Morgunblaðið - 03.02.1996, Blaðsíða 9
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 1996 9
FRETTIR
Vatn úr tærðum lögrium drykkjarhæft eftir að litur er horfinn
4,2 tonn af zínki í frá-
rennsli í Reykjavík
FJÖLDI kvartana hef-
ur borist Heilbrigðis-
eftirliti Reykjavíkur
vegna brúnleits drykkj-
arvatns í nýrri hverfum
Reykjavíkurborgar og
hefur stofnunin unnið
að rannsóknum á or-
sakavaldinum, innri
tæringu í lögnum.
z
p
j
cn
02
-
Lislhúsinu í Luusuninl
s
Gallerí
Gjafavörur
í SÉRFLOKKI
Myndlist, Leirlist
Glerlist, Smíðajárn
Listspeglar, Vindhörpur
L
2HeC.tö
W‘ ! ,
Ih &' ft
Hinir vinsælu
velourgallar
eru komnir
Nýtt snib • Nýir litir
.póstVtró*°" Gullbrá, snyrtivöruverslun, ^
Nóatúni 17, sími 562-4217.
Morgunblaðið/Kristinn
HEILBRIGÐISEFTIRLITIÐ vinnur að rannsókn á efna-
innihaldi neysluvatns Reykvikinga.
SIGURÐUR Hallsson verkefna-
stjóri hjá Heilbrigðiseftirlitinu
segir enga gerlamengun í vatninu
og það sé því ekki skaðlegt, en
hins vegar geti járn farið yfir þau
mörk sem miðað er við. Hann
segir tæringuna stafa af hönnun-
argöllum í pípulögnum og röngu
efnisvali, auk þess sem vatnið sé
nú basískara en áður.
„Fólk er hins vegar það skyn-
samt að drekka ekki litað vatn
og lætur það renna þangað til lit-
urinn hverfur. Sem betur fer er
vatnið drykkjarhæft þegar litur-
inn er horfinn, eri það tekur mis-
munandi langan tíma að gerast,
eftir því hversu tæringin er mik-
il,“ segir Sigurður.
Þarf að taka fyrir
Hann segir mælingar á zínki í
frárennsli frá Reykjavík sýna að
það er um 4,2 tonn á ári, en ekki
eigi að vera mikið zínk í fersk-
vatni eða hitaveituvatni, þannig
að mest megnis komi þetta úr
pípulögnum. Þetta sé óeðlilega
mikið magn. „Þetta er eitthvað
sem þarf að taka mjög alvarlega
fyrir og verður sjálfsagt gert núna
þegar menn átta sig á því hvað
þetta er víðtækt," segir hann.
Heilbrigðiseftirlitið hefur efna-
greint vatnið og er þar að finna
zínk og járn í talsverðum mæli.
Það er gruggugt eða mórautt
ásýndum, sérstaklega sýni sem
tekin hafa verið í byggingum þar
sem vatnið nær að standa í pípum
og hitna.
„Það er í fyrsta lagi mæli-
kvaröi á tæringuna hvað vatnið
hitnar mikið og hversu lengi það
stendur. Vatnið hitnar bæði nærri
hitavatnspípum og inni í vel ein-
angruðum húsum. Yfir 30% af
súrefni getur losnað úr vatninu,
sem er orsök tæringarinnar. Hún
er dreifð og ef súrefni er í mis-
munandi styrkleika á flötum sem
eru í návígi við hvor annan, leiðir
það til þess að tæring getur orðið
á súrefnislausa svæðinu þó að þar
sé sami málmur.
Aðrar orsakir má rekja til þess
að vatnið okkar er tiltölulega bas-
ískt og meira en það var, því að
nú tökum við vatn úr jörðu en
ekki af yfirborði sem hefur sín
áhrif. Sumir telja þetta hafa
breyst um 1984-86, og það er
ástæða til að athuga hvort sýra
þurfi vatnið," segir Sigurður.
Lagt langar leiðir
Hann kveðst telja ijóst að ef
lagnirnar eru nýlegar finnist
meira magn af zínki en snúist
þetta við, þannig að meira ber á
járni, bendi það til að zínkið sé
að miklu leyti horfið. Tiltölulega
auðvelt sé að finna þær lagnir sem
tæringin á sér upptök í, og þá sé
hægt að skipta um þá hluta sem
um ræðir eða lagfæra.
„Eitt dæmið sem við höfum um
tæringu er þar sem vatnið fer upp
í gegnum blokk sem byggð var
1972 og síðan lárétt niður í gegn-
um sömu blokk. í leggnum sem
vatnið fer niður um eru alls stað-
ar fyrstu bunurnar brúnar og þá
er ætlunin að breyta lögninni
Nefnd SÞ um réttindi barna
Langur vinnutími
foreldra áhyggjuefni
NEFND Sameinuðu þjóðanna um
réttindi barna segir í lokaathuga-
semdum sínum um réttindi barna
á íslandi að langur vinnutími for-
eldra kunni að ganga gegn þeim
meginhagsmunum barna að dvelj-
ast meðal fjölskyldna sinna. Nægi-
legar ráðstafanir hafi ekki verið
gerðar af hálfu íslenskra stjórn-
valda til að koma í veg fyrir að
börn séu ein heima meðan foreldr-
ar þeirra eru að vinna. Skortur á
dagvistarrými á Islandi sé
áhyggjuefni.
Nefndin hvetur til þess að ís-
lensk stjórnvöld grípi til viðeigandi
ráðstafana til að vinna gegn mis-
rétti milli karla og kvenna hvað
þannig að vatnið fari upp báðum
megin, í stað þessa að fara langa
leið. Þetta er eitt vandamálið í
mörgum lögnum hér, að verið er
að leiða lagnirnar þvers og kruss,
kannski hundruð metra eftir endi-
löngum byggingum," segir hann.
Ekki hefur verið leyft að leggja
annað en galvaníseruð neyslu-
vatnsrör í Reykjavík en hinar
Norðurlandaþjóðirnar eru al-
mennt hættir því, Svíar t.d. fyrir
fjörutíu árum að sögn Sigurðar.
Þar er kopar algengur og pípur
sverar.
„Þetta er hönnunaratriði og
þarf að taka efnið í pípunum fyr-
ir, en bæði ryðfrítt stál, plast og
kopar koma til greina. Að ýmsu
leyti erum við mjög aftarlega í
pípulögnum, eins og sést t.d. á
að heitavatnslagnir eru sums
staðar í mjóum koparpípum og
menn geta séð tæringuna sem
brennisteinsvetnið veldur, auk
þess sem mjóu pípurnar leiða til
að vatnið fer hratt, þannig að þær
skemmast hratt,“ segir Sigurður.
MaxMara
JLJtsala
Mari
OpiðídagkL 12-17
Hverfisgötu 52-101 Reykjavík - s. 562-2862.
I sambandi vib neytendur
frá morgni til kvölds!
- kjarni málsins!
Húsgagnaútsala
15-70% afslætti
Selum næstu daqa mikið úval húsgagna með
Armstólar króm hv/leður 4 saman kr. 31.900, núkr. 20.000.
snertir laun, þar sem mikill launa-
munur kynjanna geti skaðað hags-
muni barna, elnkum á heimilum
einstæðra mæðra.
Nefndin mælist til þess að máls-
meðferðarreglur um forsjá og um
aðskilnað barna frá foreldrum sín-
um sæti frekari endurskoðun svo
tryggt sé að hagsmunir bams séu
ætíð fyrst hafðir að leiðarljósi.
Nefndin er ekki ánægð með að
samningurinn um vernd og
umönnun barna hefur ekki verið
tekinn upp í íslensk lög. Það veld-
ur nefndinni áhyggjum að nokkuð
skorti á að samningurinn endur-
speglist að fullu í landslögum og
reglugerðum.
Eldhúsborð, míkið úrval, t.d. 80x80 kr. 17.100, nú kr. 6.840.
Hjónarúm hv/beyki kr. 77.900, nú kr. 40.000.
Hilla lúg m/júrnstoðum kr. 6.400, nú kr. 2.900.
Borðstofuborð 6 kantað hv/sv. kr. 44.900, nú kr. 30.000.
Veggsamstæða, hvít, kr. 89.500, nú kr. 44.700.
Sófasett 3-1-1 tau, kr. 141.600, nú kr. 106.000.
Jórnrúm 150 cm kr. 41.000, nú kr. 30.700.
O.fl, O.fl ...
OPIÐ I DAG FRA KL. 10-16.
24 mán. HÚSGAGNAVERSLUN 36mán
Reykjavíkurvegi 66, Hafnarfirði, sími 565 4100