hjá Alþjóða-
kjamorku-
málastofn-
uninni sagði i
gær. Kemur þetta fram í skjöl-
um, sem Hussein Kamel Hassan,
tengdasonur Saddams, hafði
með sér þegar hann flúði til Jórd-
aníu í ágúst sl.
Tíu ára móðir
áflótta
TÍU ára þunguð stúlka, sem var
á flótta ásamt 22 ára unnusta
sínum undan laganna vörðum,
fannst á miðvikudagskvöld í
Texas. Stúlkan er komin 8V2
mánuð á leið og óttuðust læknar
að hún myndi látast af bamsför-
um, fæddi hún bamið ekki á
sjúkrahúsi. Hún flúði ásamt unn-
ustanum þar sem hann hefur
verið ákærður fyrir kynferðisaf-
brot gagnvart henni vegna ungs
aldurs hennar. Þau hafa átt í
ástarsambandi frá því að hún
var átta ára.
Barist gegn
Bandaríkjunum
MUAMMAR Gaddafi, leiðtogi
Líbýu, er sammála bandaríska
blökkumann-
inum og
múslimaleið-
toganum Lou-
is Farrakhan
um að best sé
að berjast
gegn Banda-
rílgunum inn-
an frá. Ætlar
hann að út-
vega banda-
rískum múslimum 65 milljarða
kr. í því skyni. Gaddafi, sem hitti
Farrakhan að máli á þriðjudag,
sagði, að bandarískir blökku-
menn gætu stofnað sitt eigið ríki
innan Bandarílq'anna og haft á
að skipa stærsta her blökku-
manna í heimi.
Karlí
aldamótahug-
leiðingum
KARL, prins og ríkisarfi í Bret-
landi, vill minnast aldamótanna
með því að veija lottógróðanum
til veglegra kirkju-, mosku- og
musterisbygginga að því er fram
kemur kemur í grein, sem hann
skrifaði í blaðið The Guardian.
Hafa margir tekið því vel nema
múslimar, sem segja, að fjár-
hættuspil sé andstyggð og muni
þeir ekki taka við slíku fé.
Gaddafi
Vangaveltur um árás
valda spennu á Tævan
T&ipei. Reuter.
FRETT í bandaríska dagblaðinu
New York Times, þess efnis að
Kínveijar hefðu uppi áform um eld-
flaugaárásir, ollu miklu uppnámi á
Tævan í gær. Þrátt fyrir yfírlýsing-
ar Lien Chan forsætisráðherra um
að Tævanir væru fyllilega í stakk
búnir til að veijast innrás greip um
sig mikill ótti í þjóðfélaginu og
hlutabréfavísitala lækkaði um
73,65 stig.
I fréttinni, sem birtist á miðviku-
dag, var haft eftir háttsettum
bandarískum embættismanni að
Kínveijar hefðu uppi áform um að
skjóta einni eldflaug að Tævan á
dag í 30 daga að loknum forseta-
kosningum í mars.
Markmið árásanna ætti að vera
að hvetja Lee Teng-hui forseta, sem
búist er við að sigri í kosningunum,
til að draga úr tilraunum til að fá
sjálfstæði Tævans viðurkennt á al-
þjóðavettvangi.
Chen Jian, talsmaður kínverska
utanríkisráðuneytisins, neitaði að
tjá sig um málið með þeim rökum
að ekki væri venja að gefa út yfir-
lýsingar vegna vangaveltna. Sam-
tímis varaði hann Tævani við að
leggja áherslu á sjálfstæði ríkisins.
Það að Kínveijar vísuðu ekki frétt-
inni á bug ýtti hins vegar enn frek-
ar undir spennu á Tævan.
Vestrænir stjómarerindrekar í
Peking sögðu að líklega væri mark-
miðið með því að tjá sig ekki um
málið að halda tævönskum stjórn-
málum í óvissu um markmið Kín-
veija.
Nicholas Bums, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins,
sagðist í gær ekki sjá að nein yfir-
vofandi ógn væri til staðar en að
fylgst yrði náið með þróun mála.
Vestrænir og kínverskir hemað-
arsérfræðingar í Hong Kong sögðu
hugsanlegt að her kínverska al-
þýðulýðveldisins myndi vilja grípa
til aðgerða ef stjómvöld á Tævan
hertu tilraunir til að fá sjálfstæði
sitt viðurkennt að loknum forseta-
kosningum. Þeir bentu þó á að þrátt
fyrir að sjálfstraust kínverskra leið-
toga væri mikið þessa stundina
væm möguleikar til hernaðarað-
gerða hins vegar takmarkaðir.
Lafontaine varar við
nýju Weimar-ástandi
Bonn. The Daily Telegraph.
OSKAR Lafonta-
ine, leiðtogi þýskra
jafnaðarmanna,
varaði við því á
miðvikudag að
efnahagsástandið í
Þýskalandi væri
farið að nálgast
ástandið í Weimar-
lýðveldinu í lok
þriðja áratugarins.
Lafontaine var
með ummælum
sínum fyrst og
fremst að vísa til
hins mikla atvinnu-
leysis í landinu, er
Lafontaine
mældist 9,9% í
síðasta mánuði.
Er búist við að
fjöldi atvinnu-
lausra Þjóðveija
fari yfir fjórar
milljónir í næsta
mánuði.
„Atvinnuleysi í
Þýskalandi er fyr-
ir löngu orðið
meira en á tímum
Weimar-lýðveld-
isins," sagði La-
fontaine. Árið
1933, er nasista-
leiðtoginn Adolf
Hitler varð kanslari, voru sex
milljónir Þjóðveijar á atvinnuleys-
isskrá en jafnaðarmannaleiðtog-
inn heldur því fram að atvinnu-
leysistölur nú séu mun hærri þar
sem stjómvöld beiti tölfræðileg-
um blekkingum.
„Það er einungis hinu félags-
lega kerfi okkar að þakka að fé-
lagslegar aðstæður em ekki
jafnslæmar og á tímum Weimar,"
sagði Lafontaine. Varaði hann
sterklega við tillögum um að
draga úr greiðslum vinnuveitenda
í tryggingasjóði, möguleikum á
að fara snemma á ellilaun og nið-
urskurð á lífeyrisgreiðslum.
Samper
hvetur til
þjóðar-
atkvæðis
Bogota. Reuter.
ERNESTO Samper, forseti Kól-
umbíu, hvatti í gær til þess að efnt
yrði til þjóðaratkvæðagreiðslu um
það hvort að hann ætti að sitja
áfram í embætti. Þær raddir verða
nú æ háværari sem krefjast afsagn-
ar hans, en fyrrverandi innanríkis-
ráðherra hans upplýsti fyrr í vik-
unni að Samper hefði vitað af því
að eiturlyfjabarónar hefðu lagt
fram fé í kosningasjóði hans árið
1994.
Samper hvatti ennfremur til þess
að rannsókn sem hætt var við í síð-
asta mánuði vegna skorts á sönnun-
um, verði tekin upp að nýju en hún
átti að leiða í ljós hvort að fótur
væri fyrir ásökunum um framlög
eiturlyfjabarónanna.
Samper nefndi ekki hvenær hann
teldi að þjóðaratkvæðagreiðslan
ætti að fara fram, sagði aðeins að
hann myndi gera hana að tillögu
sinni á aukafundi þingsins í næstu
viku. Þá lagði hann á það áherslu
að rannsókn á þessum ásökunum
yrði haldið áfram, hvort sem að
hann sæti áfram í embætti eður ei.
Samper neitaði að verða við kröf-
um um afsögn, sagði að slíkt yrði
„talið vottur um heigulshátt sem
kólumbíska þjóðin myndi ekki fyrir-
gefa“. Hann viðurkenndi hins vegar
að ásakanirnar væru svo alvarlegar
að þær kynnu að kljúfa þjóðina í
tvennt.
í kjölfar ávarps Sampers, sem
var í sjónvarpi, tilkynnti kólumbíska
útvarpið að sendiherrar landsins í
Bandaríkjunum og Venesúela hefðu
sagt af sér vegna málsins, svo og
Augusto Galan Sarmiento, heil-
brigðisráðherra.
Fyrsta sjónvarpsviðtalið við íþróttakappann O.J. Simpson eftir sýknudóminn
Svaraðiekki
ýmsum erfiðum
spurningum
O.J. Simpson í sjónvarpsviðtalinu í fyrrakvöld.
Reuter
Los Angeles. Reuter.
í FYRSTA sjónvarpsviðtalinu, sem
haft er við O.J. Simpson eftir að
hann var sýknaður af ákæru um
að hafa myrt eiginkonu sína og
kunningja hennar, fór hann hörðum
orðum um íjölskyldur þeirra og
sagði, að sjálfur væri hann að reyna
að finna morðingjann.
Simpson var mikið niðri fyrir í
viðtalinu, því fyrsta síðan hann var
sýknaður 3. október sl., og hann
bað Bandaríkjamenn að sætta sig
við niðurstöðuna og leyfa sér að
vera í friði. Kvaðst hann vera með
einkalögreglumenn á sfnum snær-
um við að kanna hver hefði myrt
þau Nicole Brown Simpson og Ron-
ald Goldman en sagði það spilla
fyrir hve erfitt hann ætti með að
verða sér úti um tekjur.
Þeir, sem ekki trúa á sakleysi
Simpsons, segja, að hann muni aldr-
ei gera neitt í því að rannsaka
málið frekar og kunnur sjónvarps-
maður hefur raunar heitið 65 millj-
ónum kr. hveijum þeim, sem getur
sannað, að einhver annar en Simp-
son hafi framið morðin.
Svaraði ekki
í viðtalinu úthúðaði Simpson
ákærendum sínum og kenndi fjöl-
miðlunum um að hafa snúið Banda-
ríkjamönnum gegn sér. Hann vildi
hins vegar ekki svara sumum mikil-
vægustu spurningunum um morð-
málið og þar á meðal um fjarvistar-
sönnun sína morðnóttina. Bar hann
því við, að hann ætti í máli við for-
eldra hinna myrtu auk þess sem
hann væri bundinn samningi við
útgefanda myndbands um sig.
Simpson hélt yfirleitt ró sinni í
viðtalinu en varð þó mjög æstur
þegar talið barst að fjölskyldum
hinna látnu. Þær efast ekki um að
hann sé morðinginn og hafa höfðað
einkamál á hendur honum. Kvaðst
hann vera mjög reiður þeim og einn-
ig systrum konunnar sinnar fyrr-
verandi, sem hann sagði hafa óvirt
minningu með óviðeigandi mynd-
birtingum.
Gloria Allred, lögmaður Brown-
íjölskyldunnar, kallaði viðtalið við
Simpson „skammarlegt auglýsinga-
bragð“.
Trúir ekki
skoðanakönnunum
Simpson kvaðst ekki trúa skoð-
anakönnunum, sem segðu, að flest-
ir Bandaríkjamenn og einkum hvít-
ir teldu hann sekan um tvöfalt
morð og sakaði fjölmiðla um útúr-
snúning og rangan fréttaflutning.
Hann viðurkenndi hins vegar, að
hann hefði ekki gert rétt þegar
hann barði konu sína 1989.
Simpson hætti við sjónvarpsvið-
tal í október en nú féllst hann á
viðtal við sjónvarpsstöðina BET í
Los Angeles. Fyrir útsendinguna
var því lofað, að honum yrði ekki
hlíft en Simpson neitaði einfaldlega
að ræða ýmis atriði morðmálsins
og var látinn komast upp með það.
BET er í eigu blökkumanna og er
dagskráin að mestu tónlistarmynd-
bönd en fréttir óverulegar.
Orvæntingarfull tilraun
ímyndarfræðingar segja, að við-
talið hafi verið örvæntingarfull til-
raun af hálfu Simpsons til að
hreinsa nafn sitt í augum almenn-
ings. Áður var hann ein vinsælasta,
svarta íþróttahetjan en nú hafa
hans fyrri félagar og flestir aðrir
snúið við honum baki og einnig
unnusta hans, Paula Barbieri. Sum-
ir segja, að viðtalið hafi fyrst og
fremst verið auglýsing fyrir mynd-
bandið með Simpson þar sem hann
segir sögu sína en talið er, að hann
hafi fengið hátt í 200 milljónir kr.
fyrir það.
Eins og fyrr segir hafa fjölskyld-
ur Nicole Brown Simpsons og Rons
Goldmans höfðað einkamál eða
skaðabótamál á hendur Simpsons
og nú í vikunni þurfti hann sjálfur
að svara spurningum lögfræðinga
en við það slapp hann í réttarhöld-
unum. Ekki er krafíst jafn órækra
sannana í máli af þessu tagi og í
morðmálinu. Tapi Simpson því fer
hann ekki fangelsi en gæti þurft
að greiða fjölskyldum hinna Íátnu
hundruð millj. kr. í bætur.