Morgunblaðið - 13.02.1996, Blaðsíða 18
18 ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERIMU
FRÉTTIR: EVRÓPA
LOÐNAN fryst um borð í frystitogaranum Blæng NK, en Morgunbiaðið/Ágúst Biondai
hann tekur við loðnu af Beiti NK, sem flokkar um borð.
Mokveiði á miðunum
vestast á Lónsbugtinni
MOKVEIÐI er um þessar mundir á
loðnumiðunum á Lónsbugt og fryst-
ing er að hefjast af miklum krafti.
Hrognafylling er að komast í iág-
markið fyrir japanska markaðinn
eða í um 14%. Loðnuskipið Beitir
flokkar loðnu um borð og fylgja því
nokkur frystiskip, sem frysta þá
loðnu, sem hæf er til vinnslu. Síldar-
vinnslan, sem gerir Beiti út, hefur
einnig tekið danska loðnuskipið
Geysi á leigu til að flytja loðnuna
frá Beiti, sem fer til bræðslu í land.
Samkvæmt upplýsingum Finn-
boga Jónssonar, framkvæmdastjóra
Síldarvinnslunnar hf. á Neskaup-
stað, er verð á loðnu í bræðslu 5.500
kr. á tonnið. Verð í frystingu er aft-
ur á móti 15 krónur þegar hrogna-
fyllingin er.ekki fullnægjandi. Það
er svo á bilinu 15 til 35 krónur eft-
ir því hversu stór loðnan er.
Þegar Verið nær tali af Sævari
Þórarinssyni, skipstjóra á Albert
GK-31, er hann á veiðum vestast á
Lónsbugt, sem liggur út af Stokks-
nesi. „Við vorum að koma á miðin
og vorum að kasta í fyrsta skipti,"
segir hann.
Albert landaði í fyrrinótt rúmum
700 tonnum í Seyðisfirði, sem feng-
ust í þremur köstum. Allur aflinn
var flokkaður og tók löndunin tæpan
hálfan sólarhring. Hrognafyllingin
var í kringum 13%.
Sævar segir að það hafi verið
mokveiði á miðunum í fyrrinótt. I
gær þegar náðist til hans vestast á
Lónsbugt, sem liggur út af Stokks-
nesi, var eitthvað daufara, en hann
var bjartsýnn á að það lagaðist.
„Þetta er oft svona í einn tii tvo tíma
þegar er að birta,“ segir hann.
Allt að fara af stað
„Þetta er allt að fara af stað og
er komið á fullan snúning," segir
Viðar Elíasson, framleiðslustjóri
Vinnslustöðvarinnar hf. í Vest-
mannaeyjum. „Við erum ekki byij-
aðir að framleiða fyrir Japansmark-
að, en það getur gerst á hverri
stundu.“
Hann segir að þess í stað hafi
verið framleitt fyrir Taiwan.
Hrognafylling í gærmorgun hafi
verið rétt tæp 13%, en hún þurfí
helst að ná 13 til 14 prósentum til
að vera hæf inn á Japansmarkað.
„Um Ieið og loðnan kemur í hlýja
sjóinn erum við að vona að hún geti
bætt við sig,“ segir Viðar. „Það hef-
ur gerst að hún bæti þá við sig hálfu
prósenti á sólarhring. Ástandið er
fullkomlega eðlilegt eins og það er,
en það er eins og sumir sjómenn og
útgerðarmenn hafí ekki þolinmæði
til að bíða eftir þessu. Við breytum
ekki lögmálum náttúrunnar."
150 til 200 tonn
á klukkutíma
Unnið var í loðnu á laugardag og
stanslaus löndun var búin að vera
síðan kl. 9 á sunnudagskvöld, að
sögn Viðars. „Við erum að landa
150 til 200 tonnum á klukkutíma,"
segir hann. „Við löndum aðeins beint
til frystingar, en ekki í bræðslu."
Hann segir að verð fyrir loðnu í
frystingu sé mjög svipað og í fyrra,
en verð á hrati hafi hækkað á milli
ára.
„Það er mjög góð veiði," segir
hann. „Ef skipin komast á miðin er
veiði. Það eru fá skip á miðunum
núna vegna þess að þau fylltu sig öll
í gær. Þau eru annaðhvort á leið í
land eða á miðin. Farmarnir eru
yfirieitt 700 til 800 tonn.“
Héraðsdómur Vestfjarða um veiðar smábáta
Steinbítsveiðar heimilar
á banndögnm smábáta
HÉRAÐSDÓMUR Vestfjarða hefur
sýknað Sveinbjörn Jónsson af því
að hafa brotið lög þegar hann fór á
steinbítsveiðar á banndegi. í rök-
stuðningi fyrir dómnum segir að
ekki sé tiltekinn leyfilegur hámarks-
afli á steinbít og þess vegna séu
veiðar á honum öllum frjálsar.
í rökstuðningi fyrir dómnum segir
að þótt Sveinbjörn hafi róið á bann-
degi á steinbítsveiðar sé ekki tiltek-
inn leyfilegur hámarksafli á steinbít.
Þess vegna séu veiðar á steinbít
ekki takmarkaðar og þar með öllum
frjálsar, sama þótt þær fari fram á
banndegi.
Dómurinn lítur svo á að skýrt og
ótvírætt lagaboð hafi þurft til að
fella veiðar á steinbít undir sömu
takmarkanir og voru á veiðum þeirra
stofna, sem sæta takmörkunum. Þá
heimild sé hvergi að finna og beri
því að sýkna ákærða.
Ekkert fordæmisgildi
„Lögunum var breytt síðastliðið
vor þannig að þetta hefur ekkert
fordæmisgildí,“ segir Jón B. Jónas-
son, skrifstofustjóri sjávarútvegs-
ráðuneytisins. „Þetta hefur einna
helst réttarsögulega þýðingu."
Hann segist ekki vera sammála
dóminum.sem fallið hafi, en það sé
komið undir ríkissaksóknara hvort
honum verði áfrýjað. „Ég skil dóm-
inn á þá leið að það hafí ekki verið
ótvírætt ákvæði í lögum um það
hvort róa mætti á tegundir sem ekki
eru í kvóta. Lögunum hefur nú ver-
ið breytt á þann veg að þau eru al-
veg afdráttarlaus um banndagana.
Þar segir orðrétt: „Á banndögum eru
allar veiðar óheimilar." Þannig að
það sem dómurinn virðist leggja
áherslu á hefur ekkert fordæmi fyr-
ir lagaframkvæmdina núna.“
Jafnræðisreglan
að Ieiðarljósi
„Ég held ég geti ekki verið annað
en mjög ánægður," segir Sveinbjörn
Jónsson. „Dómurinn er mjög einhlítur
og skýr. Engin skýr lög eru um við-
komandi tegund og þess vegna þýðir
ekkert að banna einhverjum ákveðn-
um hóp manna að veiða hana.“
Sveinbjörn heldur áfram: „Lögin
snerust ekki um fólk heldur tegund-
ir. Steinbítur er utankvótategund.
Það er því ekki nóg að ráðuneytið
langi til að tuska einhveija karla til
sem heifa Jón og Sigurður heldur
verður það að hafa jafnræðisregluna
að leiðarljósi."
Hann segir að þessi dómur kalli
á nýja löggjöf um smábáta: „Það
er ekki hægt að banna þeim smábát-
um sem eru í sóknardagakerfínu að
fara út á banndögum og veiða utan-
kvótategundir. Það verður því að
hugsa upp eitthvað nýtt. Það er svo
sjálfgefið hjá okkur sem erum í afla-
markinu að það eiga ekki að vera
neinir banndagar. Við erum hvort
eð er með þakið.“
Hann segir að sett hafi verið ný
lög sem gildi um fólk en ekki tegund-
ir. „Mér sýnist samkvæmt þessum
dómi að nýju lögin séu líka ólög-
leg,“ segir hann. „Málið snýst um
það hvort ráðuneytið vilji tala við
okkur af einhveiju viti um kjarna
málsins. Þetta er fyrirkomulag sem
ekki er hægt að búa við.“
Héraðsdóm skipuðu að þessu sinni
Jónas Jóhannsson, Arngrímur ís-
berg og Ólafur Börkur Þorvaldsson.
Juppé segir Frakka
og Þjóðverja
samstíga um EMU
Bonn. Reuter.
ALAIN Juppé, for-
sætisráðherra Frakk-
lands, segir að ríkis-
stjórn hans og þýzka
stjórnin séu samstíga
í baráttunni við vand-
ann í ríkisfjármálurn
og að bæði ríkin haldi
fast við markmiðið um
að koma á Efnahags-
og myntbandalagi
Evrópuríkja (EMU)
árið 1999.
Juppé, sem kom í
eins dags vinnuheim-
sókn til Bonn í gær,
svarar í viðtali við Die
Welt þeirri spurningu
hvort erfiðleikarnir við að uppfylla
skilyrði Maastricht-sáttmálans
fyrir EMU-aðild séu farnir að
veikja samstöðu Frakklands og
Þýzkalands í málinu. „Stefna ríkis-
stjórnar okkar hefur ekki breytzt,“
segir Juppé. „Við stöndum við lof-
orð okkar. Við höfum sett okkur
markmið og munum gera allt, sem
við getum, til að ná því.“
Forsætisráðherrann tekur fram
að þýzka stjórnin sé nákvæmlega
sama sinnis og sú franska.
Gerir okkur ekki
auðveldara
fyrir að slaka
á skilyrðum
Aðspurður hvort
það sé rétt að ríkin
leiti nú leiða til að
fresta EMU, segir
Juppé: „Ég lít á það
sem einkar öfugsnúna
hugmynd að halda því
fram að það myndi
gera okkur auðveld-
ara fyrir að slaka á
skilyrðunum. Það
væri bezta leiðin til
að kæfa sameiginlegu
myntina í fæðingu. Jafnskjótt og
við hefðum slakað á skilyrðunum,
myndi einhveij segja að við ættum
að slaka aðeins meira á þeim. Og
ef við byijuðum á því að fresta
dagsetningunni um ár, myndi ein-
hver spyija: „Því ekki tvö ár?“
Og þannig gæti tíminn liðið fram
til 2010 án nokkurra aðgerða.
Ég tel að við eigum að halda
okkur við, markmið okkar. I dag
tel ég að okkur muni takast
þetta.“
Alain
Juppé
Fundur ESB og Asíuríkja
Yilja Rasmussen
til Bangkok
Bangkok. Reuter.
TÆLENSK stjórn-
völd hafa hvatt Poul
Rasmussen, forsætis-
ráðherra Danmerkur,
til að endurskoða þá
ákvörðun að mæta
ekki á leiðtogafund 25
ríkja Evrópusam-
bandsins og Asíuríkja
í Bangkok í byijun
mars.
Saroj Chavanawir-
at, aðstoðarráðuneyt-
isstjóri í tælenska
utanríkisráðuneytinu,
sagði við blaðamenn
að Rasmussen hefði
greint frá því að hann
myndi ekki mæta á fundinn af
„persónulegum ástæðum“. Hafa
Danir greint frá því að háttsettur
embættismaður mæti í hans stað
á leiðtogafundinn.
Rasmussen er þriðji leiðtogi
Evrópusambandsríkis, sem afboð-
ar komu sína. Áður höfðu þeir
Felipe Gonzalez, for-
sætisráðherra Spánar,
og Ingvar Carlsson,
forsætisráðherra Sví-
þjóðar, hætt við þátt-
töku þar sem þeirra
er þörf heima fyrir af
pólitískum ástæðum.
Allir mæti,
fordæmisins vegna
Saroj sagði Tælend-
inga hvetja Rasnius-
sen til að endurskoða
ákvörðun sína. Þetta
væri fyrsti leiðtoga-
fundurinn af þessu
tagi og mikilvægt for-
dæmisins vegna að allir mættu á
hann.
Asíuríkin tíu sem sækja leið-
togafundinn eru Asean-ríkin sjö,
Brunei, Indónesía, Malaysía,
Filippseyjar, Singapore, Tæland
og Víetnam auk Kína, Japans og
Suður-Kóreu.
Poul
Rasmussen
Þjóðverjar deila um
breskt nautakjöt
SU AKVORÐUN fimm þýskra
sambandslanda, Rheinland-Pfalz,
Bæjaralands, Brandenburg,
Nordrhein-Westphalen og Saar-
lands, að banna sölu á bresku
nautakjöti hefur vakið upp deilur
í Þýskalandi.
Þýski landbúnaðarráðherrann
gagnrýnir sambandslöndin fimm í
samtali við blaðið Bild am Sonntag
og segir aðgerðir þeirra gagnlitl-
ar. Með því að banna innfiutning
á bresku nautakjöti sé verið að
byggja upp falska öryggiskennd
hjá neytendum.
Ástæða innflutningsbannsins er
ótti við að breskt kjöt sé smitað
af BSE, eins konar nautgripariðu.
Óttast heilbrigðisyfirvöld í sam-
bandslöndunum að sjúkdómurinn
kunni að berast yfir til manna vié
neyslu á sýktu nautgripakjöti.
Þarf samræmdar
aðgerðir
Landbúnaðarráðherrann benti á
að til dæmis væri hægt að slátra
skoskum nautgripum í Frakklandi
og selja síðan afurðina sem franskt
nautakjöt á Þýskalandsmarkaði.
Aðgerðir væru því gagnslitlar ef
ekki væri um samræmdar aðgerð-
ir allra Evrópusambandsríkjanna
fimmtán að ræða.