Morgunblaðið - 03.02.1996, Blaðsíða 22
22 LAUGARDAGUR 3. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
LEIÐBEINANDINN • Eydís
Eyjólfsdóttir í „sjáifskoóun“ meó
stelpunum, Heigu Eínarsdóttur,
Evu Dögg Guómundsdóttur,
Berglindi Hermannsdóttur, Maríu
Sólvetgu Kolbeinsdóttur, Báru
Þóróardóttur, Björgu Tómasdóttur,
írisi Þórarinsdóttur, Margréti
Hrefnu Ríkharósdóttur og Ótöfu
Ösp Guómundsdóttur, en þær eru
á aldrinum 13 til 15 ára..
Fyrin
L^srrmtr.
. . ■ ***,
' - -
Ók-tfasMk
mnNNNto
I. ag i*. tími
ÞÆR eru sammála um að það hafi ekki
endilega verið draumurinn um fyrir-
sætustörf sem fékk þær til að fara á
námskeiðið. „Það sem vakti áhuga minn var að
námskeiðið býður upp á ýmislegt til að styrkja
sjálfstraustið. Maður lærir framkomu, sjálfs-
vörn, dans og ýmislegt fleira,“ sagði Eva Dögg
Guðmundsdóttir, 14 ára, nemandi á módel-
námskeiði World Class og Club Dance Hinar
stelpurnar taka undir þetta en játa þó, að marg-
ar stelpur á þeirra aldri sjái fyrirsætustörf í
hillingum. Og hvað er það sem heillar? „Frægð
og frami í útlöndum, myndir af manni í blöðum
og sjónvarpi, ferðalög um allan heim. En kann-
ski bara aðaílega það að vera frægur.“ En þær
stöllur segjast þó ekki gera sér neinar grillur
um fyrirsætustörf í framtíðinni og því síður
heimsfrægðina.
Þær eru níu saman á námskeiðinu. Reyndar
byrjaði líka strákur, en hann hætti af því að
hann var einn. Á námskeiðinu fyrir jól voru hins
vegar tveir strákar og héldu það út. Stelpunum
finnst að þessi námskeið passi alveg eins fyrir
stráka. Þeir þurfa líka að læra rétta framkomu,
styrkja sjálfstraustið og ganga uppréttir og
frjálslega, fyrir nú utan allt það jákvæða í
mannlegum samskiptum, sem lögð er áhersla á
á námskeiðinu. Þar er líka talað um skaðsemi
vímuefna og nauðsyn þess að lifa heilbrigðu lífi.
Byrjaði fjagurra ára
að dansa
Leiðbeinandi á námskeiðinu er Eydís
Eyjólfsdóttir, en Jóhann Ingi Gunnarsson sál-
fræðingur annast hinn sálræna þátt, sem ekld
er síður mikilvægur. Þar ræðir hann meðal ann-
ars um sjálfstyrkingu.
Eydís byrjaði í dansskóla hjá Eddu Scheving
þegar hún var fjögurra ára. Síðan hefur hún
verið dansandi auk þess sem hún er hár-
greiðslumeistari. Hún hefur meðal annars
FRAMHALDSFLOKKURINN - Þær
Sigrún Runólfsdóttir, Sigrún Bima
Blomsterberg, Þóra Bríet Pétursdóttir
og Guðbjört Erlendsdóttir voru á haust-
námskeiði og héldu svo áfram á
dansnámskeiði hjá Eydísi. Eins og sjá
má eru þær með „pósuna“ á hreinu
UNGLIÐARNIR - Svanhildur
Magnúsdóttir, Sigrún Kristín
Skúladóttir og Jóhanna Gísladóttir voru
í flokki 10 til 12 ára. Þær voru ánægðar
með árangurinn og sögðust vera mun
öruggari í framkomu en áður.
dansað í Þjóðleikhúsinu og víðar og fimmtán
ára var hún orðin kennari hjá Kolbrúnu
Aðalsteinsdóttur í dansskólanum Dansnýjung.
Undanfarin ár hefur hún leiðbeint á módel-
námskeiðum hjá Módelmynd og John
Casablancas, en byrjaði svo með námskeiðið í
World Class síðastliðið haust.
Eydís sér aðallega um faglega þáttinn, það er
framsögn, göngulag, sjálfsvöm, hárgreiðslu og
dans svo nokkuð sé nefnt og í hverjum tíma sáir
hún „frækomi“ i hjörtu nemenda sinna, þeim til
umhugsunar og uppbyggingar. Frækorn
þessarar viku var: Gefðu þér tíma til að þjálfa
hugann og mennta þig. Lestu nýjar bækur,
farðu á námskeið, listsýningar og fyrirlestra.
Reyndu líka að leggja stund á andlega iðkun.
Hnilhrigt sjálfstraust
Jóhann Ingi kvaðst leggja höfuðáherslu á
sjálfsefiingu, sem fælist einkum í því að
krakkarnir tileinki sér ákveðni í samskiptum
við annað fólk, án þess að sýna hroka eða yfir-
gang, enda væri hroki oft hin hliðin á feimni,
hlédrægni og óákveðni. „Sá sem er hrokafullur
er yfirleitt með mjög lélegt sjálfsmat," sagði
Jóhann Ingi. „Við sjáum þetta því miður mjög
oft hjá fullorðnu fólki. Sumir komast reyndar
stundum langt á hrokanum um stundarsakir,
en njóta sjaldnast virðingar þegar til lengdar
lætur. Maður gefst fljótlega upp á því að eiga
samskipti við hrokafulla menn. En til að ná
árangri í samskiptum við aðra þurfa menn
auðvitað að standa á rétti sínum og ala með sér
heilbrigt sjálfstraust.“
Jóhann Ingi kvaðst einnig kenna krökkunum
slökun og hugþjálfun, sem fælist meðal annars í
því að einstaklingamir reyndu að sjá sig gera
hlutina rétt, samanber knattspyrnumann, sem
sér sjálfan sig í anda skora sigurmark í úrslita-
leik bikarkeppninnar. „Ég reyni að vinna með
þessa huglægu þætti og krakkarnir eru mjög
opnir fyrir þessu,“ sagði sálfræðingurinn.
Dagskrá: Stundvísi, ganga, framsögn,
líkamlegar stöður, mataræði, dans.
Hvað lærði ég af tímanum?: Ég lærði
margt í sambandi við mat og núna er ég
meira meðvituð um það hvað ég læt ofan í
mig. Ég lærði rétta líkamsbeitingu og
hvernig á að ganga fyrirsætuspor.
Stundvísi var líka eitt af því sem ég lærði,
og ef maður er ekki stundvís þá er maður
bara að tefja og sóa tíma annarra. Ég
lærði smá framsögn og í lokin
nokkurskonar „Vouge“-dans.
Frækom vikunnar: Gefðu þér tíma fyrir
líkamsrækt og að hugsa um mataræði og
heilsumál. Leggðu einnig áherslu á að
sinna tómstundum og skemmtanalífi.
Skemmtanir gegna því hlutverki að endur-
nýja lífsorkuna.
11. ag yg. tími
Dagskrá: Hárgreiðsla, dagleg umhirða
hárs, þvottur, næring og fleira, ganga,
pósur.
Hvað lærði ég af tímanum?: Af þessum
tíma lærði ég mitóð í sambandi við hár.
Hvemig shampó á að nota og hvernig
maður á að þvo það (með fingurgómunum).
Við lærðum einnig göngu og pósur.
Frækorn vikunnar: Gefðu þér tíma til að
sinna vinnu, skóla og fjármálum, legðu til
hliðar sérstakar stundir til að stópuleggja
þessa þætti bæði til að þér gangi vel og til
að hvortó fari of lítill eða of mikill tími í
vinnu.
Hver er lækningamáttur sólarljóssins ?
MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR SVARAR SPURNINGUM LESENDA
Spurning: Hver er lækninga-
máttur sólarljóssins? Mig minnir
að hafa heyrt að Niels Finsen hafi
stundað rannsóknir á þessu sviði.
Er ef til vill skynsamlegt fyrir
okkur íslendinga að stunda ljósa-
böð í hæfílegum mæli yfir vetrar-
tímann?
Svar: Niels R. Finsen var dansk-
ur læknir af íslenskum ættum,
sem varð stúdent frá Mennta-
skólanum í Reykjavík árið 1882.
Hann stundaði rannsóknir á
lækningamætti sólarljóssins og
fékk Nóbelsverðlaunin í læknis-
fræði 1903 en dó ári síðar aðeins
44 ára gamall. Eitt af því sem
þótti merkilegt við rannsóknir
Nielsar R. Finsens var að hann
notaði útfjólublátt ljós með góðum
árangri við að lækna húðberkla.
Nú á tímum er vitað að út-
fjólublátt ljós, m.a. sólarljós,
drepur ýmsar tegundir sýkla auk
Sólar-
Ijósið
þess sem það stuðlar að myndun
D-vítamíns í húðinni. Útfjólublátt
ljós bætir suma sjúkdóma eins og
t.d. sóríasis (psoriasis) en gerir
aðra verri.
Fyrir heilbrigt fólk á öllum
aldri gildir almennt að útfjólublátt
Ijós er ektó hollt nema í mjög
litlum skömmtum. Skaðleg álirif
útfjólublás ljóss eru að það
stuðlar að húðkrabbarneini og
gerir það að verkum að húðin eld-
ist óeðlilega fljótt og verður
hrukkótt. Sumir eru viðkvæmari
fyrir þessu en aðrir og má þar
nefna einstaklinga með ljósa húð,
blá augu og ljóst eða rautt hár, en
þeir hafa oft tilhneigingu til að
sólbrenna en verða síður brúnir.
Einnig má nefna fólk með vissa
sjúkdóma eða þá sem taka sum
lyf. Af þessum ástæðum er ektó
hægt að mæla með ljósaböðum
yfir veturinn og sólböðum að
sumri til ætti einnig að stilla mjög
í hóf. Hér má einnig geta þess að
þynning ózonlagsins leiðir til
aukins magns útfjólublárra geisla
í sólarljósinu og gerir sólböð enn
varasamari.
Spurning: Undanfarna mánuði
hef ég að staðaldri tetóð inn
verkjalyf fyrir svefn, þar sem mér
finnst ég sofa betur af því. Er
þetta varhugavert að einhverju
leyti, t.d. getur maður orðið háður
slíkum lyfjum? Af hverju fæst
ekki asperín hér á landi, eins og í
öllum nágrannalöndum okkar?
Svar: Ekki kemur fram í
spurningunni hvaða verkjalyf
spyrjandi tekur reglulega en gert
er ráð fyrir þvi að það sé eitt af
Verkjalyf
fyrir svefn
þeim lyfjum sem seld eru án lyf-
seðils. Þar er um að ræða lyf sem
innihalda virku efnin acetýlsal-
isýlsýru (lyfin Magnýl, Asperin,
Globentyl o.fl.), paracetamól (lyfin
Panodil, Paratabs o.fl.) eða
íbúprófen (lyfin Ibumetin, íbúfen,
Nurofen o.fl.). Ef spyrjandi tekur
eitthvert þessara lyfja fyrir svefn,
í venjulegum skömmtum, getur
það ekki talist hættulegt og engin
hætta er á að það sé vanabind-
andi. Langvarandi notkun lyfja er
þó að sjálfsögðu óæskileg nema
nauðsyn beri til.
Oft hefur borið á misskilningi
með orðin asperín og Asperin,
sem ég ætla að reyna að leiðrétta.
Um síðustu aldamót setti lyfjafýr-
irtætóð Bayer á markað nýtt lyf
undir nafninu Asperin en virka
efnið í þessu lyfi heitir apetýlsal-
isýlsýra. Vegna þess hve orðið
acetýlsalisýlsýra er langt og
óþjált, hefur nafn upphaflega lyfs-
ins (Asperin) iðulega verið yfir-
fært á virka efnið og þannig hefur
nafnið asperin verið notað í stað
acetýlsalisýlsýru. Þannig þýðir
acetýlsalisýlsýra og asperín það
sama en Asperin (með upphafs-
staf) er nafnið á lyfinu frá Bayer.
Þetta lyf hefur lengst af verið á
markaði hérlendis undii- nafninu
Magnýl, en á undanförnum árum
hafa fleiri lyf komið hér á markað
og nú nýlega einnig lyfið Asperin.
•Lesendur Morgunblaðsins geta
spurt lækninn um það sem þeim
liggur á hjarta, tekið er á máti
spurningum á virkum dögum milli
klukkan 10 og 17 í síma 569 1100 og
bréfum eða símbréfum merkt:
Vikulok, Fax 5691222.